-سهم ما در بازار جهانی باید در گاز نیز به دومین کشور ارتقا یابد.

-ایران سهم خود را از سرمایه گذاری های جدید، فناوری های پیشرفته انرژی و خطوط لوله باید طلب کند.

-همپوشانی بین کشورهای مصرف کننده و تولید کننده می‌تواند از سیاست های حوزه انرژی برای پی گیری باشد.

-سیاست خارجی معطوف به انرژی قدرت تعامل و چانه زنی در صحنه بین‌المللی را برای ایران افزایش می‌دهد.

به صورت خلاصه، در آینده بنظر می‌رسد که مهمترین تولیدکنندگان نفت و گاز جهان عربستان سعودی، روسیه، عراق و ایران باشند و در عین حال که به دلیل فراز و نشیب در قیمت حامل های انرژی، رویکرد سرمایه گذاری در این بخش افزاینده است، اما با توجه به اصل کمیابی منابع مالی و رهیافت های سیاسی، استفاده از سرمایه گذاری جدید نیازمند تدوین برنامه های فوری و آنی در ارتباط با جذب سرمایه خارجی می‌باشد. وگرنه دیگر کشورها همچون عربستان، قطر، امارات، روسیه و کویت بدون سروصدا بازار سرمایه را به داخل مرزهای خود کشانده و از آن ها استفاده می نمایند.

ایران از جمله کشورهایی است که از منابع فراوان انرژی برخوردار است و پس از ۱۹۱۳ همواره به عنوان یکی از صادر کننده های اصلی نفت محسوب می‌شده است. با توجه به اینکه در میان دو منبع بزرگ انرژی جهان (دریای خزر در شمال و خلیج فارس در جنوب) قرار دارد، از جایگاه ویژه‌ای در سطح بین‌المللی برخوردار است. از جمله موارد اهمیت این می‌باشد که یکی از دو کشوری است که قادر است به طور مستقل و مستقیم، نفت و گاز استحصال شده از منبع عظیم دریای خزر را صادر کند، که البته از این منظر نیز به دلیل کوتاه مسافت از رقیب صادراتی خود که روسیه می‌باشد، می‌تواند پیشی گیرد

میانگین تولید نفت روزانه ایران در سال ۲۰۰۵ رقمی در حدود ۴ میلیون بشکه بوده است. البته حداکثر میزان تولید روزانه ایران به سال ۱۹۷۴ و با رقمی بالغ بر ۶ میلیون بشکه باز می‌گردد که پس از وقوع انقلاب سال ۱۳۵۷ بر طبق سیاست کاهش تولید این مقدار کاهش پیدا کرد و از طرفی با شروع جنگ ایران و عراق و آسیب دیدن تأسیسات استخراج این میزان بیش از پیش کاهش یافت. در آستانه دهه ۲۰۰۰ روند تولید نفت در ایران به طور فزاینده غیر مؤثر عمل کرد که از دلایل اصلی آن می‌توان به کمبود تکنولوژی لازم در این زمینه اشاره کرد. به همین جهت تعداد اندکی چاه در سال اخیر برای اکتشاف منابع جدید حفر شدند.

ایران دارای ۱۰٪ از منابع کشف شده نفت جهان است. ایران به جز منابع متمرکز نفت در سواحل خلیج فارس دارای منابعی نیز در شمال کشور است. ایران همچنین با دارا بودن ۱۵٪ از کل منابع گاز جهان دومین کشور دارنده منابع گاز طبیعی است که بیشتر این گاز در مصارف خانگی به مصرف می‌رسد. با این وجود ایران در سال ۲۰۱۴ حدود ۸ میلیارد دلار برای وارد کردن سوخت هزینه کرده‌است که دلایل اصلی آن قاچاق سوخت و پایین بودن راندمان مصارف خانگی است که عموماً به علت پرداخت یارانه‌های سوختی به وجود آمده‌اند.

با قبول آمار میانگین صادرات نفت خام ایران طی ۴ ماه گذشته و گزارش رسمی اوپک مبنی بر میانگین نفت صادراتی ایران، دولت طی ۴ ماه گذشته بیش از ۱۲ میلیارد دلار درآمد کسب ‌کرده‌است.به گزارش «جوان»، دبیرخانه سازمان کشورهای ‌صادر کننده نفت خام در جدیدترین گزارش ماهانه خود با بررسی تولید و صادرات کشورهای عضو، اطلاعاتی را درباره ایران رسانه‌ای کرد که مسئولان وزارت نفت پرداختن به آن ها را محرمانه می‌خوانند. بر اساس این گزارش، اوپک اعلام ‌کرده‌است که میانگین فروش نفت صادراتی ایران طی ۴ ماه گذشته نزدیک ۱۰۵ دلار برآورد می‌شود حال با فرض صادرات یک میلیون بشکه‌ای کشور، درآمد نفتی دولت به بیش از ۵/۱۲ میلیارد دلار رسیده است. اوپک اعلام ‌کرده‌است هر بشکه نفت سنگین ایران در آوریل ۲۰۱۴ (فروردین ۹۳) با ۳۱ سنت افزایش ۳۲/۱۰۴ دلار فروخته شد و متوسط قیمت نفت ایران در ۴ ماه ابتدایی سال جاری میلادی ۵۴/۱۰۴ دلار برآورد شده است. در گزارش اوپک آمده است: به غیر از نفت اورینت اکوادور و نفت صحرای الجزایر، نفت دیگر کشورهای عضو اوپک با افزایش قیمت روبه‌رو شده است. بیشترین افزایش قیمت به نفت مری ونزوئلا با ۷۶ سنت اختصاص داشته است. همچنین قیمت نفت سبک عربستان طی ۴ ماه گذشته ۸۷/۱۰۴ دلار، نفت سبک عراق ۱۱/۱۰۲دلار، نفت بونی‌لایت نیجریه ۱۹/۱۱۰ دلار، ‌سیدر لیبی ۳۹/۱۰۷ دلار، نفت گیراسول آنگولا ۸۰/۱۰۸ دلار، نفت صادراتی کویت ۱۳/۱۰۳ دلار، نفت مارین قطر ۵۳/۱۰۴ دلار، نفت مرِی ونزوئلا ۹۹/۹۳ دلار، نفت موربان امارات ۷۵/۱۰۷دلار، نفت اورینت اکوادور ۷۳/۹۴ دلار بوده است.

۲-۳-۲ نفت و گاز

بر اساس گزارش آماری شرکت بریتیش پترولیوم، در سال ۲۰۱۳ موجودی نفت دنیا حدود ۱/۱۳۳۳میلیارد بشکه است که ۴/۱۰۲۹ میلیارد بشکه به کشورهای عضو اوپک تعلق دارد و تولید نفت اوپک ۰۷۶/۳۳ میلیون بشکه در روز است. در این میان بیشترین سهم از تولید نفت خام در جهان متعلق به خاورمیانه است. از تحولات عمده دیگر در روندهای بازار نفت جهان، شتاب گرفتن مصرف جهانی نفت به ویژه در کشورهای در حال توسعه آسیایی است. برآوردها حاکی از آن است که تقاضا برای نفت در جهان درحال توسعه سه برابر سریع تر از جهان توسعه‌یافته است و انتظار می رود سهم مصرف نفت در کشورهای در حال توسعه از ۴۳ درصد کل مصرف جهانی نفت تا سال۲۰۲۰ به ۵۵ درصد افزایش یابد^[۱۵]. میزان تقاضای جهانی برای نفت از سال۲۰۱۰ تا سال ۲۰۲۵ سالانه ۹/۱ درصد افزایش خواهد یافت و از ۶/۹۴ میلیون بشکه در روز در سال ۲۰۱۰ به۲‌/۱۱۹ میلیون بشکه در روز در سال ۲۰۲۵ افزایش خواهد یافت، که بیشترین رشد طی این دوره به ترتیب مربوط به کشور چین، هند، روسیه، آمریکای شمالی و کشورهای اروپایی و پاسیفیک خواهد بود^[۱۶]. برای تأمین این حجم از تقاضای انرژی به ویژه در بخش نفت و گاز اهمیت راهبردی منطقه خلیج فارس طی بیست سال آینده افزایش خواهد یافت. در این میان، در پایان سال ۲۰۰۹ میلادی، ایران با داشتن ۶/۱۳۷ میلیارد بشکه نفت، ۳/۱۰ درصد از ذخایر جهانی نفت را به خود اختصاص داده است و در زمینه گاز طبیعی با ۶۱/۲۹ تریلیون مترمکعب، ۸/۱۵درصد ذخایر گاز جهان، در مقام اول خاورمیانه و دوم جهان قرار دارد^[۱۷]. ایران با داشتن چنین منابعی و به واسطه نزدیکی مراکز تولید نفت و گاز آن به آب های بین‌المللی می‌تواند نقش بسیار مهمی را در معادلات انرژی جهان ایفا کند.

برنامه ریزی عربستان سعودی برای رسیدن به ظرفیت اضافی تا ۵ میلیون بشکه در روز یعنی مجموع ظرفیت تولید ۱۳ میلیون بشکه در روز و همچنین تلاش عراق برای رسیدن به ظرفیت تولید جاه طلبانه ۱۲ میلیون بشکه در روز، مزیت های رقابتی ایران در بازار انرژی را با چالش مواجه می‌سازد^[۱۸]. با این وضعیت دیری نخواهد پائید که موقعیت ایران در بازار جهانی نفت تضعیف شود. ایران که در سال ۱۹۷۴، ۶ میلیون بشکه نفت در روز تولید می کرد و نقش تعیین کننده ای در اوپک و در بازار جهانی انرژی داشت، بعد از پیروزی انقلاب اسلامی دیگر نتوانسته تولید خود را ‌به این حد برساند. عواملی چون جنگ، سرمایه گذاری محدود، تحریم و نرخ بالای افول تولید چاه های نفت کشور دلایل اصلی این امر محسوب می‌شوند. چاه های نفت ایران نیازمند بازسازی ساختاری و احیا گسترده نفتی است. نرخ کاهش تولید سالانه چاه های نفت ایران معادل ۸% در خشکی و ۱۰% در دریا است و در عین حال نرخ احیا چاه های ایران ۱۰% پایین تر از متوسط جهانی است^[۱۹].

۲-۳-۳ نفت و امنیت ملی ایران

به عقیده راجرز اساسی ترین خصوصیت سالم زندگی هستی دارا است یعنی آماده است که در هر تجربه ساختاری را در یابد و بر اساس مقتضیات تجربه لحظه بعد ی به سادگی دگرگون شود. انسان سالم به ارگانیزم خودش اعتماد می‌کند. هر چه سلامت روان انسان بیشتر باشد آزادی عمل و انتخاب بیشتری را احساس و تجربه می‌کند، انسان سالم محدودیت فکری و عمل خویشتن را آزادانه انتخاب می‌کند. انسان سالم آفرینش گری دارد زیرا انسان خلاق با محدودیت های اجتماعی و فرهنگی هماهنگی و سازش منقعلانه ندارد، تدافعی نیست و به تمجید وستایش دیگران نیز دلخوش نمی کند.

نظریه ی آلبرت الیس^[۵۲]:

الیس در پیدایش بیماری عاطفی یا سلامت روانشناختی هر سه عامل فیزیولوژیکی، جسمانی و روانشناختی را مورد توجه قرار می‌دهد. الیس از لحاظ گرایش‌های انسانی تا حدودی زیاد با مازلو شباهت دارد. به نظر سلامت روانی انسان از تمایلات ذاتی و نامطلوب هر انسانی برای نیاز مفرط به برتری از دیگران و همه فن حریف شدن، توسل به عقاید احمقانه و بدبینانه، پرداختن به تفکرات آرزومندانه و توقع خوش رفتاری و خوبی مداوم ‌از دیگران، محکومیت خویشتن و تمایلات عمیق به زود رنجی و آشفتگی ناشی می شود. اگر انسان ‌به این تمایلات طبیعی و در عین حال ناسالم خودش نرسد، دیگران و دنیای خارج را مورد سرزنش و نکوهش قرار می‌دهد. الیس معتقد است که افکار منطقی ‌و عقلی و عواقب و پیامدهای منطقی منتهی می شود و در نتیجه به سلامت روانی فرد ختم می شود. به طور خلاصه ویژگی‌های سلامت روانشناختی ازدیدگاه الیس عبارتند از:

۱-عشق ورزیدن به دیگران و جویای محبت آنان شدن، اما فرد سالم در جستن محبت دیگران افراط نمی کند.

۲-انجام دادن کار به خاطر نفس کار نه به خاطر دیگران لذت بردن از فعالیت خود نه از نتایج آن، فرد سالم با این عمل به سوی کمال حرکت می‌کند.

۳-طبیعی بودن، ناکام شدن و در صورت عدم توانایی مقابله با ناکامی انسان سالم آن را می پذیرد. انسان سالم در هنگام ناکامی موقعیت را تخریب نمی کند بلکه سعی دارد آن را به صورت عینی ادراک نماید.

۴-نسبت ندادن شکست‌ها به عوامل بیرونی چون موارد بیرونی به خودی خود موجب اختلال و ناسلامتی نمی شوند مگر این که فرد تلقین به نفس نماید.

۵-عدم ترس شدید از خطر های بالقوه انسان سالم سعی می نمایند تا حد امکان احتمال خطر را کاهش می‌دهد ولی از آن بیش از حد بینماک و هراسناک نمی شود.

۶-تلاش برای کسب استقلال و مسئولیت و عدم روگردانی ازکمکهای دیگران در صورت لزوم.

۷-انجام وظیفه محوله از خصوصیات انسان سالم است. فرد سالم زندگی را همراه با مسئولیت و حل مشکلات آن لذت می‌داند.

۸-فرد سالم بیش از آن که به گذشته فکر کند به حال و وضعیت موجود یعنی« اینجا واکنون» توجه دارد.

۹-کمک کردن به دیگران و نگران ‌در مورد مشکلات دیگران، در صورت عدم توفیق کمک به دیگران وضعیت آن ها و مشکل آنان را می پذیرد.

۱۰-فرد سالم به هر مشکل راه حلهای مختلفی را درنظر دارد و سعی دارد که بهترین راه حل در حد توانش انتخاب کند. به نظر فرد سالم راه حلهای موجود نسبی هستند و بر حسب موقعیت تغییر پذیر هستند.

۱۱-فرد سالم و نگرش ها و رفتارش« الزام و اجبار» ندارد و می‌تواند خودش را از قید و بندها رها نماید و در جهت سلامتی نفس حرکت کند(محرابی، ۱۳۸۷).

نظریات نوین مبتنی بر شناخت درمانی:

افراد دارای سلامت روان معتقد به یک سیستم اعتقادی و ارزشی هستند و خصوصیات نظام و اعتقاد او نیز منطبق با ادراک او از واقعیات است. طرز تفکر چنین فردی فاقد خصوصیات تعمیم پذیری، مبالغه کردن، فیلتر ذهنی و… است. فرد دارای سلامت روانشناختی به جنبه ها ی مثبت خود به اندازه کافی و به صورت واقع بینانه توجه می کند. چنین فردی در حیطه طبیعی خودش گام بر می‌دارد و نهایتاًً صادقانه مسئولیت رفتار و تفکرش را می پذیرد(اوی، ۱۹۹۳)

نظریه ی ویلیام گلاس:

انسان سالم بنابر به نظریه گلاس کسی است دارای ویژگی های زیر می‌باشد:

۱-واقعیت را انکار نکند ودرد و رنج موقعیت ها را با انکار کردن نادیده نگیرد، بلکه با واقعیت ها به صورت واقع گرایانه ای روبرو شود.

۲-هویت موفق داشته باشد یعنی هم عشق و محبت بورزد و هم عشق و محبت دریافت کند. هم احساس ارزشمندی کند و هم دیگران احساس ارزشمندی او را تأیید کنند.

۳-مسئولیت زندگی و رفتارش را بپذیرد و به شکل مسئولانه رفتار کند. پذیرش مسئولیت کامل ترین نشانه سلامت روانشناختی است.

۴-توجه او به لذت دراز مدت تر، منطقی تر و منطقی باموقعیت باشد.

۵- بر زمان حال وآینده تأکید نماید نه بر گذشته و تأکید ای بر آینده نیز جنبه دور نگری داشته باشد نه به صورت خیال پردازی باشد. واقعیت درمانی گلاس نیز بر سه اصل: قبول واقعیت، قضاوت در درستی یا نادرستی رفتار و پذیرش مسئولیت رفتار و اعمال استوار است و چنانچه در شخص این سه اصل تحقق یابد نشانگر سلامت روان- شناختی است(گلاس، ۱۹۶۵).

نظریه ی اسکنیر^[۵۳]:

سلامت روانی وانسان سالم به عقیده اسکنیر معادل بارفتار با قوانین و ضوابط جامعه است و چنین انسانی وقتی با مشکل روبرو شوند از طریق شیوه اصلاح رفتار برای بهبود و بهنجار کردن رفتار خود واطرافیانش به طور متناوب استفاده می جوید تا وقتی که به هنجار مورد پذیرش اجتماع برسد، به علاوه انسان سالم بایستی آزاد بودن خودش را نوعی توهم بپندارد و بداند که رفتار او تابعی از محیط است و هر رفتار توسط حدودی از عوامل محیطی مشخص گردد. انسان سالم کسی است که تاییدات اجتماعی بیشتری به خاطر رفتارهای متناسب از عوامل متناسب ازدیدگاه اسکینر این باشد که انسان بایستی از علم، نه برای پیش‌بینی بلکه برای تسلط بر محیط خودش استفاده کند. در این معنا فرد سالم کسی است که بتواند با هر روش بیشتر ازاصول عملی استفاده کند و به نتایج سودمندانه تری برسد و مفاهیم ذهنی مثل امیال، هدفمندی، غایت نگری و غیره را کنار بگذارد.

بهزیستی روانشناختی :

در سال‌های اخیر، گروهی از پژوهشگران حوزه سلامت روانی ملهم از روان شناسی مثبت نگر، رویکرد نظری و پژوهشی متفاوتی برای تبیین و مطالعه این مفهوم برگزیده اند. آنان سلامت روانی را معادل کارکرد مثبت روانشناختی، تلقی و آن را در قالب اصطلاح “بهزیستی روانشناختی” مفهوم سازی کرده‌اند. این گروه نداشتن بیماری را برای احساس سلامت کافی نمی دانند، بلکه معتقدند که داشتن احساس رضایت از زندگی، پیشرفت بسنده، تعامل کارآمد و مؤثر با جهان، انرژی و خلق مثبت پیوند و رابطه مطلوب با جمع و اجتماع و پیشرفت مثبت، از مشخصه‌ های فرد سالم است.

امروزه دیدگاه جدیدی درعلوم وابسته به سلامت به طور اعم و در روانشناسی به طور اخص در حال شکل گیری و گسترش است. در این دیدگاه و رویکرد علمی تمرکز بر روی سلامتی و بهزیستی از جبنه مثبت و نیز توضیح و تبیین ماهیت روانشناختی بهزیستی است(ریف و سینگر، ۱۹۹۸، آنتونوفسکی، ۱۹۸۷، استرامپفر^[۵۴]۱، ۱۹۹۰).

یکی از عوامل تاثیر گذار بر رفتار مصرف کنندگان “نام تجاری” است. نام تجاری از نظر مصرف کنندگان جزء مهمی‏‏‏از کالا است. برای مثال، بسیاری از مصرف کنندگان شیشه عطر “وایت لی نن” را به عنوان محصولی گرانبها که دارای کیفیتی عالی است می‏‏‏پندارند. ولی می‏‏‏توان همین عطر را در شیشه‏ای بدون نام و نشان ریخت که در آن صورت کیفیت آن به سطح نازلی سقوط می‏‏‏کند، اگر چه بوی این دو درست همانند است.

برندهای برتر می ‏توانند احساسات، هیجانات و روح مصرف‏ کنندگان را تحت تاثیر قرار دهند و باعث فروش و موفقیت یک کالا شوند که ‏البته برعکس این موضوع صادق است، مصرف‏ کنندگان در طول زمان به برندها اعتماد می‏‏‏کنند و آن را به دیگران نیز پیشنهاد می ‏دهند. در یک زمینه خاص، یک فرد می‏‏‏تواند تفکرات، احساسات و رفتارهای متضادی نسبت به یک محصول یا خدمت داشته باشد. برای مثال، فردی ممکن است که نسبت به یک مارک ترجیح داشته باشد با این حال آن را نخرد در واقع اینجا فرد در رابطه با مارک نگرش مثبتی ولی رفتار خرید منفی دارد. از طریق اینکه مصرف کنندگان چه ‏احساسی دارند و چه کاری انجام می‏‏‏دهند، بازاریان شانس بهتری برای ارائه‏ آمیخته بازاریابی که ‏ارزش بیشتری را برای بازار هدف ارائه می‏‏‏کند را خواهند داشت. در خیلی موقعیت‏ها، مصرف‏ کنندگان در عوض جستجو و ارزیابی گزینه‏ها قبل از خرید، خرید‏های خود را نسنجیده و بر اساس هوس یا به خاطر انگیزه های احساسی انجام می‏‏‏دهند. در این باره ‏هالبورک و هیرشمن^[۸۲] در تحقیق خود به ‏این نتیجه رسیدند که مصرف‏کننده نیز این را می‏داند که پیامد حاصل از مصرف چنین خریدهایی اغلب سرگرمی ‏‏‏و تفریح و هیجان است. زمانی که مصرف‏کننده‏ای تصمیم خرید صرفا “احساسی” می‏‏‏گیرد، تمرکز کمتری بر جستجوی اطلاعات خرید می‏‏‏کند و در عوض بیشترین تمرکز بر احساسات و حالات فعلی‏اش خواهد بود. در محیط شدیداً رقابتی امروز، وجود ذهنیت و تصویر متمایز از محصول بسیار مهم است. وقتی که محصولات پیچیده تر و بازار شلوغ‏تر می‏‏‏شود مصرف کننده‏ها در هنگام تصمیم به خرید به تصویری که ‏از محصول در ذهنشان ساخته‏ است، بیشتر از ویژگی‏های واقعی آن محصول تکیه می‏ کنند (نعلچی کاشی، ۱۳۹۱).

۲-۲-۲- رفتار مصرف‏کننده و تصمیم‏ گیری خرید

فرایند تصمیم‏ گیری مصرف کننده تحت تاثیر عوامل فردی و محیطی است. بدین ترتیب که‏ ابتدا عوامل محیطی بر روی عوامل فردی تاثیر گذاشته و سپس عوامل فردی بر روی تصمیم خرید تاثیر می‏‏‏گذارند. عوامل محیطی تاثیرگذار بر فرایند تصمیم گیری خرید عبارتند از فرهنگ و پاره فرهنگ، طبقه‏اجتماعی، درآمد، آموزش، ‌گروه‌های مرجع، خانواده، ارزش‏های اجتماعی، هنجارها، نقش‏ها، عوامل موقعیتی، متغیرهای آمیخته بازاریابی. همچنین عوامل فردی تاثیر گذار بر فرایند تصمیم گیری خرید عبارتند از: انگیزه ها، نگرش‏ها و شخصیت (زیکموند^[۸۳]، ۱۹۹۶).

رفتار مصرف کننده و فرایند تصمیم گیری خریدار از زوایای مختلفی قابل بررسی است که برخی از ابعاد آن به شرح زیر است.

۲-۲-۲-۱- رفتار مصرف‏کننده بیانگر انگیزه ‏است: در مطالعه رفتار مصرف کننده سوال اصلی این است که «چرا مصرف کننده بدین صورت رفتار می‏‏‏کند؟» در حقیقت سوال اصلی این است که «انگیزه ‏اصلی این رفتار چیست؟» جواب این سوالات انگیزه مصرف کننده را مشخص می‏‏‏سازد. انگیزه ‏اصلی مصرف کننده‏ از داشتن رفتاری خاص، ارضای نیازها و خواسته های او است. پس آمیخته‏ای از انگیزه ها بر رفتار مصرف کننده تاثیر می‏‏‏گذارند. در این قسمت، وظیفه بازاریابان آن است که ‏از میان انگیزه های چندگانه مصرف کننده، انگیزه ‏اصلی وی را شناسایی کنند و برای ارضای نیازها و خواسته های اصلی مصرف کننده تلاش کنند که‏ او بیشترین رضایتمندی را کسب کند.

۲-۲-۲-۲- رفتار مصرف کننده شامل تعدادی از فعالیت‏ها است: برخی از فعالیت‏هایی که بیانگر رفتار مصرف‏کننده‏ است، شامل موارد زیر است:

. فکر کردن درباره محصولات

. مشاهده ظاهری محصولات

. گفتگو با دوستان، خانواده و دیگران برای کسب اطلاعات، پرسیدن نظرات و مشورت

. تصمیم‏ گیری برای خرید: ‌در مورد اینکه چه محصولی؟ از کجا؟ چطور؟ چه موقع؟ با چه مارکی؟ و با چه مبلغی؟ خریداری شود.

. دیدن محل خرید

. ارزیابی راهکارها

. مذاکره با فروشندگان

. نحوه پرداخت

. شکایت به فروشندگان

. تکرار خرید یا اصلاح آن

۲-۲-۲-۳- رفتار مصرف کننده یک فرایند است: رفتار مصرف کننده فرایندی است شامل:

. فعالیت‏های قبل از خرید

. فعالیت‏های هنگام خرید

. فعالیت‏های بعد از خرید

این سه مرحله فرایند تصمیم مصرف کننده را تشکیل می‏‏‏دهد.

۲-۲-۲-۴- رفتار مصرف کننده در زمان‏های مختلف به صورت‏های متفاوتی است: رفتار مصرف کننده تحت تاثیر عوامل درونی و محیطی مختلفی قرار دارد و مسلماً با تغییر این عوامل، رفتار مصرف‏کننده نیز تغییر می‏‏‏نماید و ‌بنابرین‏ نمی‏‏‏توان رفتار ثابتی را از یک مصرف کننده ‏انتظار داشت.

۲-۲-۲-۵- رفتار مصرف کننده شامل نقش‏های مختلفی است: یک مصرف کننده حداقل سه نقش عمده می‏‏‏تواند داشته باشد، این سه نقش عمده عبارتند از:

. نقش تاثیر گذار

. نقش خریدار

. نقش استفاده کننده

همچنین یک مصرف کننده می‏‏‏تواند ترکیبی از این نقش‏ها را داشته باشد.

۲-۲-۲-۶- رفتار مصرف کننده تحت تاثیر عوامل خارجی است: عوامل عمده تاثیر‏گذار خارجی بر رفتار مصرف‏کننده عبارتند از: فرهنگ، پاره فرهنگ‏ها، طبقه ‏اجتماعی، خانواده، ‌گروه‌های مرجع و دوستان، محیط بازاریابی، شرایط خارجی نظیر شرایط اقتصادی، تورم، بیکاری و غیره

۲-۲-۲-۷- رفتار مصرف‏کننده برای مردمان مختلف به صورت‏های متفاوتی ظهور می ‏کند: رفتار مصرف‏ کنندگان مختلف تحت تاثیر عواملی مثل ارزش‏ها، نگرش‏ها، شخصیت، انگیزش، ادراکات و یادگیری قرار دارد، با توجه به تنوع و تفاوت این متغیرها در افراد مختلف، طبیعی است که نمی‏توان انتظار داشت که رفتار مصرف کنندگان مختلف یکسان باشد (ناصحی فر، ۱۳۸۰).

۲-۲-۳- انگیزه های خرید مصرف کنندگان

انگیزه های خرید را می‏‏‏توان به دو دسته‏ اصلی: انگیزه های کارکردی و انگیزه های غیر کارکردی تقسیم نمود.

۱- اولین طبقه، انگیزه های شخصی است که با حالات و انگیزه های فردی و شخصی مرتبط است.

۲- طبقه دوم، انگیزه های اجتماعی است که در ارتباط با دیگران و اجتماع معنا پیدا می‏‏‏کند.

آرنولد و رینولدز^[۸۴] (۲۰۰۳)، هفت نوع انگیزه خرید را معرفی نمودند. که به قرار زیر است.

۲-۲-۳-۱- خرید ماجراجویانه

خرید به عنوان یک فعالیت ماجراجویانه تلقی می‏‏‏شود.

۲-۲-۳-۲- خرید اجتماعی

هدف عمده خرید کسب فرصتی برای اجتماعی شدن است.

۲-۲-۳-۳- خرید خود خشنود سازی

خرید نوعی پاداش تلقی می‏‏‏شود.

۲-۲-۳-۴- خرید ایده‏ای

هدف از خرید کسب اطلاعات به روز ‌در مورد کالاها، برندها و روندهای جاری بازار است.

۲-۲-۳-۵- خرید نقشی

هدف خرید ایفای نقش توسط خریدار است.

۲-۲-۳-۶- خرید ارزشی

هدف این خرید کسب ارزش و منفعت از طریق چانه زنی است.

۲-۲-۳-۷- خرید با هدف کسب مطلوبیت پیش‌بینی شده

۱-۳ سؤالات تحقیق

۱-سبد های پروژه های ساختمانی از منظر پیمانکار منتخب کدامند؟

۲-شاخص های اولویت بندی سبد پروژه های فوق کدامند؟

۳- مدل مناسب رتبه بندی سبد های پروژه چیست؟

۴-نتیجه اولویت بندی سبد ها چیست ؟ و چگونه تحلیل می شود؟

۱-۴ اهداف تحقیق

انتخاب سبد پروژه های ساخت مناسب از منظر پیمانکاران فعال در زمینه ساخت در کشور می‌باشد به نحوی که سبدها علاوه بر سودآوری، افزایش دهنده قابلیت رقابت پذیری سازمان نسبت به رقبا نیز باشد. همچنین سبدها به گونه ای انتخاب شده باشند که درصد ریسک حاصل از آن ها در محدوده آستانه تحمل ذی النفعان سازمان باشد و از همه مهمتر اینکه سبدهای انتخابی با توجه به محدودیت‌ها و در نظر گرفتن شرایط محیطی و منابع در دسترس و فرصت‌ها و تهدیدات محیطی سازمان به گونه ای انتخاب شوند و در کنار یکدیگر قرار گیرند که سازمان را در دستیابی به اهداف بلند مدت خود یاری رسانند.

۱-۵ پیشینه تحقیق

در ایران تحلیل های انجام شده در زمینه مدیریت سبد پروژه ها در قالب پایان نامه ها و مقالات بوده است.

• • انتخاب پیمانکاران به کمک روش AHP (حیدری، ۱۳۸۴) که سعی ‌کرده‌است علاوه بر شناسایی شاخص‌های مؤثر بر انتخاب پیمانکاران، میزان اهمیت و اولویت بندی شاخص‌های مذبور با بهره گرفتن از مدل AHP جهت انتخاب مناسب ترین پیمانکار در پروژه مؤسسه‌ مالی و اعتباری استان لرستان نشان دهد.

• • • مدیریت سبد پروژه ها عامل افزایش بهره وری در شرکت‌های چند پروژه ای (یزدی، ۱۳۸۴) که سعی در نشان دادن تصویری از مدیریت سبد پروژه ها در شرکت صا شیراز دارد.نتایج پژوهش گواه این موضوع بود که مشکلات بزرگی در سیستم مدیریت پروژه سازمان مذکور وجود دارد لذا تصمیم بر آن شد که گروهی با انجام وظیفه در حد مدیریت سبد پروژه ها وظیفه مشاوره منطبق بر خواستگاه این نوع مدیریت بپردازند که اجرای آن با تأخیر مواجه گردید. ‌بنابرین‏ طرح جدید شبکه مدیریتی که بر بستر WEB استوار می‌باشد در دستور کار قرار گرفت.

  

• • سیستم مدیریت سبد پروژه ، مفاهیم و مبانی و رویکرد ( اشکذری، ۱۳۸۴) که به ارائه مفاهیم مربوط به رویکرد مدیریت پورتفولیوی و مباحثی چون تعاریف، مدل‌ها و فرایند استقرار مدل بلوغ سیستم مدیریت سبد پروژه و نحوه شکل گیری آن می پردازد.

• • ارائه مدل یکپارچه برای مدیریت سبد پروژه های سازمان‌های پروژه محور (نیایی، ۱۳۸۵)؛ که به تجزیه و تحلیل سبد های پروژه سازمان‌ها بر اساس همراستایی با اهداف استراتژیک می پردازد. در این مقاله به منظور رده بندی پروژه های هر سبد از روش پیشنهادی ابتکاری نگارندگان (روش شبیه سازی مونت کارلوی هوشمند شده) برای تعیین ریسک پروژه ها استفاده شده است.

• • مقایسه رویکردهای مختلف تحلیل ریسک در انتخاب سبد پروژه ها (عباسیان،۱۳۸۴)؛ در این تحقیق سعی شده است که به بررسی پروژه ها در قالب سبد پروژه ها با رویکرد تشکیل سبد در صنعت ساختمان همراه با مطالعه مقایسه ای بین انتخاب پروژه ها بدون توجه به تئوری پورتفولیو ی و همچنین با وجود این تئوری پرداخته شود. همچنین در رابطه با تئوری پرگونه سازی در تشکیل سبد پروژه ها و همچنین ارزیابی ریسک سبد ها بر اساس تئوری پورتفولیوی مطالبی آورده شده است.

• همسویی استراتژی و عملکرد سازمان با مدیریت سبد پروژه ها ( سپهری،پنجمین کنفرانس بین‌المللی مدیریت استراتژیک)؛ که سعی ‌کرده‌است چارچوب فکری استراتژیکی برای مدیریت بهینه سبد ارائه دهد و تلاش ‌کرده‌است که بدون نادیده گرفتن مدل ذهنی شهودی و ترجیحات مدیران ارشد، در بهره جویی بهتر از فرصت‌های موجود در پروپوزالهای پروژه به مدیران ارشد یاری رساند.از جمله اولین تلاش‌ها در زمینه مدیریت سبد پروژه ها بوده است.

۱-۶ روش و ابزار گرد آوری اطلاعات :

۱-۶-۱ روش کتابخانه ای : مطالعه کتب و مقالات و پایان نامه ها و منابع لاتین و فارسی

۱-۶-۲ روش های می‌دانی: به منظور شناسایی سازمان مورد مطالعه همچنین بررسی وضعیت سازمان و تعیین نقاط قوت و ضعف و فرصت‌ها و تهدیدات محیطی و توافق نظر بر روی معیارهای انتخاب پروژه از مصاحبه استفاده گردیده است.

۱-۶- ۳استفاده از ماتریس های مقایسات زوجی به منظور وزن دهی به شاخص ها

ماتریسهای مقایسات زوجی از طریق مصاحبه و گفتگو با مدیران و خبرگان تصمیم گیری در سازمان مورد مطالعه تشکیل شده است.

۱-۶-۳جستجو در اینترنت و بانک‌ها و منابع اطلاعاتی

۱-۷ روش تجزیه و تحلیل داده ها

• • استفاده از تکنیک های تصمیم گیری چند معیاره نظیر AHP به منظور اولویت بندی پروژه ها

• • استفاده از مدل‌های ریاضی و MCDM نظیر برنامه ریزی خطی صفر و یک برای تشکیل سبدها

• استفاده از تحلیل سناریو و محاسبه ریسک سبدها به منظور متعادل سازی و توازن سبدها

۱-۸ قلمرو زمانی و مکانی و موضوعی تحقیق

۱-۸- ۱جستجو قلمرو مکانی تحقیق شرکت‌های پیمانکاری فعال کشور می‌باشند.

۱-۸- ۲قلمرو زمانی تحقیق: اطلاعات تحقیق مربوط به داده های حاضر تا سه سال گذشته می‌باشد.

۱-۸- ۳پژوهش حاضر در گستره مدیریت پورتفولیوی پروژه می‌باشد.

۱-۹ جامعه آماری پژوهش

جامعه آماری پژوهش متشکل از مدیران ارشد شرکت فعال در شهر تهران با بیش از ده سال سابقه کار در زمینه پیمانکاری صنعت ساخت می‌باشد لذا در این پژوهش نیازی به نمونه گیری نمی باشد.

۱-۱۰ مراحل تحقیق در یک نگاه

مطالعه ادبیات موضوع

مطالعه استراتژی سازمان

تعریف سناریو

اولویت بندی پروژه های پیشنهادی و موجود بر اساس شاخص‌ها و اهداف استراتژیک سازمان

AHP

صفرو یک

تشکیل سبد ها

ریسک و ارزش حاصله

تعیین شاخص‌های اولویت بندی سبدها

اولویت بندی ، تعدیل و متوازن سازی پورتفولیوی پروژه ها

تحلیل نتایج و سناریوها

مراحل این مدل را می توان در ۹ فاز اصلی مدل توسعه یافته انتخاب سبد خلاصه نمود که این ۹ فاز عبارتند از :

-فاز اول: مطالعه و بررسی ملاحظات استراتژیک

-فاز دوم : استخراج شاخص‌ها و معیارهای کمی و کیفی ارزیابی پروژه ها

-فاز سوم : تعریف سناریو

-فاز چهارم: جمع‌ آوری و دسته بندی ایده ها و پیشنهادات پروژه های سازمان و ارزیابی و اولویت بندی پروژه ها

فاز پنجم: تشکیل سبد

فاز ششم : تعیین معیارهای اولویت بندی سبدها

فاز هفتم : اولویت بندی، تعدیل و متوازن سازی پورتفولیوی پروژه

فاز هشتم: تحلیل نتایج و سناریو

فاز نهم: گزارش دهی پورتفولیوی پروژه و بازنگری آن

۵- کلانتر مریم(۱۳۹۰)؛ در مقاله‌ای با عنوان”بررسی علل عدم موفقیت شرکت‌های تولیدی ایران در دستیابی به نام و نشان قدرتمند و بررسی مشتریان نسبت به کالاهای ایرانی” در دانشگاه تهران انجام گرفته و در نتیجه مصاحبه با خبرگان بررسی مبانی نظری پژوهش عوامل مؤثر بر عدم موفقیت نام‌های تجاری ایرانی شناسایی شدند.

۶-آقایی، محمد(۱۳۸۹)؛ در پژوهشی تحت عنوان “طراحی و توسعه ‌ارتباطات یکپارچه بازاریابی برای فروشگاه‌های زنجیره‌ای در ایران” که پیرامون فروشگاه‌های زنجیره‌ای شهر تهران صورت گرفت. هدف اصلی آن شناسایی مفاهیم معنادار ارتباطات یکپارچه بازاریابی در صنعت فروشگاه‌های زنجیره‌ای در کشور از روش‌های پایشی توصیفی، استنباطی، تحلیل عاملی و… ‌بر اساس نیاز تحقیق در مدل‌سازی در حجم نمونه ۳۵۰ تایی در گروه مخاطبین متخصصین و خبرگان فروشگاه‌های زنجیره‌ای استفاده شد. با استفاده ‌از تکنیک ANP, SEMSPLS₂ و … به مدل‌سازی پرداخته شد و پس از بررسی اعتبار و روایی آن مدل اصلاح شده ‌استخراج گردید.

بر مبنای یافته های این پژوهش، ارتباط معناداری میان مفاهیم برندمداری، بازارمداری و مشتری ‌مداری مشاهده شد و از این رابطه در مدل مفهومی ارتباطات یکپارچه‌ی بازاریابی استفاده گردید.

نواحی مشترک میان معیارهای شناسایی شده مختلف عبارتند از: هماهنگی میان وظیفه‌ای، هویت برند، بازارمداری که تمامی این عوامل با تقویت عملکرد برند می‌ انجامد.

۷-پارسافرد، محمدرضا (۱۳۸۹)؛ در پژوهشی تحت عنوان “بررسی اجرای ارتباطات یکپارچه بازاریابی با عملکرد بازار” به بررسی‌هدف کاربردی از نظر روش گردآوری داده ها، تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی و از نظر تجربه و تحلیل داده ها از نوع همبستگی و معاملات ساختاری محسوب می‌گردد و با استفاده ‌از نمونه‌گیری تصادفی، نمونه‌‌ای شامل ۱۷۱ پرسشنامه به کار گرفته شد.

بررسی‌های آماری نشان دهنده تاثیر ارتباطات یکپارچه بازاریابی بر عملکرد بازار است همچنین رابطه‌ای مثبت و معنادار بین ارتباطات یکپارچه بازاریابی و بازارابی مأموریت‌‌گرا، برنامه‌ریزی استراتژیک میان وظیفه‌ای و تعامل سازمانی و عملکرد بازار با رضایت مشتری با توجه به‌یافته های تحقیق آشکار شد که نقش تعامل سازمانی و بازاریابی مأموریت‌‌گرا در تحقیق یکپارچگی ارتباطات بازاریابی ، بیش از مفهوم برنامه‌ریزی استراتژیک میان- وظیفه‌ای می‌باشد.

لذا بهبود این دو عامل، نقش بسزایی در تقویت ارتباطات یکپارچه بازاریابی و به تبع آن، ارتقا عملکرد بازار دارد.

۸-سلمانیون (۱۳۸۸)؛ در مقاله‌ای با عنوان” طراحی الگوی ارتباطات بازاریابی یکپارچه در راستای بهینه‌سازی مصرف گازوئیل” که در دانشگاه تهران انجام گرفته ‌است چارچوب مفهومی پیشنهاد شده که در آن به تمامی عوامل آمیخته ترفیع، ‌بر ایجاد فرهنگ مصرف بهینه فرآورده‌های نفتی مؤثر هستند.

-آریانان، باردبن؛ در مقاله‌ای با عنوان “ارتباطات یکپارچه بازاریابی و ارزش ویژه نام تجاری در شرکت مک دونالد” به بررسی ارتباطات یکپارچه بازاریابی ارتباطات یکپارچه‌ی بازاریابی ارزش ویژه و هویت نام تجاری به عنوان اجزای حیاتی و مهم نام تجاری و نقش ارتباطات یکپارچه بازاریابی در ایجاد و حفظ نام تجاری ارائه می‌دهد.

۲-۳-۲-تحقیقات خارج از کشور

پژوهش در زمینه‌ ارتباطات یکپارچه بازاریابی از دهه ۹۰ و به طور عمده‌ از منطقه آسیا و کشورهای دیگر خارج از ایالات متحده بریتانیا آغاز شده ‌است.

از سال ۲۰۰۰ مطالعات بسیاری در زمینه‌ی ارتباطات یکپارچه‌ی بازاریابی و نام تجاری انجام گرفته‌است.

دیویسون^[۳۷](۲۰۰۵)؛ در یک مطالعه‌ کاربردی در صنعت دخانیات کانادا به بررسی رابطه میان ارتباطات یکپارچه‌ی بازاریابی با ارزش ویژه نام تجاری پرداخت و نتیجه‌ آن حاکی از رابطه‌ مستقیم بین ارتباطات یکپارچه‌ی بازاریابی با ارزش ویژه نام تجاری بود.

به ‌همین ترتیب، رید(۲۰۰۵)؛ ادعا می‌کند که ‌یک رابطه مثبت بین اجرای فرایند ارتباطات یکپارچه بازاریابی، نتایج نام تجاری و جهت‌گیری بازار وجود دارد.

از جمله پژوهش‌های مؤثری که در این زمینه‌ انجام گرفته، مطالعات مایکل یودینگ با عنوان قابلیت ارزش نام تجاری و ارتباطات یکپارچه بازاریابی تاثیر ارتباطات یکپارچه بازاریابی در دانشگاه موناش استرالیا است که ‌یک مدل مفهومی را برای ارزیابی تاثیر ارتباطات بازاریابی یکپارچه بر افزایش قابلیت نام تجاری توسعه می‌دهد (باکر و هانت؛^[۳۸] ۲۰۰۲).

اما در ادبیات نظری، مباحث در حوزه قوت نام تجاری و نقش کاربردی آن در حوزه توسعه و کسب شهرت سازمان و تاثیر کارایی ارتباطات یکپارچه‌ی بازاریابی روی آن، کمتر مورد بررسی قرار گرفته‌است.

-سایورا^[۳۹]، اریناگیل^[۴۰]، ماجی سراس^[۴۱]، مولینا^[۴۲]و ماریسا گینا روزی^[۴۳] (۲۰۱۴)؛ در پژوهشی تحت عنوان “چگونه می‌تواند ارتباطات بازاریابی و نفوذ فناوری‌های پیشرفته‌یکپارچه‌ایجاد ارزش ویژه برند مبتنی بر مشتری”به بررسی دیدگاه مشتری، تاثیر ارتباطات بازاریابی یکپارچه در حقوق صاحبان سهام هتل با نام تجاری، به عنوان یک ساختار چند بعدی متشکل از تصویر نام تجاری در نظر گرفته شده، کیفیت درک شده و وفاداری به نام تجاری. علاوه بر این نقش تعدیل از فن‌آوری‌ها پیشرفته در این روابط مورد آزمون است. در حالی که ‌این یافته ها نشان می‌دهد روابط مثبت بین سازه مورد مطالعه، نقش تعدیل از فن آوری اثبات نشده ‌است.

مایکل یودینگ^[۴۴](۲۰۱۰)؛ در پژوهشی با عنوان “قابلیت ارزش نام تجاری و ارتباطات یکپارچه ارتباطات یکپارچه‌ی بازاریابی “در دانشگاه موناش استرالیا انجام گرفته‌است، به معرفی مفهوم قابلیت نام تجاری در درون چارچوب ارزیابی دارایی‌های ملموس و ناملموس شرکت برای بهینه سازی فروش، سودآوری ارزش نام تجاری و ارزش سهام پرداخته شده و به طور خاص یک مدل مفهومی را برای ارزیابی تاثیر ارتباطات بازاریابی یکپارچه بر افزایش قابلیت نام تجاری توسعه می‌دهد.

ریدا، مایک^[۴۵] (۲۰۰۵)؛در پژوهشی با عنوان “بررسی عملکرد ارتباطات یکپارچه بازاریابی و پیامدهای برند” بر مبنای مدل مطرح شده شامل ۸ مفهوم است که پنج مورد آن، مفاهیم عملکرد ارتباطات یکپارچه‌ی بازاریابی هستند عبارتند از: برقراری تعاملات بازاریابی مأموریت‌، زیربنای سازمانی، سازگاری استراتژیک و برنامه‌ریزی و ارزیابی.

سه مفهوم دیگر که مرتبط با عملکرد برند می‌باشند عبارتند از عملکرد مرتبط با فروش مزیت برند و رضایت مشتری.

جامعه تحقیق، شامل تمام شرکت‌های تولیدی و خدماتی استرالیا بوده است و ۱۰۰۰ شرکت به عنوان نمونه‌ انتخاب شدند.

برای آزمون روابط میان فرآیندارتباطات یکپارچه‌ی بازاریابی و پیامدهای برند از تحلیل مسیر و برای ارزیابی اعتبار برازش سازه، تحلیل عامل به کار رفت.

یافته های تحقیق نشان داد که بازارمداری سازمان با سطارتباطات یکپارچه‌ی بازاریابی رابطه مثبت دارد و ویژگی‌های سازمان، مانند اندازه و نوع، بر فرایند ارتباطات یکپارچه‌ی بازاریابی تاثیر گذارند.