«بازنگری در قوانین، مقررات و ضوابط ناظر بر فعالیت مؤسسات مالی در بازارهای پول و سرمایه به گونه‌ای که با شرایط جدید ناشی از تحولات داخلی و بین‌المللی هماهنگی داشته باشد». و یا رد بند (۲-۱-۳) آمده است: منطقی کردن نرخ‌های سود در سطح نظام بانکی به گونه‌ای که با مثبت نمودن نرخ واقعی بازده به سپرده‌ها و نرخ بازده به تسهیلات بانکی ضمن تشویق هر چه بیشتر پس‌انداز موجبات تخصیص بهینه منابع ریالی را فراهم آورد». و یا در بند (۲-۱-۱۲) چنین اظهار شده که: «تلاش در جهت تقویق بانک مرکزی از طریق تجدید نظر در قوانین پولی و بانکی و تغییر ترکیب و وظایف شورای پول و اعتبار به گونه‌ای که تامین کننده اهداف نظام بانکداری اسلامی و برنامه های پنج ساله می‌باشد، تقویت ارزش پول ملی و جلوگیری از رشد بی‌رویه نقدینگی» ‌در مورد مثبت شدن نرخ سود حقیقی سپرده‌ها ملاحظه می‌گردد که پس از ۱۰ سال از شروع برنامه دوم توسعه اقتصادی هنوز نرخ سود حقیقی سپرده‌های بانکی منفی است. ‌در مورد حجم نقدینگی و ارزش پول که پیوسته حجم در حال افزایش و ارزش پول ملی در حال کاهش بوده است؛ به طوری که حجم نقدینگی در طی ۵ سال گذشته (۸۳-۱۳۷۸) از ۲/۱۹۲۶۸۹ میلیارد ریال در سال ۱۳۷۸ به ۴۱۷۵۲۴ میلیارد ریال در سال ۱۳۸۱ افزایش یافته است. یعنی بیش از ۱۱۰ درصد رشد داشته است. در حالی که تولید ناخالص داخلی به قیمت ثابت درهمین دوره تنها ۵/۱۶ درصد رشد داشته است. عدم تناسب افزایش حجم نقدینگی و تولید ناخالص ملی باعث شده در این دوره با تورم دو رقمی و کاهش ارزش پول ملی مواجه باشیم. در ترکیب شورای پول و اعتبار و تجدید نظر در قوانین پولی و بانکی نیز اقدام خاصی که در جهت استقلال بانک مرکزی باشد، صورت نگرفته است.

دربرنامه سوم توسعه نیز قوانین به گونه‌ای بوده است که امکان آزادسازی مالی را فراهم نکرده است. به عنوان مثال در ماده ۸۳ این قانون اکثریت اعضای شورای پول و اعتبار را دولت تشکیل می‌دهدو به ویژه آن که رئیس شورای پول و اعتبار نیز وزیر امور اقتصادی و دارایی است، و یا در بند الف ماده ۹۸ این قانون«سیاست پولی، اعتباری، ارزی، چاپ اسکناس، ضرب سکه، حفظ ذخایر ارزی، نظارت بر بانک‌ها و صدور مجوز فعالیت بانکی در قلمرو وظایف دولت بوده و جهت اعمال حاکمیت همچنان در اختیار دولت باقی می‌ماند». آنچه از قوانین برنامه سوم توسعه اقتصادی نیز استنباط می‌شود در جهت آزادسازی مالی نبوده است.

۲-۱۰-۲- مقایسه تطبیقی عملکرد بازار مالی ایران و کشورهای منتخب

در این بخش با ‌انتخاب شاخص‌های مناسب وضعیت کنونی بازار مالی ایران را با دو کشورترکیه و استرالیا مورد مقایسه قرار می‌دهیم. به عبارت دیگر، در این بخش می‌خواهیم اثر‌آزادسازی مالی در کشورهای مذکور رابا ایران یعنی کشوری که هنوز آزادسازی مالی صورت نگرفته است، مورد بررسی قرار دهیم. در این راستا شاخص‌های زیادی برای مقایسه وجود دارند که در این جا به چند مورد ازآنها اشاره می‌شود:

الف) شاخص‌هایی در رابطه با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی

از آنجا که اعتبار به بخش خصوصی نقش مهمی در تولید، مصرف و تشکیل سرمایه و در نتیجه فعالیت اقتصادی دارد، لذا در این خصوص دو شاخص در نظر می‌گیریم:

• • نسبت اعتبارات داخلی به بخش خصوصی به GDP

• نسبت سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی به GDP

هر قدر این نسبت‌ها بیشتر و در حال افزایش باشد نشان دهنده به بهبود است.

همان‌ طور که در جدول (۱) ملاحظه می‌شود، شاخص اول برای استرالیا و ایران در دوره (۲۰۰۲-۱۹۹۰) در حال افزایش بوده است. ثانیاًً این شاخص برای استرالیا نسبت به ایران بیشتر است.

جدول۲-۸: سرمایه‌گذاری بخش خصوصی «برحسب درصد»

شاخص

اعتبارات داخلی به بخش خصوصی به GDP^[9]

سرمایه‌گذاری مستقیم به GPD

کشور

سال

۲۰۰۲

۱۹۹۰

۲۰۰۲

۱۹۹۰

استرالیا

۸/۹۸

۲/۶۴

۱/۴

۶/۲

ترکیه

۹/۱۴

۷/۱۶

۶/۰

۵/۰

ایران

۳/۳۴

۵/۳۲

۰

۳/۰-

ماخذ: بانک جهانی، شاخص‌های توسعه جهانی، ۲۰۰۴، صص۲۵۴-۲۵۶٫

شاید بتوان علت کاهش یافتن این نسبت را برای ترکیه و کمتر بودن آن را نسبت به ایران اهمیت اعتبارات خارجی به بخش خصوصی در این کشور دانست.

در رابطه با شاخص دوم که سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی است، مشاهده می‌گردد که در کشورهایی که آزاد سازی مالی کرده‌اند، این نسبت در اثر گذشت زمان در حال افزایش است. گذشته از این هر قدر کشور پیشرفته‌تر باشد، این نسبت بیشتر است. ‌در مورد ایران ملاحظه می‌شود که این شاخص در سال ۱۹۹۰ منفی بوده، که حاکی از فرار سرمایه از کشور است؛ گذشته از این در سال ۲۰۰۲ این نسبت برابر صفر است.

ب) توسعه بازار مالی یک اقتصاد

اگر سیستم مالی اقتصادی به طور صحیحی فعالیت نماید، از طریق کاهش هزینه انتقال وجوه و نیز تخصیص بهینه منابع موجب افزایش رشد اقتصادی می‌گردد. در این خصوص بورس اوراق بهادار نقش مهمی در هدایت وجوه ایفا می‌کند. ‌بنابرین‏ نسبت معاملات در بورس اوراق بهادار به GDP شاخص مناسبی در این خصوص است.

جدول ۲-۹: حجم معاملات در بورس به GDP «درصد»

سال

۲۰۰۲

۱۹۹۰

کشور

استرالیا

۱/۹۳

۱/۳۵

ترکیه

۵/۱۸

۷/۱۲

ایران

۵/۸

۰

مأخذ: بانک جهانی، شاخص‌های توسعه جهانی، ۲۰۰۴،صص۲۵۴-۲۵۶٫

با توجه به جدول بالا ملاحظه می‌گردد که نه تنها از سال ۱۹۹۰ تا ۲۰۰۲ این شاخص در تمام کشورهای مورد مطالعه افزایش نیافته، بلکه در کشورهایی که درآن سرکوب مالی کمتر است، این نسبت بیشتر شده است.

ج) عمق مالی و بهره‌وری

هرقدر اقتصادی، توسعه مالی بیشتری پیدا کند، استقراض غیر مستقیم سرمایه گذاران از پس‌انداز کنندگان افزایش یافته، منجر به کارایی بیشتر در اقتصاد شده و به تدریج افزایش نسبت دارایی‌های مالی به GDP را در پی دارد. در چنین شرایط مؤسسات مالی و تخصصی پس‌انداز به وجود می‌اید، ابزارهای مالی متنوع و بیشتری در دسترس افراد قرار گرفته و ریسک و هزینه نگهداری آن ها کاهش می‌یابد. وجود بازارهای مالی این امکان را به پس‌اندازکنندگان می‌دهد که مستقیماً از بازار مالی اقدام به خرید چنین ابزارهایی نمایند.

در هر حال سیستم‌های مالی در کشورهای مختلف متفاوت بوده و هر قدر کشوری ثروتمندتر باشد، بانک‌ها مؤسسات مالی غیر بانکی و بازار سهام وسیع‌تر و فعال‌تر بوده و از کارایی بیشتری برخوردار است.

در هر حال سیستم‌های مالی در کشورهای مختلف متفاوت بوده و هر قدر کشوری ثروتمندتر باشد، بانک‌ها مؤسسات مالی غیر بانکی و بازار سهام وسیع‌تر و فعال‌تر بوده و از کارایی بیشتری برخوردار است.

در این خصوص چهار شاخص در نظر گرفته شده است:

1. 1. اعتبارات داخلی اعطا شده به وسیله سیستم بانکی به بخش خصوصی به GDP با آزادسازی مالی با توجه به بیشتر شدن نقش بانک‌ها در اعطای اعتبار، این نسبت افزایش می‌یابد.

‌بنابرین‏ ما حدس می زنیم تا زمانی که رقابت بازار محصول از مشکلات نمایندگی مدیران جلوگیری می‌کند¸ تاثیر حاکمیت شرکتی بر تقسیم سود از بین می رود و یا کاهش می‌یابد. ادبیات موجود نشان می‌دهد که حاکمیت شرکتی می‌تواند اثر انظباطی بر مدیران در پرداخت سود بیشتر و یا کمتر داشته باشد. یک داستان(مدل پیامد)است که استدلال می‌کند: تقسیم سود¸ مشکلات سرمایه گذاری بیش از حد که توسط مدیرانی که منافع شخصی خود را از جریان نقد آزاد دنبال می‌کنند ایجاد می شود¸ کاهش می‌دهد(لا پورتا و همکاران ¸۲۰۰۰).

داستان دیگر(مدل جانشینی)است که حدس ما را که تامین مالی خارجی تحت شرایط عدم تقارن اطلاعاتی دشوار است را حمایت می‌کند. به طور معمول تقسیم سود(یا خرید مجدد سهام) به عنوان تعهد در شرایط عدم تقارن اطلاعاتی یا تعارض بین مدیران و سهام‌داران استفاده می شود ‌بنابرین‏ شرکتهایی با حاکمیت شرکتی ضعیف پرداخت سود بیشتری دارند و برعکس(جیرود و مولر¸ ۲۰۱۱)..بر اساس این دو دیدگاه هدف پژوهش حاضر این است که اثر حاکمیت شرکتی داخلی و رقابت بازار محصول را بر تقسیم سود شرکت‌ها بررسی کند.

۲-۲)حاکمیت شرکتی:

مفهوم حاکمیت شرکتی از واژه لاتین Gubernare» » به معنی هدایت کردن مشتق شده است که معمولا برای هدایت یک کشتی به کار می رود(حساس یگانه¸ ۱۳۸۴).تعاریف حاکمیت شرکتی بسیار گسترده می‌باشد.در دیدگاه محدود تعاریف حاکمیت شرکتی متمرکز بر قابلیت‌های سیستم قانونی برای حفظ حقوق سهام‌داران اقلیت می‌باشد(پارکینسون^[۱۷] ۱۹۹۴ ¸ لاپورتا و همکاران^[۱۸] ۱۹۹۸). در دیدگاه گسترده بر سطح ‌پاسخ‌گویی‌ وسیع تری نسبت به سهام‌داران و دیگر ذینفعان تأکید دارد(تری کر^[۱۹] ۱۹۸۴ ¸ مکینسون^[۲۰] ۱۹۹۴ ¸ رابرت مانکز و نل مینو^[۲۱] ۱۹۹۵ ). واژه حاکمیت شرکت‚ معنای لغوی ساختار دهی و کنترل شرکت‌ها را با خود به همراه دارد(سیلادی^[۲۲]‚ ۲۰۰۶). تعریف مرتبط با حاکمیت شرکت عمدتاً معرف علایق و نگرش کسانی است که ارزش فکری آنان به معانی حاکمیت شرکت جهت داده است.کرافورد ^[۲۳](۲۰۰۷) حاکمیت شرکت را به عنوان مجموعه ای از فرایندها‚ قواعدها‚ سیاست‌ها و قوانینی می‌داند که بر نحوه رهبری‚ اداره و کنترل شرکت تاثیرگذار است.حاکمیت شرکتی را همچنین فرایند استفاده از قدرت شرکت و چگونگی کنترل آن در برخورد در مسائل شرکتی و یا فراشرکتی تعریف نموده اند(هیوز^[۲۴]‚ ۲۰۰۷).

حاکمیت شرکتی به مسائلی همچون اینکه چه کسی(حقیقی یا حقوقی)‚ چه وظایفی رو به عنوان ذینفع شرکتی بر عهدا دارد‚ می پردازد و سیر تطور آن در سال‌های اخیر حاکی از آن است که رویکردهای مدیریت محور آن با سرعتی فزاینده درحال تبدیل شدن به رویکردی ذینفع محور است.

در اینجا به برخی از تعاریف پیرامون حاکمیت شرکتی اشاره می نماییم:

حاکمیت شرکتی مجموعه ای از قواعد ناظر بر کنترل و هدایت شرکت است(پارکینسون¸ ۱۹۹۴).

حاکمیت شرکتی عبارت است از فرایند نظارت و کنترل برای تضمین اینکه مدیریت شرکت مطابق با منافع سهام‌داران عمل می‌کند(صندوق بین‌المللی پول¸ ۲۰۰۱).

حاکمیت شرکتی درمورد راه هایی است که به تامین کنندگان منابع مالی شرکت‌ها اطمینان می‌دهد به بازده سرمایه گذاری خود دست خواهند یافت(هاپ و همکاران^[۲۵] ¸۱۹۹۸).

سیستم حاکمیت شرکتی را می توان مجموعه قوانین و مقررات و نهادها و روش‌هایی تعریف کرد که تعیین می‌کند شرکت‌ها چگونه و به نفع چه کسانی اداره می شود(رابرت مانکز و نل مینو¸ ۱۹۹۵)

حاکمیت شرکتی عبارت است از فرایند نظارت و کنترل برای تضمین عملکرد مدیر شرکت مطابق با منافع سهام‌داران (نیکومرام و محمدزاده سالطه¸ ۱۳۸۹).

حاکمیت شرکتی قوانین، مقررات، ساختارها و فرایندها، فرهنگ ها و سیستم هایی است که موجب دستیابی به هدف ‌پاسخ‌گویی‌، شفافیت، عدالت و رعایت حقوق ذینفعان می شود )حساس یگانه¸ ۱۳۸۵). در یک نگاه کلی حاکمیت شرکتی را می توان شامل ترتیبات حقوقی، فرهنگی و نهادی دانست که سمت و سوی حرکت و عملکرد شرکت ها را تعیین می‌کند. عناصری که در این صحنه حضور دارند عبارتند از سهام‌داران و ساختار مالکیت ایشان، اعضا هیئت مدیره و ترکیب آن ها، مدیریت شرکت که توسط مدیر عامل یا مدیر اجرایی هدایت می شود و سایر ذینفع ها که امکان اثر گذاری بر حرکت شرکت دارد(ستایش همکاران¸ ۱۳۸۹). اهداف نهایی حاکمیت شرکتی شامل ‌پاسخ‌گویی‌، عدالت، شفافیت و رعایت حقوق ذینفعان در شرکت است که منجر به شفاف سازی اطلاعات، ارتقای رابطه حسابرسان مستقل با شرکت، برقراری سیستم کنترل داخلی و رعایت یکسان حقوق سهام‌داران می‌گردد(جمشیدی نوید و ایزدی¸ ۱۳۹۰).

۲-۳)مبانی نظری حاکمیت شرکتی

چند چارچوب نظری متفاوت برای توضیح و تحلیل حاکمیت شرکتی مطرح شده است.هر یک از آن ها با بهره گرفتن از واژگان مختلف و به صورت متفاوت به موضوع حاکمیت شرکتی پرداخته‌اند که ناشی از زمینه علمی خاص است که به موضوع حاکمیت شرکتی می نگرند. به عنوان مثال‚ تئوری نمایندگی ناشی از زمینه مالی و اقتصادی است‚ گرچه تفاوت‌های چشمگیری بین چارچوبهای نظری مختلف وجود دارد(چون هریک موضوع را از دیدگاه متفاوتی در نظر می گیرند)‚ اما این چارچوبها دارای وجوه مشترکی هستند.باید دانست که زمینه‌های فرهنگی و قانونی بر حاکمیت شرکتی تاثیر بسزایی دارد.(حساس یگانه‚ ۱۳۸۴).

۲-۴) حاکمیت شرکتی در ایران:

در ایران برای اولین بار موضوع حاکمیت شرکتی در سخنرانی و مصاحبه های دبیر کل بورس اوراق بهادار در دو سمینار زیر مطرح شد:

د) یافتن راه حل و طرق مقابله با مشکل توسعه مددجو: در این مقطع از جریان مصاحبه اصول و ارزش های مددجو در مددکاری اجتماعی نظیر ارائه راه حل توسط مددجو به منظور حفظ و حراست از شخصیت و منش وی و رعایت خود تصمیم‌گیری، خود رهبری و مشارکت فرد در فعالیت ها، مددکار اجتماعی را ‌به این سمت رهنمود می‌کند که با شکیبایی و حوصله کافی عمل نموده و همواره مراقب باشد که نقش دستور دهنده و امر کننده را نداشته باشد. مددکار باید این مسئله را در نظر داشته باشد که اگر اصل مشارکت مددجو در فعالیت ها را نادیده بگیرد، هر چند پس از حل مشکل به صورت مقطعی منجر به رضایت و شادمانی مددجو می‌گردد؛ ولی این شادی نمی‌تواند عمیق و مستمر باشد و فرجام کار احتمال احساس عدم کفایت، ناتوانی و درمانگی در مددجو حاصل می‌گردد.

۳-خاتمه مصاحبه

خاتمه مصاحبه در مددکاری می‌تواند آغاز یک جریان پویا و ارتباطات وسیع باشد که بین مثلث مددجو مشکل و مددکار بر قرار خواهد شد. در واقع مصاحبه مددکار با مددجو به منزله‌ی گشودن و ایجاد روابط آتی و فعل و انفعالات و کنش و واکنش‌های بسیاری است که تنها به تجزیه و تحلیل و دسته‌بندی و تنظیم اطلاعات حاصله از مصاحبه برای تبیین پدیده مورد مطالعه ختم نمی‌شود، بلکه دامنه آن به زندگی مددجو، خانواده، محیط کار و حتی گذشته مددجو و برنامه هایی که برای آینده وی در نظر است راه می‌یابد.

در خاتمه جریان و فرایند مصاحبه مددکاری لازم است به شرایط زیر توجه خاصی صورت گیرد:

الف) کاستن از اوج مصاحبه

برای این کار به نتیجه گیری و جمع بندی مطالب و مشخص کردن زمان و مکان مصاحبه آتی که معمولاً در مددکاری ضرورت می‌یابد. همچنین مروری بر توافق‌های صورت گرفته و وظایفی که مددجو، مددکار و پلیس [پلیس متخصص اطفال و نوجوانان] عهده‌دار شده‌اند. فرصتی را برای سؤال یا رفع ابهام مددجو مقدور می‌سازد. این امر بدون برخورد با مسئله یا مقاومتی از جانب مددجو یک جریان صمیمانه یعنی آغاز مصاحبه را که به یک رابطه متقابل یعنی جریان مصاحبه تبدیل شده است، به انتهایی عاطفی و حرفه ای سوق می‌دهد.

ب) ارزیابی مصاحبه توسط مددکار اجتماعی

در این مرحله مددکار مجموعه شنیده ها و دیده های خود را از مددجو یا مددجویان بازنگری می‌کند. افزون بر آن بر حالات و احساسات و پندار خود در حین مصاحبه نیز تأمل و تفکر می‌کند. به تعبیری دیگر مصاحبه را نقد می‌کند.(اقلیما،۱۳۸۱: ۱۴۵)

شرایط مهم در جریان مصاحبه مددکاری

الف)شرایط زمانی: در طول مصاحبه باید وقت و مدت مصاحبه و همچنین به فاصله زمانی بین مصاحبه ها توجه لازم مبذول گردد.

ب) شرایط مکانی: مناسب بودن مصاحبه مکان از نظر فیزیکی و ایجاد امنیت روانی در جریان مصاحبه مددکاری مهم است.

ج) مشخص بودن هدف و منظور از مصاحبه

۱٫حفظ و رعایت اصول اخلاقی در حین مصاحبه؛

۲٫ بهره گیری از مشاهده و دریافت عکس‌العمل غیر کلامی؛

۳٫بردباری در برابر پاسخ های بی ربط؛

۴٫ جلب اعتماد مددجو نسبت به امین بودن مددکار؛

۵٫پرهیز از به کار بردن واژه های رکیک؛

۶٫کنترل خود و خویشتن شناسی

۷٫جلوگیری از بروز آنچه که منجر به برهم خوردن تمرکز مددکار بر کار مددجو می‌شود؛

۸٫٫تمرکز بر مشکلی که برای مددجو اولویت دارد.

۱-۷-۳- مهارت های اولیه مصاحبه در مددکاری اجتماعی

۱ـ مهارت های شروع مصاحبه(ملک زاده،۱۳۸۶: ۱۴۹-۱۵۱)

این مهارت ها طوری طرح‌ریزی شده‌اند که اول اینکه به مشاور کمک می‌کند تا از مشکل مراجعه کننده اگاه شود دوم اینکه به مددجو کمک می‌کند تا خود را ابراز نمایید و به همین دلیل بسیاری از مطالبی را که به والدینشان نمی‌توانند بگویید در حضور مدد کاران بیان می‌کند.

این مهارت ها در یک تقسیم بندی کلی عبارت‌اند از :

الف: توجه کردن، همراه بودن و حضور در موقعیت: طرفین صحبت باید نسبت به یکدیگر حضور ذهن در ملاقات های فردی و گروهی کمک فراوانی به احساس امنیت و اطمینان شخص مقابل می‌کنند.

ب:دعوت دوباره برای صحبت کردن و همراه کردن اطفال با سوالات خود: مشاور باید به مراجعه کننده اجازه دهد تا آزادانه درباره مشکلات خود صحبت کند مشاور با بهره گرفتن از سوال هایی که با «چگونه و چه چیز»شروع می‌شوند مدد جو را وادار به صحبت می‌کند.

ج: حداقل تشویق برای صحبت کردن:وقتی مددجو [نوجوان بزهکار] شروع به سخن کرد وظیفه مشاور این است که به او کمک کند تا به صحبت خود ادامه دهد .مشاور باید مراجعه کننده را [به خصوص کودکی را که مورد سوء استفاده جنسی قرار گرفته است.] تشویق به صحبت کند برای وادار کردن مددجو به ادامه سخن و توضیح ‌در مورد مطالب بیان شده تکرار یا گفتن چند واژه از آنچه که مددجو گفته است کفایت می‌کند.(ملک زاده، ۱۳۸۶: ۱۵۰-۱۴۹)

۲-مهارت های گوش دادن

این مهارت ها برای فهم مراجع و تمرکز بر موضوع و مشکل اوست.گوش دادن شامل دریافت پیام و به جریان انداختن آن در ذهن و عکس‌العمل در برابر آن می‌شود اگر عکس‌العملی در برابر پیغام داده نشود معلوم نیست که گوش دادن صورت گرفته باشد. عکس‌العمل گوش دادن شامل سه مهارت است:

الف) انعکاس احساسات: یکی از شیوه های گوش دادن پاسخ به احساسات مددجو است. مشاور سعی می‌کند تا به مددجو بفهماند که دنیایی که او احساس می‌کند به نحو صحیحی در میابد. در نتیجه حرکت او را به سوی آگاهی و فهم کامل تر از خود و مشکلش ساده می‌کند و این مهارت به احساسات مددجو توجه دارد و محتوای کلام او را مورد تأکید قرار نمی‌دهد.

ب) بازگو کردن محتوای گفتار: در این مهارت سعی بر آن است که متوای آنچه را که مددجو گفته است به شکل دیگر و از زبان مشاوره به او برگردانده شود. در منعکس کردن احساس به جنبه عاطفی گفتار مددجو توجه می‌شود. ولی در بازگو کردن محتوا بر جنبه شناختی و گفتار مددجو تأکید می‌گردد.

ج) خلاصه کردن محتوا: خلاصه کردن محتوی نسبت به بازگو کردن آن مطالب بیشتری را در بر می‌گیرد. باز گو کردن محتوا چند جمله یا یک پاراگراف کوتاه را شامل می‌شود. در خلاصه کردن محتوا چندین پاراگراف یا یک قسمت از مصاحبه مشاوره ای یا حتی تمام جلسه مشاوره به صورت خلاصه می‌آید و جمع بندی می‌شود.

۳ـ مهارت درگیر شدن

در این مهارت مشاور با مددجو درگیر می‌شود و نظر خود را با او در میان گذاشته و با او به گفت و گو می پردازد. مهارت های درگیر شدن عبارت‌اند از: ابراز نظر و بیان احساسات، رفتار سهیم شدن و مشارکت واقعی و محبت کردن است.

۴ـ مهارت های جهت دادن

در این مهارت، مشاور، فرایند مشاوره را جهت می‌دهد و آن را به سمت درمان می‌کشاند. این مهارت ها نیز عبارت اند از: اشاره به توانایی‌های مددجو، تعبیر و تفسیر

French-german-iran-persian.(country)

۲٫butter-tea-cheese-rice.(drink)

ب) با بهره گرفتن از کلمه زیر جای خالی جمله ها را کامل کنید(یک کلمه اضافی است)

Heavy-train-sky-with-free

۳٫I traveled by……….last year.

۴٫children like books………………pictures in them

۵٫the traffic was ………….yesterday.

۶٫the sun is in the ………….

پ) جمله های ناقص زیرا را با ‌استفاده از معلومات خود کامل کنید.

۷٫this lesson is not hard.Its e………….

۸٫he dosent feel well.he has h……………..

ت)مناسب ترینپاسخ داخل پرانتز را انتخاب کنید.

۹٫there are a lot of flowers in the ………………(book case-garden-library)

۱۰٫mina speaks frenchbeacause she….…….it will.(leaves-thinks-practices)

Pronunciationتلفظ

ث) کدام یک از گزینه های زیر از لحاظ تلفظ با بقیه فرق دارد؟

۱۱٫food-good-school-book

Conversaitionمکالمه

با بهره گرفتن از کلمات سمت راست،مکالمه ی زیر را کامل کنید (یک کلمه اضافی است).

A:do you know my new—————–

Three

Grade

Who

What

friend

B:no I don’t……………is he?

C:He is Ali Amini?

B:what………is he in?

A:He is in grad……………….

چ) عبارات ستون A را با عبارات ستون B جور کنید.

۱۲٫He had an accident because……………..a(he is sick)

۱۳٫He can eat a lot of food because…………………..b)he is very hungry

۱۴٫He will go to the hospital because……….c)its very expensive.

۱۵٫He can not by that house because d)he drove a carelessly.

Structure نکات دستوری

ح) پاسخ درست داخل پرانتز را انتخاب کنید.

۱۶٫my mother cooking dinner when I come home.(are-were –was)

۱۷٫the baby…….two hours ago.(wakes up_wake up_woke up)

۱۸٫my sister eats……………..butter because she dosnt like it(much_alittle_ a few)_

۱۹٫They take me and …………..sister to the park.(my-him-I)

۲۰٫she may …………..home now.(leaves-leave-leaving)

۲۱٫your handwritting is………………………… (beautiful-beatifully-well)

خ) با معلومات دستوری خود جمله های زیر را کامل کنید.

۲۲٫He is standing near the door…………….. he house.

۲۳٫why are you………………….. a hurry?Because Im late.

۲۴٫How ………….. students were there in your class? 30 student

۲۵٫ ………………. She bring some water? Yes.she braught it.

د) با مرتب کردن کلمه های داده شده، جمله بسازید.

۲۶٫does/he/after/school/where/go/?

۲۷٫boy/cant/fast/this/run/.

break Broke
think
ذ) با توجه به مثال رابطه ی صحیح را بنویسید.

I Me
they
Reading—————. ——————-.درک مطلب

متن ‌زیر را با دقت بخوانید.

There is a zoo near my friend’s house.There are a Lot of animals there.we shouldn’t give them food because it makes them sick.the ticket is not expensive.its open at 10 o’clock in the morning.Some of the animals in the zoo are wild Like lion and tiger and some of them are not.

ر) با توجه به متن فوق، برای جمله ی درست (True) و برای جمله ی غلط (False)بنویسید.

۲۸٫my hovse is near the zoo.()

۲۹٫ The ticket is cheup.()

۳۰٫Lions and tigers are not wild.( )

ز) با توجه به متن فوق،به سوال های زیر پاسخ دهید.

۳۱٫whose house is near the zoo?

۳۲٫what time is the zoo open?

۳۳٫Are all the animals in the zoo wild?

Spelling ————.————–.—————.————-.املاء

ژ) املای کامل کلمه های ناقص را بنویسید(هرخط تیره نشانه ی یک حرف است)

۳۴٫٫in summer we eat an icecre-m.

۳۵٫ Cam – L is a big animal.

۳۶٫I Like news progra- me.

۳۷٫ we went to the h-Ly shrine.

۳۸٫The writ – r of this book is very fam-US.

ص) کلمه ناهماهنگرا از لحاظ معنیپیدا کنید و زیر آن خط بکشید.

۳۹٫ water-milk-cheese-coffee

۴۰٫ teacher-worrer-driver- paper

۴۱٫ticket-plane-bus-bicycle

۴۲٫french-German-Arabic-Iran

ض) بهترین جواب را انتخاب کنید.

۴۳٫Can he———— the bicycle?

A)runB)swim C)driveD)ride

۴۴٫we buy meat from the ———-.

A)butchers B)bookshope

C)bakersD)banks

سوال های درس علوم تجربی

در جای خالی کلمات مناسب بنویسید:

۱٫ کاغذ لیتموس آبی در محلول سرکه به رنگ…………… در می‌آید.

۲٫ نیروی جاذبه در میان یون ها با بار ناهمنام………… ایجاد می‌کند.

۳٫ ترکیب یونی و ترکیب مولکولی را مشخص کنید. اکسیژن (…………) سدیم کلرید (………….).

۴٫ بیشترین جرم اتم در………….. است.

۵٫ وقتی اسیدی با یک باز ترکیب می شود یک………….. و آب به دست می‌آید.

۶٫ نوترون دارای بار………….. است. (مثبت- خنثی- منفی)

۷٫ دو هسته ی اتم ذره ای با بارالکتریکی مثبت به نام…………. وجود دارد. (الکترون- پروترون- نوترون)

۸٫ به ماده ای که محلول آن جریان برق را از خود عبور می‌دهد…………. می‌گویند.

۹٫ اگر از یک اتم الکترونی جداشود دارای بار الکتریکی………… می شود (الف- مثبت ب- منفی)

۱۰٫ اتمی که تنها یک پروتون هسته ی آن را می‌سازد……………. نام دارد. (الف- هلیم ب- هیدروژن)

۱۱٫ بار پروتون……………. است.

۱۲٫ مدل اتمی رادرفور و بور چه شباهتو چه تفاوت هایی با هم دارند؟

۱۳٫اگر به اتم Fe

(با جریان اتمی ۵۶ و عدد اتمی ۲۶)، یکالکترون اضافه شود، عدد اتمی و عدد جرمی آن چه تغییری می‌کند؟ و چرا؟

۱۴٫ پیوند کوالانسی و پیوند یونی چه شباهت و تفاوت هایی با هم دارند؟

۱۵٫ یک ویژگی مهم ترکیب های یونی را بیان کنید؟

۱۶٫ عدد جرمی عنصری ۸ است و در هسته ی آن ۵ نوترون وجود دارد. عدد اتمی، تعداد اکترون و پروتون آن را مشخص کنید و مدل بور را برای آن رسم کنید.

۱۷٫ به سوال های زیر پاسخ دهید:

الف) CL2 یک پیوند یونی است یا یک پیوند کووالانسی و چرا؟

ب) CL– الکتروناز دست داده یا الکترون گرفته و چرا؟

۱۸٫ نمودار بُور برای اتمی که در هسته ی آن سه پروتون و چهار نوترون وجود دارد را رسم کردهعدد اتمی و عدد جرمی آن را نیز مشخص کنید.

۱۹٫ مدل اتمی تامسون و رادفور را رسم کنید (‌در مورد عناصر هیدروژن و اکسیژن).

۲۰٫ برای هیدروژن سه ایزوتوپ یافت می شود؛ .

الف) کدام ایزوتوب از همه سبک تر است.ب) تفاوتاین سه ایزوتوپ چیست؟

۲۱٫در فرمول شیمیایی C6 H12 O6 نام عناصر تشکیل دهنده آن ها را بنویسید.

۲۲٫در فرمول شیمیایی C6 H12 O6به طور کلی چند اتم در آن شرکت دارند؟

۲۳٫ با توجه به جدول به سوالات پاسخ دهید.

ایزوتوپ
تعداد ایزوتوپ ها د رمیان یکصدهزار اتم ۲۰۰ ۳۷ ۹۹۷۶۳۷
الف) کدام ایزوتوپاز همه سبک تر است چرا؟

ب) تفاوت این سه ایزوتوپ چیست؟

ج) کدام ایزوتوپدر طبیعت به مقدار بیشتری یافت می شود؟

۲۴٫ علی در گزارش خود نوشته است که محلول ترکیب های یونی،الکترولیت محسوب می‌شوند. چه تفسیری برای این گفته دارید؟

۲۵٫ برای ترکیب مولکولی تفلون یک کاربرد را بنویسید.

۳- تبصره ۲ ماده ۲۰۱ درمورد مجازات معاون در سرقت موجب حد چنین می‌گوید: « معاون در سرقت موضوع ماده ۱۹۸ این قانون به یک سال تا سه سال حبس محکوم می شود.»

به موجب ماده ۲۰۱ قانون مجازات اسلامی مجازات سارق در سرقت موجب حد عبارت است از در مرتبه اول قطع چهار انگشت دست راست و در مرتبه دوم قطع پای چپ سارق از پائین برآمدگی و در مرتبه سوم حبس ابد و در مرتبه چهارم اعدام و به موجب تبصره ۲ این ماده مجازات معاون در سرقت موجب حد از ۱ تا ۳ سال حبس می‌باشد بی تردید مجازات سارق در ‌سرقت‌های تعزیری مباید شدیدتر از مجازات سارق در ‌سرقت‌های موجب حد باشد چرا که ماهیت سرقت موجب حد که ربودن پنهانی مال دیگران است با ماهیت سرقت تعزیری تفاوتی ندارد و فقط در صورت وجود شرایطی مضاعف نظیر شکستن حرز است که سرقت تعریزی به سرقت موجب حد تبدیل خواهد شد یا به دیگر سخن اگر اصل را بر موجب حد بودن سرقت بگیریم باید گفت درصورت فقدان یک یا چند شرط از شرایط مذکور در ماده ۱۹۸ است که سرقت موجب حد را به سرقت تعزیری مبدل می کند پس در ‌سرقت‌های موجب حد سارق با جمع شرایط ۱۶ گانه احصاء شده در ماده ۱۹۸ فی الواقع اقدامات جسورانه تری را در سرقت مرتکب می شود و به حکم عقل و منطق چنین سارقی لازم است مجازات شدیدتری در مقایسه با ‌سرقت‌های تعزیری درباره او اعمال گردد.

‌به این موضوع قانون‌گذار در زمان تعیین مجازات مباشر جرم در ‌سرقت‌های تعزیری توجه داشته است یعنی مجازات سارق در سرقت موجب حد تعیین نموده است و شدید ترین مجازات تعیین نموده در ‌سرقت‌های تعزیزی که در ماده ۶۵۱ قانون مجازات اسلامی آمده است از ۵ تا ۲۰ سال حبس می‌باشد که از قطع چهار انگشت دست خفیف تر است لکن در تعیین مجازات معاونین جرم در ‌سرقت‌های موجب حد و تعزیر ‌به این امر توجهی نشده است. با توجه به مطالبی که عرض شد و با عنایت به وجود رابطه نزدیک بین عمل مباشر و معاون بدیهی است مجازات معاون در سرقت موجب حد نیز باید از مجازات معاون در ‌سرقت‌های تعزیری شدید تر باشد در حالی که به موجب تبصره ۲ ماده ۲۰۱ مجازات معاون در ‌سرقت‌های موجب حد از یک تا ۳ سال حبس می‌باشد لکن مجازات معاون در ‌سرقت‌های تعزیری موضوع مواد ۶۵۱و ۶۵۴ با توجه با ماده ۷۲۶ قانون مجازات اسلامی پنج سال حبس خواهد بود یعنی اکر سرقت واجد شرایط حد، تشخیص داده شود همان معاون در سرقت به موجب تبصره ۲۰ ماده ۲۰۱ به حبس از یک تا ۳ سال محکوم خواهد شد و اگر همان سرقت فاقد یک یا چند شرایط ۱۶ گانه مذکور در ماده ۱۹۸بوده و سرقت، تعزیری و از مصادیق مواد ۶۵۱ یا ۶۵۴ تشخیص داده شود مجازات معاون جرم ۵ سال حبس خواهد بود که این مسئله یعنی خفیف تر بودن مجازات معاون در سرقت موجب حد نیست به مجازات معاون در ‌سرقت‌های تعزیری بر خلاف منطق حقوقی و هدالت و نصفت قضائی است و تناسب بین جرم و مجازات که رعایت آن امری ضروری است مراعات نشده است و جادارد قانون‌گذار در این ‌مورد به تعدیل مجازات‌ها همت گمارد.

۴- ماده ۲۰۳ که ‌در مورد مجازات سارق در ‌سرقت‌های تعزیری است و همین طور تبصره ذیل ان ‌در مورد مجازات معاون در ‌سرقت‌های تعزیری است چنین می‌گوید: « سر وقتی که فاقد شرایط اجرای حد باشد و موجب اخلال در نظم یا خوف شده یابیم تجری مرتکب یا دیگران باشد اگرچه شاکی نداشته باشد یا گذشت نموده باشد موجب حبس تعزیری از ۱ تا ۵ سال خواهد بود » تبصره « معاونت در سرقت موجب حبس از شش ماه تا ۳ سال می‌باشد. »

این ماده که ‌در مورد مجازات سارق در ‌سرقت‌های تعزیری بوده و همچنین تبصره ذیل آن که ‌در مورد مجازات معاون جرم در ‌سرقت‌های تعزیری است با مواد ۶۵۱ الی ۶۶۷ که در این مورد انواع ‌سرقت‌های تعزیری بوده از حیث موضوع واحد لکن از حیث شرایط و مجازات مغایر است دزر ماده ۲۰۳ قانون‌گذار صرف سرقت تعزیری را موجب مجازات نمی داند و اخلال در نظم یا ایجاد خوف یا بیم تجری مرتکب یا دیگران را شرط اعمال مجازات که همان حبس از یک تا ۵ سال می‌باشد می‌داند لکن قانون‌گذار در مواد۶۵۱ الی ۶۶۷ صرف سرقت تعزیری را موجب مجازات می‌داند و در موارد متعدد در شرایط مختلف به تفکیک، مجازات‌ها را بیان نموده به نظر می‌رسد که با وضع مواد ۶۵۱الی ۶۶۷ و ۷۲۶ دیگر جایی برای بقاء ماده ۲۰۳ و تبصره ذیل آن باقی نمی ماند و قانون‌گذار باید نسبت به نسخ صریح آن اقدام می نمود.

۵- مستی، سرقت و مجازات: شروع به جرم است که به موجب ماده ۱۰۹ قانون تعزیرات مصوب سال ۶۱ مجازات شروع به سرقت تا ۷۴ ضربه شلاق بوده است لکن پس از تصویب کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۷۵ ماده ۶۵۵ این قانون فقط ‌در مورد دسته خاصی از ‌سرقت‌های تعزیری یعنی ‌سرقت‌های موضوع مواد ۶۵۱، ۶۵۲، ۶۵۳، ۶۵۴ برای شروع به جرم مجازات تعیین نموده و ماده ۶۵۵ در این مورد می‌گوید:« مجازات شروع به سرقت مذکور در موارد قبل تا ۵ سال حبس و شلاق تا ۷۴ ضربه می‌باشد » و درمورد شروع به جرم ‌سرقت‌های موضوع مواد ۶۵۶ به بعد ساکت است با توجه به اینکه قانون‌گذار در مقام بیان این موضوع بوده و سکوت اختیار نموده است باید برآن بود که شروع به ‌سرقت‌های موضوع مواد ۶۵۶ به بعد جرم نمی باشد لکن رویه قضائی همچنان شروع به سرقت را در کلیه ‌سرقت‌ها جرم دانسته و بعضاً مشاهده شده است که در راستای این عقیده قضات محترم ناگزیر به ماده ۱۰۹ قانون تعزیرات مصوب سال ۶۱ استناد جسته اند به نظر می‌رسد با تصویب قانون تعزیرات مصوب سال ۷۵ قانون تعزیرات مصوب سال ۶۱ کلاً نسخ شده و این دو قانون مکمل یکدیگر نیستند و استناد به قانون تعزیرات مصوب سال ۶۱ در حال حاضر فاقد محمل و موقعیت قانونی است و مقتضی است قانون‌گذار با الحاق یک تبصره به مواد این قانون مجازات شروع به جرم را در این دسته از ‌سرقت‌های تعزیری تعیین نماید.