• • • ایران اعلام می‌کند که برای این دوره ۶ ماهه، اورانیوم را به سطح بالاتر از ۵ درصد غنی سازی نکند.

    

  

• • ایران اعلام می‌کند که فعالیت های خود در تأسیسات سوخت هسته­ای نطنز^[۳۵]۱، فردو^[۳۶]۲ و یا راکتور اراک^[۳۷]۳ را که توسط آژانس با نام IR-40 شناسایی می شود، بیش ازاین گسترش نخواهد داد.

• • همان گونه که ایران در برنامه عملیاتی کردن تأسیسات تبدیل مواد، به آژانس اعلام ‌کرده‌است، با آغاز خط تبدیل مواد UF6 غنی شده تا ۵ درصد به UO2 ، ایران تصمیم دارد مواد UF6 جدیداً غنی شده تا سطح ۵ درصد، طی ۶ ماه آینده را به اکسید تبدیل کند.

• • محل های جدید برای غنی سازی ایجاد نمی شود.

• • ایران برنامه تحقیق و توسعه (R&D) تحت نظارت، از جمله برنامه تحقیق و توسعه جاری غنی سازی خود را که با هدف انباشت اورانیوم غنی شده صورت نمی گیرد، ادامه خواهد داد.

• عدم باز فرآوری یا ساخت تاسیساتی که توانایی بازفرآوری داشته باشند.

همچنین قرار شد نظارت های بیشتری شامل موارد زیر انجام شود:

• • ارائه اطلاعات مشخص به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، شامل اطلاعات درخصوص طرح­های تأسیسات هسته­ای ایران، توصیف ساختمان ها در هر یک از سایت های هسته­ای، توصیفی از سطح عملیاتی که در هر یک از اماکن که به فعالیت های هسته­ای مشخص اشتغال دارند، اطلاعات در خصوص معادن و تخلیص و اطلاعات درخصوص منابع اولیه.

• • ارائه پرسشنامه جدید فنی رآکتور اراک به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که توسط آژانس با نام IR-40شناسایی می شود.

• • اتخاذ گام های لازم برای موافقت با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای انعقاد «رهیافت پادمان» ‌در مورد رآکتور اراک که توسط آژانس با نام IR-40شناسایی می شود.

• • دسترسی روزانه بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به فردو و نطنز با هدف بررسی فایل های ضبط شده دوربین ها در مواقعی که آن ها برای بازرسی دوره­ای موسوم به PIV,IIV,DIV و بازرسی­های سرزده در سایت حضور ندارند.

• دسترسی هدایت شده بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به:

کارگاه های مونتاژ سانتریفیوژ^[۳۸]۱

کارگاه های تولید روتور سانتریفیوژ و محل های نگهداری

معادن اورانیوم و تخلیص اورانیوم

در مقابل مقرر شد، ۳+۳، اقدامات داوطلبانه زیر را انجام دهد:

• • توقف تلاش برای کاهش خرید نفت خام ایران به نحوی که مشتریان فعلی بتوانند میانگین میزان کنونی خرید نفت خام خود از ایران را کماکان ادامه دهند. بازگشت مبالغ مشخص از عواید فروش نفت ایران در خارج از کشور به ایران. ‌در مورد معاملات نفتی مذکور، تحریم های اتحادیه اروپا و امریکا بر بیمه و خدمات حمل و نقل مرتبط ، تعلیق می‌شوند.

• • تعلیق تحریم های آمریکا و اتحادیه اروپا بر:

• • صادرات پتروشیمی ایران و نیز تعلیق تحریم خدمات مرتبط^[۳۹]۲

• • طلا و فلزات گران بها، و تعلیق تحریم خدمات مرتبط

• • تعلیق تحریم های امریکا بر صنعت خودرو و تعلیق تحریم های خدمات مرتبط

• • صدور گواهی عرضه و نصب قطعات یدکی برای ایمنی پرواز هواپیماهای غیر نظامی ایران و خدمات مرتبط

• • صدور گواهی بازرسی های مرتبط با ایمنی و تعمیرات در ایران و همچنین خدمات مرتبط.^[۴۰]۱

• • عدم صدور قطعنامه های جدید تحریم هسته­ای توسط شورای امنیت سازمان ملل متحد.

• • عدم صدور قطعنامه های جدید تحریم هسته­ای از سوی اتحادیه اروپا.

• • دولت امریکا، در چارچوب اختیارات قانونی رئیس جمهور و کنگره از تحمیل تحریم های جدید هسته­ای خودداری خواهد کرد.

• • یک کانال مالی به منظور تسهیلات تجارت امور انسان دوستانه برای تامین نیازهای داخلی ایران با بهره گرفتن از درآمدهای نفتی ایران در خارج از کشور ایجاد خواهد شد.

• نجات امور انسان دوستانه شامل مراودات تجاری مرتبط با تولیدات غذایی و کشاورزی، دارو، تجهیزات دارویی و مخارج پزشکی بیماران خارج از کشور خواهد بود.

این کانال مالی شامل بانک های خارجی مشخص و بانک های ایرانی غیر تحریم شده خواهد بود که به هنگام ایجاد این کانال مشخص خواهند شد.

کانال مذبور همچنین موارد ذیل را در برمی گیرد:

• • نقل و انتقال های مالی مورد نیاز برای پرداخت تعهدات ایران به سازمان ملل متحد

• • پرداخت مستقیم شهریه به دانشگاه ها و دانشکده ها برای دانشجویان ایرانی شاغل به تحصیل در خارج از کشور تا مبلغ توافق شده برای یک دوره شش ماهه.

• افزایش آستانه برای اخذ مجوزهای اتحادیه اروپا جهت تبادلات مالی تجارت موارد غیر تحریمی تا مبلغ مورد توافق.

سرانجام اینکه:

گام نهایی راه حل جامع^[۴۱]۱ که اعضا قصد داشتند مذاکره در خصوص آن را در کمتر از یک سال بعد از تصویب این سند، به پایان رسانده و اجرای آن را شروع کنند، عبارت بودند:

• • دارای دوره زمانی بلند مدت مشخص خواهد بود که مدت آن مورد توافق قرار خواهد گرفت.

• • بیانگر حقوق و تعهدات اعضا، معاهده عدم گسترش سلاح های هسته­ای و موافقت نامه های پادمان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باشد.

• • به طور همه جانبه تحریم های هسته­ای شورای امنیت سازمان ملل متحد و تحریم های چند جانبه و تحریم های ملی را برداشته و از جمله گام هایی برای دسترسی به حوزه های تجاری، فناوری، مالی و انرژی را بر مبنای یک برنامه تنظیمی که در خصص آن توافق به عمل خواهد آمد را اتخاذ نماید.

• • متضمن یک برنامه غنی سازی باشد که توسط طرفین تعریف می‌گردد، برنامه­ای که شاخصه های آن با موافقت طرفین و منطبق با نیازهای عملی، با محدودیت های مورد توافق در خصوص دامنه و سطح فعالیت های غنی سازی، ظرفیت غنی سازی، محل هایی که در آن غنی سازی انجام می شود و ذخایر اورانیوم غنی شده برای دوره زمانی که مورد توافق قرار می‌گیرد، تعیین می‌گردد.

• • نگرانی های مرتبط با رآکتور اراک که توسط آژانس با نام IR-40 شناخته می شود، را کاملاً برطرف نماید. با فرآوری و یا احداث تاسیساتی که قادر به بازفرآوری باشد، ایجاد نخواهد شد.

• • اقدامات شفاف ساز و با نظارت بیشتر مورد توافق را به طور کامل به اجرا درآورد. پروتکل الحاقی در چارچوب اختیارات رئیس جمهور و مجلس شورای اسلامی تصویب و به اجرا درآید.

• شامل همکاری بین‌المللی هسته­ای غیرنظامی باشد، که این همکاری ها از جمله در خصوص دستیابی به رآکتورهای مدرن آب سبک قدرت و تحقیقات و تجهیزات مرتبط و نیز عرضه سوخت هسته­ای مدرن و برنامه های تحقیق و توسعه (R&D) مورد توافق می‌باشد.

در آخر به دنبال اجرای موفق گام نهایی راه حل جامع و با سپری شدن کامل دوره زمانی گام نهایی، با برنامه هسته­ای ایران مانند برنامه هر کشور غیر هسته­ای دیگر عضور NPT رفتار خواهد شد. (دریایی، ۱۳۹۲، ۷۱)

فصل چهارم:

ابعاد سیاسی ـ حقوقی توافق ژنو

فصل چهارم: ابعاد سیاسی ـ حقوقی توافق ژنو

در این فصل به منظور بررسی مؤلفه‌ ها و روح حاکم بر توافق از دیدگاه سیاسی و حقوقی، ابتدا ترجمه اصل متن برنامه اقدام مشترک به صورتی که وزارت امور خارجه ایران آن را به صورت رسمی ترجمه و انتشار داده است، آورده می شود. سپس به بررسی و تحلیل دقیق آن از دیدگاه فوق الذکر خواهیم پرداخت.

۲-۲-۷-۱۱- کورت لوین^[۴۳] :

لوین با نظریه می‌دانی^[۴۴] در بین روان‌شناسان شناخته شده است. از دیدگاه لوین نظریه می‌دانی تنها به حیطه خاصی

محدود نمی شود، بلکه مفاهیمی را دربر می‌گیرد که با آن می توان حقایق روان شناختی مختلفی را نمایش داد. اما نظر لوین درارتباط با سلامت روان در این است که سلامت ‌و کمال روانشناختی موجب افتراق ‌و تمایز یافتگی بیشتر شخص ومحیط روان شناختی او می شودواستحکام واستواری مرزهای سیستم روانی فرد به وجود می آورد. ‌بنابرین‏ فرد سالم از نقطه نظرلوین کسی است که بین خود ومحیط روان شناختی خود تمایز و افتراق قائل می شود(خدارحیمی،۱۳۷۳).

بنابر تحقیقات “انجمن ملی بهداشت روانی” افراد دارای سلامت روان دارای خصوصیات زیر هستند:

۱- افراد سالم از نظر روانی وذهنی احساس راحتی می‌کنند. آن‌ ها از نظر روانی خود راآنگونه که هستند می‌پذیرند‌ وازاستعدادهای خود بهره‌مند می شوندودرمورد عیوب جسمانی وناتوانایی‌های خود شکیبا بوده وازآن ناراحت نمی شوند. افراد سالم دیدگاهی واقع گرایانه دارند ‌و دشواری‌های زندگی را سهل می انگارند، وقت کمی را درنگرانی ، ترس، اضطراب ویا حسادت سپری می‌کنند. اغلب آرام بوده ونسبت به عقاید تازه گشاده رو ،ودارای طیب ‌خاطر می باشند.شوخ طبع و دارای اعتماد به نفس هستند. اگرچه از حضور درجمع لذت می‌برند آن‌ ها به تنهابودن نیز اهمیت نمی دهند و وحشتی ندارند ویک احساس شخصی مبنی بر درست یا غلط بودن امور دارند.

۲- افراد سالم از نظر روانی احساس خوبی نسبت به دیگران دارند.آن‌ ها کوشش می‌کنند تا دیگران را دوست بدارند وبه آن‌ ها اعتماد کنند. چراکه تمایل دارند دیگران نیز آن‌ ها رادوست داشته باشندوبه آن‌ ها اعتماد نمایند. چنین افرادی قادرند که با دیگران رفتار گرمی داشته باشند واین روابط را ادامه دهند. به علائق دیگران توجه می‌کنند واحترام می‌گذارند. آن‌ ها به خود اجازه نمی دهند که از سود دیگران مورد حمله وفشارقرار گیرند ونیز سعی نمی کنند که به دیگران تسلط یابند.

۳- افراد دارای سلامت روان قدرت روبروشدن با نیازمندی‌های زندگی را دارند. نسبت به اعمال خود احساس مسئولیت می‌کنند وبه مشکلات با همان شیوه که رخ می‌دهد برخورد می‌کنند. آن‌ ها دارای پندارهای واقع گرادر مورد آن چه که می‌توانند یا نمی توانند انجام دهند هستند. محیط خود را تا آن‌جا که ممکن است شکل می‌دهند وتا آن‌جا که ضرورت دارد با آن سازگار می‌شوند(پورمقدس،۱۳۸۴).

۲-۲-۸- ایجاد سلامت روان

برای ایجاد سلامت روان عوامل زیادی را باید کنترل کرد. سلامت روان را می توان به وسیله پیشگیری از ابتلاء به بیماری‌های روانی، عوامل مؤثر ‌در بروز بیماری‌های روانی، تشخیص زودرس بیماری‌های روانی، پیشگیری از عوارض ناشی از بیماری‌های روانی وایجاد محیط سالم برای برقراری ارتباط صحیح انسانی به وجود آورد.

پس سلامت روان علمی است برای بهزیستی رفاه اجتماعی وسازش منطقی با پیشامدهای زندگی، در سلامت روان آنچه بیش از هر چیز مورد نظر است احترام به شخصیت ‌و حیثیت انسان است. روی این اصل سلامت روان رادانش یا هنری می دانند که به افراد کمک می‌کند که با ایجاد روش های درست روانی وعاطفی بتوانند با محیط خود سازگاری حاصل نموده وبرای حل مشکلات از راه های مطلوب اقدام نماید(احمدوند،۱۳۸۸).

اگر بخواهیم سطح سلامت اجتماعی جامعه را به حد مطلوبی برسانیم نیاز به یک سری تدابیر وفعالیت‌هایی داریم که از پیدایش وافزایش بیماری‌های عصبی روانی در جامعه جلوگیری کند، این چنین فعالیت‌هایی تحت عنوان پیشگیری شناخته می‌شوند(میلانی فر،۱۳۸۹).

۲-۲-۹- پیشگیری

فعالیت‌هایی که تحت عنوان پیشگیری شناخته می‌شوند به سه بخش تقسیم می‌شوند :

۲-۲-۹-۱- پیشگیری اولیه^[۴۵] :

منظور از پیشگیری اولیه عبارت است از جلوگیری از پیدایش بیماری وبه عبارت دیگرعلاج واقعه قبل از وقوع باید کرد. این پیشگیری اشاره دارد به کاربرد روش‌ها و ابزاری که جلوگیری از ظهور بیماری مؤثر هستند ورفتارهای مثبت را تقویت می‌کنند. هدف مداخله در پیشگیری اولیه جلوگیری از شیوع بیماری ویا اختلال است به نحوی که احتمال وقوع آن را در مقطع زمانی خاص کاهش می‌دهد. این هدف زمانی تحقق می‌یابد که عوامل سبب زا را از بین ببریم وسلامتی را از طریق ایجاد شرایط محیطی مناسب افزایش دهیم (احمدوند،۱۳۸۸).

۲-۲-۹-۲- پیشگیری ثانویه ^[۴۶] (درمان)

این پیشگیری عبارت است از مداخله زود هنگام ودرمان سریع نشانگان یک بیماری ویا اختلال با این هدف که از شیوع وگسترش آن توسط کوتاه کردن مدت آن کاسته شود.

هدف در این پیشگیری شامل ۱- کاستن از علایم اختلال (کم کردن رنج) ۲- محدود کردن ادامه اختلال و رساندن آن به کمترین میزان شیوع است.

پیشگیری ثانویه متضمن رعایت موارد زیر است :

۱- بیماری یابی به منظورتشخیص شناخت فوری وبیشترین علائم عادی ویا رفتارهای نا متعادل.

۲- درمان فوری زودرس ‌و کامل جهت رفع علائم بیماری ، پیشگیری از بروزعلائم شدید وبرگردانیدن هر چه زودتر بیماران روانی به جامعه.

۳- درمان پیش‌گیرنده ونگهدارنده به منظور پیشگیری ازبازگشت عوارض بیماری تا حصول بهبودی کامل، پیشگیری مترادف با تشخیص ودرمان می‌باشد(احمدوند،۱۳۸۸).

۲-۲-۹-۳- پیشگیری ثالث ^[۴۷]

این پیشگیری عبارت است از کاستن ‌از عوارض جنبی که در حاشیه یک بیماری ویا اختلال اصلی وجود دارد. این

بخش اشاره دارد به فعالیت‌های توانبخشی برای افرادی که مبتلا به بیماری‌های مزمن طولانی مدت هستند راقادر می سازدبا حد اکثر توانایی‌های جسمانی و روانی و اجتماعی خود فعالیت کنند. در این راستا آموزش مهارت‌های شغلی واجتماعی بسیار مفید واقع می شود(احمدوند،۱۳۸۸).

۲-۲-۱۰- مدرک‌های سلامت روان

ونیتز^[۴۸] ،سلامت روان را وابسته به ۷ مدرک می‌داند که عبارتنداز:

۱- رفتاراجتماعی مناسب

۲- رهایی از نگرانی وگناه

۳- فقدان بیماری روانی

۴- کفایت فردی وخود مهارگری

۵- خویشتن پذیری وخودشکوفایی

۶- توصیه یافتگی وسازماندهی شخصیت

۷ – گشاده نگری وانعطاف پذیری(امینی،۱۳۸۳).

۲-۲-۱۱- اهمیت مهارت‌های زندگی در سلامت روان

رشد انسان در زمینه‌های اجتماعی ، جسمانی، شغلی، شناختی ، اخلاقی و عاطفی صورت می‌گیرد. هر یک از زمینه‌های نیازمند مهارت و توانایی هایی می‌باشند در واقع می توان گفت که تکامل مراحل رشدی، وابسته به مهارت های زندگی است. زمانی که افراد مهارت‌های زندگی اساسی کسب نمایند، در عملکرد بهینه خود پیشرفت می‌کنند. آموزش مهارت‌های زندگی نقش اساسی را در بهداشت روانی ایفا می‌کند و البته زمانی که در یک مقطع رشدی مناسبی ارئه شود، نقش برجسته تری خواهد داشت. به طور یقین می توان گفت که بسیاری از نوروزها و سایکوزها از نقص در رشد مهارت های زندگی اساسی است. در واقع آموزش مهارت های زندگی نقش در زمان دارد(طارمیان، ۱۳۷۸ )

نظارت و راهنمایی:

کوشش های مسئولان منتخب مدرسه برای راهنمایی و هدایت معلمان و دیگر کارکنان آموزشی در اصلاح وضع آموزش و روش های تدریس که مستلزم تحریک رشد و پیشرفت حرفه ای معلمان،انتخاب هدف های آموزشی و تجدید نظر در آن ها،مواد آموزشی و روش های تدریس و ارزشیابی آن ها‌ است.(نیکنامی،۷:۱۳۸۹)

تعریف عملیاتی ارزشیابی توصیفی:

فرایند جمع‌ آوری ،تجزیه و تحلیل و تفسیر اطلاعات حاصل از به کارگیری ابزارهای مختلف (آزمون ها،ثبت مشاهدات ،بررسی تکالیف،فعالیت ها،پوشه کار و …)است که موجب تصمیم گیری مناسب و ارائه باز خوردهای توصیفی مفید و مؤثر که موجب هدایت جریان یادگیری دانش آموزان می شود.

تعریف عملیاتی روش های نظارت بر فرایند ارزشیابی پیشرفت تحصیلی توصیفی:

روش هایی هستند که در آنهاکمیته ارزیابی ارزشیابی پیشرفت تحصیلی توصیفی در ادارات آموزش و پرورش به کمک ابزارهایی از قبیل( چک لیست،مصاحبه،مشاهده) فرایند ارزشیابی پیشرفت تحصیلی توصیفی را ارزیابی می‌کنند و بازخوردهای مؤثر و مفید را به مجریان طرح ارزشیابی پیشرفت تحصیلی توصیفی می‌دهند.

فصل دوم:

مبانی نظری و پیشینه تحقیق

الف)مبانی نظری

۱-۲بخش اول:ارزشیابی آموزشی

۱-۱-۲ مفاهیم:ارزشیابی،اندازه گیری وسنجش

ارزشیابی

از نظر لغوی،واژه «ارزیابی»به معنای معین کردن ارزش چیزی می‌باشد.از نظر مفهومی و در ادبیات رشته ارزیابی آموزشی،درباره ی این واژه توافق وجود ندارد.از یک دیدگاه ارزیابی و ارزشیابی مترادف می‌باشند از دیدگاهی دیگر ارزیابی متمرکز بر عملکرد فراگیران و ارزشیابی متمرکز بر برنامه و دوره آموزشی و درسی است(میرزامحمدی،۱۳۸۷: ۶۸).

تعریف هر چیز باید جامع و مانع باشد.اندازه گیری و ارزشیابی فعالیت هایی هستند مرتبط با ارزشیابی و اندازه گیری اغلب و گاهی اوقات به جای یکدیگر استعمال می شود.به همین دلیل ممکن است فردی به طور اشتباهی آن ها را دو واژه مترادف بداند در صورتی که چنین نیست و این دو با هم تفاوت دارند(نادری و نراقی،۱۹:۱۳۸۶).

ورتن و ساندرز^[۱] می‌گویند دو اصطلاح سنجش و ارزشیابی وجوه اشتراک زیادی با اندازه گیری و آزمون دارند اما نمی توان آن ها را همانند یکدیگر دانست.

‌بنابرین‏ ارزشیابی شامل داوری ارزشی درباره ی مطلوب بودن یا مطلوب نبودن ویژگی یا موضوع مورد ارزشیابی است.اما در اندازه گیری هیچ گونه داوری یا قضاوتی درباره نتایج حاصل انجام نمی گیرد.با وجود این اندازه گیری پایه و اساس ارزشیابی درست را می‌سازد زیرا بدون در دست داشتن نتایج یک اندازه گیری دقیق از ویژگی یا محصول مورد نظر نمی توان ارزشیابی درستی از آن به عمل آورد(سیف،۱۳۷۵ :۳۳-۳۲).

اولین تعریف رسمی ارزشیابی به نام رالف تایلر^[۲] ثبت شده است وی ارزشیابی را وسیله ای جهت تعیین میزان موفقیت برنامه در رسیدن به هدف های آموزشی مطلوب مورد نظر می‌داند ( کوهستانی،امینیان، ۱۳۸۰ : ۲۱).

کرانباخ^[۳] ارزشیابی را جمع‌ آوری و استفاده از اطلاعات جهت تصمیم گیری ‌در مورد یک برنامه آموزشی می‌داند. منظور کرانباخ از «برنامه آموزشی»طیف وسیعی است که از مجموعه ای مواد و فعالیت های آموزشی توزیع شده در سطح کشور (موقعیت های یاددهی)تا تجارب آموزشی یک فراگیرواحد را در بر می‌گیرد (کوهستانی،امینیان، ۱۳۸۰ : ۲۱).

بی بای ^[۴]درتعریف ارزشیابی می نویسد ارزشیابی فرایند جمع‌ آوری و تفسیر نظام دار شواهدی است که در نهایت به قضاوت ارزشی با چشمداشت به اقدامی معین بینجامد . در این تعریف منظور از عبارت چشمداشت به اقدامی معین ، بیانگر این مسئله است که ارزشیابی تصمیم مدار است (کوهستانی،امینیان، ۱۳۸۰ : ۲۴-۲۳).

از نظر ملکم پرووس ارزیابی عبارت است از فراگرد :

توافق در باره ی استانداردهای برنامه.تعیین اینکه آیا تفاوتی میان بعضی از جنبه‌های برنامه و استانداردهای مورد نظر برای آن ها وجود دارد. استفاده از اطلاعات یاد شده مربوط به تفاوت های مذکور برای مشخص کردن نارسایی های برنامه( بولا ،۱۳۶۲ : ۸).

اسکریون^[۵] ارزشیابی را «سنجش نظام دار ارزش یا شایستگی چیز ها می‌داند» و تأکید می‌کند که عامل ارزشیابی باید بتواند به نوعی «قضاوت ارزشی» برسد که قابل دفاع باشد ( کوهستانی،امینیان، ۱۳۸۰ : ۲۶).

بولا^[۶] در تعریف ارزشیابی آموزشی می نویسد : به نظر ما ارزیابی عبارت است از فراگرد استفاده از تجربه های گذشته برای طراحی اقدامات بهتر در آینده ( بولا، ۱۳۶۲: ۴).

بازرگان ضمن تعریف ارزیابی آموزشی آن را پاسخ گویی به چهار سئوال می‌داند و می نویسد ارزیابی آموزشی عبارت از انعکاس فعالیت های یک واحد یا پدیده ی آموزشی در جهت بهبود و پیشرفت برنامه ها و فعالیت ها برای نیل به بازده و برون داد مورد نظر ارزیابی آموزشی می‌تواند به چهار سئوال زیر پاسخ دهد .

مطلوبیت هدف آموزشی چه میزان است ؟مطلوبیت طرح برنامه هایی که باید به هدف ها تحقق بخشند ، چقدر است ؟ مطلوبیت ساز و کار اجرایی هر یک از برنامه های پیش‌بینی شده چه میزان است ؟مطلوبیت عملکرد برنامه ها چقدر است ؟ ( بازرگان، ۱۳۸۹ : ۱۷).

اندازه گیری

عبارت است از اختصاص دادن اعداد به افراد به شیوه ای منظم ،برای نشان دادن ویژگی های آنان که به صورت بسیار دقیق و قابل تکرار به افراد تخصیص داده می شود.با این تعریف ،قد ،وزن ،ضربان قلب و سرعت دویدن را به سادگی می توان اندازه گیری کرد(رادمنش،۱۶:۱۳۸۹).نیتکو^[۷] اندازه گیری آموزشی را به نحو زیر تعریف ‌کرده‌است:”شیوه نسبت دادن یک عدد که معمولا به آن نمره می‌گویند به یک صفت یا ویژگی معین یک شخص به گونه ای که آن عدد درجه ای از آن صفت یا ویژگی را که آن شخص دارا می‌باشد نشان دهد( نیتکو،۲۰۰۱).

آزمون

آزمون وسیله ای عینی و محاسبه شده ای است که برای اندازه گیری نمونه ای از حالات و رفتار معین فرد یا افرادی خاص به کار می رود.مراد از اصطلاح ((عینی))در این تعریف آن است که نتیجه اندازه گیری به وسیله آزمون یا به عبارت دیگر،نمره دادن به سوالات آزمون،مستقل از قضاوت و نظرهای شخصی آزمایش کننده است.

اصطلاح «محاسبه شده»در این تعریف اشاره ‌به این است که سوالات آزمون در مراحل تهیه ی آن بر نمونه های آماری همخوان با هدف های آزمون اجراشده است.به عبارت دیگر،آزمون دارای شرایط و ضوابط آماری معینی است که قبلا محاسبه شده است(نراقی و نادری،۱۳۸۶ :۲۶-۲۵).

آزمودن

وقتی که برای اندازه گیری یکی از ویژگی های روانی یا تربیتی یک فرد یا گروهی از افراد از آزمون استفاده می‌کنیم این فعالیت آزمودن نام دارد( سیف، ۱۳۸۳ : ۲۰۲). کوهن و سوردلیک^[۸] معتقدند اندازه گیری متغیرهای روانشناختی به وسیله تدابیری که به منظور کسب نمونه هایی از رفتار طراحی شده اند،آزمودن روانی نام دارند. از آن جا که آزمون یک وسیله ی اندازه گیری است ،هروقت آزمودن صورت می پذیرد،یعنی آزمونی به کار می رود،نوعی اندازه گیری انجام می شود،اما هر نوع اندازه گیری الزاماً آزمون نیست.اندازه گیری از آزمودن مفهوم گسترده تری است؛زیرا آزمودن نوع خاصی از اندازه گیری است( سیف، ۱۳۸۳ : ۲۰۲).

سنجش

زمانی که دراندازه گیری به جای آزمون یا علاوه بر آن،وسایل دیگری به کار می رود به آن سنجش می‌گویند.در واقع سنجش،نوعی تحلیل بالینی و پیش‌بینی عملکرد فرداست.همچنین سنجش به معنای قضاوت ‌در مورد حدود آموخته های دانش آموز است(رادمنش،۱۳۸۹ :۱۷).

۲-۱-۲ ویژگی های ارزشیابی آموزشی:

عوامل مؤثر بر شکل­ گیری مرحله سوم (ارزش­گذاری و گزینش احادیث) را تحلیل نمایید.

ارزشیابی و قضاوت^[۳]

ارزشیابی و قضاوت آخرین و عالی­ترین مرحله شناخت است. این مرحله شامل قضاوت درباره امور، اطلاعات و حتی روش های روبرو شدن با مسائل است. در واقع ارزشیابی نتیجه جریان شناخت است. در این مرحله، فراگیر ناچار به اخذ تصمیم است. و برای اجرا باید معیارهای بارز و مشخصی به عنوان اساسی کار توجه داشته باشد. ارزشیابی نه تنها معرف فرایند پایانی رفتارهای شناختی است، بلکه نقش پل ارتباطی را نیز بین رفتارهای شناختی و رفتارهای عاطفی ایفا می­ کند.

در پژوهش حاضر سطح توانمندی “ارزشیابی ” در دانشجویان از طریق ارائه پاسخ ایشان به سؤالاتی مانند:

شکل­ گیری و مراحل تدوین کتاب‌های منابع حدیث را با تدوین و تنظیم کتاب‌های درسی حاضر مقایسه نمایید.

یادگیری الکترونیکی

یادگیری الکترونیکی یا آموزش الکترونیکی در یک تعریف وسیع شامل هر گونه استفاده از فن­آوری وب و اینترنت به منظور خلق تجربیات یادگیری است (هورتون و هورتون، ۲۰۰۳).

به تعریف دیگر یادگیری الکترونیکی عبارت است از به­ کارگیری مؤلفه­ های مختلف فن­آوری اطلاعات و ارتباطات (به­ ویژه اینترنت) به منظور سازماندهی و مدیریت فرایندهای یاددهی-یادگیری و نیز ا­‌انتقال آموزش. یادگیری الکترونیکی زایده چرخه تحولات وسیع­تر و درحال گسترش فن­آوری­های نوین به مفهوم واقعی آن است (زارعی زوارکی، ۱۳۸۷).

در پژوهش حاضر یادگیری الکترونیکی عبارت است از : دوره­هایی است که دانشکده قرآن حدیث در مقطع کارشناسی (منابع حدیث) در ترم دوم سال تحصیلی ۹۳-۹۲ از طریق شبکه اینترنت به صورت برخط ^[۴] و غیر برخط^[۵] ارائه داده است.

یادگیری مشارکتی در محیط مجازی

این اصطلاح برای توصیف وضعیت یادگیری به­کار می­رود که چندین روش انتقال را با هدف ارائه ‌کارآمدترین و مؤثرترین تجربیات آموزشی ترکیب می­ کند (هری من، ۲۰۰۴؛ ویلیامز، ۲۰۰۳، به نقل از ال دیقایدی و نوبی، ۲۰۰۸). محیط یادگیری الکترونیکی مشارکتی نشستی چهره به چهره در بدو امر، ارزیابی آنلاین هفتگی و چت همزمان، بحث­های ناهمزمان، بحث­های ناهمزمان، پست الکترونیکی در یک نشست چهره به چهره نهایی با آزمون پایانی نظارت شده است. فرض مسلط و غالب این است که یادگیری با کمک کامپیوتر به شیوه معمول بر اساس تک یادگیرنده و تبدیل آن به آموزش مبتنی بر همکاری استوار است (جانسون و جانسون، ۱۹۹۶، به نقل از ال دیقایدی و نوبی، ۲۰۰۸).

در پژوهش حاضر منظور از یادگیری مشارکتی در محیط مجازی، طراحی پروژه محور در محیط یادگیری الکترونیکی و استفاده از این روش تدریس روی ارتقای سطوح توانمندی­های افراد مطابق با توانمندی بلوم ‌می‌باشد. شیوه اجرای آموزش مشارکتی طبق رویکرد تقسیم ­بندی گروه ­های پیشرفت دانش ­آموزان ‌به این نحو است که ابتدا دانش ­آموزان در گروه ­های ۴ نفری تقسیم شدند. هر کدام از گروه­ ها متشکل از دانش­آموزانی با سطوح پیشرفت تحصیلی متفاوت بودند که قبل از اجرا، از لحاظ پیشرفت تحصیلی با هم همتا شده بودند. در تشکیل گروه­ ها از نمرات ‌پیش‌آزمون برای همتا کردن گروه­ ها از نمرات ‌پیش‌آزمون­ها برای همتا کردن گروه­ ها استفاده شد. در میان هر گروه یک نفر سرگروه برگزیده شد تا با کمکش به مطالعه درس جدید بپردازند و و از طریق بحث گروهی مطالب را به هم آموزش دهند.

فصل دوم : مبانی نظری

Chapter two Literature rewiew

الف) مبانی نظری پژوهش

از آن­جا که این پژوهش به بررسی “کاربرد روش یادگیری مشارکتی در پرورش سطوح بالای یادگیری در نظام آموزش مبتنی بر یادگیری الکترونیک” درس منابع حدیث دانشجویان مقطع کارشناسی سال دوم دانشگاه مجازی قرآن و حدیث شهرری می ­پردازد، در این فصل در دو بخش مجزا به دو مبحث مهم پرداخته شده­است.

بخش اول مربوط به مبحث آموزش از راه دور ‌می‌باشد.در این بخش مطالبی جامعی، در رابطه با نظام آموزش از راه دور ارا­ئه شده­است. بدین صورت که ابتدا به تعاریفی از آموزش از راه دور پرداخته­ایم و واژه­ های مرتبط با آموزش از راه دور را آورده و تعاریف متعددی از یادگیری الکترونیکی ارائه شده است، در نهایت ماهیت یادگیری الکترونیکی، مزایا ‌و معایب، انواع یادگیری الکترونیکی، عوامل و اجزای نظام آموزش از راه دور، ویژگی­های این نظام، تاریخچه و تغییر در آموزش عالی و عوامل ایجاد و پیدایش آموزش از راه دور در جهان و معرفی چند دانشگاه مجازی در ایران در خاتمه کار.

بخش دوم مربوط به روش تدریس مشارکتی یادگیرندگان از راه دور است. در ابتدای امر تعاریفی کلی از آموزش، تدریس، روش تدریس و یادگیری مشارکتی ارائه شده؛ در ادامه به مبحث چارچوب مفهومی یادگیری مشارکتی، اهمیت و جایگاه تعامل در آموزش و یادگیری، آموزش الکترونیکی و نظریه ساخت­گرایی، مفهوم تعامل، انواع تعامل، ضرورت تعامل و سرانجام به طبقه بندی سطوح مشارکت، فعالیت یادگیری بحث در آموزش مجازی، مزایا و چالش­ها و راهکارها در یادگیری مشارکتی الکترونیکی پرداخته شده است.

۲-۱: آموزش از راه دور

۲-۱-۱: مقدمه

یکی از مهمترین حوزه ­های زندگی بشر، تعلیم و تربیت ‌می‌باشد که در حال حاضر با ورود فناوری اطلاعات و ارتباطات ‌به این حوزه افق­های جدیدی پیش روی صاحب‌نظران و متخصصان آن قرار گرفته است. در بعضی کشورها استفاده از این فناوری در زمینه آموزش به­ صورت خیلی گسترده و در بعضی کشورها به­­صورت بسیار محدود وجود دارد، و در حال حاضر پژوهش‌ها و تلاش‌های زیادی برای پیدا کردن روش‌ها و راهکارهایی برای استفاده مؤثر از این فناوری در زمینه آموزش صورت ‌می‌گیرد.

آموزش از را ه دور در نسل­های گذشته به صورت مکاتبه ­ای و سپس چند رسانه­ ای ارائه می­شدند و اکنون که نسل چهارم آن را تجربه می­کنیم، مراکز آموزش عالی از فناوری ­های رسانه­ای دو سویه بهره می­برند. نسل چهارم آموزش از راه دور با پیشرفت در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات و ظهور رایانه و اینترنت آغاز می­ شود.

امروزه آموزش بر خط یکی از مدرن­ترین فناوری ­های اطلاعاتی و ارتباطی در نسل چهارم آموزش ­از­راه­دور محسوب می­ شود. آموزش بر خط به معنای ارائه اطلاعات و مطالب آموزشی به مخاطبانی در فاصله دور با بهره گرفتن از فناوری ­های رایانه ای و شبکه جهانی است. این آموزش دو مشخصه اصلی دارد: ۱) مربی یا استاد و دانشجو در مکان های متفاوتی قرار دارند ۲) از شبکه جهانی برای از بین بردن فاصله مکانی استفاده می شود. ‌بنابرین‏ آموزش بر خط شاخه­ای از آموزش از­راه­دور است که با اسامی متفاوتی شناخته می­ شود، همچون: آموزش رایانه محور، آموزش الکترونیکی، آموزش مبتنی بروب و آموزش اینترنت محور. به طور کلی در نسل چهارم ‌می‌توان شاهد بهره­ گیری از راهکار­های ارتباطی زیر در مراکز آموزش عالی بود: ۱)ارتباط ویدیوکنفرانس ۲)ارتباط صوتی دو طرفه ۳)پست الکترونیکی ۴)کنفرانس رایانه ای.

همچنین می توان همسویی را در مسیر معکوس نیز مورد بررسی قرار داد.یعنی بررسی همسویی از معماری فناوری اطلاعات به معماری کسب و کار و از معماری کسب و کار به اهداف کسب و کار که باعث برآورده شدن نیازهای سطوح بالاتر می شود و این فرایند می‌تواند باعث تحقق استراتژی سرمایه گذاری فناوری اطلاعات گردد. از طریق تجزیه و تحلیل دخل و خرج می توان میزان مطابقت سرمایه گذاری فناوری اطلاعات با اهداف کسب و کار را مورد بررسی قرار داد(کازمن،۲۰۰۲،۷۳).

۲-۴-۵-۲- روش همسویی بیتام

برای تحقق این همسویی یک روش دوازده مرحله ای تحت عنوان بیتام ارائه گردیده است(کازمن،۲۰۰۲،۷۴):

محرک های کسب و کار را با کمک مدیران کلیدی ذینفع در سازمان تعریف نمایید.

مجموعه ای از سناریوهای عملیاتی را با کمک همه ‌گروه‌های ذینفع سازمان تعریف نمایید.

مجموعه ای از سناریو های تغییر را با کمک همه ‌گروه‌های ذینفع سازمان تعریف نمایید.

سناریو های عملیاتی و سناریو های تغییر را اولویت بندی نمایید.

معماری کسب و کار را با کمک مهندسین و معماران اصلی اطلاعات سازمان تعریف کنید.

معماری فناوری اطلاعات را با کمک مهندسین و معماران فنی اصلی سازمان تعریف کنید.

سناریو های عملیاتی برای معماری کسب و کار سازمان تعریف گردد.

سناریو های تغییر برای معماری فناوری اطلاعات تدوین گردد.

عدم همسویی مورد ارزیابی و تشخیص قرار گیرد.

استراتژی های همسویی مجدد کسب و کار پیشنهاد شود.

استراتژی های همسویی مجدد معماری پیشنهاد شود.

استراتژی های کسب و کار و معماری جدید سازمان مورد ارزیابی قرار گیرد.

۲-۴-۶ – مدل سنجش بلوغ همسویی استراتژیک

لوفتمن با بررسی تحقیقات انجام شده در زمینه همسویی استراتژیک و با بهره گیری از مطالعات و کارهای مهم انجام شده توسط هامفری(۱۹۸۸)از مؤسسه‌ نرم افزار ، مدل مراحل رشد نولان (۱۹۷۹) و گیبسون(۱۹۷۹)و مخصوصا مدل همسویی استراتژیک (ونکاترامن ، هندرسون ،۱۹۹۳)، مدلی جامع برای سنجش همسویی استراتژیک در سال۲۰۰۰ ارائه کرد. مدل سنجش بلوغ همسویی استراتژیک لوفتمن دارای پنج سطح بوده که هر سطح شامل شش معیار است(شکل۲-۹). پنج سطح این مدل عبارتند از(لوفتمن ،۲۰۰۰،۱۰۰):

این سطوح به ترتیب شامل: مرحله ابتدای / تک نگری^[۲۸]، تعهد^[۲۹]، تمرکز کامل، بهبود یافته / مدیریت شده ، بهینه می‌باشد و معیار های هر سطح نیز عبارتند از: بلوغ ارتباطات ، بلوغ سطح شایستگی / ارزش^[۳۰] ، بلوغ اعمال اختیار، بلوغ مشارکت، بلوغ حیطه عمل و معماری^[۳۱] ، بلوغ مهارت ها.

مرحله ابتدایی

ارتباطات

میزان شایستگی/ارزش

سطح اعمال اختیار

مشارکت

حیطه عمل و معماری

مهارت ها

مرحه تعهد

ارتباطات

میزان شایستگی/ارزش

سطح اعمال اختیار

مشارکت

حیطه عمل و معماری

مهارت ها

مرحله تمرکز کامل

ارتباطات

میزان شایستگی/ارزش

سطح اعمال اختیار

مشارکت

حیطه عمل و معماری

مهارت ها

مرحله بهبودیافته

ارتباطات

میزان شایستگی/ارزش

سطح اعمال اختیار

مشارکت

حیطه عمل و معماری

مهارت ها

مرحله بهینه

ارتباطات

میزان شایستگی/ارزش

سطح اعمال اختیار

مشارکت

حیطه عمل و معماری

مهارت ها

شکل ۲ – ۹: پنج سطح مدل بلوغ همسویی استراتژیک(لوفتمن،۲۰۰۰)

۲-۴-۷- مدل همسویی استراتژیک

مدل همسویی استراتژیک در سال ۱۹۹۳ توسط ونکاترامن و هندرسون ارائه شد. این مدل متشکل از چهار ناحیه بوده که هر ناحیه متشکل از سه مؤلفه‌، به صورت ‌گروه‌های سه تایی است و می‌تواند طبق شکل۲-۱۰ عملا برای مشخص کردن هر ناحیه استفاده شود. این ۱۲مولفه ، باهم عمل کرده و با ایجاد اثر متقابل برروی یکدیگر، می‌توانند اندازه و نوع همسویی را داخل یک سازمان مشخص کنند. در ادامه به تشریح هریک از این دامنه ها می پردازیم.

فناوری اطلاعات یکپارچه سازی ساختاری کسب و کار

استراتژی فناوری اطلاعات

استراتژی کسب و کار

تناسب استراتژی

زیر ساخت های فناوری اطلاعات

زیر ساخت های سازمان

شکل ۲-۱۰: مدل همسویی استراتژیک

۲-۴-۷-۱- استراتژی کسب و کار

ناحیه بالا در سمت چپ ، ناحیه استراتژی کسب و کار نام دارد. این ناحیه از سه مؤلفه‌ تشکیل شده است: دامنه کسب وکار^[۳۲] ، مزیت رقابتی^[۳۳] و راهبری امور کسب و کار^[۳۴]:

دامنه کسب وکار که به نام محدوده بازار نیز شناخته می شود،به نوع کسب و کاری که سازمان به آن مشغول است ،محصول و یا خدماتی که ارائه می‌دهد، تفکیک بازار(از نظر جغرافیایی ، گوناگونی ، خریداران، ، رقابت ، ارزش ها و رسالت سازمان می پردازد.

مزیت رقابتی شامل موضوعات و محل هایی می شود که شرکت در آن ها از لحاظ شاخص های قدرت آن موضوع یا محل ، برتری دارد. این مزیت ها مشخص کننده توان کلی شرکت برای رقابت با بقیه یازار، تصمیم مشتریان برای خرید از این شرکت و توانایی ایجاد تمایز بین محصولات و خدمات در این رقابت می‌باشد.

راهبری کسب و کار بر مالکیت تمرکز دارد. این مؤلفه‌ به خصوص در ایجاد همکاری تجاری و مشارکت با یکدیگر مؤسسات تجاری، مقررات دولتی و اثرات آن ها و همچنین استراتژی های منابع خارجی متمرکز است.

۲-۴-۷-۲- ساختار سازمانی

ناحیه پایین در سمت چپ،ناحیه ساختار سازمانی است. مؤلفه‌ ها در این ناحیه ، ساختار ، فرآیندها و مهارت های اداری هستند:

ساختار اداری متشکل است از ساختار اختیارات^[۳۵] ، مسئولیت ها و قوانین در سازمان ساختار سازمانی بالاخص به تعداد سطوح مدیریت (به طور مثال ساختار اداری)، میزان تمرکز تصمیم گیری و موقعیت جغرافیایی شرکت می پردازد، چارت سازمانی و شرح خدمات مشاغل ، مشخص کننده این ساختار هشتند.

فرایندهای کسب وکار فعالیت هایی هستند که کسب و کار را پیش می‌برند. این فرآیندها میزان روندهای کاری^[۳۶] که می‌توانند با بهره گرفتن از فناوری اطلاعات ، مکانیزه و ترکیب شوند را مشخص می‌کنند.اصلاحات در فرایند های جدیدی برای پشتیبانی از استرانژی فناوری اطلاعات طراحی شوند.

مهارت های کسب و کار بر روی مدیریت منابع انسانی سازمان تمرکز دارد.مخصوصا این مؤلفه‌ به آموزش ها و تجربیات کارمندان، ایجاد فرهنگ جمعی سازمانی،فرصت های برون سپاری ، معیارهای رقابتی ، نرمال ها و مقدارها، حقوق و پاداش و برآورد و ارزیابی نیروی انسانی در راستای دستیابی به اهداف سازمان توجه دارد.

۲-۴-۷-۳- استراتژی فناوری اطلاعات

ناحیه بالا در سمت راست، استراتژی فناوری اطلاعات ، مکمل استراتژی کسب و کار است که شامل دامنه فناوری ، مزیت های سیستمی^[۳۷] و راهبری فناوری اطلاعات است:

دامنه فناوری مانند دامنه کسب و کار بر فناوری و کاربردهای کلیدی از آن تمرکز دارد که در امور کسب و کار مهم تر بوده و یا بایستی به کار گرفته شوند. تمرکز این المان بر اینکه چه فناوری اطلاعاتی خاصی برای دستیابی به عوامل حیاتی موفقیت نیاز است و همچنین در رقابت از چه چیزی استفاده می شود، است.