لذا، با توجه به اهمیت ویژه‌ای که مدیریت دانش در دنیای امروز دارد و هم چنین برنامه ریزی‌های گسترده‌ای که سازمان‌های مختلف در جهت پیاده سازی و به کارگیری این مقوله‌ی مهم به منظور بهره مندی از مزایای اثبات شده‌ آن درنظر می‌گیرند، تردیدی باقی نمی‌ماند که کتابخانه‌های دانشگاهی شهر شیراز، نیز به عنوان سازمان‌هایی تأثیرگذار در حوزه آموزش و پژوهش می‌بایست توجه ویژه‌ای را ‌به این مبحث مبذول نمایند.

هم چنین با در نظرگرفتن این که ارزیابی مدیریت دانش به منظور تعیین سطح آن در سازمان‌ها، موضوعی لازم و ضروری در نظر صاحبان علم و محققین می‌باشد، اهمیت این تحقیق در نهایت ‌به این موضوع منتهی می‌شود که مشخص سازد این کتابخانه‌ها در چه سطحی از اجرای مدیریت دانش قرار دارند و آیا از تمام ظرفیت موجود خود برای بهر مندی از مزیت‌های بالقوه آن استفاده کرده‌اند یا نه؟ و با مشخص شدن نقاط قوت و ضعف احتمالی این کتابخانه‌ها، در رابطه با اجرای فعالیت‌های مربوط به مدیریت دانش و هم چنین ارائه‌ راهکارهایی برای حفظ و توسعه‌ نقاط قوت و یا حذف و کم کردن نقاط ضعف، درنهایت موجبات تجدید نظر در برنامه ریزی‌های این سازمان‌ها را برای بهبود وضعیت مدیریت دانش خود فراهم می‌کند.

نتایج بررسی فعالیت‌های مربوط به مدیریت دانش از جمله کسب دانش، کاربرد دانش، یادگیری (از فرایند دانش)، استفاده بهینه از دانش، ارزیابی دانش، ایجاد و تثبیت دانش و تسهیم و مبادله دانش، در کتابخانه‌های دانشگاهی شهر شیراز، می‌تواند توجیه مناسبی را برای مدیران و مسئولان این کتابخانه‌ها در جهت تجدید نظر در برنامه های مدیریت دانش و ایجاد بسترهای مورد نیاز این امر، فراهم سازد. هم چنین ضرورت فراهم سازی بسترهای لازم به منظور استفاده از تجارب و فعالیت‌های متقابل مرتبط با مدیریت دانش برای بهره مندی هرچه بیشتر از مزایای آن را به اثبات می‌رساند و به دنبال آن توان این کتابخانه‌ها را در بهره برداری از دارایی‌های فکری جهت بهبود کیفیت کار، داشتن اطلاعات به روز، رضایت مندی مشتری و بهبود تصمیم گیری، ایجاد ارزش‌های جدید و بالا بردن قابلیت‌های کارمندان و کتابداران، بیشتر کرده و کارایی و اثربخشی آن‌ ها را در اجرای فعالیت‌های خود و رسیدن به اهداف مربوطه افزایش می‌دهد.

۱-۳٫ اهداف پژوهش

هدف کلی این پژوهش، بررسی میزان فعالیت‌های مربوط به مدیریت دانش در کتابخانه‌های دانشگاهی شهرشیراز می‌باشد و اهداف جزئی آن شامل موراد زیر است:

1. 1. بررسی میزان فعالیت کسب دانش در کتابخانه‌های دانشگاهی شهر شیراز.

1. 1. بررسی میزان فعالیت کاربرد دانش در کتابخانه‌های دانشگاهی شهر شیراز.

1. 1. بررسی میزان فعالیت یادگیری (از فرایند دانش) در کتابخانه‌های دانشگاهی شهر شیراز.

1. 1. بررسی میزان فعالیت تسهیم و مبادله دانش در کتابخانه‌های دانشگاهی شهر شیراز.

1. 1. بررسی میزان فعالیت ارزیابی دانش در کتابخانه‌های دانشگاهی شهر شیراز.

1. 1. بررسی میزان فعالیت ایجاد و تثبیت دانش در کتابخانه‌های دانشگاهی شهر شیراز.

1. بررسی میزان فعالیت استفاده‌ بهینه از دانش در کتابخانه‌های دانشگاهی شهر شیراز.

فصل دوم

ادبیات تحقیق

۲-۱٫ مقدمه

در این فصل، ابتدا به مبانی نظری مربوط به موضوع مورد تحقیق پرداخته می شود و سپس پیشینه ی مربوط در داخل و خارج و جمع بندی آن بیان و ضمن ارائه ی سوالات پژوهش، تعاریف مفهومی و عملیاتی مربوط، مطرح می شود.

۲-۲٫ مبانی نظری

۲-۲-۱٫ مفهوم دانش

مطالعه ی دانش به زمان افلاطون و ارسطو باز می‌گردد. با این حال توجه به دانش در درون یک سازمان، اولین بار توسط فیلسوفی بنام میشل پولانی^[۱۴] در سال ۱۹۶۵ مشاهده گردید. او دانش را به عنوان چیزی که به خودی خود دارای ارزش ذاتی است معرفی نموده و دو نوع دانش ضمنی و دانش آشکارا مطرح نمود. نوناکا^[۱۵] ( ۱۹۹۱ ) نیز عقیده ی پولانی را ‌در مورد دو سطح دانش تأیید نموده است. پس از آن در خصوص اصطلاح دانش مباحث زیادی مطرح شده است و این تنها یکی از جنبه‌های گیج کننده مدیریت دانش است (کونگ و پوندیا، ۲۰۰۳).

ماهیت دانش، موضوعی همیشگی در مدیریت دانش است. همان گونه که آلی^[۱۶] (۲۰۰۲) می‌گوید، “چگونگی تعریف دانش، چگونگی اداره کردن آن را می‌تواند تعیین کند”. این امر حکایت از عدم یکپارچگی در این زمینه و تعداد زیاد تعریف دانش مغایر یکدیگر، دارد. (فایرستون و مک الروی، ۱۳۸۷).

یکی از مباحث اصلی مرتبط با دانش، درک سه مفهوم داده، اطلاعات، دانش و تعامل بین آن‌ ها است. گاهی ‌به این مثلث منبع چهارمی به نام معرفت یا خرد یا حکمت نیز افزوده می‌شود. برای داشتن تعریفی دقیق از مدیریت دانش شناخت این عناصر ضروری است. به طور کلی، هرمی که برای اجزای دانش ارائه می‌کنند، به صورت شکل زیر است. (صادقی آرانی، ۱۳۸۷).

شکل شماره ۲-۱٫ هرم دانش

تمایز داده، اطلاعات و دانش مشکل است و تنها از طریق مفاهیم بیرونی و یا از دیدگاه کاربران آن ها می‌توان بین آن‌ ها تفاوت قائل شد. معمولاَ داده به عنوان مواد خام، اطلاعات به عنوان مجموعه ی سازمان یافته‌ای از داده و دانش به عنوان اطلاعات با مفهوم شناخته می‌شود. (شفیعا و دیگران، ۱۳۸۶) به عبارت دیگر داده ها حقایق و واقعیت‌های خام هستند که این اجزا در پایگاه‌های داده، ذخیره و مدیریت می‌شوند. اطلاعات در حقیقت داده های خلاصه شده را در بر می‌گیرد که گروه بندی، ذخیره، پالایش، سازماندهی و تحلیل شده‌اند. دانش را می‌توان بینش‌های حاصل از اطلاعات و داده هایی تعریف کرد که می‌تواند به روش‌های مختلف و در شرایط گوناگون، مؤثر و قابل تقسیم باشد. (نوروزیان، ۱۳۸۴ ) و سرانجام خرد یا حکمت،”چشم انداز، بصیرت و توانایی دیدن افق‌های پیرامون” می‌باشد. (راولی، ۲۰۰۷ ).

داونپورت و پروساک (۱۳۷۹)، دانش را این گونه تشخیص می‌دهند: مخلوطی سیال از تجربه ها، ارزش‌ها، اطلاعات موجود و نگرش‌های کارشناسی نظام یافته است که چارچوبی برای ارزشیابی و بهره گیری از تجربه ها و اطلاعات جدید، به دست می‌دهد.