به اعتقاد هُسمر (۱۹۹۴) اصول اخلاق حرفه‌ای از آن معیارهای ذهنی بشمار نمی‌آید که با دگرگونی شرایط فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، تغییر می‌کنند، بلکه احکام عینی و کاربردی است که کشورها، مذاهب و دوره های زمانی مختلف را درنوردیده‌اند. آن‌ ها اصول بنیادی یا مبانی اولیه‌ای تلقی می‌شوند که از دیرباز و در راستای کسب اطمینان از سعادت جامعه، همواره پیشنهادشده‌اند. جامعه سعادتمند، جامعه‌ای است که اعضای آن به منظور تأمین منافع دیگران، داوطلبانه با یکدیگر همکاری می‌نمایند. این در حالی است که به نظر می‌رسد حسابداران و حسابرسان به دلیل اهمیت وظایفی که بر عهده‌دارند، باید کار خود را ضرورتاً بر مبنای الف) مجموعه‌ای از رفتارهای کارآمد تغییرناپذیر (که فارغ از صاحب‌کار، تفسیرهای استانداردهای حسابرسی و منافع مالی احتمالی وجود دارند) و ب) ایفای تعهدات اجتماعی مربوط به کسب اعتماد و احترام جامعه نسبت به حرفه هایی که با منافع عمومی و رفاه کلیه ذی‌نفعان سروکار دارند، به انجام رسانند. هُسمر (۱۹۹۴) با ارائه خلاصه‌ای از ۱۰ رویکرد اخلاقی معروف و متمایز از اندیشه‌های فلاسفه بزرگ به اعضای جامعه علمی و حرفه‌ای حوزه تجارت کسب‌وکار، تلاش ‌کرده‌است تا آنان را در آشنایی هرچه بیشتر با رفتارهای کارآمد یاری نماید. رویکردهای اخلاقی مذکور به همراه کاربرد احتمالی هر یک از آن‌ ها در حوزه های حسابرسی و گزارشگری مالی، در جدول (۲-۱) ارائه شده است. بررسی رویکردهای ۱۰ گانه، اطلاعات ارزشمندی را ‌در زمینه­ی مفروضات اخلاقی و ارزش‌های برتر در اختیار قرارمی‌دهد که بر تصمیم‌گیری‌های حوزه کسب‌وکار (شامل کارکردهای اخلاقی دیدگاه‌های مذکور در عرصه حسابرسی و گزارشگری مالی) تأثیرگذارند، علاوه بر این بامطالعه رویکردهای مورداشاره می‌توان به استدلال‌های پشتوانه این موضوع پی برد که چرا باید الگویی مبتنی بر قواعد را که فرایند حسابرسی از دیرباز بر مبنای آن قرار داشته است، در حوزه حسابرسی و گزارشگری مالی تغییر داد (Imhoff, 2003).

جدول ۲-۱- الگویی متشکل از ۱۰ رویکرد در زمینه­ اخلاق حرفه‌ای

رویکرد اخلاقی

چکیده عقاید

ارزش برتر

کارکردهای اخلاقی

کاربردهای حسابداری و حسابرسی

نفع شخصی[۱۲]

(پروتاگوراس)

اگر هر فرد، بدون تضییع حقوق دیگران به فکر منافع خود باشد، جامعه وضعیت مطلوب‌تری را خواهد دید

نفع شخصی متصور برای هر فرد

این امکان وجود دارد که خودخواهی، سایر ارزش‌ها را تحت الشعاع قرار دهد

منشأ رسوایی‌های اخیر (انرون و …)، خودخواهی افراد بوده است

منفعت‌گرایی[۱۳]

(بنت هام و میل)

قانون یا قاعده‌ای پسندیده است که منافع عمومی متصور بر آن، بیش از زیان‌های اجتماعی احتمالی آن باشد.

تلاش در جهت سعادتمند کردن تعداد بیشتری از افراد جامعه

ارزیابی منافع شخصی افراد، تضاد منافع موجود و زیان‌های احتمالی دشوار است

منافع بلندمدت و کوتاه‌مدت، دو مقوله‌ای جداگانه‌اند که ممکن است نتوان پیامدهای هریک را به‌روشنی مشخص ساخت

ارزش‌های فردی[۱۴]

(افلاطون و ارسطو)

هر فرد برای تنظیم روابط و رفتارهای اخلاقی خود، باید مجموعه‌ای از معیارهای موردپذیرش خور را تعیین کند

دیگران، شایسته برخوردی مناسب هستند

تعریف پرهیزگاری و دستیابی به آن، ممکن است دشوار باشد

به اعتقاد گایم و گرانت (۲۰۰۳)، شجاعت و درستکاری از عوامل اصلی مصون ماندن اهداف حسابرسی بشمار می‌آیند

تعالیم مذهبی[۱۵]

(سنت آگوستین)

شفقت و مهربانی صفاتی است که باید به همراه صداقت و درستکاری وجود داشته باشند.

اساس جامعه را مهربانی و مقابله­با­مثل[۱۶] تشکیل می‌دهد

پیروی از تعالیم مذهبی، منجر به برتری یافتن افراد نسبت به یکدیگر نمی‌شود

قاعده طلایی[۱۷]، به عنوان یکی از تعالیم اصلی دین مسیحیت، ‌در مورد اهداف حسابرسی نیز قابل‌اعمال است

الزامات قانونی

(هابز و لاک)

قوانین اصلی توسط مراجعی وضع می‌شوند که از قدرت اعمال آن‌ ها نیز برخوردارند

قوانین و مقررات نشان‌دهنده حداقل معیارهای اخلاقی در موردنیاز جامعه می‌باشند

قواعد و قوانین، اغلب در ایجاد پیوند لازم میان رفتارها یا اهداف اخلاقی مختلف، موفق نیستند

استانداردهای تدوین‌شده در حوزه حسابداری دولتی و حسابداری مالی، به طور سنتی و در عمل، مبتنی بر قواعد بوده است

قواعد جهان‌شمول[۱۸]

قواعد اصلی و مهم، منجر به بروز رفتارهایی که زمینه سعادتمندی هرچه بیشتر جامعه را فراهم می‌سازند

قواعدی که موجب حذف منافع شخصی تصمیم‌گیرندگان می‌شود

قواعد ‌در مورد کلیه افراد جامعه قابل‌اعمال باشند

به منظور دستیابی به اهداف موردنظر، قواعد و اصول باید با یکدیگر سازگار باشند

قواعد جهان‌شمول[۱۹]

قواعد اصلی و مهم، منجر به بروز رفتارهایی که زمینه سعادتمندی هرچه بیشتر جامعه را فراهم می‌سازند

قواعدی که موجب حذف منافع شخصی تصمیم‌گیرندگان می‌شود

قواعد ‌در مورد کلیه افراد جامعه قابل‌اعمال باشند

به منظور دستیابی به اهداف موردنظر، قواعد و اصول باید با یکدیگر سازگار باشند

حقوق فردی

(روسو و جفرسون)

فهرست توافق شده‌ای از حقوق تضمین‌شده‌ای وجود دارد که موجب کسب اطمینان از وجود آزادی می‌شود

رفتارهایی که موجب حفظ حقوق تضمین‌شده افراد می‌گردد

حذف سوگیری تصمیم‌گیرندگان غیرممکن است

باوجوداینکه ممکن است حقوق ذی‌نفعان در اندازه‌گیری نتایج عملکرد نادیده گرفته شود، ولی اهمیت آن افزایش خواهد یافت

کارایی اقتصادی

(آدام اسمیت)

بیشینه‌سازی تولید کالاها و خدمات موردنیاز از طریق متعادل ساختن درآمدها و هزینه های نهایی مرتبط و بیشینه‌سازی سود

کارایی اقتصادی

حقوق اساسی افراد، بدون تأمین نیازهای اولیه آن‌ ها (غذا، لباس و امنیت) مفهومی ندارد

حسابرسی برای شناسایی هزینه‌ای تحریف اطلاعات مالی و آگاه‌سازی جامعه نسبت به آن، کاملاً کفایت می‌کند

عدالت توزیعی[۲۰]

(راولز)

هرگز نباید کاری کرد که به هر صورت منجر به ضرر و زیان تعدادی از افراد می‌شود

افراد محروم جامعه، در قالب یک قرارداد اجتماعی[۲۱] شایسته توجه سایر اعضای جامعه هستند

توزیع کالاها و خدمات در بازار، ممکن است به شکل ناعادلانه‌ای انجام شود

با توجه به رسوایی‌های اخیر، تحریف صورت‌های مالی و گزارش حسابرسی، برای جامعه زیان‌آور است

ارزش‌های فردی[۲۲]

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...