۱-۶-۲ اضطراب اجتماعی: هراس اجتماعی یا اضطراب اجتماعی اختلالی است که ویژگی آن، ترس مشهود از بررسی موشکافانه به وسیله دیگران در موقعیتهای متعدد عملکردی یا تعاملی است (راپی و اسپنس، ۲۰۰۴). ویژگی اصلی این اختلال ترس بارز و پایدار از موقعیتهای اجتماعی است که در آن ها احتمال دستپاچگی برای شخص وجود دارد الگوهای شناختی معاصر اضطراب اجتماعی این فرض را مطرح می‌کنند که افراد مبتلا به اضطراب اجتماعی موقعیتهای اجتماعی را زیانبار می دانند این افراد بر این باورند که رفتارشان از نظر اجتماعی پیامدهای مصیبت باری خواهد داشت (هافمن و لو.۲۰۰۶، به نقل از طاهری فرد،فتی، غرایی ۱۳۸۹).

۱-۶-۳ تصور بدنی: تصور بدنی یک مقیاس چند بُعدی است که ابعاد مختلفی را از جمله: ارزیابی از ظاهر، جهت گیری نسبت به ظاهر، ارزیابی از تناسب، جهت گیری نسبت به تناسب، ارزیابی از سلامت و جهت گیری نسبت به بیماری را در بر می‌گیرد. ارزیابی از ظاهر در برگیرنده ی احساس زیبایی یا جذابیت ظاهری نسبت به خود است. جهت گیری نسبت به ظاهر در بر گیرنده ی تمامی تلاش هایی است که افراد برای داشتن و به دست آوردن جذابیت و زیبایی می‌کنند. در واقع بیانگر میزان تلاشی است که افراد برای مدیریت ظاهر خود انجام می‌دهند. ارزیابی نسبت به تناسب بیانگر احساسی است که فرد نسبت به تناسب اندام و توانایی‌های فیزیکی خود دارد و جهت گیری نسبت به تناسب بیانگر تلاش فرد برای ایجاد تناسب در اندام و فعالیت های بدنی است. ارزیابی از سلامت، بیانگر احساس فرد نسبت به میزان سلامت خود است. جهت گیری نسبت به بیماری بیانگر احساس و تلاشی است که فرد برای مقابله با بیماری و کسب سلامت انجام می‌دهد و یا به عبارتی بیانگر تمامی سرمایه گذاری هایی است که فرد برای داشتن سبک زندگی سالم انجام می‌دهد و در نهایت بُعد میزان رضایت و نارضایتی از بخش های مختلف بدن که نشان دهنده ی احساس خشنودی و ناخشنودی فرد نسبت به بدن است. (کش، ۲۰۰۲).

۱-۶-۴ اُمید به زندگی: تعداد سال هایی است که فرد انتظار دارد زندگی کند (فرهنگی، ۱۳۸۷). مهمترین انگیزه در زندگی انسان است. اُمید توانایی طراحی گذرگاههایی به سوی اهداف مطلوب به رغم موانع موجود و کارگزار یا عامل انگیزش لازم برای استفاده از این گذرگاه ها است (اشنایدر۲۰۰۲). امید توانایی باور یک احساس ‌بهتر از آینده است امید با نیروی نافذ خود سیستم فعالیتی را تحریک می‌کند تا سیستم بتواند تجارب نو را کسب کرده و نیروهای تازه را در ارگانیزم ایجاد نماید، در نتیجه، اُمید انسان را به تلاش و کوشش واداشته و او را به سطح بالایی از عملکردهای روانی و رفتاری نزدیک می‌کند و اُمید یکی از نشانه های سلامت روان است (رابینسون۱۹۸۳، به نقل از اسلامی نسب۱۳۷۳ ).

۱-۷ تعاریف عملیاتی:

۱-۷-۱ اضطراب اجتماعی: نمره ای است که هر یک از آزمودنی ها از پرسشنامه اضطراب اجتماعی (SPIN^[1])، به دست می آورند. پرسشنامه اضطراب اجتماعی (SPIN^[2])، یک مقیاس خود سنجی ۱۷ ماده ای است که دارای سه مقیاس فرعی ترس، اجتناب و ناراحتی فیزیولوژیک است و در آن هر ماده بر اساس مقیاس لیکرت ۵ درجه ای درجه بندی می شود. نمرات هر یک از خرده مقیاس ها از طریق جمع نمرات ماده های مربوط به آن خرده مقیاس به دست می‌آید. (کانور^[۳] و همکاران، ۲۰۰۰؛ به نقل از ملیانی، ۱۳۸۶).

۱-۷-۲ تصور بدنی: نمره ای است که هر یک از آزمودنی ها از پرسشنامه تصور بدنی (MBSRQ ^[۴])، به دست آوردند. پرسشنامه تصور بدنی (MBSRQ^[5])، یک پرسشنامه خود توصیفی ۴۶ ماده ای است که دارای ۶ خرده مقیاس ارزیابی از وضع ظاهر، گرایش به ظاهر، ارزیابی تناسب، گرایش به تناسب، وزن ذهنی و رضایت از نواحی بدنی می‌باشد که بر اساس طیف لیکرت از ۱ تا ۵ نمره گذاری می شود.

۱-۷-۳ اُمید به زندگی: نمره ای است که هر یک از آزمودنی ها از پرسشنامه اُمید به زندگی اشنایدر کسب نمودند. یکی دیگر از متغیرهای این تحقیق اُمید به زندگی است که برای سنجش آن، ۲۴ گویه در سطح لیکرت و به صورت ۶ گزینه ای استفاده شده است برای سنجش میزان اُمیدواری از مقیاس گرایش به اُمیدواری بزرگسالان اشنایدر^[۶] (^[۷]ADHS )، استفاده شده است. نمره اُمید حاصل جمع دو خرده مقیاس راه و انگیزش می‌باشد. برای سنجش روایی و همنوایی گویه ها از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است. که نتایج آزمون روایی با آلفای ۸۳۴/۰ نشان می‌دهد که روایی گویه ها مربوط به متغیر اُمید به آینده در حد بالایی است.به دست می آورند.

فصل دوم

۲-۱ اضطراب اجتماعی:

تعامل با دیگران، لازمه بقاء انسان است، چرا که بدون ارتباط اجتماعی، حتی تأمین نیازهای اولیه برای او امکان پذیر نیست. برآورده شدن نیازهای روانشناختی و شکوفایی استعدادهای بالقوه آدمی نیز در گرو زندگی اجتماعی اوست. بیشتر افراد می‌توانند، بدون مشکل جدی با دیگران تعامل داشته و در جمع به فعالیت بپردازند. البته تقریباً هر فردی تا حدی در موقعیت های اجتماعی اضطراب دارد، مثلاً بسیاری از افراد کمرو هستند، اما وقتی فرد از بسیاری از موقعیت های اجتماعی به اندازه ای هراس دارد که از آن ها اجتناب می‌کند، مسئله آسیب روانشناختی مطرح می شود، اشتغال ذهنی با افکاری مثل ترس از سرخ شدن بر اثر خجالت و آشفته یا حقیر به نظر رسیدن که در عملکرد حرفه ای یا تحصیل و در ارتباطات و فعالیت های اجتماعی فرد مبتلا به اضطراب اجتماعی اختلال ایجاد می‌کند. اضطراب اجتماعی اختلال شایعی است، به طوری که بعد از افسردگی و سوء مصرف مواد، میزان بروز آن از سایر اختلالات روانی بیشتر است.( دیتمن^[۸] ،۲۰۰۵).