در تحقیقاتی که یک متغیر تابعی از چندین متغیر بوده که به طور مشترک بر آن اثر می‌گذارند روش تحقیق همبستگی بهترین روش محسوب می شود. (شریفی، شریفی، ۱۳۸۳). بر همین اساس روش تحقیق حاضر از نوع همبستگی می‌باشد.همچنین تحقیق حاضر به لحاظ شیوه اجرا یک تحقیق توصیفی-پیمایشی است. زیراضمن توصیف و تشریح وضع موجود جامع، در گردآوری داده ها از ابزار پرسشنامه استفاده می‌گردد.

روش و ابزار گردآوری اطلاعات

نظر به اینکه این تحقیق یک پژوهش توصیفی و کاربردی است لذا برای جمع‌ آوری اطلاعات از روش های استفاده شده است:

• • روش کتابخانه ای : برای گردآوری اطلاعات مربوط به پیشینه و ادبیات تحقیق (اطلاعات ثانویه) از روش کتابخانه ای استفاده شده است.

• روش می‌دانی: از ابزار پرسش نامه برای گردآوری اطلاعات دانشجویان (اطلاعات اولیه) استان یزد استفاده می شود.

قلمرو تحقیق(مکانی – زمانی و موضوعی)

قلمرو مکانی:

مطالعه حاضر در بین دانشجویان استان یزد در سال ۱۳۹۳ انجام خواهد شد. تعداد کل دانشجویان استان یزد بیش از ۳۰۰۰۰ نفر می‌باشند که جامعه آماری این مطالعه را تشکیل می‌دهند. . بر این اساس حجم نمونه این تحقیق بر اساس جدول دمورگان و با توجه حجم جامعه ۳۰۰۰۰ نفری برابر ۳۸۴ نفر خواهد بود.

قلمرو موضوعی:

در این مطالعه به سنجش سواد مالی دانشجویان استان یزد و بررسی ارتباط میزان سواد مالی آنان با رفاه ذهنی و رفاه مالی آن ها پرداخته شده است.

قلمرو زمانی پژوهش

فرایند انجام این پژوهش از ابتدای فروردین سال ۱۳۹۳شروع شده و تا پایان اردیبهشت ۱۳۹۳ ادامه یافته است.

• 1. تجزیه و تحلیل داده ها

به صورت کلی می توان گفت که شاخص‌های گرایش مرکزی و پراکندگی جهت توصیف جامعه و نمونه مورد بررسی و از آمار استنباطی جهت تحلیل داده های مرتبط با فرضیات تحقیق استفاده می شود. برای بررسی کفایت سواد مالی دانشجویان از آزمون t تک نمونه مستقل استفاده می شود.

در این مطالعه به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات دموگرافیک از شاخص‌های گرایش مرکزی و پراکندگی همچون میانگین، انحراف معیار، میانه و ماکزیمم و مینیمم داده ها استفاده گردیده است. همچنین در ادامه جهت آزمون فرضیات تحقیق از تکنیک های آمار استنباطی مثل آزمون ضریب همبستگی پیرسون برای آزمون وجود رابطه خطی بین متغیرها، آزمون t دو گروه مستقل برای مقایسه میانگین های دو جامعه، آزمون تحلیل واریانس و آزمون های زوجی شفه برای مقایسه میانگین های چند جامعه و … استفاده شده است.

• 1. تعریف عملیاتی واژه ها:

سواد مالی

سواد مالی عبارت است از توانایی قضاوت آگاهانه و تصمیم گیری مؤثر در خصوص استفاده از منابع پولی و مدیریت آن (بنیاد مالی تحقیقات آموزش بریتانیا^[۵]). در این پزوهش سواد مالی از طریق پرسشنامه استاندارد اندازه گیری می شود.

رفاه مالی

رفاه مالی عبارت است از: یک حالت از سلامت مالی، خوشحالی و عاری از نگرانی مالی که بر اساس شناخت ذهنی شخص از وضعیت مالی مبتنی است (کاتلین، ۲۰۱۰). در این مطالعه به منظور سنجش میزان رفاه مالی دانشجویان از یک پرسشنامه استاندارد حاوی ۱سوال استفاده گردیده است.

رفاه ذهنی

رفاه ذهنی را می توان چنین تعریف کرد: انواع مختلفی از ارزیابی های مثبت و منفی که افراد از زندگی شان می­سازند. این ارزیابی ها شامل ارزیابی های شناختی (مقیاس های) از قبیل رضایت از زندگی، رضایت شغلی، بهره وری، اشتغال و واکنش­های احساسی به وقایع زندگی مثل لذت و ناراحتی است. . در تحقیق حاضر؛ میزان رفاه ذهنی دانشجویان با بهره گرفتن از پرسشنامه استاندارد شامل۵ سوال مورد سنجش قرار گرفته است.

متغیرهای جمعیت شناختی

سن، معدل کل دانشجویان:

این متغیرها به صورت متغیرهای کمی پیوسته می‌باشد

وضعیت اشتغال دانشجویان:

به طور کلی دانشجویان از نظر وضعیت اشتغال به دو گروه شاغل و غیر شاغل تقسیم شده اند.

حوزه فعالیت:

حوزه فعالیت دانشجویان بیانگر زمینه کاری آن ها بوده و به طور کلی در دو حوزه زمینه‌های مالی و غیر مالی تعریف شده است.

استقلال مالی:

استقلال مالی دانشجویان بیانگر عدم وابستگی مالی آن ها به والدین بوده و به دو شکل مستقل و غیر مستقل تعریف شده است.

دانشکده تحصیلی:

دانشکده­ی محل تحصیل دانشجویان در ۵ گروه علوم انسانی، علوم پایه، پزشکی، فنی و مهندسی و اقتصاد، حسابداری و مدیریت تعریف شده است

مقطع تحصیلی:

مقطع تحصیلی دانشجویان در ۴ گروه کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تعریف شده است.

رشته مقطع متوسطه:

رشته تحصیلی مقطع متوسطه دانشجویان در ۴ گروه ریاضی فیزیک، علوم تجربی، علوم انسانی و هنرستان و سایر تعریف شده است.

سطح تحصیلات پدر:

در این مطالعه سطح تحصیلات پدر در ۵ سطح از زیر دیپلم تا دکتری تعریف شده است.

سطح تحصیلات مادر:

سطح تحصیلات مادر نیز در ۵ سطح از زیر دیپلم تا دکتری تعریف شده است.

درآمد دانشجویان:

در این مطالعه منظور از درآمد، مجموع دریافتی هایی است که دانشجویان از محل کار خود دریافت می‌کنند. به منظور اندازه گیری این متغیر، درآمد دانشجویان در ۶ سطح از کمتر از پانصد هزار تا بالاتر از دو میلیون تومان طبقه بندی شده است.

فصل ۲

مبانی نظری و

پیشینه پژوهش

۲-۱- مقدمه

سواد مالی شامل مجموعه مهارت ها و ادراک های لازم جهت مواجه با مسائل مالی روزمره و موجود در اقتصاد عمومیست که کاربرد صحیح مهارت های آن سبب دستیابی افراد به رفاه مالی بلند مدت می شود. امروزه با توجه به پیچیدگی بازارهای مالی، توسعه و گسترش دامنه فعالیت نهادها و مؤسسات مالی و تلاش بی وقفه آن ها برای افزایش سهم بازار، لزوم تسلط بر سواد مالی اهمیت بیشتری یافته است. سواد مالی و درک مفاهیم آن برای دانشجویان نیز اهمیت ویژه ای دارد زیرا تصمیمات مالی اتخاذ شده توسط آن ها در دوره دانشجویی تاثیر با اهمیتی بر وضعیت مالی آن ها پس از فارغ التحصیلی از دانشگاه دارد. علاوه بر این موقعیت مالی آن ها در دانشگاه می‌تواند عملکرد دانشگاهی آن ها را تحت تاثیر قرار دهد (لایونز^[۶]، ۲۰۰۳). بادوارسون و والدر^[۷] (۲۰۰۴) نیز در پژوهشی با کنترل عوامل متعددی که عملکرد دانشجویان را تحت تاثیر قرار می‌دهد دریافتند دانشجویانی که حداقل مبلغی را برای پوشش هزینه های شهریه و … از والدین خود دریافت می‌کنند نسبت به دانشجویانی که استقلال مالی دارند بیشتر دچار شکست شده یا در ترم های تحصیلی خود مشروط می‌شوند و در کل معدل کمتری دارند. در این فصل ضمن تشریح مفاهیم مرتبط با سواد مالی، رفاه مالی و رفاه ذهنی؛ به بررسی پیشینه تحقیقات انجام شده در این حوزه پرداخته می شود .

۲-۲- تعریف سواد مالی

در خصوص سواد مالی تعارف مختلفی ارائه شده که در ادامه به برخی از آن ها پرداخته شده است.

سواد مالی عبارت است از توانایی قضاوت آگاهانه و تصمیم گیری مؤثر در خصوص استفاده از منابع پولی و مدیریت آن (بنیاد مالی تحقیقات آموزش بریتانیا^[۸]).