۳- مسئولیت اجتماعی نوعی تعهد است که بر التزام سازمان‌ها تأکید دارد و ‌پاسخ‌گویی‌ اجتماعی نوعی پاسخ و واکنش سازمان‌ها نسبت به مشکلات جامعه توجه دارد.

۴- در مسئولیت اجتماعی چارچوب ‌تصمیم‌گیری‌ها از افق زمانی بلندمدت برخوردار است، در حالی که در ‌پاسخ‌گویی‌ اجتماعی، تصمیمات کوتاه مدت و بعضاً میان مدت بوده و تکیه بر روی واکنش های سریع است. ‌بنابرین‏ زمانی که چنین مسئولیتی وجود نداشته باشد، هیچ گونه ‌پاسخ‌گویی‌ از سوی سازمان در برابر جامعه وجود ندارد و مسئولیت اجتماعی، پیش فرض ‌پاسخ‌گویی‌ اجتماعی است (چاووشی،۱۳۸۹).

در طول دو دهه گذشته شرکت هایی از کشورهای توسعه یافته با پیوستن به یکدیگر، در ارتباط با ترویج مسئولیت اجتماعی، سازمان‌هایی را تشکیل دادند. در این زمینه می توان سازمان‌هایی چون میزگرد کاکس، شبکه همیاری اجتماعی، تجارت برای مسئولیت و تجارت کانادایی برای مسئولیت اجتماعی را نام برد.

اهداف تشکیل این سازمان‌ها تقریباً در یک راستا قرار دارد که شامل موارد زیر می‌باشد:

۱- تقویت عمیق مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها

۲- تدوین استانداردهایی برای مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها

۳- ارائه الگوهایی از برترین اعضای رعایت کننده ی مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها

هرچند این اهداف با دیدگاه های آن ها همپوشانی هایی دارد، اما بعضی تناقضات نیز در محتوای آنان از جمله در تأکیدات، دلایل منطقی مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها و توصیه های حسابرسی به چشم می‌خورد.

۲-۲-۳-دلایل موافقان مسئولیت اجتماعی:

دلایل موافقت نسبت به مسئولیت اجتماعی از مزایای بالقوه ای که نصیب سازمان و جامعه می‌شود، ناشی می‌شود. یکی از دلایل این است که انجام مسئولیت اجتماعی باعث آن می‌شود که سازمان در بلندمدت به منافع خود دست یابد. از طرف دیگر فعالیت‌های اجتماعی باعث می‌شود که دولت کمتر در مسائل دخالت کرده و این خود در بلندمدت به نفع سازمان خواهد بود.

  1. تغییر نیازها و توقعات عمومی:

یکی از دلایل موافقت با مشارکت اجتماعی این است که چون نیازهای عمومی و انتظارات جامعه از شرکت‌ها تغییر یافته است، شرکت‌ها بایستی مشارکت بیشتری با جامعه داشته باشند.

امروزه دیگر توجه جامعه، تنها به فعالیت اقتصادی شرکت‌ها معطوف نیست، بلکه علاوه بر آن به میزان توجه و نوع ‌پاسخ‌گویی‌ اجتماعی آن ها نیز نظر دارد. شاید یکی از دلایل این باشد که چون شرکت‌ها توانسته اند نیازهای قبلی را با موفقیت تأمین کنند، اکنون نیازهای جدید و مهمتری در جامعه شکل گرفته اند. ‌بنابرین‏ چون انتظارات عمومی تغییر یافته است، از شرکت‌ها انتظار می رود که مشارکت بیشتری در مسائل اجتماعی داشته باشند تا از این طریق، هم بهتر مورد پذیرش جامعه قرار گیرند و هم در بلندمدت به موفقیت بیشتری نائل شوند.

  1. التزام اخلاقی:

یکی دیگر از دلایل حمایت از مشارکت اجتماعی شرکت‌ها این است که بالاخره شرکت‌ها می باید اخلاقاً مسئولیت اقدامات خود را بپذیرند. به عبارت دیگر، در فرهنگ سازمان، اخلاقیات بایستی جایگاهی داشته باشد و سازمان با وجدان کار کند.

استدلال فوق از این دیدگاه ناشی می‌شود که شرکت‌ها همچون سایر افراد و مؤسسات، عضوی از جامعه هستند و قبول این عضویت لازمه اش این است که با توجه به مسئولیت فردی هر عضو، اقدامات سازمانی به نحوی انجام گیرد که نظام اخلاقی پابرجا مانده و منافع دیگر اعضاء جامعه حفظ شود. به عبارت دیگر، شرکت‌ها باید خودشان را به حساسیت‌های جامعه و ارزش‌ها و هنجارهای اخلاقی آن متعهد بدانند و اخلاقاً خود را نسبت به عملشان مسئول بدانند.

  1. حفظ منابع محدود:

نکته مهم دیگر این است که با توجه به محدودیت منابع موجود در کره زمین، یک شرکت یا مؤسسه بایستی در حفظ آن ها مسئولانه عمل کرده و در استفاده از آن ها عاقلانه برخورد نمایند. شرکت‌ها بایستی مسئول اعمال امروز خود باشند، چرا که فردا نیز باید برای ادامه حیات انسانی مهیا و مساعد باشد.

  1. محیط اجتماعی بهتر

گرایش به ایجاد محیط اجتماعی بهتر، عامل دیگر توافق نسبت به مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها است. مشارکت شرکت‌ها در حل مشکلات اجتماعی می‌تواند کمک زیادی به خلق کیفیت زندگی بهتر افراد نماید. البته خود سازمان هم از وجود محیط اجتماعی خوب منتفع می‌شود. سازمانی که در جهت بهبود کیفیت زندگی اجتماعی اش گام برمی دارد، از نتایج اقداماتش بهره مند می‌شود و در زمینه ای مناسب به فعالیت‌های کاری اش ادامه داده به اهدافش نائل می‌شود.

  1. حفظ منافع بلندمدت

نکته دیگر اینکه توجه بیشتر شرکت‌ها به مسئولیت اجتماعی باعث خواهد شد که منافع بلندمدت آن ها تضمین شود. حتی وقتی که هزینه های کوتاه مدت مسئولیت اجتماعی بالا است، نتایج بلندمدت آن مطلوب خواهد بود. منافع بلندمدت نتیجه طبیعی سازمانی با چهره مطلوب خواهد بود که رفتاری مسئولانه از خود نشان دهد. سازمانی که نسبت به جامعه، خود را مسئول نمی داند در آینده نمی بایست انتظاری به کسب سود بیشتر داشته باشد.

  1. ممانعت از گسترش قوانین و مقررات حکومتی

اگر شرکت‌ها به مسئولیت اجتماعی شان توجه داشته باشند از گسترش قوانین و مقررات اقتصادی که دولت‌ها تعیین می‌کنند، کاسته می‌شود. قوانین و مقررات، هم آزادی جامعه و هم آزادی بنگاه های اقتصادی را کاهش می‌دهد. در شرایط کاری، قوانین و مقررات باعث افزایش هزینه های اقتصادی شده، انعطاف در تصمیم‌گیری‌ها باعث می‌شود که سازمان، ابتکار خود را در مواجهه با نیروهای جامعه و بازار حفظ کند.

  1. تعادل بین مسئولیت و قدرت

از دیدی دیگر، مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها می‌تواند عاملی برای توازن قدرت آن ها باشد. شرکت‌ها از قدرت اجتماعی زیادی برخوردارند و این قدرت می‌تواند روی محیط، مصرف کنندگان، اوضاع جامعه و بسیاری از بخش های دیگر اجتماعی تأثیر بگذارد. ‌بنابرین‏ لازم است که میزان قدرت شرکت‌ها با مقدار مسئولیتشان برابر باشد. به عبارت دیگر، اگر شرکت از انجام مسئولیت اجتماعی اش شانه خالی کند، به تدریج از قدرت اجتماعی اش کاسته شده توسط ‌گروه‌های دیگر تصاحب می‌شود و یا دولت با بهره گرفتن از ابزارهای قانونی خود فعالیت آن را محدود می‌کند.

۲-۲-۴- دلایل مخالفان مسئولیت اجتماعی

  1. لزوم کسب حداکثر سود

شاید قویترین دلیل مخالفت با مشارکت اجتماعی شرکت‌ها، دلیلی است که نظریه پردازان اقتصاد کلاسیک در خصوص کسب حداکثر سود بیان می دارند. این نظریه در سال ۱۷۷۶ توسط آدام اسمیت ارائه شد. ‌بر اساس این نظریه، شرکت زمانی یک کار جامعه پسند انجام داده است که هزینه های خود را کاهش و کارایی خود را افزایش دهد و بدینوسیله سودآوری را به حداکثر برساند. از این رو اگر مدیران شرکت‌ها به وسیله انگیزه کسب سود هم برانگیخته شوند، رقابت باعث می‌شود که آن ها با کاهش هزینه ها و متعاقباً قیمتهایشان در جهت منافع عمومی گام بردارند. ‌بنابرین‏ شرکت زمانی از نظر اجتماعی در بالاترین حد مسئولیت عمل می‌کند که به طور جدی، منافع اقتصادی خود را دنبال کرده، فعالیت های دیگری را که به مؤسسات و شرکت‌های دیگر مربوط است به خود آن ها واگذارد. دلیل آن هم این است که جامعه نیازمند سودهایی است که هر کدام از نهادهای اجتماعی به تنهایی کسب می‌کنند.

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...