کشورهای چون آمویکا، ژاپن، آلمان و کشورهای اروپایی، کانادا، سنگاپور و … طرح های جامع و سیاست های کلانی را برای بهره گیری از فناوری اطلاعات و ارتباطات داشته اند که در آن به هدف کمک به رشد اقتصادی، افزایش توان بالقوه ی افراد و ارتقای سطح زندگی، ارتباط محلی و جهانی برقرار کرده‌اند. کشور ایران از لحاظ آمادگی فناوری اطلاعات و ارتباطات در بین ۶۰ کشور دنیا رتبه ی ۵۲ قرار گرفته است (صنایعی، ۱۳۸۳). از این رو لازم است برنامه های جامع و مناسبی در جهت بوسعه ی فراساختارها و مهارت های ضروری، برای فناوری اطلاعات و ارتباطات تدوین و اجرا شود.

۲-۱۷٫ کاربرد های فناوری اطلاعات و ارتباطات

فناوری اطلاعات و ارتباطات در هر فعالیت قابل تصوری کاربرد دارد. یکی از محسوس ترین زمینه‌های کاربرد فناوری اطلاعات وارتباطات، اقتصاد و تجارت است. امروزه تجارت الکترونیکی یکی از پر رونق ترین عرصه های اقتصادی است که با شکستن مرزهای جغرافیایی سبب بازاریابی بین‌المللی شده است؛ بدین معنا که افراد در سرتاسر جهان می‌توانند محصولات خود را عرضه کنند و یا با مشاهده محصولات و خدمات متنوع، تقاضایی خود را ارسال داشته، آن را دریافت کنند. این در حالی است که خریدار و فروشنده با واسطه یا بی واسطه به فعالیت های تجاری می پردازند و شاید هیچ گاه نیز یکدیگر نبینند. همچنین در امور کشور داری نیز از فناوری اطلاعات در این مورد، دولت الکترونیکی است. انجام فرایندهای کاری در ادارات و سازمان های مختلف کشور بدون نیاز به گذران فرایندهای پیچیده و زامان بر اداری سنتی انجام می شود. همچنین می توان از فناوری اطلاعاتی و ارتباطی برای انجام امور مالی نیز استفاده کرد. بانک ها و مراکز مالی با در اختیار داشتن امکاناتی چون پول الکترونیکی، بدون جابجایی اسکناس و سکه به صورت تمام وقت و ۲۴ ساعته آماده ی عرضه ی خدمات به مشتریان هستند. بدین شکل بانکداری الکترونیکی با تسهیل فعالیت ها موجب صرفه جوی در زمان، هزینه های مربوط به تولید و نگهداری سکه و اسکناس، جلوگیری از سرقت نقدینگی و … می شود. روزنامه نگاری نیز ازفناوری های نوین اطلاعات و ارتباطات بی نصیب نمانده است. روزنامه ها و نشریات از فراساختار اطلاعاتی و ارتباطی به گونه ای مناسب استفاده می‌کنند. اینترنت به ویژه شبکه ی وب بستر مناسبی برای ارسال و دریافت اطلاعات متنی و تصویری است. نشر الکترونیکی به صورت صفحات وب و سی در رام و روزنامه های الکترونیکی دسترسی به اخبار و اطلاعات جدید را سرعت بخشیده است. بهداشت و درمان نیز از زمینه‌های مناسب برای کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات است؛ برای مثال، از آنجایی که متخصصان نمی توانند در همه جا حضور داشته باشند و یا در برخی موارد تعداد افراد متخصصی که در یک زمینه وجود دارد زیاد نیست، ‌بنابرین‏ مؤسسات درمانی و بیمارستان ها می‌توانند با فراهم آوردن امکانات مناسب، فعالیت های درمانی را از راه دور کنترل کنند؛ به طور مثال، می‌توانند عمل جراحی را از راه دور انجام دهند (علی احمدی، ۱۳۸۲).

۲-۱۸٫ کاربرد آموزشی فناوری اطلاعات و ارتباطات

کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش و تدریس، در حال افزایش است. در این میان سهم استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات در بین کشورها متفاوت است. بدون شک فناوری اطلاعات و ارتباطات در بسیاری از کشورهای جهان به علت ماهیت علمی مبتنی بر توسعه ی دانش مورد توجه قرار گرفته است. جهان به علت ماهیت علمی مبتنی بر توسعه ی دانش مورد توجه قرار گرفته است. هر کشور نیز با توجه به توان تخصصی مسولان آن و میزان اطلاع افراد مسئول در توسعه فناوری اطلاعات وارتباطات پیشرفت های متفاوتی داشته اند (خوشکنار، ۱۳۸۳). برخی از این کشورها، نوآوری مورد نظر را سریع تر پذیرفته، به عنوان پیش گمان بهره گیری از فناوری اطلاعات وارتباطات در آموزش و پرورش مطرح شده اند. استفاده از فناوری های نوین اطلاعاتی و ارتباطی مانند اینترنت و نظام های چند رسانه ای به عنوان ابزارهای برای بهبود کیفیت آموزش و یادگیری از طریق عرضه ی تسهیلات دسترسی آسان به منابع و خدمات آموزشی، و نیز فراهم کردن ساز و کارهایی چون تعامل و هم کاری از راه دور که آموزش الکترونیکی نامیده می شود، نظام های آموزشی را توانا ساخته تا بتوانند آموزش خود را در گستره ی وسیع تری عرضه کنند. آموزش الکترونیکی که محصول به کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در حوزه ی آموزش است، نوع جدیدی از آموزش است که در آن نیازی به حضور دانشجویان،دانش آموزان و کارآموزان و در کلاس های برنامه ریزی شده نیست (علی نیا، ۱۳۸۲).

فناوری اطلاعات و ارتباطات می‌تواند هموار کننده آموزش کودکانی باشد که به مدرسه دسترسی ندارند و مدت های مدیدی است که در مناطق روستایی فراموش شده اند. هم چنین می توان از اینترنت برای پربار کردن برنامه های درسی استفاده کرد. جستجو کردن کردن در وب و امکانات گفت گو الکترونیکی کتابخانه‌های دیجیتالی پایگاه های اطلاعاتی و نظایر آن می آورند (دزواره، ۱۳۸۲).

پژوهش ها و تجارب موجود نشان داده است که در صورت استفاده صحیص از فناوری اطلاعات و ارتباطات در کلاس در س فرایند یادگیری به شیوه های مختلف بهبود می‌یابد. برخی از قابلیت های فناوری اطلاعات و ارتباطات عبارتند از:

• • با عرضه ی مواد آموزشی چندرسانه ای امکان یادگیری از طریق حواس مختلف فراهم می شود.

• • انگیزه ی یادگیرندگان افزایش می‌یابد و در فرایند یادگیری فعال تر می‌شوند

• • مفاهیم انتزاعی با زنگی افراد ادغام می شود.

• • مهارت ها و فرایند های شناختی سطح بالا از قبیل تفکر انتقادی بهبود پیدا می‌کند.

• • برای یادگیری مهارت های اساسی بر پایه سرعت یادگیری افراد، فرصت های را فراهم می آورد.

• • به دانش آموزان اجازه می‌دهد برای حل مسائل اطلاعات لازم را به دست آورند.

• سبب ایجاد ارتباط، از راه دور، بین معلمان و دانش آموزان می شود تا بتوانند به مبادله اطلاعات پرداخته، در پژوهش های و فعالیت های دیگر نیز با یکدیگر مشارکت کنند (حداد و همکاران، ۲۰۰۲).

۲-۱۹٫ ارزشیابی آموزش ضمن خدمت کارکنان

هر برنامه آموزشی چه قبل و چه ضمت خدمت نمی توان با ارزش و مؤثر به حساب آید مگر اینکه آن برنامه بتواند نوعی تغییرات اساسی و مورد نظر را در رفتار، مهارت، نگرش و دانش شرکت کنندگان در برنامه های آموزشی ایجاد کند که در محیط واقعی کار برای آنان مورد استفاده قرار گیرد. و پی بردن ‌به این مسئله میسر نخواهد بود مگر به وسیله انجام نوعی ارزشیابی جامع (ابیلی و هداوندی، ۱۳۸۳).