تپر[۱۳] و همکاران(۲۰۰۱) بر این باورند که بعضی کارکنان، رفتار شهروندی سازمانی را بخشی از شغل خود تعریف می‌کنند. (مردانی حموله، حیدری ۵۱:۱۳۸۸). تاتر[۱۴] و همکاران رضایت از شغل و مدیر را دو پیامد مهم کیفیت رابطه مبادله ای دانسته و معتقدند فردی که از ابعاد رابطه با کیفیت لذت می‌برد، رضایتمندی بیشتری داشته و در مقابل ، شخصی که از رابطه کم کیفیت رنج می‌برد، حداقل رضایتمندی را از شغل و مدیر خود داردکه این مسئله ارتباط مستقیمی با بروز رفتارهای شهروندی دارد.

ادبیات نظری در این پژوهش بر گرفته از مدل عدالت سازمانی نیهوف[۱۵] و مورمن[۱۶] شامل ۲۰ پرسش که سوالات ۱ تا ۵ مربوط به بعد عدالت توزیعی، گزینه های ۶ تا۱۱ مربوط به بعد عدالت رویه ای، و گزینه های ۱۲ تا ۲۰ مربوط به بعد عدالت مراوده ای می‌باشد، که در کنار پنج بعد رفتار شهروندی سازمانی برگرفته از تحقیقات دنیس اورگان[۱۷] شامل ۱۲ گزینه ابعاد نوع دوستی وظیفه شناسی ، تحمل پذیری یا جوانمردی ، فضیلت شهروندی و ادب و نزاکت است و همچنین مدل تئوری مبادله رهبر – عضو«ویلیام پفر[۱۸] و جان جونز[۱۹]» شامل ۱۲ گزینه می‌باشد.

ما در این تحقیق که بر گرفته از مدل تحقیقی «جوی کریکر و ویلیامز،۲۰۰۹ » می‌باشد، برآنیم که ارتباط ادراک کارکنان شرکت صنایع چوب وکاغذ ایران(چوکا)از ابعاد مختلف عدالت با رفتار شهروندی سازمانی سرپرستان آن ها را با لحاظ کردن مبادله رهبر- عضو بررسی نمائیم.

حال با توجه به تحقیقات انجام شده و مطالب ذکر شده در فوق، مدل مفهومی این پژوهش به صورت زیر طراحی می‌گردد:

شکل ۱-۱ ) مدل تحقیق

مبادله رهبر- عضو

LMX

وظیفه شناسی

نوع دوستی

فضیلت مدنی

جوانمردی

احترام تکریم

عدالت مراوده ای

عدالت توزیعی

عدالت رویه ای

منبع: :Karriker.J. H.2009& Williams. M. L

۱-۵ ) اهداف پژوهش

۱– سنجش وجود سطوح عدالت سازمانی بر رفتار شهروندی سازمانی در شرکت صنایع چوب و کاغذ ایران – چوکا

۲- سنجش و اندازه گیری میزان تأثیر مبادله رهبر – عضو بر رابطه بین عدالت سازمانی با رفتار شهروندی و بروز رفتارهای شهروندی سازمانی در شرکت صنایع چوب و کاغذ ایران – چوکا

۱-۶) سؤال تحقیق

  1. آیا ادراک از ابعاد عدالت سازمانی بر رفتار شهروندی کارکنان شرکت چوکاتاثیر دارد؟

۲- آیا کیفیت مبادله رهبر-عضو در رابطه بین ابعاد عدالت سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی کارکنان دخالت دارد؟

۱-۷ ) فرضیه های تحقیق:

۱H. عدالت توزیعی رابطه مثبتی با رفتار شهروندی سازمانی کارکنان شرکت چوکا دارد.

۲H. عدالت رویه ای رابطه مثبتی با رفتار شهروندی سازمانی کارکنان شرکت چوکا دارد.

۳H. عدالت مراوده ای رابطه مثبتی با رفتار شهروندی سازمانی کارکنان شرکت چوکا دارد.

۴H. مبادله رهبر-عضو بین عدالت توزیعی و رفتار شهروندی کارکنان شرکت چوکا،نقش میانجی گری دارد.

۵H. مبادله رهبر-عضو بین عدالت رویه ای ورفتار شهروندی کارکنان شرکت چوکا،نقش میانجی گری دارد.

۶H. مبادله رهبر- عضو بین عدالت مراوده ای ورفتار شهروندی کارکنان شرکت چوکانقش میانجی گری دارد.

۱-۸ ) تعریف عملیاتی متغیرهای تحقیق

در این پژوهش متغیر مستقل عدالت سازمانی و متغیر وابسته رفتار شهروندی سازمانی و متغیر میانجی ، مبادله رهبر – عضو ، می‌باشند.

۱-۸ – ۱) تعریف عملیاتی عدالت سازمانی

واژه عدالت سازمانی توسط گرینبرگ در سال ۱۹۸۷ مطرح شد. به نظر گرینبرگ عدالت سازمانی با ادراک کارکنان از انصاف کاری در سازمان مرتبط است. در واقع این اصطلاح را برای تشریح و تفسیر نقش انصاف در محیط کاری به کار برد.

۱-۸-۱-۱) عدالت توزیعی

عدالت توزیعی بیانگر ادراک فرد از میزان رعایت عدالت در توزیع و تخصیص منابع و پاداش هاست. به بیان دیگر حدی که افراد پاداش ها را با عملکرد مرتبط می دانند عدالت توزیعی گویند. عدالت توزیعی حکایت از آن دارد که رضایتمندی یک تابع خروجی است.عدالت توزیعی توسط شاخص های عادلانه بودن پاداش ها، حتی عادلانه بودن تنبیهات، عادلانه بودن پیامد شغلی از جمله مسئولیت های شغلی و … به عبارتی انصاف در خروجی ها در نظر گرفته شده و ادراک می شود.

۱-۸-۱-۲ ) عدالت رویه ای[۲۰] (روشی یا روندی)

عدالت رویه ای به انصاف درک شده از رویه ها و فراگردهایی که توسط آن ها، پیامدها تخصیص
می‌یابند تعریف می‌کنند. عدالت رویه ای عنوان می‌کند که رضایتمندی یک تابع از فرایند (قدم هایی که برای رسیدن به آن تصمیم برداشته می شود) است.ادراک عدالت رویه ای از طریق رعایت انصاف در معیارهای ارتقاء و پیشرفت های کاری و تصمیمات مرتبط با تسهیلات، پاداش ها، تنبیهات و … سنجیده می شود.

۱-۸-۱-۳) عدالت مراوده ای[۲۱] (تعاملی)

عدالت مراوده ای بازتابی از درجه ای است که کارکنان برای ادب، مقام و احترام برای مراجع صلاحیتدار تلقی می‌کنند. تجربه عدالت بین فردی می‌تواند عکس العمل را به خروجی های تصمیم جرح و تعدیل کند زیرا حساسیت می‌تواند باعث احساس بهتر کارکنان در یک خروجی نا مطلوب شود. عدالت مراوده ای به استنباط های افراد از عدالت موضوعی که در آن رفتار می‌کنند اطلاق می شود.ادراک عدالت مراوده ای توسط داشتن روابط پویا، برخوردهای منصفانه، اخلاقی و صادقانه و توأم با حسن خلق و خوشرویی مقام مافوق مورد سنجش قرار می‌گیرد.

۱-۸-۲ ) تعریف عملیاتی رفتار شهروندی سازمانی

مجموعه ای از رفتارهای داوطلبانه و اختیاری که بخشی از وظایف رسمی فرد نیستند، اما با این وجود توسط وی انجام و باعث بهبود مؤثر وظایف و نقش های سازمان می‌شوند. با این تعاریف، از انسان به عنوان شهروند سازمانی انتظار می رود بیش از الزامات نقش خود و فراتر از وظایف رسمی، در خدمت اهداف سازمان فعالیت کند.(اسلامی،سیار، ۱۳۸۶)

رفتار شهروندی سازمانی دارای ابعاد زیر می‌باشد:

۱-۸-۲-۱) نوع دوستی

نوع دوستی به رفتارهای مفید و سودبخشی از قبیل ایجاد صمیمیت، همدلی و دلسوزی میان همکاران اشاره دارد که خواه به شکل مستقیم و یا غیرمستقیم به کارکنانی که دارای مشکلات کاری هستند کمک می‌کند (اسلامی،سیار، ۱۳۸۶) نوع دوستی از طریق کمک به دیگران در انجام کارها و کمک به افراد تازه وارد جهت تطبیق با محیط کار مورد سنجش قرار می‌گیرد.

۱-۸-۲-۲ ) وظیفه شناسی یا وجدان کاری

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...