دانشکده علوم
پایان نامه­ کارشناسی ارشد در رشته آمارریاضی
انتخاب متغیر در رگرسیون چندکی
به وسیله­
سحر نظری
استاد راهنما
دکتر محمد صدوقی الوندی
شهریور ماه ۱۳۹۰

به نام خدا
اظهار نامه
اینجانب سحر نظری دانشجوی رشته آمارریاضی، دانشکده­ی علوم اظهار می­کنم که این پایان نامه حاصل پژوهش خودم بوده و در جاهایی که از منابع دیگران استفاده کرده­ام، نشانی دقیق و مشخصات کامل آن را نوشته­ام. همچنین اظهار می­کنم که تحقیق و موضوع پایان نامه­ام تکراری نیست و تعهد می­نمایم که بدون مجوز دانشگاه دستاوردهای آن را منتشر ننموده و یا در اختیار غیر قرار ندهم . کلیه حقوق این اثر مطابق با آیین نامه مالکیت فکری و معنوی متعلق به دانشگاه شیراز است .
نام و نام خانوادگی: سحر نظری
تاریخ و امضا : ۲۲/۱۰/۱۳۹۰

تقدیم به
پدر و مادرم
سپاسگزاری
با نام و یاد خدا و نثار خالصانه ترین مراتب عبودیت و شکر و سپاس به محضر پروردگار خالق علم و دانش، قدردانی و سپاس بی حد و اندازه خود را از اساتید ارجمند خود اعلام می دارم چرا که بدون وجود هدایت و حمایت و تشویق این عزیزان، هرگز طی این مرحله میسر نمی شد؛ از استاد ارجمند و گرامی جناب آقای دکتر صدوقی که راهنمایی این رساله را بر عهده داشته و با اخلاق کریمانه خود از هیچ کمک و محبتی دریغ نورزیدند و این پژوهش مرهون رهنمودهای ایشان است، کمال تشکر را دارم. از استاد گرانمایه جناب آقای دکتر خراتی که از مشورت و جهت دهی ایشان کمال استفاده را بردم و مرا مدیون محبت ها و راهنمایی های ارزنده خود کردند سپاسگزارم. همچنین از سرکار خانم دکتر توحیدی که زحمت مشاوره این تحقیق را تقبل نمودند و سایر اساتید محترم بخش آمار دانشگاه شیراز که در طول تحصیل همواره مشوق وهمراه نگارنده بودند و هر گونه یاری و مساعدت تحصیلی و معنوی را با لطف و بزرگواری به اینجانب هدیه دادند، قدردانی می نمایم. از پدر و مادر مهربانم که همواره در تمام لحظات، همراه و همدم من بوده و چونان کوهی استوار مامن آسایش و آرامش بودند همچنین از برادران عزیزم که در دوران تحصیل و زندگی همواره مشوق و یار و یاورم بودند، صمیمانه متشکرم. باشد که با یاری خداوند متعال در جهت پیشرفت ایران عزیز قدم بردارم.
چکیده
انتخاب متغیر در رگرسیون چندکی
به کوشش
سحر نظری
رگرسیون چندکی توسط Koenker و Bassett در سال ۱۹۷۸ معرفی شد. پس از آن، این روش به یک روش مهم و پرکاربرد برای مطالعه توزیع شرطی کامل متغیر پاسخ و هم­چنین ابزاری مهم در آمار کاربردی، تبدیل شده است.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

انتخاب متغیر در مدل­بندی آماری مدل­هایی که دارای بعد بالا هستند، مسئله­ اساسی است. پرکاربردترین روش­ها، روش­های انتخاب گام­به­گام است. این روش­ها از نظر محاسباتی پرهزینه هستند و هم­چنین خطای تصادفی در فرایند انتخاب متغیر را در نظر نمی­گیرند.
در این پایان نامه روی جنبه­ انتخاب متغیر رگرسیون چندکی تاوانیده، متمرکز می­شویم. تحت شرایطی، خواص پیش­گویی رگرسیون چندکی SCAD تاوانیده و adaptive-LASSO تاوانیده را نشان می­دهیم.
کلید واژه : انتخاب متغیر، خواص پیشگویی، رگرسیون چندکی، adaptive-LASSO، SCAD
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول: مقدمه
۱-۱- تاریخچه ۳
فصل دوم: رگرسیون چندکی
۲-۱- چندک­ها و چندک­های شرطی ۷
۲-۲- از رگرسیون میانگین تا رگرسیون چندکی ۸
۲-۳- از برآورد کمترین مربعات تا check function 12
۲-۴- از توزیع­های شرطی چوله تا رگرسیون چندکی ۱۳
۲-۵- روش برآوردیابی ۱۵
فصل سوم: رگرسیون چندکی خطی تاوانیده
۳-۱- رگرسیون چندکی خطی تاوانیده ۱۸
۳-۲- رگرسیون چندکی خطی تاوانیده با تاوانLASSO 20
۳-۳- رگرسیون چندکی خطی تاوانیده با تاوان LASSO انطباقی ۲۰
۳-۴- رگرسیون چندکی خطی تاوانیده با تاوان SCAD 21
عنوان صفحه
فصل چهارم: خواص مجانبی
۴-۱- خواص مجانبی ۲۴

چون به خانه آمدی، هم با خودی
(بیت ۲۲۱۵)

انقروی:
عقیده دارد که طواف کعبه با لباس و جامه‌ی ظاهری جایز نیست، و اگر با وجود و انانیت ملبس باشی طواف کعبه‌ی وحدت برایت ممکن نمی‌شود. و « ای طالب وحدت اگر توئی تو، با تو باشد، وقتی به خانه‌ی توحید وارد شدی باز با خودت هستی، پس توحید حق با توئی تو چگونه جمع می‌شود، بنابراین هرکه خودش را نفی کرد در توحید کمال می‌یابد.» (انقروی، ۱۳۸۰: ۸۶۴)

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

نیکلسون:
نیکلسون می‌گوید: « به گمان من طوف در این جا تمایلات خود خواهانه‌ی تائبی را توصیف می‌کند که‌ اندیشه هایش به جای آن که متوجّه‌ی حق تعالی باشد همچنان برگرد گناهان گذشته‌ی او دور می‌زند. او سیاحی را مانند است که چنان پر از دیدنیها به خانه باز گشته است که نمی‌تواند تمامی‌ذهن خود را به امور ضروری بسپارد.» (نیکلسون،۳۲۳:۱۳۸۴)
فروزانفر:
« همچنانکه مادّه‌ی واحد در یک زمان ممکن نیست که معروض دو صورت و یا دو عارض نا همتا و مخالف قرار گیرد و فی المثل یک پاره چوب هم در خانه باشد و هم عصا و یا سیاه و سپید، احوال قلبی نیزهم چنین است …این احتجاب را مولانا مثل می‌زند به حالت کسی که بیرون خانه در گردش است و باز به خانه می‌آید، او در هر یک از این دو حال، از دیگری باز می‌ماند چنانکه تا در گردش است از آسایش و اقامت و تا در خانه است از فوائد تفرّج، محروم و بی نصیب است، و بیت به منزله‌ی دلیل برای بیت پیشین است.» ( فروزانفر، ۱۳۸۲: ۸۹۷)
زمانی:
زمانی چنین می‌گوید:«طواف کعبه با جامه و لباس شخصی و متعین(متمایز) جایز نیست، زیرا در آن جا باید من و هر نشانی که من را بنمایاند محو و فانی شود. لذا باید به احرام فناء، مُحرِم شد و از لباس هستی خود عاری گردید و مولانا می‌گوید سالک به هر حال و مقام که رسد و در آن توقف کند حجابی است برای حال و مقام بالاتر ولی راهرو و عارف حقیقی کسی است که در احوال و مقامات و هیچ موقفی از مواقف سلوک، توقف نکند. به قول شبستری:

کسی بر سیر وحدت گشت واقف

که او واقف نشد ‌اندر مواقف
(زمانی،۶۶۸:۱۳۷۸)

استعلامی:
در این بیت«سخن از دو حالت متفاوت یک انسان است: “طوف: یعنی گردش و “مرتدی” یعنی ردا پوشیده. تا هنگامی‌که در گردشی، حالت گردش چون ردایی بر تن توست. هنگامی‌که به خانه باز می‌گردی غرق در احوال و‌ اندیشه‌های خود می‌شوی. در رابطه‌ی بنده و حق نیز، وضع چنین است: استغراق در حق چنان بنده را از «خود» دور می‌کند که«هشیاری» برای او پیش نمی‌آید و اگر بنده یی بخواهد به خود، به ماضی و مستقبل، و به گناه و توبه‌ی خود باز گردد، باید از استغراق و فنا به در آید. به همین دلیل بسیاری از پیران صوفی معتقدند که سالک باید از مقام توبه زود بگذرد و در آن درنگ نکند تا بتواند خود را از یاد ببرد.»(استعلامی،۴۳۹:۱۳۸۷)
گولپینارلی:
«چون دور خود می‌گردی، برای همان گردیدن ردا پوشیده‌ای، چون به خانه بر گردی باز در خود فرو رفته‌ای.»(گولپینارلی،۳۱۸:۱۳۸۴)
نظر اجمالی:
این بیت یکی از ابیات دشوار مثنوی است که مورد بحث و اختلاف نظر میان شارحان گردیده است. و این که بعضی از شارحان همچون گولپینارلی و استعلامی‌و… مراد از طوف را طواف خانه‌ی خدا و مراد از مرتد را از دین برگشته گرفته مناسب با معنای بیت نیست…و در این بیت طوف در معنای فریاد کردن و در گردش بودن چنانکه فروزانفر و نیکلسون شرح کرده‌اند بیشتر با معنای آن همخوانی دارد:

آنگه که بطوف هم بطوفی

وانگه که بخانه هم بطوفی
(دیوان کبیر، بیت ۲۹۲۶۰)

۷۴)بهر این مؤمن همی‌گوید ز بیم

در نماز اِهدِالصِّراطَ المُستَقیم

(بیت ۲۲۴۵)
انقروی:
از ترس ادا نکردن یعنی انفاق نکردن مال در محلش، مؤمن در نماز همیشه می‌گوید: اهدنا الصراط المستقیم. یعنی ای خدا از تو کمک و عنایات می‌خواهیم ما را به طریق حق هدایت کن که موجب رضای تو است.» (انقروی، ۱۳۸۰: ۸۷۶)

۵٫۴

۲۶۶۸٫۰

۱۴۴٫۰۷

۱۳۱۱

۱۰۹٫۸

ترکیه

۷۶

۸٫۲

۴۰۲٫۷

۴۳٫۴۵

۷۳٫۷

۵۸۹

اوکراین

۴۱

۷٫۸

۱۰۶٫۱

۸٫۲۷

۴۶٫۸

۱۷۶

امارات متحده

۳۲

۳٫۶

۱۲۹٫۷

۴٫۶۶

۴٫۹

۹۵۲

ایران

۱۰۸

۲٫۴

۲۲۲٫۸

۵٫۳۴

۷۰٫۳

۷۶

شکل ۲۴: سرانه فناوری اطلاعات و ارتباطات، ایران و سایر کشورها
بر اساس جدول و مطابق نمودار فوق، اختلاف فاحشی بین بودجه تخصیصی ICT ایران با سایر کشورهای دنیا حتی کشورهایی نظیر اوکراین، امارات متحده عربی و ترکیه دیده می‌شود. نکته قابل توجه اینجاست که کشورهای سوئد، دانمارک، نروژ، ایالات متحده، هلند، کره، کانادا، استرالیا، فرانسه و انگلستان به عنوان ۱۰ کشور برتر در زمینه آمادگی دولت الکترونیک، تا حد بسیار زیادی در زمینه ICT رشد و توسعه پیدا کرده‌اند، اما همچنان بودجه تخصیصی آنها برای ICT مبلغ قابل توجهی است، اما در مقابل کشوری مانند ایران که در انتهای لیست آمادگی دولت الکترونیک قرار دارد و باید تلاش بسیاز زیادتری نسبت به سایر کشورها برای ارتقای خود انجام دهد مبلغ بسیاز ناچیزی را برای توسعه ICT تخصیص داده است. در واقع کشوری مانند ایران که مطابق آمارها از لحاظ توسعه‌یافتگی ICT وضعیت خوبی ندارد، به تناسب کشورهای پیشرفته، باید بودجه بیشتری صرف این موضوع نماید.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

با توجه به آمار و ارقام موجود به صراحت می‌توان گفت که منابع مالی و بودجه لازم برای پیاده‏سازی شهر الکترونیک در شهرهای کشور ما به طور عام و در شهر همدان به طور خاص بسیار پایین است.

۴-۵- سؤال فرعی سوم

به منظور بررسی وضعیت زیرساخت تکنولوژیکی فناوری اطلاعات و ارتباطات در شهر همدان از گزارش‌های ارائه شده توسط سازمان ملل و همچنین موسسه اکونومیست به عنوان دو مرجع تعیین وضعیت فناوری اطلاعات و ارتباطات در دنیا، استفاده شده است.
همانطور که در بخش ۳-۴-۲ به آن پرداخته شد، بر مبنای گزارش آمادگی دولت الکترونیکی سازمان ملل که در سال ۲۰۰۸ منتشر شده است، ایران از بین ۱۹۲ کشور، رتبه ۱۰۸ را با عدد شاخص ۰٫۴۰۶۷ (شاخص از یک) به خود اختصاص داده است. در این گزارش، عدد شاخص آمادگی دولت الکترونیک هر کشور به کمک تعیین سه شاخص سرمایه انسانی^[۶۷]، شاخص وب^[۶۸] و شاخص زیرساخت^[۶۹] محاسبه شده است.
به منظور تعیین وضعیت زیرساخت فناوری اطلاعات و ارتباطات در همدان از روش محاسبه شاخص زیرساخت که در گزارش سازمان ملل مورد استفاده قرار کرفته، استفاده شد. بر این اساس، شاخص فناوری اطلاعات و ارتباطات به کمک اطلاعات زیر و محاسبه شاخص هر یک، تعیین می‌گردد:

در مطالعات مشخص شده است که اسپرماتوزوآ بالغ انسان اغلب سطوح بالایی از قطعه قطعه شدن DNA را نشان می­دهد که این آسیب DNA، یک عامل مهم در تعیین عملکرد اسپرم می­باشد و با طیف گسترده­ای از عوارض جانبی بالینی در ارتباط است. از جمله این عوارض می­توان به افزایش اختلالات در مرحله­ لقاح و پیش از لانه گزینی،کم شدن میزان لانه گزینی، نقص در رشد و نمو جنین و بروز سقط جنین اشاره کرد(R. Aitken & De Iuliis, 2010).
بازهایDNA به آسیب اکسیداتیو حساس بوده که در نتیجه سبب قطعه قطعه شدن DNA و آسیب جزیی در DNAسلول­ها مانند اسپرم می­شوند که می ­تواند منجر به عوارضی در فرزندان از جمله : بیماری­های ژنتیکی غالب مانند آکندروپلازیا، شرایط عصبی پیچیده مانند اسکیزوفرنی، صرع، بیماری دو قطبی، اوتیسم و با افزایش ناهنجاری­های مادرزادی سبب افزایش نرخ مرگ و میر و سقط می­ شود(Singh, Muller, & Berger, 2003).
هنگامی­که آسيب اکسیداتیو وسيع باشد، آپوپتوز يا مرگ برنامه­ريزي شده سلول^[15] و فراگمنته شدن ژنوم جنين رخ مي­دهد و در مواقعی که آسیب­های اکسیداتیو کمتر است، لقاح اتفاق می­افتد اما اووسیت باید شکست­های DNA را ترمیم کند(Kodama, Yamaguchi, Fukuda, Kasai, & Tanaka, 1997).
آپوپتوز يا مرگ برنامه­ريزي شده سلول، يک پاسخ غيرالتهابي به آسيب­هاي بافتي است که توسط يکسري تغييرات بيوشيميايي و ريخت­شناختي^[16] مشخص مي­گردد. اين فرآيند ظرفيت سلول­هاي سرتولي را از طريق کنترل توليد بالاي گامت­هاي نر و حذف اسپرماتوزوآهاي غيرطبيعي حفظ مي­نمايد. ROS با فعال­سازي کاسپازها يک واکنش زنجيره­اي را آغاز مي­کنند و سرانجام منجر به آپوپتوز مي­گردند(Agarwal, Makker, & Sharma, 2008).
همچنين ROS مي­تواند به DNA­ی ميتوکندريايي نسبت به DNA­ی هسته­اي آسيب­ بيشتري برساند. بعد از القای ROS، آسیب­های وارده به DNA افزایش یافته و از طریق فعال شدن سیتوکروم C و در نهایت فعال شدن کاسپاز3 در تمام سلول­های زایا از جمله اسپرماتوسیت اولیه، اسپرماتوسیت ثانویه، اسپرماتوگونیا و اسپرماتوزوآ، آپوپتوز مشاهده می­ شود. در نتیجه تعداد اسپرم کاهش یافته و حالت اولیگواسپرمی ایجاد می­ شود. گمان مي­رود که چنين آسيب­هايي مي­توانند عامل بيماري­هايي چون ناباروري در انسان باشند. مجاورت نزديک­DNA­ی ميتوکندري به زنجيره انتقال الکترون، مکانيسم­هاي ناکارآمد ترميم DNA و فقدان هيستون­ها که مسبب فشردگي ساختار کروماتين هستند، به عنوان دلايل حساسيت DNA­ی ميتوکندري پيشنهاد مي­شوند(George, Jiao, Bishop, & Lu, 2012).
1-2-6-1-2- اهمیت سلامت DNA اسپرم
تراکم کروماتین اسپرم نقش مهمی در حفاظت از ژنوم پدر، در فرایند لقاح و باروری تخمک دارد. در نتیجه بررسی سلامت DNAاز اهمیت خاصی برخوردار است.
همچنین در تحقیقات گذشته نشان داده شده است که:

• • بین پارامترها­ی اسپرم وآسیب­هایDNA رابطه معکوس وجود دارد(R. Mahfouz et al., 2010).

• • در افراد نابارور میزان شکستDNA بیشتر است(Turner & Lysiak, 2008).

• • بین میزان لقاح و آسیبDNA رابطه معکوس وجود دارد(Agarwal & Allamaneni, 2005).

• • در همسران بیمارانی که دارای میزان قابل توجهی شکستDNA اسپرم هستند میزان سقط افزایش می­یابد(Jiang, He, Wang, & Zhu, 2011).

از این رو بررسي و ارائه راهکارهايي در زمينه آسيب DNA­ی اسپرم مي­تواند براي درمان زوج­هاي نابارور حياتي باشد.
1-2-6-2- استرس اکسیداتیو در اسپرم
اسپرماتوزوآ نیز همانند دیگر سلول­هایی که در شرایط هوازی زندگی می­ کنند، با تضادی در مورد اکسیژن مواجه است. یعنی از یک سو برای بقاء خود به اکسیژن نیازمندند و از سوی دیگر متابولیت­های اکسیژن نظیر ROS­ها می­توانند برای بقاء سلول مضر باشند. در نتیجه ROS تولید شده در سلول باید مدام غیر­فعال شود به طوری که غلظت آن همیشه در حد بسیار اندک برای عملکرد طبیعی سلول باشد و اگر تعادلی بین تولید و حذف ROS نباشد، منجر به ایجاد شرایط استرس اکسیداتیو می­ شود(Saleh & HCLD, 2002; Turner & Lysiak, 2008).

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

در واقع به علت این که میزان سیتوپلاسم اسپرم بالغ کم است و غلظت آنزیم­ های از بین برنده­ی ROS در اسپرم اندک می­باشد، اسپرم بیش از دیگر سلول­ها مستعد ایجاد استرس اکسیداتیو است. در ضمن، به علت این که غشاء اسپرم حاوی مقادیر بالایی از اسید­های چرب غیر­اشباع می­باشد، آسیب­پذیری آن در برابر استرس اکسیداتیو زیاد است. همچنین به دلیل شکل خاص اسپرم، آنزیم­ های آنتی­اکسیدان داخل سلولی نمی ­توانند غشاء پلاسمایی احاطه کننده­ آکروزوم و دم را حفاظت نمایند(Fanaei, Azizi, & Khayat, 2013).
1-2-6-3- استرس اکسیداتیو و بیماری­های دیگر
استرس اکسیداتیو در دیگر بیماری­های انسان از جمله: آترواسکلروز، سرطان، دیابت، آسیب کبدی، روماتوئید آرتریت، آب مروارید،ایدز، بیماری­های التهابی روده، پارکینسون، بیماری نورون حرکتی و شرایط مرتبط با تولد زودرس دخیل است( Pasqualotto, F et al., 2000).
1-2-7- اثراتROS
1-2-7-1- پراکسیداسیون لیپیدی غشای پلاسمایی اسپرم
اسیدهای چرب که حاوی بیش ازدوکربن با پیوند دو گانه هستند اسیدهای چرب غیر اشباع (PUFA^[17]) نامیده می­شوند. لیپیدهای موجود درغشای پلاسمایی اسپرم که به شکل اسیدهای چرب غیر اشباع هستند از حساس­ترین مولکول­ها می­باشند. حملات ROSبه PUFA در غشای سلولی منجر به شروع آبشاری ازواکنش­های شیمیایی بنام پراکسیداسیون لیپیدی می­ شود که این پراکسیداسیون لیپیدی برای تحرک اسپرم، ظرفیت­یابی اسپرم و نفوذ به اووسیت ضروری می­باشد(J. Aitken, Buckingham, & Krausz, 1994; R. J. Aitken, Clarkson, & Fishel, 1989).
1-2-7-2- اثر روی تحرک اسپرم
پراکسیداسیون لیپیدی یک علت عمده برای از دست دادن تحرک دراسپرم است، در نتیجه افزایش سطح ROS با کاهش تحرک اسپرم ارتباط دارد. با این حال، مکانیسم دقیقی برای این رویداد مشخص نیست.
یک فرضیه حاکی از آن است که H2O2 از سراسر غشاء به داخل سلول­ها منتشر شده و مانع از فعالیت برخی آنزیم­ های حیاتی مانند گلوکز 6- فسفاتدهیدروژناز (G6PD) می­ شود و از طریق شنت هگزوز منوفسفات، دسترسی درون سلولی نیکوتین آمید آدنین دی­نوکلئوتید فسفات (NADPH) را کنترل می­ کند. NADPH به عنوان یک منبع الکترون توسط اسپرم برای تولید ROSاستفاده می­ شود. مهار G6PD منجر به کاهش NADPH و تجمع گلوتاتیون اکسیده می­ شود که می ­تواند دفاع آنتی­اکسیدانی اسپرماتوزوآ را کاهش و پر­اکسیداسیون فسفولیپیدهای غشاء را افزایش دهد(Gomez, Irvine, & Aitken, 1998; Suleiman, Ali, Zaki, EL‐MALIK, & Nasr, 1996)
1-2-8- ROS و استرس اکسیداتیو مایع منی
هنگامیکه تعادل بین ROS تولیدی و آنتی اکسیدان­ها از بین می­رود، آسیب­های اکسیداتیو قابل توجهی برای اکثر ارگانل­های سلولی به دلیل آسیب دیدن کربوهیدرات­ها، پروتئین­ها، لیپیدها و DNA رخ داده و در نهایت منجر به مرگ سلول می­ شود. غشای پلاسمایی اسپرم غنی از اسیدهای چرب غیر­اشباع است و به راحتی توسط ROS، تحت پراکسیداسیون لیپیدی قرار می­گیرد. لوکوسیت­ها و اسپرماتوزوآي نابالغ موجود در منی، H₂O₂ را از طریق سیستم NADPH اکسیداز تولید می­ کنند. پراکسیداسیونH₂O₂ سمی­ترین شکل ROS برای اسپرماتوزوآ می­باشد و به علت نفوذ به غشا به­راحتی ارگانل­های سلولی را تحت تاثیر قرار می­دهد. این در حالی است که غشا نسبت به رادیکال هیدروکسیل نفوذناپذیر بوده و اثر نمودن آنها زمان­بر است. در بافتی مانند بیضه با متابولیسم بالا، استرس اکسیداتیو می ­تواند آسیب­رسان باشد، بنابراین ظرفیت آنتی­اکسیدان­های بافت بسیار مهم است.
امروزه مطالعات زیادی مبنی بر اینکه استرس اکسیداتیو در حضور آنتی­اکسیدان­ها بر عملکرد اسپرم طبیعی تاثیر نداشته و در نتیجه باروری اتفاق افتاده است، وجود دارد( Pasqualotto, F et al., 2000) .
1-2-9- ROS و ناباروری
بطور معمول در مردانی که علت ناباروری آن­ها ناشناخته است، برهم خوردن توازن بین ROS و آنتی­اکسیدان­ها، از دلایل محتمل ناباروری است(Agarwal et al., 2006). طی مطالعات اخیر، در نمونه­های منی 25 تا 40 درصد مردان نابارور مقادیر بالایی از ROS گزارش شده است. همچنین در نمونه­های منی مردان بارور، ظرفيت کلي آنتي‌اکسيداني^[18] (TAC) بالاتر از مردان نابارور است(Lewis, Boyle, McKinney, Young, & Thompson, 1995). از طرف دیگر، نیمی از مردان اولیگواسپرمی، سطح بالایی از ROS را در مایع منی نشان می­ دهند(R. J. Aitken et al., 1989). حمله ROS به اسپرم، سبب کاهش بقا و افزايش نقص در شکل ظاهري اسپرم مي­شود(E De Lamirande & Gagnon, 1992)،که این آسیب وارده به عوامل متفاوتی نظیر مقدار و مدت زمان تماس سلول با عامل اکساينده، اکسيژن، دما، غلظت يون‌ها، پروتئين‌ها و مهارکننده‌هاي ROS بستگي دارد. در مطالعاتی مشخص شده است که غلظت پائين پراکسيد هيدروژن، روي تحرک اسپرم اثري ندارد، اما از نفوذ اسپرم به اووسيت ‌جلوگیری مي‌کند(R. Aitken, Harkiss, & Buckingham, 1993).
شکل(1-2): ارتباط بین افزایش تولید ROS با ناباروری(Singh et al., 2003).
1-2-10- آنتی اکسیدان­ها
از عوامل از بین برنده­ی رادیکال­های آزاد می­توان به آنتی اکسیدان­هااشاره کرد که به­عنوان سد دفاعی سلول، در برابر استرس اکسیداتیو عمل می­ کنند. آنتی­اکسیدان­ها به پنج گروه تقسیم­ می­شوند:
1) ترانس­فرین^[19]­، هموپکسین^[20] از پروتئین­هایی هستند که سبب کاهش دسترسی سلول به پیش اکسیدان­هایی مانند آهن و مس می­شوند.
2) آنزیم­ های کاتالاز، پر­اکسیداز، سوپراکسید دیسموتاز^[21](SOD) از جمله عواملی هستند که سبب از بین بردن رادیکال­های آزاد و دیگر انواع ROS می­شوند.
3) پروتئین­هایی که سبب حفظ مولکول­های زیستی در برابر استرس اکسیداتیو می­شوند، مانند: پروتئین­های شوک حرارتی^[22].
4) α-توکوفرول^[23]، گلوتاتیون از مولکول­هایی هستند که دارای وزن مولکولی پائین بوده و می­توانند ROS را به دام اندازند.
5) ویتامین­های E و C ازجمله عواملی هستند که به صورت غیرآنزیمی در بیضه به عنوان آنتی­اکسیدان عمل می­ کنند(Agarwal & Sekhon, 2010).
1-2-10-1- نحوه عملکرد آنتی­اکسیدان­ها به دو روش طبقه بندی می­ شود:

• • شکستن زنجیره: زمانی که یک رادیکال آزاد الکترونی را جذب کرده یااز دست می­دهد، رادیکال دوم تشکیل می­ شود. سپس این مولکول همین کار را با مولکول سوم انجام می­دهد. این روند تا زمانی ادامه می­یابد که طی آن رادیکال بوسیله یک آنتی­اکسیدان شکننده زنجیره مانند بتا کاروتن و ویتامین­ها تثبیت ­شود، یا به­راحتی به یک محصول بی ضرر تبدیل شود.

• • راه بازدارنده: آنزیم­ های آنتی­اکسیدان مانند سوپراکسید دسموتاز ، کاتالاز و گلوتاتیون پراکسیداز با کاهش میزان تشکیل زنجیره از اکسیداسیون جلوگیری می­ کنند. چنین آنتی­اکسیدان­هایی با یافتن رادیکال­های آغاز­گر می­توانند یک زنجیره اکسیداسیون را برای همیشه متوقف سازند. همچنین می­توانند با تثبیت رادیکال­های فلزی مانند مس و آهن از اکسیداسیون جلوگیری کنند(Agarwal, Nallella, Allamaneni, & Said, 2004).

عمده­ترين آنزيم­های آنتي­اکسيدانی که در بافت بیضه پستانداران بيان می­شوند عبارتند از: سوپراکسيد ديسموتاز، کاتالاز و گلوتاتيون پراکسيداز(Zini & Schlegel, 1997). همچنین برخی عوامل غيرآنزيمي که به عنوان آنتی­اکسیدانی در بيضه عمل می­ کنند می­توان به ويتامين C، ويتامين E و ملاتونين اشاره کرد که در کاهش استرس اکسيداتيو بيضه موثر مي­باشند(Choudhary, Chawala, Soni, Kumar, & Vyas, 2010; Lewin & Lavon, 1997; Park, Park, Lee, & Shin, 2003; Uguralp, Usta, & Mizrak, 2005; Zini & Schlegel, 1997).
در جدول (1-1) مکانيسم عملکرد برخی از آنتی اکسيدان­هاي مهم ذکر شده است.
جدول(1-1): انواع آنتی­اکسیدان­ها و مکانیسم عملکرد آن­ها(Choudhary et al., 2010)

از طرفی دیگر چون انتظار میرود تبلیغات بنگاههای بزرگ اثر بخشتر باشد، تبلیغات باعث رشد بیشتر برای بنگاههای بزرگ میشود؛ لذا تمرکز افزایش مییابد. بنابراین انتظار میرود تبلیغات موجب افزایش تمرکز صنعتی گردد که این امر نهایتاً به معنای اثرگذاری تبلیغات بر ساختار بازار است. تبلیغات علاوه بر اثرگذاری بر تمرکز صنعتی با اثرگذاری بر موانع ورود به بازار نیز میتواند ساختار بازار را تحت تاثیر خود قرار دهد. تبلیغات به عنوان هزینهای که بنگاه‌های داوطلب ورود به بازار باید جهت ورود متحمل آن شوند، امر ورود را دشوارمیکند. از طرف دیگر هزینه های تبلیغات دارای ماهیت هزینه های غیر قابل بازگشت میباشد که این امر ریسک ورود به بازار را برای بنگاههای داوطلب ورود افزایش میدهد. لذا تبلیغات باعث افزایش تمرکز و موانع ورود بیشتر میشود.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۳-۶-۳-۱. تبلیغات و صرفههای مقیاس تولید
در کوتاهمدت تبلیغات موجب انتقال منحنی هزینه متوسط بنگاه به بالا میشود که این انتقال منحنی به بالا به اندازه هزینه تبلیغات برای هر واحد محصول خواهد بود. از طرف دیگر تبلیغات میتواند موجب افزایش فروش و تولید بنگاه گردد که این امر امکان بهرهگیری از صرفههای مقیاس تولید را برای بنگاه مهیا مینماید.
البته چنانچه اندازه مقیاس بنگاه بهینه باشد، یعنی میزان تولید بنگاه در نقطه حداقل منحنی هزینه متوسط بلندمدت قرار داشته باشد تبلیغات نمیتواند موجب فراهم نمودن شرایط برای بهرهگیری بیشتر از صرفههای مقیاس تولید گردد. بهرهگیری از صرفه‌های مقیاس تولید اگرچه میتواند به عنوان انگیزهای برای تبلیغات مطرح گردد اما لازم است بنگاه جهت اتخاذ تصمیم درست اطلاعات کافی از شکل منحنی هزینه متوسط بلندمدت و موقعیت جاری خود داشته باشد، در غیر این صورت ممکن است تبلیغات نتواند مزیت هزینهای بنگاه را بهبود بخشد (لیپکزنسکی، ویلسن و گادارد ، ۲۰۰۵: ۴۷۳).
۳-۶-۴. هزینه های ثابت و غیر قابل بازگشت^[۸۲]
تابع هزینه عموماً به شکل مجموع هزینه های ثابت و هزینه های متغیر در نظر گرفته می‌شود. بنگاهها در ابتدا و برای شروع کار خود و ورود به صنعت با هزینه های ثابت مواجه و متحمل پرداخت آن میشوند. در این باب میتوان هزینه های اولیه ورود (هزینه های تاسیسی)^[۸۳] و حتی هزینه های غیر قابل بازگشت را جزء هزینه های ثابت دانست. این هزینه های ثابت بر سطح سود بنگاه اثر میگذارند؛ ولی از آن تاثیر نمیپذیرند.
در کنار هزینه های ثابت، بنگاهها گاهگاهی متحمل هزینه های ابتدایی میشوند؛ مثل هزینه ورود به یک بازار جغرافیایی جدید، و یا وقتی صاحبان بنگاه تصمیم بگیرند خط تولیدشان را گسترش دهند. این هزینه ها یک بار خسارت به بار میآورند و اغلب به طور کامل برگردانده نمیشوند، وقتی که تصمیم صاحبان بنگاه با شکست مواجه شود. قسمتی از هزینه ها که نمی‌توانند دوباره به دست بیایند را هزینه غیر قابل بازگشت بنگاه مینامند. هزینه های غیر قابل بازگشت به دو صورت برونزا و درونزا میباشد. از نقطه نظر بنگاه اغلب حالت برونزای آن در نظر گرفته میشود. بعضی مواقع این هزینه ها توسط دولت تعیین و گمارده میشوند؛ مثلاً نیاز به داشتن مجوز یا پروانه برای یک موسسه بازرگانی معین که مجوز آن را دولت صادر میکند. در مواردی دیگر هزینه های غیر قابل بازگشت توسط تصمیمات بنگاههایی که از قبل در بازار فعال بودهاند مشخص میشود. برای مثال بنگاههای جدید ممکن است ناچاراً برای به دست آوردن شهرت و معروفیت به تبلیغات و دیگر اقدامات بازاریابی مجبور شوند تا مصرفکنندگان را متقاعد به استفاده از محصولاتشان کنند. لذا هزینه های غیر قابل بازگشت برای توضیح دادن و روشن کردن شکل بازارهای رقابتی ناقص مهم هستند و بنگاهها باید آن را دقیقاً مورد توجه قرار دهند (بلفلام و پیتز، ۲۰۱۰: ۱۵).
روشن شدن تفاوت میان هزینه های غیر قابل بازگشت برونزا و درونزای صنایع و تجزیه و تحلیل کردن اینکه چگونه اندازه بازار بر تمرکز بازار تاثیر میگذارد سوالی است که پس از تشریح آن به پاسخش میرسیم؛ لذا در ابتدا لازم است تعریف هزینه های غیر قابل بازگشت برونزا و درونزا^[۸۴] آورده شود.
۳-۶-۴-۱. هزینه های غیر قابل بازگشت برونزا
همانطور که در بالا گفته شد هزینه های غیر قابل بازگشت در صنعت به دو صورت برونزا و درونزا تقسیمبندی شدهاند. بنگاهها جهت وارد شدن به صنعت، مجبور به پرداخت هزینه ثابت اولیه ورود (هزینه تاسیسی) هستند که الزاماً نمیتوانند به هنگام خروج از بازار آنها را به دست بیاورند. این هزینه ثابت اولیه ورود ، هزینه غیر قابل بازگشت برونزا نامیده می‌شود. این هزینه از آن جهت برونزا نامیده میشود که تعیین مقدار آن در مدل تا حد زیادی تحت کنترل و تصمیم بنگاه نمیباشد. ماشینآلات تخصصی رو میتوان به عنوان مثالی از هزینه اولیه ورود برای بنگاه نام برد.
۳-۶-۴-۱-۱. هزینه های غیر قابل بازگشت برونزا و تمرکز صنعتی
هزینه ثابت اولیه ورود که همان هزینه غیر قابل بازگشت برونزا است با تعداد بنگاههای صنعت رابطه معکوسی دارد، به طوریکه کاهش هزینه ثابت اولیه ورود، باعث افزایش تعداد بنگاهها میشود و افزایش تعداد بنگاهها نیز افزایش اندازه بازار را در پی دارد و نهایتاً به کاهش تمرکز صنعتی منجر میگردد. در حالت حدی وقتی هزینه ثابت اولیه ورود (هزینه غیر قابل بازگشت برونزا)، به صفر میل میکند، تعداد بنگاهها و اندازه بازار به سمت بینهایت متمایل میشود و تمرکز نیز به سمت صفر میل میکند. لذا در صنایعی با هزینه غیر قابل بازگشت برونزا، تمرکز صنعتی کاهش پیدا میکند و به صفر نزدیک میشود هنگامیکه اندازه بازار افزایش یابد. بنابراین میتوان رابطه مستقیمی بین تمرکز صنعتی و هزینه های غیر قابل بازگشت برونزا متصور بود (بلفلام و پیتز، ۲۰۱۰: ۹۱).
در خصوص نحوه ارتباط بین تمرکز، اندازه بازار و هزینه های اولیه ورود ساتن(۱۹۹۱) بیان میکند که صرفاً تا زمانیکه هزینه های ثابت اولیه ورود (تأسیسی) برای صنعت، مشخصاً برونزا هستند، یک ارتباط معکوس بین کران پایین تمرکز و اندازه بازار انتظار میرود (بهاتاچارا و بلوچ، ۲۰۰۰). اما در صورت درونزا در نظر گرفتن این هزینه ها، به طور قاطع نمیتوان راجب به فرم تابعی و ارتباط بین اندازه بازار و تمرکز نظر داد.
۳-۶-۴-۲. هزینه های غیر قابل بازگشت درونزا
پس از مشاهده تناقض بین تئوری اقتصادی هزینه غیر قابل بازگشت برونزا و مشاهدات عملی و تجربی، نیاز به ایجاد تئوری جدیدی در این خصوص مطرح شد که این تئوری جدید و مشاهدات تجربی مطابق و موافق هم باشند. تئوری جدید با عنوان هزینه های غیر قابل بازگشت درونزا شکل گرفت و فرض کرد که هزینه های ثابت اولیه ورود تا حدی درونزا هستند. ساتن (۱۹۹۱) در این باره پیشنهاد کرد که برای تمرکز حد (کران) پایینی در نظر گرفته شود که این حد عدد ثابتی مخالف صفر و مثبت است.
در هزینه های غیر قابل بازگشت درونزا بر خلاف هزینه های غیر قابل بازگشت برونزا، تعیین مقدار آن در مدل تا حد زیادی تحت تصمیم و کنترل بنگاهها میباشد. تبلیغات، تحقیق و توسعه (R & D) و بهبود نوآوری و تکنولوژی از این نوع هزینه ها هستند (بلفلام و پیتز، ۲۰۱۰: ۹۲).
۳-۶-۴-۲-۱. هزینه های غیر قابل بازگشت درونزا و تمرکز صنعتی
در بازارهایی با هزینه های غیر قابل بازگشت درونزا، حتی هنگامیکه اندازه بازار بدون حد و مرز رشد پیدا میکند، یک کران مثبت اکید برای تعداد بنگاهها وجود دارد که تعداد بنگاهها از حد معینی افزایش پیدا نمیکند و همچنین وجود این کران باعث میشود که تمرکز صنعتی نیز از حد معینی کاهش نیابد. ساتن پس از تایید این تئوری، ادعا میکند که یک رابطه تابعی بین اندازه بازار و تمرکز وجود ندارد. بنابراین در صنایع با هزینه های غیر قابل بازگشت درونزا، یک کران پایین تمرکز وجود دارد که حتی با افزایش اندازه بازار و تعداد بنگاهها، تمرکز به عدد ثابت مثبتی میل میکند (بلفلام و پیتز، ۲۰۱۰: ۹۵).
۳-۷. ضریب تعدیل
ضریب تعدیل و سرعت آن با توجه به نقشش در بررسی پویایی تمرکز صنعتی که تغییر و تحول تمرکز نسبت به گذر زمان را نشان میدهد، ضرورت و اهمیت ویژهای مییابد. تغییر کردن سرعت تعدیل یک جنبه مهم و تعیین کننده از عملکرد و کارایی اقتصادی است. در باب ضریب تعدیل در بحث حاضر، اقتصاددانان صنعتی عموماً این ضریب را به لحاظ عددی بین صفر و یک در نظر گرفتهاند که در حالت حدی صفر بودن ضریب، متغیر وابسته تحققیافته با متغیر وقفه‌ای خودش برابر میشود؛ و در حالت حدی یک، تعدیل کامل رخ داده و متغیر وابسته تحقق یافته با متغیر بلندمدت و یکنواخت برابر میشود. در صورت اختصاص ضریب بین صفر و یک، تعدیل ناقص ایجاد شده و بستگی به مقدار عددی ضریب، سرعت تعدیل به سمت وضعیت بلندمدت معین میشود. هر چه این عدد به یک نزدیکتر باشد، تعدیل وضعیت تحققیافته و بلندمدت با سرعت بیشتری همراه خواهد بود؛ این وضعیت نشان دهنده این است که اختلاف بین حالت بلندمدت و تحققیافته زیاد بوده و جهت نیل به حالت مطلوب نیاز به سرعت بیشتر است. این شرایط معمولاً در کشورهای کمتر توسعه یافته صنعتی مشاهده میشود. سرعت تعدیل آهسته و کند در برابر تکنولوژی جدید، ترکیبات جدید بنگاهها و بازارهای نوین، میتواند تلفات وخسارات قابل توجهی در تولید بالقوه و رقابتی شدن بین المللی را نتیجه دهد. از این رو اهمیت محاسبه و معین کردن سرعت تعدیل جزیی روشن میگردد تا بتوان پاسخگوی وضعیتهای مختلف صنعت با توجه به اندازه سرعت تعدیل بود. در این مطالعه ضریب تعدیل به دو صورت ثابت و متغیر در نظر گرفته میشود؛ لذا در ادامه محاسبه و برآورد سرعت تعدیل جزیی در حالت ثابت و متغیر در کل صنایع و سپس در فرمهای زیر مجموعهای صنایع ارائه میشود.
۳-۷-۱. ضریب تعدیل ثابت و متغیر
اقتصاددانان دو نوع ضریب تعدیل ثابت و متغیر را برای مدلها در نظر گرفتهاند. ضریب تعدیل ثابت به این معناست که در تمامی صنایع مورد بررسی، این ضریب عددی ثابت فرض شده است. لذا ضریب تعدیل ثابت حائز ارزشی یکسان و ثابت برای تمام صنایع بوده و تابعی از متغیرهای دیگر نمیباشد. به دلیل کاستیهایی که در ثابت فرض کردن ضریب وجود داشت، ضرورت ضریب تعدیل متغیر در صنایع مختلف شکل گرفت. گروسکی و همکاران^[۸۵] (۱۹۸۷) در مطالعه خود برای سرعت تعدیل جزیی در صنایع مختلف نرخهای مختلف و متغیری را در نظر گرفتند. ایشان استدلال کردندکه نرخی که تمرکز را به سطح تعادلش تعدیل میکند باید به مشخصات و ویژگیهای صنعت وابسته باشد. بهگونهای که سرعت تعدیل جزیی را به فرم تابعی از متغیرهای مرتبط با صنعت در نظر گرفته و به یک مدل غیرخطی تعدیل رسیدند. آنها از رگرسیون حداقل مربعات سه مرحلهای غیرخطی ( NL 3SLS r)^[86]، برای توضیح دادن تغییر تمرکز در یک نمونه از صنایع کارخانهای ایالات متحده برای ۴ سال ۱۹۶۷-۱۹۶۳ به سرعت تعدیل جزیی متغیر صنایع ۱۲۳/۰ رسیدند که تغییر قابل توجهی نسبت به حالت ثابت سرعت تعدیل در کل صنایع که عدد ۰۵۴/۰ بود، داشت. آنها اظهار کردند که محدود کردن نرخ تعدیل به یک مقدار ثابت (λ)، موجب کم برآوردی آن میگردد. لذا مشکل کم برآوردی و تورش رو به پایین ضریب تعدیل ثابت، باعث شد تا محققان به بررسی و محاسبه سرعت تعدیل جزیی متغیر در مطالعات خود بپردازند. در این پژوهش هر دو نوع ضریب تعدیل برآورد میشود.
۳-۸. ساختار الگو
در مطالعه حاضر جهت بررسی پویایی تمرکز صنعتی که همان اختلاف بین حالت یکنواخت (بلندمدت) و حالت تحققیافته تمرکز میباشد و تعیین سرعت تعدیل جزیی در حالت ثابت و متغیر در صنایع مختلف، از تحقیق بهاتاچارا و بلوچ^[۸۷] با عنوان«پویاییهای تمرکز صنعتی در صنایع کارخانهای استرالیا»، استفاده شده است. در اینجا بررسی و آزمون مدلها به دو صورت نمونه کلی صنایع با ۹۴ صنعت و نمونه زیر مجموعه صنایع با ۴۷ صنعت، صورت میگیرد. شایان ذکر است در نمونه زیر مجموعهای صنایع که شامل ۴۷ صنعت میباشد، تقسیمبندی به دو حالت تمرکز بالا و پایین و همچنین شدت تبلیغات بالا و پایین مدنظر است. برآورد و تخمین مدل تقسیمبندی صنایع در حالت تمرکز بالا و پایین صرفاً جهت مقایسه با حالت کلی صنایع و مشخص شدن سرعت تعدیل جزیی در فرم زیر مجموعهای میباشد؛ در حالیکه تخمین مدل تقسیمبندی صنایع در حالت شدت تبلیغات بالا و پایین در جهت بررسی نظریه‌های اقتصادی مربوط به هزینه های غیر قابل بازگشت (هزینه های اولیه ورود) برونزا و درونزا و به طور خاص نظریه ساتن در این زمینه را مورد توجه قرار میدهد. لذا نتایج مدل در حالت شدت تبلیغات بالا و پایین بااهمیتتر و مطابق با مطالعات عملی و تجربی گذشته است.
با آزمون پویایی تمرکز در صنایع ایران در مقایسه با کشورهای توسعهیافته و پیشرفته صنعتی، میتوانیم تجربه های رشد اقتصادی سریعتر، نوپاتر، کوچکتر یک الگوی متمایز را در صنایع ببینیم. در خاتمه به بررسی شدت تبلیغات جهت آزمون کردن اثر درونزایی و برونزایی هزینه های تأسیس بنگاه بر ارتباط بین اندازه بازار و تمرکز میپردازیم.
بعد از معرفی و آشنایی با تمامی متغیرها و نحوه محاسبه آنها در ادامه، به آزمون و برآورد مدلهای مختلف میپردازیم؛ اما قبل از آزمون پویایی تمرکز صنعتی، ابتدا یک مدل تمرکز بلندمدت مطرح میشود. لازم به ذکر است برای تعیین فرم تابعی مدل، آزمون باکس- کاکس^[۸۸] انجام داده شد و فرم لگاریتمی مدل مورد تایید قرار گرفت. آزمون جهت انتخاب مدل مناسب، دو مدل خطی و خطی- لگاریتمی^[۸۹] را با هم مقایسه کرده و با بهره گرفتن از نتایج حاصله، میتوان مدل مناسب را انتخاب نمود.^[۹۰]
به منظور آشنایی با تخمین مدل رگرسیون خطی قبل از ارائه مدلها، توضیحات مبانی اقتصادسنجی ضروری به نظر میرسد. مدل رگرسیون خطی زیر را در نظر میگیریم:
Y_t = a + b X_t + U_t
که X_t متغیر توضیحی (مستقل)، Y_t متغیر وابسته، U_t جمله اختلال یا خطا، و a و b هم پارامترهای مدل هستند که مقدار آنها را باید تخمین زد. اگر تخمینهای a، b و Y_t را به ترتیب با α، β و Ŷ_t نشان دهیم، تخمین مدل عبارت خواهد بود:
Ŷ_t = α + β X_t
اختلاف بین مشاهده (Y_t) و تخمین (Ŷ_t) را اصطلاحاً پسماند یا انحراف یا خطای تخمین گفته و با e_t نشان دادهاند؛ به طوریکه:
Ût = e_t = Y_t - Ŷ_t s.t. E(e_t) = 0
معادلات فوق را میتوان به شکل زیر خلاصه کرد:
Y_t = Ŷ_t + Ût
با توجه به استفاده مدل خطی- لگاریتمی در مطالعه، مدل به این صورت نوشته میشود:
Ln Y_t = a₀ + b Ln X_t + U_t داریمa₀ = Ln a با فرض
اگر جمله اختلال تمام فروض کلاسیک را دارا باشد، به راحتی میتوان پارامترهای معادله فوق را با روش حداقل مربعات معمولی تخمین زد. فقط جهت برآورد a₀ باید از α_۰ آنتی لگاریتم گرفته شود. تخمین معادله خطی- لگاریتمی به شکل زیر است:
Ln Ŷ_t = α_۰ + β Ln X_t
حسن دیگر استفاده از مدل لگاریتمی، رابطه نزدیک بین مفاهیم کشش و لگاریتم میباشد.
در مطالعه حاضر با توجه به مطالب فوق و استفاده از مدل خطی- لگاریتمی، به جای متغیر وابسته Ln Y_t از نماد Ln H_t، به جای نماد تخمینی Ln Ŷ_t از نماد Ln H_t^* و جمله خطا را همان U_t لحاظ کردهایم. لذا روابط به شکل زیر میباشند:
Ln H_t = Ln H_t^* + Û_t ↔ Ln Y_t = Ln Ŷ_t + Û_t
۳-۸-۱. مدل حالت یکنواخت تمرکز
دیدگاه سنتی سطح تمرکز حالت یکنواخت یا تعادل بلندمدت را در صنعت متضمن شرایط عرضه و تقاضا میداند و اثر مهم صرفهجوییهای مقیاس اقتصادی را در عملیاتی شدن بنگاه‌های کوچک بازگو میکند. لذا این سطح تمرکز را به متغیرهای مربوطه وابسته میداند. مدل حالت یکنواخت تمرکز به صورت زیر نشان داده میشود که اثر انتظاری هر یک از متغیرهای توضیحی بر آن، در زیر آن نشان داده شده است.^[۹۱]
Ln H_t^* = β_۰+ β_۱LnMKT_t+ β_۲LnK/S_t+ β_۳LnCDR_t+ β_۴LnIMP_t+ β_۵CPD (1)
+ ? + + +
به طور کل و خلاصه متغیرهای مدلها شامل، H_t شاخص هرفیندال در حالت تحققیافته سال ۱۳۸۶؛ H_t-n شاخص هرفیندال حالت تحققیافته در سال ۱۳۷۸؛ H_t^* سطح تمرکز حالت یکنواخت (بلندمدت) و بر اساس شاخص هرفیندال در سال ۱۳۸۶؛ MKT_t حداقل اندازه کارای بنگاه و در حالت کلی بازار؛ K/S_t شدت سرمایه؛ CDR_t تحت عنوان نسبت مضار هزینهای برای تعیین موانع ورود؛ CPD متغیر مجازی تفاوت محصول است که برای صنایعی که کالاهای نهادهای، تولید می‌کنند عدد صفر و برای صنایعی که کالاهای مصرفی، تولید میکنند عدد یک لحاظ میشود؛ IMP_t   شدت یا نفوذ واردات؛ PCM_t-n نماینگر سود باوقفه است (مابهالتفاوت قیمت - هزینه واحد بر فروش)؛ A/S شدت تبلیغات؛ λ و λ_i هم به ترتیب ضریب تعدیل جزیی ثابت و متغیر میباشد.
همانگونه که گفته شد H_t^* سطح تمرکز حالت یکنواخت است که بر اساس شاخص هرفیندال میباشد که به صورت ضمنی و غیرمستقیم و با بهره گرفتن از تخمین و محاسبه H_t که شاخص هرفیندال در حالت تحققیافته صنایع کارخانهای ایران در سال ۱۳۸۶ است، به دست می‌آید. سایر متغیرهای توضیحی به کار رفته در مدل و توجیه اثرات انتظاری آنها بر شاخص تمرکز صنعتی در بالا آورده شده است. عرض از مبدا و ضرایب مدل فوق با روش حداقل مربعات معمولی (OLS)^[92] و به وسیله نرمافزار Eviews 7 برآورد میشود.
۳-۸-۲. مدلهای عدم تعادل تمرکز
جهت و مسیر تغییر و تحول در تمرکز، بررسی تابع تحققیافته تمرکز نسبت به حالت تمرکز یکنواخت (H_t^*) است. هر انحراف سطح تحققیافته تمرکز از سطح تعادل خودش، باید یک فرایند تعدیل را نتیجه دهد که باعث تغییرات در تمرکز شود. در این الگو اختلاف بین تمرکز تحققیافته در سال t با تمرکز تحققیافته در سال t-n، مضربی از تفاوت تمرکز حالت یکنواخت سال t و تمرکز تحققیافته در سال t-n است. این مدل تعدیل جزیی ثابت بهصورت زیر میباشد.
LnH_t – LnH_t-n = λ ( LnH_t^* - LnH_t-n ) (۲)
برای هدفهای تجربی مطالعه در مدلها ۱۳۸۶t = و ۱۳۷۸t-n = در نظر گرفته شده است. λ همان ضریب تعدیل جزیی هست که در تمام صنایع دارای ارزش یکسان و ثابت می‌باشد که کران بین صفر و یک (۱> < λ۰) را دارد. LnH_t^* سطح تعادل تمرکز در دوره t و به وسیله معادله (۱) مشخص میشود. در این معادله LnH_t متغیر وابسته مدل است.
پس از سادهسازی معادله (۲) و جایگزاری معادله (۱) در آن، معادله (۳) به شکل زیر به دست میآید که برای تعیین λ ثابت از مدل (۳) استفاده میشود.
LnH_t= α_۰+ α_۱LnMKT_t+ α_۲LnK/S_t+ α_۳LnCDR_t+ α_۴LnIMP_t+ α_۵CPD + α_۶LnH_t-n (۳)
در معادله (۳)، سطح تمرکز را متغیر وابسته در نظر میگیریم که باعث مقایسه مستقیم بهتر با معادله (۱) و همچنین معادله (۶) در پایین میشود. برای محاسبه ضریب تعدیل جزیی ثابت از مدل فوق کافیست پس از تخمین مدل و مشخص شدن ضرایب، ضریب متغیر وقفهای تمرکز (LnH_t-n) را معین و سپس ضریب تعدیل جزیی ثابت به آسانی قابل محاسبه است. ضرایب متغیرهای توضیحی باقیمانده، از اثر بلندمدت ضرب در تعدیل جزیی ثابت، تخمین زده شده است.
با توجه به اظهار نظر گروسکی و همکارانش در خصوص کم برآوردی و تورش رو به پایین نرخ تعدیل جزیی ثابت، در دیگر مطالعات انجام شده بعدی، برآوردهای تعدیل جزیی تمرکز به سمت سطح تعادلش، تعدیل خیلی آهسته و کند ساختار بازار در اقتصادهای صنعتی بالغ و رشدیافته را نشان دادند (بهاتاچارا و بلوچ، ۲۰۰۰: ۴). پس از پیشنهادات و مطالعات گروسکی و همکارانش در خصوص سرعت تعدیل جزیی متغیر و تفاوتهای قابل توجهی که با حالت ثابت آن داشت، بهتر است سرعت تعدیل جزیی را برای صنایع مختلف، غیرثابت و به صورت تابعی از متغیرهای مربوط به صنعت در نظر گرفت. لذا در اینجا نیز فرم تابعی سرعت تعدیل جزیی غیرثابت را برای صنایع مختلف و به شکل زیر در نظر گرفته میشود.
LnH_t – LnH_t-n = λ_i ( LnH_t^* - LnH_t-n ) (۴)