شرکت­های مدیریت صادرات: این واسطه موافقت می­ نماید در ازای دریافت وجهی کلیه مراحل مربوط به صادرات، اعم از تبلیغات، تحقیقات، حمل و نقل و غیره را برای شرکت­انجام دهد.

سازمان­ های تعاونی صادرات: یک سازمان تعاونی صادرات است و فعالیت­های صادراتی را به نمایندگی از طرف تولید­کنندگان متعدد انجام می­دهد.

۲-۲-۱-۳-۲دیدگاه دوم

• • صادرات قطعی: عبارت­است از خارج کردن کالا از قلمرو گمرکی کشور به منظور فروش استفاده یا مصرف در خارج از قلمرو گمرکی کشور. صادرات قطعی با توجه به مقررات صادرات و واردات از عاملین آن می ­تواند از طریق بازارچه­های مرزی و شرکت­های تعاونی مرزنشینان و تجار انجام گیرد. واحدهای تولیدی نیز می ­تواند از طریق خرید متقابل و ورود موقت مواد اولیه نسبت به تهیه کالا و صادرات آن اقدام نمایند(اداره کل مقررات صادرات و وارادات وزارت بازرگانی، ۱۳۸۸).

• • صادرات موقت: عبارت­ا­ست از خارج کردن کالا از قلمرو گمرکی کشور به منظور عرضه و نمایش در نمایشگاه­ها، تعمیر، تکمیل و فرآوری در خارج از قلمرو گمرکی کشور و سپس بازگرداندن آن به داخل کشور.

• • صادرات قطعی در حجم تجاری: برای حجم یا جنبه تجاری داشتن کالا معیار یا تعریفی مشخص نشده­است. در ماده ۳ قانون صادرات و واردات آمده است که مبادرت به امرصادرات و واردات کالا به صورت تجاری مستلزم داشتن کارت بازرگانی است و مورد ملاک تجاری بودن کالا بدین گونه شرح داده است که کالاهایی که به تشخیص گمرک برای فروش، وارد یا صادر می­گردد، اعم از این که به همان شکل یا پس از انجام عملیات تولیدی، تفکیک و بسته­بندی، به فروش می­رسد، تجاری تلقی خواهد شد.

• • صادرات قطعی غیرتجاری(صادرات چمدانی): صادرات قطعی غیر تجاری از طریق پست و مسافر انجام ‌می‌گیرد. در خصوص صادرات همراه مسافر به کشورهای مستقل مشترک­المنافع که به گمرک ابلاغ شده به شرح زیر است:

• • ماده ۱: توریست­ها و اتباع کشورهای مستقل مشترک­المنافع که به جمهوری اسلامی ایران مسافرت ‌می‌کنند مجاز خواهند بود، برابر مقدار ارزی که به سیستم بانکی کشور اظهار و اعلامیه ارزی دریافت داشته اند، اقدام به خروج کالاهای مجاز صادراتی به همراه خود از کشور نمایند.

• • ماده ۲: مسافران ایرانی عازم کشورهای مستقل مشترک­المنافع مجاز به خروج کالاهای مجاز صادراتی به همراه ود به میزان پانصد دلار می­باشند. خروج کالا بیش از این مبلغ تنها زمانی مجاز است که با ارز منشاء خارجی و طبق اعلامیه ارزی بانک­های ایرانی صورت پذیرد(اداره کل مقررات صادرات و وارادات وزارت بازرگانی،۱۳۸۸).

• • صادرات مجدد: صادرات مجدد عبارت است از صدور کالاهایی که قبلا وارد شده است بدون فرآوری یا تغییر اضافی چنان­چه صادرات مجدد از طریق بنادر، مناطق آزاد یا انبارهای تحت حفاظت گمرک انجام گیرد، مشمول پرداخت حقوق گمرکی نخواهد بود.فرهنگ وبستر صدور کالاهایی را که قبلا وارد یک کشور یا قلمروی جغرافیایی شده است، صادرات مجدد تلقی ‌کرده‌است مشروط بر آن ­که جنبه عمده­فروشی داشته­باشد. به کالاهای ترانزیتی تحت هیچ شرایطی عنوان صادرات مجدد اطلاق نمی­ شود. کالاهای شبه ترانزیتی اقلامی هستند، که مالک یا صاحب آن­ها شناخته شده نیست و این افراد تابعیت کشوری را که کالا در قلمروی آن قرار گرفته است دارا نیستند.

• • ترانزیت خارجی: عبارت است از کالای خارجی از کشور. کالاهای ایرانی که تشریفات صادراتی قطعی روی آن انجام شده و از کشور خارج شده است، چنان­چه در ارسال به مقصد دیگری، لازم باشد که از سرزمین ایران عبور کنند، روی آن­ها نیز تشریفات ترانزیت خارجی انجام می­ شود. ممکن است کالای خارجی که از کشور عبور می­ کند، توسط یک بازرگان ایرانی از یک کشور خریداری شده و به کشور ثالثی فروخته شده باشد، که در این صورت عمل بازرگان صدور خدمات بازرگان صدور خدمات بازرگانی نام دارد، نه صدور کالا.

• صادرات از طریق قرارداد: به منظور صرفه­جویی هزینه حمل و نقل و استفاده از فرصت­های صادراتی تولیدات یک واحد تولیدی داخلی از یک مرز کشور صادر می­ شود(مرز نزدیک یک واحد تولیدی) و نیازهای قسمتی از بازارهای داخلی به آن کالا با قیمت مناسب از مرز همجوار آن بازارها وارد می­ شود این امور با توجیه صرفه اقتصادی انجام ‌می‌گیرد(زینال­زاده، ۱۳۸۵).

۲-۲-۱-۳ مزایای صادراتی

صادرات بیش از آن که مکملی برای کاستی­های ارزی باشد، بایستی به عنوان یک راه­کار محوری در کشور مورد توجه قرارگیرد به طوری که از درآمدهای نفتی تنها در جهت سرمایه ­گذاری­های زیربنایی استفاده شود و با صدور کالاهای غیر نفتی، نیازهای ارزی تامین گردد و چرخه تولید پربارتر شود(جینز^[۴]، ۱۹۹۸). به طور کلی ‌می‌توان گفت که صادرات شامل مزایای زیر ‌می‌باشد:

• • برای شرکت­هایی که اولین بار است اقدام به بازاریابی بین ­المللی ‌می‌کنند، روش صادرات به علت ریسک سیاسی پایین، مناسب­تر است.

• • روش صادرات، زمانی که ظرفیت بازار کشور میزبان، به درستی تعیین نشده است، یک استراتژی مؤثر ورود به بازار ‌می‌باشد.

• • از طریق صادرات، شرکت هم می ­تواند به وسیله واسطه­های مستقل محصولات خود را در کشور میزبان به فروش برساند و هم می ­تواند جهت اعمال کنترل بیشتر بر فعالیت­های بازاریابی، از طریق کانال­های توزیع خود به فروش محصولات اقدام نماید.

• • صادرات به شرکت امکان می­دهد که در صورت مساعد بودن شرایط بازار، سطح فعالیت­های خود را از طریق اقدام به تولید، در کشور مورد نظر افزایش دهد.

• روش صادرات به شرکت اجازه می­دهد، هنگامی که شرایط سیاسی یا اقتصادی کشور میزبان نامساعد می­ شود، روابط تجاری خود را بدون متحمل شدن هزینه قابل توجهی، قطع نماید(اکبریان و سخایی، ۱۳۸۴).

  • • 1. عملکرد صادراتی