شکل۱‑۴: ساختار پرازوسین

ویتامین B₁ یا تیامین دارای دو حلقه هتروسییکلی می‌باشد که یکی از آنها گوگرددار به نام تیازول و دیگری حلقه دو ازت‌دار پیریمیدین است. حلقه پیریمیدین به صورت ۵،۲-دی متیل-۴- آمینو پیریمیدین و حلقه تیازول به صورت ۴ متیل ۵ هیدروکسی اتیل تیازول می‌باشد. این دو حلقه توسط ازت حلقه تیازول و متیل کربن شماره ۵ پیریمیدین به یکدیگر متصل می‌شوند. ویتامین تیامین یکی از ویتامینهای محلول در آب است.
عملکرد تیامین در اندام­ها، فعال کردن آنزیم­ های لازم برای سوختن قند در بدن است. این ویتامین نقش اساسی در ادامه عملکرد چرخه کربس^[۵] دارد. نقش مهم دیگر آن در اعصاب است. ما برای انجام هر حرکت و یا درک احساس از محیط نیاز داریم پیامهای عصبی از مغز به اعصاب بدن و بالعکس منتقل شوند، ویتامین B₁ در انتقال پیامهای عصبی نقش مهمی دارد.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

کمبود ویتامین B₁ در انسان سبب بروز بیماری بری‌بری می‌گردد که معمولاً با عوارض قلبی- عروقی و عوارض عصبی و خیز همراه است. عوارض قلبی- عروقی شامل تپش قلب، نفس تنگی و هیپرتروفی قلب می‌باشد که تدریجاً منجر به احتقان قلب، کبد، ریه و پیدایش خیز می‌گردد. عوارض عصبی نیز منجر به پلی نوریت اعصاب محیط می‌گردد که ممکن است با یک خونریزی مغزی همراه باشد (Zoltewicz and Uray, 1994).

شکل۱‑۵: ساختمان شیمیایی ویتامین B1
ساختار زیر مشتقی از پیریمیدین را نشان می­دهد که به عنوان ضد انگل کاربرد دارد (, 2010)
شکل۱‑۶: ساختار پیریمیدین به عنوان ضد انگل

Weinhardt و همکارانش در سال ۱۹۸۵، موفق به تهیه ی مشتق های دیگری از پیریمیدین گردیدند(شکل ۱-۷) که بر سیستم اعصاب مرکزی تاثیر گذاشته و خصلت ضد افسردگی از خود نشان می دهند .(Weinhardt et al., 1985)

شکل۱‑۷: مشتق پیریمیدین با خصلت ضد افسردگی
تری متوپریم (شکل۱-۸) آنتی بیوتیکی است که در درمان عفونت­ها بخصوص عفونت­های ادراری مصرف دارد. البته اغلب تری متوپریم به همراه سولفامتوکسازول در ترکیب با هم (به نام کوتریموکسازول) بکار می­رود. تری­متوپریم با تداخل در عملکرد آنزیم دی هیدروفولات ردوکتاز باکتری­ ها ساخت تترا هیدروفولیک اسید را مهار می­ کند. تتراهیدروفولیک اسید کوفاکتور ضروری در ساخت تیمیدین و DNA می­باشد. باکتری­هایی که
فولیک اسید را خودشان تولید می­ کنند به این دارو حساس هستند لذا این دارو تکثیر آنها را متوقف می­ کند (, 2013).

شکل۱‑۸: ساختار تری متوپریم
پیریمیدین های سه حلقه ای به عنوان آنزیم بازدارنده DYRK1A/DYRK1B در درمان سندرم داون و یا بیماری آلزایمر کاربرد دارندGerard rosse et al ., ۲۰۱۳) ).

شکل۱‑۹: پیریمیدین­های سه حلقه ای
ترکیب جدید دی پپتیدی (شکل ۱-۱۰ ) در سال ۲۰۰۷ گزارش شد که دارای خصلت ضد تومور بود (Yuan et al., 2010).

شکل۱‑۱۰: مشتق پیریمیدین با خصلت ضد سرطان
در شکل ۱-۱۱ مشتقاتی از پیریمیدین دارای خاصیت ضد باکتری هستند (Cieplik et al., 2011).

شکل۱‑۱۱: مشتقاتی از پیریمیدین با خصلت ضد باکتری
یکی از عوامل ایجاد سرطان بویژه سرطان های انسانی از بین رفتن تنظیمات مسیرآنزیمی phospoinositide-3-kinases(pi3k) می باشد که با بهره گرفتن از ۲-مورفولینو ۴-استخلاف دارشده ۶-(۳-هیدروکسی فنیل) پیریمیدین مهار می شود (., 2010).

شکل۱‑۱۲: ساختار پیریمیدین با فعالیت ضد سرطانی
شیمی سبز ^۱:
اصول شیمی سبز طراحی محصولات و فرایند­های شیمیایی است که هدف آن کاهش یا حذف استفاده یا تولید مواد خطرناک می­باشد. شیمی سبز در تمام صنایع شیمیایی گسترش یافته است و شامل توسعه استفاده از مواد و فرآیندهای جدید است که در بخش های دیگری مانند کشاورزی، بهداشت، خودرو، هوافضا، انرژی، الکترونیک و مواد پیشرفته تاثیر می گذارد .(John et al .,2006)
چالش بزرگی که پیش روی دولت، صنعت و دانشگاه در رابطه با تکنولوژی های جدید وجود دارد، نحوه استفاده مجدد از مواد و اثرات آن بر محیط زیست است. برای پرداختن به این چالش ها نیاز به همکاری گروه های مختلف بین المللی و سرمایه گذاران می باشد. استفاده از مواد شیمیایی به طور سنتی خطر بالایی دارد بنابراین باید راهکارهایی در نظر گرفته شود که برای سلامتی انسان ها و محیط زیست خطر کمتری داشته باشد (John et al ., ۲۰۰۴).
در سال ۱۹۹۰ قانون پیشگیری از آلودگی های جدید جهت کاهش خطرات مورد تشویق قرار گرفت. شیمیدان ها در حال حاضر روش های جدیدی که شامل مجموعه ای متنوع از دیدگاه ها است برای تولید و استفاده از مواد جدید ارائه می کنند. این روش های جدید با عنوان شیمی سبز شناخته می شوند که برای از بین بردن خطرهای ذاتی به جای تمرکز بر کاهش خطر یا به حداقل رساندن خطرات یا در معرض قرار گرفتن آن به کار می‌رود(Tucker., 2006). شیمی سبز در تمام چرخه عمر یک محصول شیمیایی از جمله طراحی آن، ساخت، استفاده و دفع نهایی آن نقش دارد. شیمی سبز به عنوان شیمی پایدار نیز شناخته می شود (., 2000).
اصول دوازده گانه شیمی سبز عبارتند از:
( Anastas and Kirchhoff, 2002)
۱-جلوگیری از اتلاف انرژی: طراحی روش سنتز شیمیایی برای جلوگیری از اتلاف انرژی
۲-به حداکثر رساندن اقتصاد اتم: طراحی روش های سنتزی به طوریکه محصول نهایی دارای بالاترین راندمان باشد نسبت به مقدار ماده اولیه مصرفی و تولید کمترین محصول جانبی.
۳-طراحی روش های سنتزی با خطر کمتر: طراحی روش های سنتزی برای استفاده و تولید مواد با سمیت کم یا بدون سمیت برای هر دو گروه محیط زیست و انسان
۴-طراحی و سنتز محصولات شیمیایی ایمن تر: سنتز محصولات شیمیایی که کاملاً مفید بوده و در عین حال سمیت نداشته باشند یا میزان سمیت آنها خیلی کم باشد.
۵- استفاده از حلال ها و شرایط واکنش کم خطرتر: استفاده از حلال ها، عوامل جداسازی و یا دیگر مواد شیمیایی کمکی، که سمیت کمتر دارند و ایمن تر هستند.
۶-افزایش بهره وری انرژی: انجام واکنش های شیمیایی در دمای اتاق و در بهترین فشار و زمان ممکن
۷-استفاده از منابع مواد خام تجدید پذیر: استفاده از منابع مواد اولیه تجدید پذیر به جای منابع تجدید ناپذیر (منابع تجدید پذیر مواد اولیه مانند اغلب محصولات کشاورزی یا مواد زائد از فرایندهای دیگر و منابع تجدید ناپذیر مواد اولیه مانند اغلب سوختهای فسیلی نظیر نفت، گاز طبیعی و زغال­سنگ یا مواد اولیه حاصل از استخراج معادن)
۸-عدم استفاده از مشتقات شیمیایی: عدم استفاده از گروه های محافظت کننده یا هرگونه تغییرات موقت در مسیر واکنش و یا در صورت امکان استفاده از مشتقات جدید که منجر به ایجاد مواد اضافی و تولید زباله نمی شود.
۹-استفاده از کاتالیزور به جای استفاده از نسبتهای هم ارزی از معرف ها: استفاده از کاتالیزور منجر به ایجاد حداقل زباله می شود. کاتالیزورها در مقیاس بسیار کم موثر هستند و قادر به انجام چندین واکنش می باشند در صورتی که استفاده از نسبتهای هم ارزی معرف ها به یک مقدار، زیاد می باشد و تنها برای انجام یک واکنش استفاده می شوند.
۱۰-طراحی روشهایی برای از بین بردن مواد و محصولات شیمیایی پس از استفاده: طراحی روش های تبدیل محصولات شیمیایی به مواد بی ضرری که وجود آن بر محیط تاثیر بدی نداشته باشد.
۱۱-تجزیه و تحلیل زمان واقعی برای جلوگیری از آلودگی: شامل فرایند انجام واکنش و زمان واقعی نظارت و کنترل در طول سنتز می باشد که برای به حداقل رساندن یا حذف تشکیل محصولات جانبی انجام می شود.
۱۲-به حداقل رساندن حوادث احتمالی: طراحی مواد شیمیایی و شکل فیزیکی آنها (جامد، مایع یا گاز) برای به حداقل رساندن حوادث شیمیایی شامل انفجار، آتش سوزی و حوادثی که منجر به انتشار مواد شیمیایی به محیط زیست می­ شود .(Anastas and Kirchhoff, 2002)
کاتالیزورهای نانو:

در این زمان علی هیأت که مجدداً به شیراز بازگشته بود با ارسال پیامی به قشقایی ها اظهار داشت: در صورت ادامه مخالفت با دولت، با حمله نیروهای آمریکایی مواجه خواهند شد. اما درست همین زمان، سخنگوی دولت که از طریق رادیو تهران سخن می‌گفت، شایعه هر گونه حمله‌احتمالی قشقایی‌ها به شیراز را تکذیب کرد.^[۴۸۲] همچنین روزنامه «پارس شیراز» از قول علی هیأت نوشت: شایعات ایجاد شده علیه قشقایی‌ها کذب و «ساخته و پرداخته گروه‌های زیرزمینی» است.^[۴۸۳]
در این میان عده‌ای از افسران مخالف در ارتش، به قشقایی‌ها اطلاع دادند که قادر هستند نیروی موتوریزه، تانک‌ها و توپخانه لشکر فارس را از بین ببرند و هنگ‌ها را نیز تصرف کرده به قشقایی‌ها تحویل دهند. طبق این طرح پس از تصرف هنگ‌ها و پادگان‌ باغ تخت شیراز، حمله نیروهای قشقایی به شیراز شروع می‌شد و پس از تصرف شیراز به جهرم، کازرون و سپس به اصفهان حمله شده و پس از آن در دیگر نقاط کشور نیز چنین شورش‌هایی به وجود می‌آمد.^[۴۸۴]
در همین زمان، علی هیأت با دعوت ناصرخان به مذاکره، اظهار داشت که دولت حاضر است به محمد حسین خان و برادر دیگرشان ملک منصورخان، سمت دولتی بدهد و ناصرخان هم سناتور شود، ولی خسروخان باید برایمدتی از ایران خارج شود.^[۴۸۵]

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

پس از دریافت این پیام، قشقایی‌ها که از درخواست تبعید خسروخان خشمگین بودند، تصمیم گرفتند نیروهای خود را به اطراف شیراز گسیل دارند تا در صورت تکرار چنین درخواست‌هایی از سوی دولت، به شیراز حمله کنند. بدین ترتیب بخشی از نیروهای قشقایی در «آق چشمه» در جنوب شیراز و بخش دیگر به ریاست محمدحسین خان در غرب شیراز مستقر شدند.^[۴۸۶] از سوی دیگر عده‌ای از هم پیمانان قشقایی در نیروی هوایی شیراز، بیشتر هواپیماهایی را که مناطق قشقایی‌ها را شناسایی می‌کردند، از کار انداختند.^[۴۸۷] برخی این اقدام را به افسران هوادار مصدق نسبت دادند؛^[۴۸۸] در حالی که دیگران مسئولیت این عملیات را به افسران توده‌ای منتسب کردند.^[۴۸۹]
قشقایی‌ها در پشت دروازه شیراز در حال تردید و دودلی بودند، زیرا از یک سو با توجه به حمایت آمریکایی‌ها از زاهدی، خطر قابل ملاحظه‌ای برای آنان ایجاد می‌شد، از سوی دیگر صلح با دولت زاهدی را ضربه به حیثیت خود می‌دانستند. درست در همین زمان مسأله‌ای سبب گردید که به اتحادیه قشقایی ضربه جبران ناپذیری وارد شود. این مسأله جدایی برخی از سران طوایف (کلانتران) از سایرین و به رسمیت شناخته شدن دولت کودتا توسط آنان بود.^[۴۹۰]
پس از این مسأله، اختلاف در بین سران قشقایی به وجود آمد، به طوری که برخی موافق جنگ و برخی مخالف آن و خواستار مصالحه بودند. ازاین رو به دستور ناصرخان در روز ۱۹ مهر ۱۳۳۲ در منطقه‌ای به نام «پیربناب» شورایی با حضور همه سران قشقایی تشکیل شد. در این جلسه تصمیم گرفته شد بدون حمله به شیراز به «جنگ منفی» پرداخته شود و نیروهای قشقایی از اطراف شیراز متفرق شده به مناطق خود بروند تنها در صورت حمله نیروهای نظامی به مقابله بپردازند.^[۴۹۱] یکی از دلایل دیگر این تصمیم‌گیری، توصیه اکید سران جبهه ملی بود، زیرا آنان نگران بودند که رویارویی قشقایی‌ها با دولت کودتا، به سود حزب توده تمام شود؛ پس به وسیله «رضازاده» به قشقایی‌ها پیام دادند که از حمله به شیراز خودداری نمایند.^[۴۹۲]
پس از متفرق شدن نیروهای قشقایی، ناصرخان به فیروزآباد – مرکز زمستانی قشقایی‌ها- رفت. وی در مدت اقامت خود در این منطقه، به طور مرتب مسائل جاری کشور را دنبال می‌نمود.^[۴۹۳] همچنین سعی می‌کرد با سران جبهه ملی در تهران ارتباط برقرار سازد.
در این میان آمریکایی ها و مأموران دولتی دست به اقدامات گسترده‌ای برای جلب نظر برخی از سران ایل قشقایی زدند و توانستند عده‌ای از سران طوایف (کلانتران) را متقاعد سازند که از برادران قشقایی جدا شده به تهران بروند و مراتب فرمانبرداری خود را از شاه و زاهدی اعلام نمایند.^*[۴۹۴] جدایی این عده از اتحادیه قشقایی، ضربه جبران ناپذیری به قدرت و روحیه قشقایی‌ها وارد ساخت و منجر به پراکنده شدن نیروهای آنان گردید. از این رو ناصرخان که دیگر مقاومت و حضور خود در منطقه را بی‌فایده می‌دید، راهی تهران گردید.

۳ – ۷ – ۱۰ تبعید سران قشقایی به خارج از کشور

شاه برادران قشقایی را خیانتکار می‌دانست، چون آنان از دشمن بزرگ وی یعنی دکتر مصدق حمایت کرده بودند، پس در نظر داشت خاندان حاکم قشقایی را از صحنه سیاسی کشور حذف کند. ازاین رو اعلام کرد «آنها‌[برادران قشقایی] نمی‌توانند در مملکت بمانند. آنها باید تبعید شوند».^[۴۹۵] بدین ترتیب ناصر خان به همراه خانواده‌آش ایران را به قصد سویس ترک کرد و سپس در کالیفرنیای آمریکا اقامت گزید،^[۴۹۶] اما با وجود خروج ناصرخان از فارس، خسروخان همچنان مقاومت می‌کرد. شاه در بین برادران قشقایی کینه خاصی نسبت به وی داشت، زیرا وی در گذشته ارتباط گسترده‌ای با دکتر مصدق داشت و در مجلس خواستار محدود شدن قدرت و اختیارات شاه شده بود.^[۴۹۷] از این رو برای زیر فشار قرار دادن خسرو خان، به دستور شاه «سرلشکر سیف الله همت»- یکی از مخالفان دیرینه قشقایی‌ها – به استانداری فارس منصوب شد. سرلشکر همت پس از ورود به شیراز اعلام کرد اگر خسرو قشقایی ایران را ترک نکند دولت دست به اقدام خواهد زد. وی همچنین خسرو خان را فردی «ماجراجو، دسیسه‌گر و مخالف شاه» معرفی کرد و اضافه کرد که یک گردان سرباز برای دستگیری او کافی است.^[۴۹۸] سپس لشکر فارس را با نیروهای چهار استان دیگر تقویت نمود.^[۴۹۹]
خسروخان ابتدا اولتیماتوم شاه را جدی نگرفت و با عده معدودی از قشقایی‌ها به طرف فیروزآباد رفته در منطقه «تنگ خرقه» واقع در غرب فیروزآباد مستقر گردید. در این راه افراد طایفه «کوهکی» و «نجیم گورکانی» او را همراهی می‌کردند.^[۵۰۰] اما پس از چندی وی که دریافته بود با وجود حمایت همه جانبه آمریکایی‌ها از ارتش و احتمال اعزام نیروی فراوان به فارس، مقاومت بی‌فایده است، تصمیم گرفت در خواست دولت مبنی بر خروج از کشور را بپذیرد. پس به طرف تهران حرکت کرد و پس از یک شب اقامت در باشگاه افسران، به وسیله اسکورت محافظ تا فرودگاه مهرآباد بدرقه گردید^[۵۰۱] و از آنجا راهی کشور ایتالیا شد؛ سپس در شهر مونیخ آلمان ساکن شد.
فصل چهارم
انقلاب سفید و واکنش ایل قشقایی
۴ – ۱ اوضاع سیاسی ایران در آستانه انقلاب سفید
۴ – ۱ – ۱ استبداد محمد رضا شاهی
در حقیقت کودتای آمریکایی- انگلیسی ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ و بازگشت مجدد محمدرضا شاه به قدرت، آغاز حاکمیت و اقتدار واقعی پهلوی دوم بود. در پی پیروزی کودتا، قدرت های معارض و موازی محمدرضا شاه، یکی پس از دیگری شکسته و سرکوب شدند. محمد مصدق و ملی گرایان، دیگر از صحنه کنار گذاشته شدند. گروه های سیاسی و معارض پهلوی دوم، به شدت منکوب گردیدند. قدرت عشایر- که در بسیاری مواقع در تضاد با حکومت پهلوی بود- در هم شکسته شد. روحانیت نیز عملا بر کنار از کشمکش های سیاسی گشته بود. دولت های دست نشانده کودتا، به اختیار شاه و اربابان بیگانه او بر سر کار می آمدند. دولت زاهدی، از شهریور ۱۳۳۲ تا فروردین ۱۳۳۴ بر سر کار بود. پس از سرلشکر فضل الله زاهدی، حسین علاء به نخست وزیری رسید. وی، تا فروردین ۱۳۳۶ دولت را در دست داشت. پس از او، دکتر منوچهر اقبال عنان نخست وزیری را به دست گرفت. وی، خود را بی چون و چرا در اختیار شاه گذاشته بود و همه امور کشورداری را مختص «اوامر» شاهنشاه می دانست. خود و مقام نخست وزیری را، تا حد «چاکری» و «غلام» جان نثاری و خانه زادی پایین آورده بود. در واقع، محمد رضا شاه به تمام معنا بر اریکه سلطنت سوار بود و مستبدانه حکومت می کرد. تشکیل احزاب دولتی و مطیع «ملیون» و «مردم»، به رهبری نخست وزیران اقبال و امیر اسدالله علم، در راستای حفظ سلطنت و رعایت رقابت های ظاهری بود^[۵۰۲]. این احزاب، عملا در انتخابات دوره بیستم مجلس شورای ملی، در تابستان ۱۳۳۹، فعالیت و رقابت خود را نشان دادند. اما دکتر اقبال که تنها دوست داشت عنوان «نخست وزیر» شاهنشاه را یدک بکشد، در انتخابات دخالت آشکار نمود و نتیجه آن را به طور کامل به نفع طرفداران خویش- یا نیروهای حزب ملیون- تغییر داد. همین مهم که اعتراضات زیادی را در پی داشت، سرانجام به سقوط دولتش انجامید. در شهریور ماه ۱۳۳۹، به دنبال اعلام نتایج انتخابات و شروع اعتراضات و آشکار شدن تقلبات گسترده، شاه از «چاکر» خویش خواست که استعفا دهد. وی نیز بدون چون و چرا کنار کشید. به علاوه، شاه از نمایندگان منتخب دوره بیستم درخواست استعفا نمود. به دنبال این وقایع، مجلس منحل گردید و به جای دکتر اقبال، جعفر شریف امامی موظف به تشکیل دولت و برگزاری مجدد انتخابات دوره بیستم مجلس شورای ملی شد. در این ایام، رقابت های انتخاباتی ریاست جمهوری آمریکا در جریان بود.
جعفر شریف امامی، نیز همچون منوچهر اقبال منقاد محمد رضا شاه بود؛ با این تفاوت که قرار شده بود بدون دخالت مستقیم در امر برگزاری انتخابات و مسایل دیگری از این قبیل، ژست آزادی و فضای باز سیاسی در کشور بگیرد. رقابت های انتخاباتی ریاست جمهوری آمریکا، تاثیر ناخواسته ای بر فضای سیاسی کشور و محمد رضا شاه گذاشته بود. در این انتخابات، البته شاه جانب جمهوری خواهان آمریکا را گرفت و علاقمند بود نماینده این حزب یعنی نیکسون پیروز شود اما از بخت بد وی، جان فیتز جرالد کندی، نماینده دموکراتها پیروز گشت. این مسئله، شاه را بسیار بیمناک نمود. جعفر شریف امامی هم در برگزاری دومین انتخابات مجلس بیستم شورای ملی به شدت زیر سوال رفت و در واقع ناموفق ماند.
اوضاع نابسامان دولت شریف امامی، بالاخره در اردیبهشت ۱۳۴۰ به دنبال اعتصاب و تظاهرات معلمان تهران به اوج رسید و نهایتاً سقوط کرد.
سرانجام شریف امامی کناره گیری خویش را اعلام داشت و راه برای نخست وزیری دکتر علی امینی که مورد نظر آمریکایی ها بود هموار گردید^[۵۰۳].
۴ –۱- ۲ نخست وزیری دکتر علی امینی و اوضاع سیاسی کشور
به نخست وزیری رسیدن دکتر علی امینی، نه به اختیار محمد رضا شاه که نتیجه ترس و اطاعت او از آمریکا و رئیس جمهور کندی بود. محمدرضا شاه که خطر سقوط و از دست دادن سلطنت را احساس می کرد، مجبور بود امتیازات متعددی به آمریکا دهد. بنابراین، موافقت خویش را با نخست وزیری علی امینی اعلام کرد. اما این توافق ظاهری، کوتاه و کم دوام بود. امینی، از همان آغاز نخست وزیری، دست به اقداماتی زد که بیش از پیش مخالفتها را برانگیخت. قبل از قبول مقام نخست وزیری و تشکیل دولت، شاه را مجبور فرمان انحلال مجلسین را امضا و منتشر نماید. این کار صورت گرفت و مجلسین شورای ملی و سنا منحل شد. در پایان فرمان انحلال مجلسین، وعده داده شده بود که: «دولت با اصلاح قانون انتخابات اقدام به تجدید انتخابات مجلسین شورای ملی و سنا بنماید^[۵۰۴]». این موضوع که هیچگاه در دوره صدارت امینی محقق نشد، یکی از مهم ترین عوامل ضعیف و ناتوانی نخست وزیر محسوب می شد. نخست وزیر در راستای دکترین کندی، با اعلام ممنوع الخروج بودن مقامات سابق مملکت و بازداشت جمعی از رجال سیاسی- نظامی، قصد اجرای اصلاحات در دستگاه اداری و جلوگیری از فساد مالی و اداری و سامان دادن اوضاع مالی و اقتصادی کشور را داشت^[۵۰۵].
اما، این اقدامات در عمل آن گونه که باید نتیجه مثبتی در بر نداشت. شاه که بی صبرانه منتظر فرصت مناسب برای کنار زدن امینی و سلطه فردی خوی بود، با مساعدت دوستان نزدیکش محتاطانه در تلاش بود. گروه های سیاسی، به ویژه جبهه ملی، با تشکیل جلسات حزبی تقاضاهای خویش را مطرح می کردند. میتینگ میدان جلالیه که بیش از صدهزار نفر شرکت کننده و تماشاگر داشت، مهم ترین اقدام آنان بود. سران جبهه ملی دوم ظاهرا در نظر داشتند از اختلاف شاه و امینی به سود خود بهره برداری نمایند. در این جلسه عمومی، آن گونه که «شانه چی» می گوید: قرار بر این شده بود که «به امینی حمله نشود [و] جوری صحبت بشود که شاه در مقابل امینی قرار بگیرد^[۵۰۶].»
بنابراین تصمیم گرفتند به مناسبت سالگرد قیام ۳۰ تیر ۱۳۳۱، مراسمی برگزار نمایند. ولی نخست وزیر با انجام مراسم در سالروز ۳۰ تیر مخالفت کرد.
معهذا جبهه ملی تلاش نمود مراسم را بر پا دارد، که در نتیجه تظاهراتی صورت گرفت و منجر به دخالت نیروی انتظامی شد. در این تظاهرات و برخورد، تعداد زیادی از دانشجویان و اعضای جبهه ملی بازداشت شدند^[۵۰۷]. بدین گونه، رویارویی دولت و جبهبه ملی به سود شاه تمام شد.
مورد دیگری که اوضاع داخلی دولت امینی را با بحران و نابسامانی مواجه کرد، تظاهرات دانشجویان دانشگاه تهران در اول بهمن ۱۳۴۰ بود. در این تظاهرات، که با واکنش مسلحانه نیروی نظامی مواجه شد، صدها مجروح و مصدوم بر جای گذاشت^[۵۰۸]. دکتر فرهاد رئیس دانشگاه تهران، در اعلامیه ای «نسبت به این عمل رسما اعتراض» نمود و «رسیدگی و تعقیب مرتکبین و مجازات آنان را از دولت»، خواستار گردید. همچنین اعلان داشت: «مادامی که نتیجه رسیدگی به دانشگاه اعلام نشود» او و «روسای دانشکده ها از ادامه خدمت در دانشگاه معذور» خواهند بود^[۵۰۹].
روزهای بعد، تظاهرات دانش آموزی و دانشجویی ادامه یافت. گروه های سیاسی چون جبهه ملی و نهضت آزادی ایران در محکومیت حمله به دانشگاه، اعلامیه صادر کردند و معترض شدند^[۵۱۰].
انعکاس اخبار درگیری نظامیان با دانشجویان دانشگاه تهران، در خارج کشور نیز نسبتا وسیع و موثر بود. این اتفاق، که بنا به نظر برخی پژوهشگران از توطئه های مخالفین درباری نخست وزیر بود، تاثیر منفی بر ادامه حمایت آمریکا از علی امینی گذاشت^[۵۱۱]. به دنبال این حوادث، برخی از اعضای جبهه ملی و افرادی چون فتح الله فرود، اسدالله رشیدیان و سید جعفر بهبهانی دستگیر شدند. سپهبد تیمور بختیار نیز به خارج از کشور تبعید شد^[۵۱۲]. با این حوادث بحران زا، دولت علی امینی که با مشکل مالی نیز مواجه بود و کمک های اقتصادی آمریکا تکافوی حل معضلات اقتصادی را نمی کرد، توفیقی در اصلاحات مورد نظر آمریکا و رئیس جمهور کندی به دست نیاورد. این مهم از دید کارشناسان آمریکایی مخفی نماند و با مسافرت محمد رضا شاه به آمریکا- اواخر فروردین ۱۳۴۱- و پذیرش قطعی انجام اصلاحات آمریکایی، زمینه سقوط دولت امینی مهیا گردید.
تجربیات ۲۰ ساله اخیر به شاه آموخته بود که برای حفظ تاج و تخت خویش، حمایت بیگانگان مهم ترین اصل و اهرم است. پذیرش تحمیلی نخست وزیری دکتر امینی که خواسته کاخ سفید بود، از حیاتی ترین تصمیماتی بود که محمد رضا شاه به خاطر حفظ سلطنت گرفت. در آن بحبوحه، جان اف کندی که تازه رئیس جمهور شده بود و ظاهراً هیچ علاقه ای به شاه نداشت، ممکن بود در صورت مقاومت محمدرضا شاه، تاج و تختش را از او بگیرد. شاه هم نمی خواست سرنوشت او مثل پدرش شود و توسط بیگانگان از اریکه قدرت بیفتد.
بنابراین، نخست وزیری علی امینی را پذیرفت و به پادشاهیش ادامه داد. عدم موفقیت امینی در انجام اصلاحات مورد نظر آمریکا و بحران های متعدد در دوره چهارده ماهه صدارت او، زمینه مساعدی برای قدرت گیری دوباره محمدرضا شاه گردید. امینی نشان داد در حل بحران ها و نابسامانی های ارادی، سیاسی و اقتصادی موفق نبوده است. این نابسامانی ها و اغتشاشات، به زعم آمریکایی ها مهم ترین زمینه حضور کمونیسم شوروی در کشورهای جهان سوم بود.
خطر کمونیسم شوروی، از اساسی ترین خطراتی بود که کاخ سفید همواره برای رفع آن می کوشید. این خطر نیز بیخ گوش ایران بود و لا محاله بایستی رفع می شد. معهذا، بهترین راه و چاره- به اعتقاد آنان- انجام اصلاحات اساسی بود. این اصلاحات، ظاهرا می بایست در بسیاری از ارکان و شئون مملکت صورت گیرد. شعار دولت دکتر امینی- که مهره مورد نظر و اعتماد آمریکا بود- «اطلاحات ارضی، اصلاحات اداری و اقتصادی، مبارزه با فساد و آزادی و دموکراسی» بود. این شعارها را دکتر علی امینی در نخستین روز نخست وزیری، در یک نطق رادیویی اعلام داشت^[۵۱۳].
به گفته وی، هدفش از این برنامه ها و شعارها «جلب اعتماد دنیایی» بود «که به کمک آن باید ترقی» کرد^[۵۱۴]. اما، ظاهرا اعتماد این «دنیا» - که در واقع همان آمریکا بود- جلب نشد و عدم موفقیت او در اجرای آن، عدم موفقیت او در اجرای آن، عدم حمایت آمریکا را نیز به دنبال داشت. به اعتقاد امینی: «به نتیجه رسیدن هرگونه اصلاحات اقتصادی و اجتماعی زمان متناسب با حجم و سطح اصلاحات را می طلبد [و] باید دولت این زمان را به دست می آورد^[۵۱۵]».
بنابراین، به نظر می رسد آمریکا چنین «زمانی» را به دولت امینی نداده اند. غالبا نظر بر این است که شبکه «شاپور ریپورتر، اسدالله علم و دوستان بریتانیایی و صهیونیست» آنان، زمینه عزل امینی و موافقت کندی را فراهم کردند^[۵۱۶].
هرج و مرج داخلی ایران و آشفتگی سیاسی کشور در دوره نخست وزیری امینی، با تلاش «شاپور جی» در روزنامه های داخلی و خارجی انعکاس وسیع پیدا کرده «و به مقامات واشنگتن فروپاشی شیرازه امور در ایران و خطر سلطه کمونیسم را القاء می نمود^[۵۱۷]».
همچنین، «گزارش های سرهنگ گراتبان یاتسویچ، رئیس «سیا» در ایران، که اکنون از دوستان صمیمی علم محسوب می شد، و دیدگاه های ریچارد هلمز در واشنگتن در اثبات این نظریه به کندی سهم اساسی داشت^[۵۱۸]». به علاوه، جبهه ملی دوم، متشکل از ملی گراها، لیبرال ها و سوسیالیست ها خود را مستحق تر از امینی در اجرای «خط مشی جدید آمریکا در ایران می دانستند^[۵۱۹]».
با این اوضاع متشتت و آراء متناقض و نیز مسافرت شاه به آمریکا- در فرودین ۱۳۴۱- و پذیرش مطلق اهداف و عقاید آمریکاییان، سرانجام کندی با عزل امینی و سکانداری محمد رضا شاه موافقت کرد. امینی خود این تغییر سیاست را کاملا احساس کرده و عاقلانه ترین تصمیم را استعفا دانسته. سرانجام وی در اواخر تیر ماه ۱۳۴۱ به دنبال اختلاف نظر با شاه بر سر بودجه نظامی، استعفا داد و از صحنه سیاست ایران کنار رفت. و به جای او محمد رضا شاه، صحنه گردان اصلی «اصلاحات آمریکایی» گردید. انتخاب «غلام خانه زاد» دیگری به نام اسدالله علم، به مقام نخست وزیری، راه سلطه محمد رضا شاه را بر ارکان عمومی کشور- با حمیات مجدد آمریکا و انگلیس- هموار می کرد^[۵۲۰].
دولت جدید اسدالله علم، بیش از دو ماه و نیم پس از روی کار آمدن، لایحه ای را به تصویب رساند، که سرآغاز نهضت امام خمینی (ره) گشت. دولت علم، بدون اینکه به برگزاری انتخابات مجلس شورای ملی و بازگشایی مجلس همت گمارد، به اقدامی دست زد که زمینه انجام اصلاحات آمریکایی را هموار و مهیا نماید. در تاریخ ۱۶ مهرماه ۱۳۴۱ روزنامه های رسمی کشور، از تصویب لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی در هیات دولت خبر دادند. مهم ترین مواد اولیه این تصویب نامه، برداشتن قید «اسلام» از شرایط انتخاب کنندگان و انتخاب شوندگان؛ حذف قید سوگند به «قرآن» - که به جای آن سوگند به «کتاب آسمانی» آمده بود- و نیز دادن حق رای به زنان بود. این لایحه، در حالی به تصویب رسیده بود که «در اصول ۹۱ و ۹۲ متمم قانون اساسی تشکیل انجمن های ایالتی و ولایتی پیش بینی شده بود و شرایط انتخاب کنندگان و انتخاب شوندگان در مواد ۷ و ۹ نظامنامه انجمن مصوب دوره اول مجلس معین شده بود^[۵۲۱]».
مهم ترین شرایط تشکیل انجمن های ایالتی و ولایتی عبارت بود از:

1. 1. باید متدین به دین حنیف اسلام باشند و فساد عقیده نداشته باشند.

1. 1. هنگام سوگند باید به قرآن مجید سوگند یاد نمایند.

1. 1. طایفه نسوان [=زنان] از انتخاب کردن و انتخاب شدن محرومند^[۵۲۲].

دولت علم، بدون در نظر گرفتن شرایط قانونی پیشین و در غیاب مجلس، شرایط تازه تشکیل انجمنهای ایالتی و ولایتی را تحت عنوان «تصویب نامه» منتشر نمود. این مهم، خیلی زود واکنش روحانیت ایران را برانگیخت. بر اساس منابع و اسناد موجود، نخستین روحانی که در برابر تصویب نامه مزبور واکنش نشان داد، «آیت الله سید روح الله موسوی خمینی» بود. وی که به درستی احساس کرده بود، با این گونه تصویب نامه ها و لوایح، دولت علم و ارباب وی محمد رضا شاه، قصد ضربه زدن به اساس اسلام و قانون اساسی مملکت را دارند، بسیار سریع موضع گیری کرد. همان روز، به پیشنهاد آیت الله خمینی در منزل مرحوم حاج شیخ عبدالکریم حائری موسس حوزه علمیه قم- که فرزندش حاج مرتضی حائری میزبان بود- جلسه ای با شرکت آیت الله گلپایگانی و آیت الله شریعتمداری تشکیل گردید^[۵۲۳].
به دنبال نشست مهم برخی علما در خانه موسس حوزه علمیه قم، تلگرافات متعددی از صبح روز ۱۷
مهرماه ۱۳۴۱ علیه لایحه انجمن های ایالتی و ولایتی، از جانب علمای قم و دیگر شهرستان ها، مخابره گردید. این تلگراف ها، غالبا به شاه و نخست وزیر- اسدالله علم- مخابره می گردید. متن تلگرافات علمای مشهور قم، به ویژه امام خمینی که در واقع هدایت و رهبری مخالفان را بر عهده گرفته بود، اکثراً ملایم و اندرز گونه بود^[۵۲۴]. به علاوه، امام خمینی از همان شروع مبارزه، هوشیارانه تلاش می کرد روحانیون دیگر شهرهای کشور و به تبع آنان عامه مردم را به واکنش وادارد. از اولین اقدامات وی در این باب، چاپ و انتشار اعلامیه های علما و تلگرافات متعدد به شاه و نخست وزیر بود. این اقدام امام خمینی، البته در ابتدا با مخالفت برخی روحانیون مواجه شد. اما، سرانجام پذیرفتند و جنبه عمل به خود گرفت^[۵۲۵].
امام خمینی در تلگرام ملایم و نصیحت وار خویش، چنین نوشتند:
بسم الله الرحمن الرحیم
حضور مبارک اعلیحضرت همایونی
پس از اهدای تحیت و دعا، به طوری که در روزنامه ها منتشر است، دولت در انجمن های ایالتی و ولایتی، «اسلام» را در رای دهندگان و منتخبین شرط نکرده، و به زن ها حق رای داده است و این امر موجب نگرانی علمای اعلام و سایر طبقات مسلمین است. بر خاطر همایونی مکشوف است که صلاح مملکت در حفظ احکام دین مبین اسلام و آرامش قلوب است. مستدعی است امر فرمایید مطالبی را که مخالف دیانت مقدسه و مذهب رسمی مملکت است از برنامه های دولتی و حزبی حذف نمایند تا موجب دعاگویی ملت مسلمان شود…^[۵۲۶]
تلگراف های فردی و جمعی علمای دیگر به شاه، نیز محترمانه و ملایم بود^[۵۲۷]. پاسخی که شاه به تمام تلگرافات داد، در یک نامه رسمی و یک هفته بعد واصل شد. وی در جوابیه خویش، ضمن خطاب «حجت الاسلام» به همه روحانیون، این گونه «قوانین» را «چیز تازه ای» ندانسته بود. به علاوه، یادآور شده بود که او «بیش از هر کس در حفظ شعائر دینی کوشا» است و تلگراف علما را به دولت حواله داده است. همچنین، «توجه» روحانیون را «به وضعیت زمانه و تاریخ و … وضع سایر ممالک اسلامی دنیا جلب» نموده، و «توفیقات» آنان «را در ترویج مقررات اسلامی و هدایت افکار عوام» خواستار شده بود.

لی (۱۹۹۰) رضایت را پیامد جمعی ادراک، واکنشات روانشناسی تجربه مصرف نسبت به محصول /خدمت تعریف می‌کند و هانت (۱۹۹۱) رضایت را تابع اعتقاد مشتری می‌داند. در زیر چند تعریف از رضایت مشتری ارائه می‌گردد:

• • رضایت صرفا نتیجه انجام درست کارهاست.

• • ارضاء نیازها و خواسته‌های مشتری.

• • رضایت یعنی مسرت و رضایت خاطر مشتری.

• • ارزیابی مشتری از کیفیت کالا و خدمات.

نقطه مشترک همه تعاریف این است که رضایت، احساسی است ناشی از فرایند ارزیابی آنچه دریافت‌ شده در مقابل آنچه انتظار می‌رود.
ژوران عدم رضایت یا ناخرسندی مشتریان را نیز بعنوان یک مفهوم جداگانه در نظر گرفته و آن را چنین تعریف می کند: “نارضایتی مشتری حالتی است که در آن نواقص و معایب فرآورده موجب ناراحتی، شکایت و انتقاد مشتری می شود". به عقیده این دانشمند، رضایت مشتری و عدم رضایت مشتری متضاد نیستند. در واقع رضایتمندی مشتری ناشی از ویژگی های محصول یا خدمت عرضه شده می باشد که مشتری را برای خرید و استفاده از آن ترغیب می نماید. از سوی دیگر عدم رضایت مشتری از نقایص و کمبودهای موجود در محصول یا خدمت سرچشمه می گیرد که موجب دلخوری و شکایت مشتریان خواهد شد (پرهیزگار، جاوید، ۱۳۸۹).

( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

مهمترین اثرات رضایت مشتری بر فرآیندهای سازمان شامل موارد زیر می شود:
۱- کاهش مستمر هزینه ها و کوتاه شدن زمان چرخه های کاری بدلیل استفاده موثر از منابع.
۲- بهبود نتایج عملیات و سازگار و قابل پیش بینی بودن این نتایج.
۳- ایجاد امکان پرداختن به فرصت های متمرکز و اولویت بندی شده برای انجام عملیات بهبود.
۴- افزایش توانایی ایجاد ارزش برای هر دوطرف.
۵- انتقال اهمیت تأمین خواسته های مشتری و هم چنین الزامات قانونی و مقررات به سازمان.
۶- پایه گذاری خط مشی کیفیت (مقصودی، ۱۳۸۲).
سیستم خوب به زبان ساده
امروزه تأثیر فناوری اطلاعات بر اقتصاد جهان، باعث شده سازمان ها و بنگاه های اقتصادی برای برطرف کردن نیازهای اطلاعاتی خود، به استفاده از راهکارهای نرم افزاری روی آورند تا به وسیله آن، اطلاعات و دانش خود را به بهترین شکل مدیریت کنند.
گاه خرید و پیاده سازی چنین ابزاری به اندازه ای در نظر مدیریت مهم جلوه می کند کـه بخش خاصی برای آن ایجاد می کند و حتی فرآیندهای سازمانی برای اجرای هر چه بهتر این راهکارها دستخوش مهندسی مجدد می شود، از سوی دیگر شرکت های ارائه دهنده بسته های نرم افزاری نیز باید همگام با پیشرفت زیرساخت های فناوری در دنیا و مدنظر قرار دادن شرایط و نیازهای صنایع در بازار هدف خود، به طور مداوم به ارائه محصولات و خدمات جدید پرداخته، ضمن ایجاد تمایز با رقبا، بازار خود را گسترش دهند. این امر خود نیازمند شناسایی نیاز و رفتار خرید مشتریان و راهکارهای نرم افزاری است. تفاوت شرکت های وجود در یک صنعت که گاه نشان از مزیت رقابتی آنهاست اهمیت این موضوع را آشکارتر می کند^[۱۵۴].
تعریف سیستم خوب با توجه به علایق متفاوت و رویکردهای گوناگون کاربران ممکن است کمی دشوار به نظر برسد، ولی با پرهیز از ورود به جزییات می توان به تعریفی کلان دست یافت. به طور کلی سیستم خوب، سیستمی است که کاربران از به کار گرفتن آن احساس رضایت نمایند. توجه فرمائید که نیاز کاربر با انتظارات وی دو موضوع متفاوت و مجزا هستند لذا نیاز کاربر عبارت از الزام هایی است که کسب و کار وی بر وی تحمیل می نماید. درحالی که انتظارات وی متناسب با محصولی است که وی به کار می گیرد. مثلا انتظاری که از یک ماشین رنو ۵ وجود دارد با انتظاری که از یک مرسدس بنز ۵۰۰ کلاس اس دارید بسیار متفاوت هستند. این درحالی است که ممکن است نیاز شما توسط رنو ۵ یا حتی یک دوچرخه پاسخ داده شود. در اینجا چالشی جالب جریان دارد. درحالی که کاربر با دریافت پاسخ انتظارات خود از سیستم به ارزیابی سیستم می پردازد، این خود سیستم است که دامنه و عمق انتظارات کاربر را تعریف می کند.
میزان رضایت کاربر ارتباطی به وسعت سیستم ندارد بلکه به میزان دریافت پاسخ مناسب به انتظاراتش بستگی دارد. همچنین انتظار کاربر متناسب با ادعای سیستم رشد می کند. منظور از ادعای سیستم، خدمات و قابلیت هایی است که سیستم نسبت به ارائه آنها خود را متعهد نموده است. پس بین یک سیستم خوب و یک سیستم بزرگ الزاما ارتباطی وجود ندارد. چراکه خوب بودن یک سیستم کیفیتی است که به ابعاد آن بستگی ندارد. البته می توان به یک سیستم بزرگ خوب نیز اندیشید ولی باید در نظر داشت که اندازه سیستم بیانگر تعهدی است که شما در قبال کاربرخود می پذیرید^[۱۵۵] (صدیقی، ۱۳۸۸).
انتظارات کاربران و همچنین تعریف آنها از ارزش متغیر می باشد و نهایتا تعریف آنها از کیفیت نیز متغیر و متحول است. تنها ارائه محصولات و خدمات جدید، پیشرفته و بهتر و یا وعده به کاربران برای ارائه چنین کالا و خدماتی در آینده، کافی نیست. بلکه تصور کاربران در مورد ارزش کالاها و خدمات شرکت بسیار مهم است (فردریک و وبستر^[۱۵۶]، ۱۹۹۴).
یکی از معیارهای سنجش کارایی نظام های اطلاعاتی (از جمله فهرست های رایانه‌ای) مشخص کردن میزان رضایت کاربران از عناصر و ویژگی های تشکیل دهنده رابط و در حقیقت میزان رضایت از چگونگی تعامل با نظام می‌باشد^[۱۵۷] .اقبال و یا عدم اقبال کاربران به یک نظام، می‌تواند نشان دهنده سودمندی و یا عدم سودمندی آن نظام و بیان کننده چالش ها و مشکلات موجود در این زمینه باشد.
دسترسی و برقراری ارتباط با محتوای هر نظام رایانه ای اطلاعاتی، نیازمند محیطی است که این ارتباط را برقرار کند. این محیط، “رابط کاربر” نام دارد که تنها بخشی از یک نظام اطلاعاتی است که کاربر می بیند و از طریق آن با نظام ارتباط برقرار می سازد. رابط کاربر در نظام های اطلاعاتی اهمیت زیادی دارد، زیرا منتقل کننده اندیشه و فکر طراح، نشان دهنده ساختار و ارتباط اطلاعات موجود در نظام و دسترس پذیر کننده اطلاعات برای کاربران است (زره ساز، ١٣۸۵).
به طور کلی سه عامل باعث بالا رفتن انتظارات کاربران می گردد:
۱- پویایی نیازها و خواسته های کاربران.
۲- ارائه عملکرد برتر و یا وعده انجام آن توسط شرکت.
۳- وعده ارائه عملکرد بهتر توسط رقبا.
رابط کاربر^[۱۵۸]، محیطی است که ارتباط بین انسان و رایانه را برقرار می کند و پل ارتباطی بین انسان و محیط وب، برنامه ها و نظام های رایانه ای است. خشنودی و رضایت کاربران در صورتی فراهم می شود که تعامل بیشتر و بهتری بین آنان و محیط های رایانه ای برقرار شود. با توجه به علایق و سلیقه های متفاوت کاربران از سویی و تنوع محیط های رایانه ای از سویی دیگر، طراحی رابط کاربر ایده آل دشوار به نظر می رسد (خالقی، ۱۳۸۸).
از آنجا که رابط کاربر در نظام های اطلاعاتی عامل مهمی در تسهیل کاربران به اطلاعات مورد نیاز خود محسوب می شود، طراحان نظام های اطلاعاتی در تلاشند تا ضمن در نظر گرفتن کاربران و با پیروی از اصول موجود، عوامل و خصیصه های ضروری را جهت طراحی رابط کاربر نظام های اطلاعاتی خود شناسایی کرده و از این طریق دسترسی موثر کاربران نهایی را به اطلاعات موجود تضمین کنند. با توجه به اینکه رابط کاربر در دستیابی به محتوای نظام هایی اطلاعاتی نقش مهمی را ایفا می کند. چگونگی طراحی رابط کاربری که از طریق آن بتوان ارتباط درست و منطقی با نظام اطلاعاتی برقرار کرد، ضروری است (مهراد، ۱۳۸۶).
مهمترین صفات کیفی که نهایتاً به رضایتمندی کاربران از یک سیستم نرم افزاری منجر می شود عبارتند از: قابلیت اطمینان، انعطاف پذیری، امنیت و قابلیت تعریف سطح دسترسی های مجاز برای هر کاربر، در دسترس بودن، ثبات و پایداری (تداوم و نداشتن قطعی در شبکه)، امکان گزارش گیری متنوع و آسان، سرعت و دقت بالای پردازش اطلاعات، محیط کاربری (رابط کاربر) آسان و کاربرپسندی، ارائه راهنمایی های لازم در هر وضعیت، ارائه پشتیبانی لازم (خدمات پشتیبانی)، توانایی سازگاری با سایر نرم افزارهای استاندارد و در یک جمع بندی، پاسخگویی همه جانبه به نیازهای کاربران را پوشش دهد.
مدل مفهومی تحقیق
هر مدل مفهومی به عنوان نقطه شروع و مبنایی جهت انجام مطالعات و تحقیقات است، به گونه ای که متغیرهای مورد نظر تحقیق و روابط میان آن ها را مشخص می کند (ادوارد و همکاران^[۱۵۹]، ۲۰۰۰).
به عبارت دیگر می توان گفت که به صورتی ایده آل، مدل مفهومی یا نقشه ذهنی^[۱۶۰] و ابزار تحلیلی^[۱۶۱] (میرزایی، ۱۳۸۹: ۱۰)، یک استراتژی جهت شروع و انجام تحقیق است، به گونه ای که انتظار می رود در حین اجرای تحقیق، متغیرها، روابط و تعاملات بین آن ها مورد بررسی و آزمون قرار گرفته، و بر حسب ضرورت تعدیلاتی در آن انجام شده و عواملی نیز از آن ها کم و یا به آن ها اضافه شود^[۱۶۲].
پس از بحث در خصوص ادبیات تحقیق، اکنون بایستی به ارائه مدل مفهومی بپردازیم. در این تحقیق پس از انجام مطالعات اولیه و اخذ نظرات اساتید محترم راهنما و مشاور در نهایت به مدل مفهومی ذیل برای این تحقیق رسیدیم.
شکل (۲-۱). مدل مفهومی تحقیق
پس از جستجوهای فراوان در زمینه پیشینه موضوع این پژوهش، خلاصه عناوین مشابه به قرار ذیل مشخص شد.
جدول (۲-۳) پیشینه تحقیقات داخلی

طبقه بندی نورتون و کاپلان (۱۹۹۲)، نورتون و کاپلان، کارت امتیازی متوازن خود را در سال ۱۹۹۲ ارائه کردند که این چارچوب ابتدا عملکرد یک سازمان را در چهار حوزه با دیدگاه مشتری، فرایند داخلی، رشد و یادگیری و مالی، اندازه ­گیری می­کرد. این چارچوب بیانگر یک مجموعه از روابط علی– معلولی میان معیارهای خروجی^[۱۴۰] و محرک­های عملکردی^[۱۴۱] یک سازمان بود. این چارچوب می توانست نتایج مالی و نامشهود یک سازمان را بطور هم زمان کنترل و اندازه ­گیری کند. با نگاهی به این چارچوب، این نکته مشخص می شود که دیدگاه مشتری؛ همان سرمایه مشتری و دیدگاه رشد و یادگیری؛ همان سرمایه انسانی و دیدگاه فرآیندهای داخلی؛ همان سرمایه ساختاری و دیدگاه مالی؛ همان سرمایه مالی و مشهود است. این چارچوب به علت کاربرد در برنامه­ ریزی استراتژیک، اندازه‌گیری عملکرد و دارایی­ های نامشهود از مقبولیت بسیاری برخوردار شده است .
دیدگاه مالی
استراتژی و
چشم انداز
دیدگاه
رشد و یادگیری
دیدگاه
فرآیندهای داخلی
دیدگاه
مشتری
شکل۲-۷ : چارچوب کارت امتیازی متوازن
طبقه ­بندی کنفدراسیون اتحادیه ­های تجاری دانمارک ^[۱۴۲] (۱۹۹۹)، آنها سرمایه فکری را متشکل از افراد، بازار و سیستم­ها می­دانند شکل این مدل بصورت زیر است.
شکل۲-۸ : طبقه بندی کنفدراسیون اتحادیه ­های تجاری دانمارک(همان منبع)
این سه جزء مدل، ارتباط خیلی نزدیکی به یکدیگر دارند. برای مثال، موفقیت یک تکنولوژی جدید به شایستگی و آموزش کارکنان، بستگی کامل دارد .

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

طبقه بندی مر و شیوما (۲۰۰۱)، این دو محقق سرمایه فکری را بصورت گروهی از دارایی­ های دانش محور تعریف می­ کنند که به یک سازمان اختصاص داشته و جزء ویژگی سازمانی محسوب می­ شود و از طریق افزودن ارزش، به بهبود وضعیت رقابتی سازمان منجر می­ شود( مر و شیوما ،۲۰۰۱، صص۴۶۴-۴۴۱)^[۱۴۳] .
بر طبق مدل اولیه مر و شیوما، سرمایه فکری را می توان به ۶ طبقه ذیل تقسیم بندی کرد:
روابط با ذینفعان: که شامل تمامی اَشکال روابط یک شرکت با ذینفعان خود است. این روابط ممکن
است شامل توافقات گواهی نامه و شراکتی و قرارداد و ترتیبات توزیع و همچنین روابط با مشتریان از
قبیل وفاداری مشتری و تصویر ایجاد شده از نام تجاری^[۱۴۴] و غیره باشد.
منابع انسانی: شامل دارایی­ های دانش محور است که به شکل مهارت، شایستگی، تعهد و انگیزش و وفاداری، یا بصورت دانش فنی، تخصص فنی و توانایی­هایی حل مشکل و خلاقیت و طرز تفکرات و تحصیلات و غیره در اختیار کارکنان می­باشد.
زیر ساختارهای فیزیکی: در برگیرنده دارایی­ های زیرساختاری از قبیل طرح استقرار ساختاری و تکنولوژی ارتباطی و اطلاعاتی مانند پایگاه داده و سرورها و شبکه ­های فیزیکی مانند اینترنت و غیره است.
فرهنگ: شامل ارزش­های سازمانی و رفتار شبکه­سازی کارکنان و فلسفه­های مدیریت است.
فرهنگ دارای اهمّیت بنیادی برای کارایی و اثربخشی سازمانی است زیرا چارچوب مشترکی را برای . تفسیر و تعبیر وقایع سازمانی فراهم می سازد
رویه­ ها و عملیات سازمانی: شامل عملیات داخلی رسمی و غیر رسمی مانند راهنماهای فرآیندی و شبکه ­های مجازی و قوانین ضمنی و رویه­های غیررسمی و قوانین ضمنی رفتار و سبک مدیریت و غیره است.
دارایی یا مالکیت معنوی : مجموع دارایی­ های دانش محور از قبیل حق الامتیاز، کپی رایت، بِرند، طرح و اختراعات به ثبت رسیده و فرآیندهایی است که مالکیت آن بوسیله قانون در اختیار شرکت قرار داده شده است(همان منبع ،صص۴۴۱-۴۶۴).
همان گونه که ذکر شد در اکثر طبقه بندی­ها به سه دسته؛ سرمایه انسانی، سازمانی و رابطه­ای اشاره شده است در ادامه با تأکید بر مدل بونتیس، این سه نوع سرمایه بیشتر شکافته می­ شود تا بینش عمیقی از آنها بدست آید.^[۱۴۵]
سایر طبقه بندی های دیگر که ارائه شده است:

در مدلی تحت عنوان جایگاه ارزش؛ سرمایه فکری متشکل از سه جزء اصلی دانسته شده است که برای ایجاد ارزش با هم در تعامل می باشند. این اجزاء سه گانه، عبارتند از: سرمایه انسانی، سرمایه ساختاری و سرمایه ارتباطی(مشتری). برای اینکه سازمان قادر به تبدیل سرمایه فکری به ارزش باشد؛ ضروری است تا در هر سه زمینه فوق، قدرتمند باشد. سرمایه انسانی؛ زیربنای سرمایه ساختاری است و این دو با هم، برای ایجاد سرمایه مشتری در تعامل می باشند. در مرکز این سه، سرمایه مالی یا ارزش قرار می گیرد که از تعامل آنها ایجاد می گردد.این تعامل؛ پویا و در حال توسعه می باشد. علاوه بر آن، هرچه فضای مشترک با هم بیشتر باشد؛ سرمایه فکری بیشتری ایجاد خواهد شد. نمودار زیر؛ تعامل میان اجزای سرمایه فکری را در جایگاه ارزش، نشان می دهد.(ادوینسون و همکاران،۱۹۹۷)
شکل۲-۹ : جایگاه ارزش حاصل از سه جزء سرمایه فکری

مدل چهار برگی سرمایه فکری
گروهی از محققان در مقاله ای تحت عنوان شناسایی و مدیریت سرمایه فکری؛ طبقه بندی جدیدی از اجزای این سرمایه ارائه می نماید که در آن، بخش جدیدی به نام سرمایه اتحاد استراتژیک به سه جزء قبلی اضافه شده است. این موضوع، بیانگر آن است که همکاری ها، اتحادها و شبکه های اصلی از اجزای مهم تجارت در دنیای اقتصاد نوین به شمار می آیند. قوّت و شدّت این اتحادها و شبکه های حاصل از آنها، بر توانایی یک شرکت در بازار و سپس بر ارزش شرکت، مؤثر می باشد. نمودار زیر مدل چهاربرگی مذکور را نشان می دهد.
شکل۲-۱۰ : مدل چهار برگی^[۱۴۶]
۲-۲-۵ اجزاء سرمایه فکری
بطور کلی می­توان در مطالب گفته شده به چند مورد که در اکثر طبقه بندی ها به آن اشاره شده ؛تاکید نمود.
۲-۲-۵-۱ سرمایه انسانی(HC)^[147]
اصل و گوهر سرمایه انسانی، هوش خاص اعضای آن سازمان است. امروزه، دانش ثروت ایجاد می کند و تفکر افراد در ارزش آفرینی محصولات، سهم بسزایی دارد. آلریچ،۱۹۹۸) بیان می کند که در فضای کسب و کار نوین، سرمایه انسانی و دانش، ارزش آفرین هستند وحتی مزایای رقابتی ایجاد می کنند.سرمایه های انسانی، تحت عنوان دانش فردی، مهارت ها و تجارب موجود در کارکنان یک سازمان برای خلق ارزش وحل کردن مسائل کسب وکار، تعریف شده است(رضایی،۱۳۸۹).
سرمایه انسانی؛ اشاره به ارزش تجمیعی سرمایه گذاری در تعلیم وتربیت ، آموزش، قابلیت ها و آینده کارکنان دارد که این آموزش ها به دو شکل صورت می گیرد:
آموزش هایی که فرد از طریق یادگیری رسمی بدست می آورد.
آموزش هایی که فرد از طریق یادگیری از دیگران و به صورت تجربی می بیند(بالن،۲۰۰۵).
سرمایه انسانی از نقطه نظر فردی به دو دسته تقسیم می شود:

شایستگی کارکنان، بخش سخت HC محسوب شده که شامل دانش، مهارت ها، استعداد و ابتکار کارکنان است.
۲٫۲٫ نگرش های کارکنان، بخش نرم HC است که شامل نوآوری کارکنان و رضایت از شغل آنها
می باشد(عالم تبریز،۱۳۸۸).
سرمایه انسانی سبب شده است که سازمان ها تا حدود زیادی به دانش و مهارت های کارکنان خود، برای کسب سود بیشتر و بهبود کارایی و بهره وری متکی شوند. بر اساس این اطلاعات، می توان منابع انسانی را به آسانی تشخیص داد. افزون بر آن، سرمایه انسانی، تسهیل کننده تهیه ی اطلاعات جامع تر برای سرمایه گذاران حاضر و بالقوه است(رضایی،۱۳۸۹).
چن و همکاران؛ همچنین بحث می کنند سرمایه انسانی به عنوان مبنای سرمایه فکری اشاره به عواملی نظیر؛ دانش، مهارت، قابلیت و طرز تلقی کارکنان دارد، که منتج به بهبود عملکرد می­ شود. به علاوه این دانش و مهارت، در ذهن کارکنان جای دارد، بدین معنی که ذهن آنها حامل دانش و مهارت است )چن و همکاران ،۲۰۰۴،ص ۸۵) ^[۱۴۸].

برقراری ارتباطات مقتضی و زودگذر
عاطفه سطحی
اجتناب از برقراری ارتباط چشمی
رفتارهای تخریبی نسبت به خود و دیگران
ضعف در برقراری ارتباط با همسالان
بی رحمی نسبت به حیوانات
ضعف در کنترل تکانه
رشد ناکافی فرامن
الگوهای تغذیه ای نامناسب
چسبندگی به افراد دیگر
بدیهی است علت بروز این مشکلات، اختلال در رشد دلبستگی در سال های اول زندگی است (خوشابی و ابوحمزه ،۱۳۸۵).
اضطراب جدایی
روبرتسون و بالبی سه مرحله واکنش به جدایی مطرح کردند:
اعتراض(مرتبط با اضطراب جدایی)
ناامیدی(مرتبط با سوگ و عزاداری)
انکار( مرتبط با سازوکارهای دفاعی به ویژه واپس زنی).
بالبی معتقد است نوزادان و کودکان ، هنگام استرس و یا عدم حضور شخص مورد دلبستگی ، دچار اضطراب می شوند.
از نقطه نظر بالبی ، اضطراب جدایی ناشی از تجربیات مخرب خانوادگی است. تهدیدهای مکرر به ترک یا طرد توسط والدین ، بیماری خواهر و برادر و والدین یا مرگ آنها بخصوص اگر کودک خودش را مسئول این حوادث بداند، از جمله فشارهای روانی مخربی است که بر دلبستگی کودک تاثیر تعیین کننده ای دارد (خوشابی و ابوحمزه ،۱۳۸۵).
علل دلبستگی توام با ایمنی و مضطربانه
چرا بعضی از بچه ها دلبستگی توام با ایمنی دارند و بعضی دیگر دلبستگی مضطربانه؟ مهمترین دلیل تفاوت دلبستگی کودکان ، حساسیت مادر یا بطور کلی حساسیت مراقب می باشد که عبارتست از توجه مادر یا مراقب به حالت طفل، تغییر صحیح این حالات و پاسخدهی سریع و مناسب به آنها مادران اطفال دارای دلبستگی توام با ایمنی فرزندانشان ارتباط و درگیری بیشتری دارند به علایم و حالات آنها بیشتر پاسخ می دهند، پاسخ های مناسب بیشتری می دهند و رفتارهای مثبت بیشتری را انجام می دهند تا مادران اطفالی که دلبستگی مضطربانه دارند . از سوی دیگر بین تداوم نداشتن حساسیت و ناهماهنگی رفتارهای مادر و دلبستگی مضطربانه نیز رابطه وجود دارد. اطفالی که در وضعیت عجیب رفتارهای اجتنابی قرار دارند،مادران عصبانی غضب آلود و تحریک پذیر دارند که پیوسته با خواسته های فرزندانشان مخالفت می کنند و مزاحم کارهای طفل می شوند و دائم دستورات شفاهی می دهند (اینسورث و همکاران ، ۱۹۸۷).
بهترین صفت برای مادران کودکان مقاوم، صفت دمدمی بودن است. سپس اگر حساسیت یک عامل کلیدی است باید بتوانیم با آموزش حساسیت به والدین احتمال ایجاد دلبستگی توام با ایمنی را افزایش دهیم (کاپلان ، ۲۰۰۳).
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

دلبستگی و آسیب شناسی روانی
در ۱۹۷۳ زمانی که بالبی کتاب جدایی، اضطراب و خشم را منتشر کرد ، این سوال را مطرح نمود که آیا ارتباطی بین دلبستگی نا ایمن و آسیب شناسی روانی^[۱۳۲] وجود دارد. او توانست برای چنین ارتباطی بین گذر هراسی^[۱۳۳] و دلبستگی دوسوگرا قرائتی پیدا کند. او همچنین ارتباطی بین الگوهای دلبستگی نا ایمن و انواع هراس های دوران کودکی پیدا کرد. برای مثال حیوان هراسی^[۱۳۴] و مدرسه هراسی^[۱۳۵] را نیز ناشی از اضطراب جدایی کودک و والد در نظر گرفت.
او با مطالعات بیشتر توانست بین دلبستگی نا ایمن و اختلالات رفتاری (مثل رفتار ضد اجتماعی)در سنین پیش دبستانی یا دبستانی نیز ارتباطی پیدا کند. گرینبرگ^[۱۳۶] این رفتارهای مشکل ساز را راهکاری برای برانگیختن فرد مراقبت کننده،تعبیر نمود.
گلدبرگ^[۱۳۷] (۱۹۹۷) نیز بین الگوهای دلبستگی نا ایمن – آشفته و بیماری های مزمن ارتباطی پیدا کرد.
مطالعات نشان داده اند کودکانی که در سنین پایین مورد سوء استفاده یا غفلت قرار گرفته اند بیشتر دلبستگی های نا ایمن نشان داده اند.
نوزادانی که والدین شان از افسردگی یا اسکیزوفرنی رنج می بردند نیز مورد مطالعه قرار گرفتند و نتایج نشان داد که بیماری والدین یک عامل خطرساز برای رشد دلبستگی نوزادان محسوب می شود.
بین الگوهای دلبستگی نوزادان و تغییر در فرایندهای فیزیولوژیکی، نظام ایمنی و هورمونی نوزاد نیز ارتباطی مشاهده شده است.بنابراین ممکن است بین الگوهای دلبستگی و بیماری های روان تنی^[۱۳۸] نیز ارتباط وجود داشته باشد.
دلبستگی ناایمن و دلبستگی آشفته در نوزادان و کودکان خردسال با اختلال شخصیت مرزی^[۱۳۹]، گذرهراس (بعد از یک تجربه سوء استفاده جنسی در دوران کودکی )، اقدام به خودکشی در نوجوانی ،افسردگی،آسیب پذیری در برابر بیماری های روانی، اسکیزوفرنی نیز مرتبط است (خوشابی و ابوحمزه ، ۱۳۸۵) .
استرس و مقابله با آن
به نظر بالبی سبک های دلبستگی مشاهده شده در دوران نوزادی ، در قوانین و راهکارهای مقابله با استرس در بزرگسالی منعکس می شود . نوزادان ایمن مراقبینی داشته اند که کاملا به نیازهای آنان پاسخ می دهند . لذا پیامی که از آنها گرفته اند این است که می توانند نگرانی های خود را بیان کنند و از دیگری کمک بخواهند اما نوزادان نا ایمن مراقبینی داشته اند که کمتر پاسخگو بوده اند، در نتیجه یادگرفته اند که احساسات منفی خود را سرکوب کنند (خوشابی و ابوحمزه ، ۱۳۸۵) .
نظریه اختلال دلبستگی
روان شناسان رشد بر این عقیده اند که الگوهای دلبستگی که توسط مری اینسورث تعریف شده (ایمن، اجتنابی، دوسوگرا) الگوهایی انطباقی را نشان می دهند که به نظر می رسد از نوزادان و والدین غیر بیمار به دست آمده است. بر همین اساس الگوی دلبستگی اجتنابی یک راهکار رفتاری است که در آن کودکان می توانند رفتار دلبستگی خود را با نگرش های والدین خود سازگار نمایند. با بهره گرفتن از این روش آنها می توانند رابطه خود با والدین را ادامه دهند اگرچه فاصله ای را بین خود و آنها حفظ می کنند و به این روش آرام بمانند. به دلیل اینکه تمایل آنها بر نزدیک شدن به والد اغلب توسط والد طرد می گردد آنها یاد می گیرند که چنین رفتارهایی را بازداری کنند و دیگر نشان دهند (مثل گریه کردن،صدا زدن،دنبال کردن…) به نظر می رسد این الگوی رفتاری بهترین روش برای کم کردن استرس ناشی از طرد است این روش همچنین می تواند والد را برانگیزد تا به سمت کودک برود. اما کودکانی که الگوهای دلبسته نا ایمن را به صورت افراطی نشان می دهند دچار اختلالات عاطفی و شناخت می گردند. بعضی از این نوزادان رفتارهای پرخاشگرانه نشان می دهند و گاهی در نوجوانی دچار پارانویا^[۱۴۰] می شوند . به نظر گریتندن^[۱۴۱] کودکانی که سبک دلبستگی اجتنابی دارند فرایندهای شناختی را برای دفاع در برابر عواطف خود به کار می برند درحالی که فرایندهای عاطفی در کودکان دلبسته نا ایمن – دوسوگرا آنقدر فعال است که توانایی شناختی آنها را کاهش می دهد (خوشابی و ابوحمزه ، ۱۳۸۵ ) .
اختلالات وابستگی
اختلالات وابستگی یا پاتولوژی زیستی – روانی – اجتماعی مشخص هستند که از محرومیت مادری ، فقدان مراقبت توسط مادر یا یک فرد مراقب ناشی می شود. سندرم های عدم رشد و نمو، کوتولگی روانی- اجتماعی، اختلال اضطراب جدایی، اختلال شخصیت دوری گزین،اختلالات افسردگی، بزهکاری،مسایل تحصیلی،و هوش فردی به تجارب منفی وابستگی ربط داده شده اند. وقتی کمبود مراقبت مادری به دلیل بیماری روانی مادر ، یا بستری شدن طولانی کودک در موسسات یا مرگ فرد مورد دلبستگی اساسی وجود دارد، طفل دچار آسیب روانی می گردد (کاپلان ، ۲۰۰۳).
طبقه بندی دلبستگی در راهنمای تشخیص ICD
در ICD اختلالات دلبستگی در طبقه سایر اختلالت نوزادی، کودکی یا نوجوانی آورده شده اند و به دو نوع مهار شده^[۱۴۲] و مهار نشده^[۱۴۳] تقسیم شده است.
بر اساس ICD دلبستگی مهار شده(نوع I ) ناظر بر کودکانی است که به بزرگسالان تمایلی نشان نمی دهند و نسبت به اشخاص مورد دلبستگی با دوسوگرایی و ترس واکنش نشان می دهند. در نوع II (مهار نشده) ، خصوصیات متضاد نوع I را می بینیم : بدین معنا که این کودکان به راحتی دلبسته می شوند و به اشخاص متعددی دلبستگی پیدا می کنند. هرکدام از این دو نوع رفتار می تواند به عنوان پیامد هیجان افراطی ناشی از تنبیهات بدنی شدید، غفلت و بی توجهی نسبت به کودک یا نادیده گرفتن و یا ناشی از تغییر شخص مورد دلبستگی باشد (خوشابی و ابوحمزه ، ۱۳۸۵).
تعریف سلامت روان
بحث درباره سلامتی و بیماری مدتهاست که توجه پژوهشگران را به خود مشغول کرده است و شاید هیچ موضوعی به اندازه سلامتی ، ‌ذهن انسان را به خود مشغول نکرده باشد. جای تعجب هم نیست چون زندگی و رفاه مردم تا حد زیادی به حالات جسمی و روانی آنها وابسته است.
بیماری های روانی از بدو پیدایش بشر وجود داشته، هیچ فردی در مقابل آن مصونیت ندارد و خطری است که بشر را مرتبا تهدید می کند. خوشبختانه نهضت بهداشت روانی در نیم قرن اخیر افکار غلط وخرافات را در مورد بیماری های روانی کنار گذاشته و نشان داده که اگر این بیماری ها را مانند سایر بیماری ها زود تشخیص داده و درمان کنیم به همان نسبت از مزمن شدن وعوارض آن کاسته خواهد شد. بیماری های روانی مانند سایر بیماری ها قابل درمان و پیشگیری هستند ودر صورتی که ریشه کن نشوند مانند علف هرز رشد می کنند ).
رشد سریع جمعیت، شهر نشینی، تغییر عادات و رسوم سنتی و… باعث بروز روز افزون استرس ها و مسائل روانی، اجتماعی وشیوع بالای اختلالات شده که این اختلالات آثار سوء اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و خانوادگی را موجب شده و باعث شده که مسئولان و مردم به بهداشت روانی توجه پیدا کنند .
براساس تعریف سازمان بهداشت جهانی، سلامت عبارت است از: “رفاه کامل جسمانی ، روانی و اجتماعی ونه بیماری یا ناتوانی” با این که تاکید هر سه بعد سلامتی لازم ومکمل یکدیگرند ، هیچ دلیل وتوجیه علمی، اخلاقی، اجتماعی وجود ندارد که یکی از ابعاد بر دیگری ارجحیت داشته و ابعاد دیگر از آن جمله بهداشت روانی نامیده گرفته شود (تنهایی ، ۱۳۸۵).
سازمان بهداشت جهانی، سلامت روانی را قابلیت ایجاد ارتباط موزون وهماهنگ با دیگران ، توانایی در تغییر و اصلاح محیط اجتماعی و حل مناسب و منطقی تضادهای غریزی و تمایلات شخصی، به طوری که فرد بتواند از مجموعه تضادها ترکیبی متعادل به وجود آورد، می داند طبق تعریفی که این سازمان ارائه می دهد، وظیفه اصلی بهداشت روانی تامین سلامت روان است تا به مدد آن بتوان قوا واستعداد های روانی را پرورش داد. در واقع بهداشت روانی مبتنی بر سه پایه است :
۱- حفظ و تامین سلامت روان
۲- ریشه کن ساختن عوامل بیماری زا و پیشگیری از ابتلا به بیماری های روانی
۳- ایجاد زمینه مساعد برای رشد و شکفتن شخصیت و استعدادها تا حداکثر ظرفیت نهفته در آنها ( میلانی فر، ۱۳۸۲ ).
روانکاوان و طرفداران فرضیه های روانکاوی (روان تحلیل) از شخصیت ایده آل صحبت می کنند وخود^[۱۴۴] را میانجی بین خواسته های نهاد^[۱۴۵] و کنترل و مواخذه فرا خود^[۱۴۶] می دانند و بهنجاری را میانجیگری صحیح و منطقی بین دو قدرت “نهاد” و “فرا خود” عنوان می کنند.
روان کاوان درمراحل مختلف رشد روانی و عملکرد صحیح و خالی از تعارف ایگو، ‌استفاده از مکانیزم های دفاعی سازنده در ضربه ها و فشارهای شدید را دلیل بر سلامت و تعادل روان می دانند.
لوینسون^[۱۴۷] وهمکاران، سلامتی روان را این طور تعریف کرده اند : “سلامت روان عبارت است از این که فرد چه احساسی نسبت به خود، دنیای اطراف‌، محل زندگی و اطرافیان دارد ومخصوصا با توجه به مسئولیتی که در مقابل دیگران دارد، چگونگی سازش وی با درآمد خود و شناخت موقعیت مکانی و زمانی خویشتن حائز اهمیت است. ” (به نقل از میلانی فر، ۱۳۸۲) .
کارل مننجر^[۱۴۸] می گوید : « سلامت روان عبارت است از سازش فرد با جهان اطرافش در حداکثر امکان به طوری که باعث شادی و برداشت مفید و موثر او به طور کامل شود. » ( به نقل از میلانی فر، ۱۳۸۲) .