جلالی فراهانی (۱۳۹۲) به پژوهشی تحت عنوان”تاثیر عناصر منتخب آمیخته بازاریابی بر ارزش ویژه برند در خدمات ورزشی” پرداخت. هدف این پژوهش بررسی تاثیر عناصر آمیخته بازاریابی منتخب بر ارزش ویژه برند بود.روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این تحقیق، مشتریان مرکز موج های آبی بودند که تعداد ۲۶۲ نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع‌ آوری داده ها از پرسشنامه های قیمت، تصویر مرکز خدماتی تبلیغات و ترویج فروش یو، دانتو و لی(۲۰۰۰) و ارزش ویژه برند هنسلر، ویلسون و وستبرگ(۲۰۱۱) استفاده شد و پایایی آن ها با بهره گرفتن از روش آلفای کرونباخ به دست آمد.نتایج نشان دادکه ترویج فروش بر ارزش ویژه برند تاثیر دارد همچنین نتایج نشان داد که قیمت و تبلیغات بر ارزش ویژه برند تاثیر ندارند.

صحت و همکاران(۱۳۹۱) به پژوهش “تاثیر آمیخته های بازاریابی بر ارزش نام و نشان تجاری شرکت بیمه کارآفرین” پرداختند. هدف این تحقیق تعیین عناصر آمیخته بازاریابی از نگاه مشتریان بر ارزش نام و نشان تجاری شرکت بیمه کارآفرین و اولویت بندی اهمیت هریک از این عناصر با توجه به میزان اثرگذاری آنان می‌باشد.جامعه هدف تحقیق حاضر مشتریان شرکت بیمه کارآفرین بوده و برای جمع‌ آوری داده ها از پرسشنامه استفاده شده است.

کجوری (۱۳۸۹) به پژوهشی در راستای” ارزیابی عوامل تاثیر گذار بر ارزش ویژه برند شرکت های بیمه “می پردازد. روش تحقیق وی از نوع توصیفی است که بدین منظور ۲۰۰ نفر از خریداران بیمه نامه بدنه اتومبیل چهار شرکت خصوصی بیمه که بیشترین سهم از بازاربیمه بدنه اتومبیل را دارا هستند به عنوان نمونه آماری این پژوهش انتخاب گردید، نتایج این تحقیق نشان داد کیفیت ادراک شده، وفاداری به برند و تداعی گرها بر ارزش ویژه برند شرکت های بیمه ای به طور مستقیم تاثیر گذار است و آگاهی از برند بر ارزش ویژه برند به طور مستقیم مؤثر نیست.

دهقان و همکاران(۱۳۹۰) در مقاله ای تحت عنوان “بررسی عوامل مؤثر بر موفقیت توسعه محصول جدید(NDP) در صنعت نساجی” به تعیین شاخصه های مهم و اصلی و کاربردی در توسعه محصول جدید پرداختند. سپس با بهره گرفتن از روش تکنیک دلفی فازی شاخصه های مهم در این رابطه را تعیین کرده و عوامل کلیدی که منجر به افزایش احتمال موفقیت توسعه محصول جدید می‌شوند بیان نمودند، نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد که مهم ترین این عوامل :تعهد مدیریت ارشد، استراتژی اجرای ایده های مناسب و نیز تخصص مدیریت ارشد در بخش مدیریت و سیاست های قیمت گذاری، تبلیغات و همچنین نام تجاری مناسب در بخش بازاریابی و در بخش فرایند بهره گیری از تجربیات موفق محصول در دنیا در کنار دسترسی به منابع مالی و سرمایه ای لازم می‌باشد.

۲-۷-۲- پژوهش‏های خارجی

لو و همکاران^[۵۶] (۲۰۱۲)در پژوهشی تحت عنوان” مطالعه تجربی ‌از عملکرد تجاری بر روی محصولات نانو” مطالعه تجربی را به منظور مطالعه عملکرد تجاری سازی محصولات نانو انجام دادند.هدف آن ها مطالعه بررسی عملکرد تجاری سازی محصولات نانو از دیدگاه مصرف کننده بود.روش تجزیه و تحلیل اهمیت عملکرد( IPA) برای ایجاد یک سری از ویژگی های با اهمیت محصولات نانو و راهنمای ارزیابی عملکرد برای شناسایی مناطقی که به بهبود نیاز دارند مورد استفاده قرار گرفت.IPA تکنیکی برای بررسی جنبه‌های مختلف آمیخته بازاریابی است که مدیران را در اختصاص دادن منابع بر طبق مناطق شناسایی شده یاری می‌کند.آن ها داده های تجربی خود را از طریق پیمایش و ابزار پرسش نامه در بازار تایوان که بر مبنای دیدگاه مصرف کننده درباره محصولات مختلف نانو بود،گردآوری کرده و همچنین پاسخ دهندگان از ویژگی های نوآورانه محصولات نانو و عملکرد متفاوت محصولات نانو آشنا بودند.نتایج حاکی از آن بود که برای تجاری سازی موفق محصولات نانو نه تنها تحقیق و توسعه بلکه در نظر گرفتن تقاضای مصرف کننده در ویژگی های محصول بسیار با اهمیت است.

ماسودا^[۵۷] (۲۰۰۱)در پژوهشی تحت عنوان”جهانی شدن وسیستم نوآوری محلی: اجرای سیاست های دولت برای تشکیل پارک علم در ژاپن” بر روی موقعیت موجود پارک های علم ژاپن، اولین بار تمام پارک های علمی که تا سال ۱۹۹۰ ساخته شده بودند را مورد ارزیابی قرار داد. فاکتور های ارزیابی مطالعه او شامل تسهیلات بنیادی و تسهیلات تحقیقاتی مرکزی، تسهیلات R&D شرکت های خصوصی و برخی عوامل دیگر بود. ماسودا نمره هر عامل را به ترتیب ۲،۳،۳،۲ در نظر گرفت که در مجموع نمره کامل ۱۰ بود. در میان ۱۰۳ پارک مورد بررسی فقط دو پارک نمره ۱۰ گرفتند و همه شرایط را دارا بودند. یک پارک نمره ۹ و هفت پارک نمره ۸ را کسب کردند. ۲۰ پارک نمره ۷ گرفتند که جزء پارک های با کیفیت بالا طبقه بندی شدند. در مقابل ۲۶ پارک هم واجد شرایط نبودند و نمره ای نگرفتند(پارک ۲۰۰۱)

پارک ^[۵۸](۲۰۰۱) بر مبنای روش ماسودا به ارزیابی عملکرد پارک ها پرداخت. عوامل مورد ارزیابی شامل تسهیلات بنیادی، تسهیلات R&D عمومی و ملی، همکاری با دانشگاه ها، تسهیلات R&Dشرکت های خصوصی، تسهیلات تولیدی شرکت های خصوصی و تسهیلات اقامتی بود نمره هر عامل ۱ و حداکثر نمره ممکن ۶ بود.

نوناکا و همکاران^[۵۹] (۲۰۰۰) در پژوهشی تحت عنوان “شرکت به عنوان موجودیت خلق دانش :دیدگاه جدید در نظریه شرکت” بیان کردند که به دیدگاه مبتنی بر دانش شرکت به عنوان یک موجودیت و نهاد ایجاد دانش نگریسته می شود و استدلال می‌کنند که دانش، قابلیت ایجاد و استفاده از چنین دانشی مهمترین منبع مزیت رقابتی پایدار شرکت است. دانش و مهارت به شرکت یک مزیت رقابتی می بخشد چراکه شرکت از طریق مجموعه ای از دانش و مهارت ها قادر به نوآوری در محصولات، خدمات و فرآیندهای جدید و یا بهبود موارد موجود به صورت موثرتر و کاراتر خواهد بود. علت وجودی یک شرکت این است که به طور مداوم ایجاد دانش کند. در این پژوهش ‌به این نتیجه رسیدند که میزان و سرعت تبدیل دانش از طریق عواملی مانند دیدگاه دانش، ساختار سازمانی، سیستم های تشویقی، فرهنگ سازمانی و رهبری تعیین می شود . به ویژه رهبری بسیار مهم است زیرا موجب هماهنگی عوامل و فاکتورهای دیگر می شود تا شرکت را هدایت کند و دانش را به صورت مداوم و پویا ایجاد کند.

فصل دوم:

ادبیات تحقیق

۲-۱-مبانی نظری

۲-۱-۱- ناتوانی­ های تحولی

ناتوانی­ های تحولی، ناتوانی­هایی هستند که در طول دوره ­های نوزادی، کودکی و یا نوجوانی اتفاق می ­افتد که معمولاً همراه با عقب­ماندگی ذهنی و فیزیکی هستند. آن ها شامل اختلال­های فیزیکی و یا ذهنی هستند. اختلال­هایی هستند که در آن ها رشد و تحول صحیح مغز یا دستگاه عصبی مرکزی در دوران رشد (کودکی) مختل می­ شود. این اصطلاح به مشکلاتی در عملکرد مغز اشاره دارد که همزمان با رشد فرد، بر هیجان، توانایی یادگیری و حافظۀ فرد تأثیر منفی می­ گذارد. در پنجمین ویرایش راهنمای تشخیصی و آماری اختلال‌های روانی ^[۳]، این اختلال­ها اینگونه آمده­اند: ۱-کم­توانی­ذهنی ۲-ناتوانی یادگیری ۳-اختلال در مهارت­ های حرکتی ۴-اختلال­های ارتباطی ۵-اختلال­های طیف اتیسم ۶-اختلال کمبود توجه و بیش فعالی در رفتار۷-اختلال خوردن و تغذیه در نوزادی و کودکی ۸-اختلال حرکات غیرعادی(انقباض غیرعادی عضلات) ۹-اختلال دفع ۱۰-و دیگر اختلال­های نوزادی، کودکی و نوجوانی (انجمن روان‌پزشکی آمریکا، ۲۰۱۳).

اگرچه اختلال­های روانشناختی علائم و علت­های متفاوتی دارند اما زمینه یکسانی دارند. آن ها نشان دهنده ناکامی در سازگاری در حوزه ­های مختلف رشد می­باشند. به عبارت دیگر افرادی که دارای ناتوانی هستند از جنبه­ های مختلفی در مراحل مختلف رشد از همسالان خود متفاوتند. رشد کودکان سازماندهی شده است. یعنی اینکه الگوهای اولیه سازگاری در طول زمان ­تکامل می­یابند و به کارکردهای بالاتر در یک شیوه ساخت یافته و قابل پیش‌بینی است (ماش و ولف^[۴] ۲۰۱۲).

ناتوانی­ های تحولی شامل گروهی از شرایط و موقعیت­های است که در نتیجه نقص فیزیکی، اختلال در یادگیری و اختلال در عملکرد زبانی یا رفتاری است. این شرایط که در دوره رشد رخ می­ دهند، ممکن است عملکرد هر روزه فرد را تحت تأثیر قرار دهند و معمولا در تمام طول زندگی فرد همراه او هستند (روبین^[۵]، ۱۹۸۹)

اخیراًً تحلیل­های ملوکولی این اختلال­ها پیشرفت­هایی در تکثیر ژن­های سببی به دست آورده­اند. برای مثال پروتئین متیل سی­پی­جی مسئول اختلال رت ‌می‌باشد. در برخی موارد این اختلال­ها با دیگر اختلال­ها همپوشی دارند و تنها یک جهش ژنتیکی ممکن است در بعضی افراد فنوتیپ بالینی متفاوتی را ظاهر کند. بعضی بیماری‌های روانی مثل اسکیزوفرنی، که در نوجوانی یا بزرگسالی اتفاق می­افتند، بعضی مواقع درناتوانی­های تحولی طبقه ­بندی می­شوند. اگرچه نشانه­ها و علل آن ها می ­تواند در کودکی و در گذشته فرد باشند (انجمن روان‌پزشکی آمریکا ، ۲۰۱۳).

علت‌ها و علائم خطر

ناتوانی­ های تحولی در هر زمان در طول دوره یادگیری شروع شده و معمولاً در طول دوره زندگی فرد ادامه پیدا ‌می‌کنند. بیشتر ناتوانی­ های ذهنی قبل از اینکه کودک متولد شود شروع شده و به وجود می‌آیند اما بعضی هم بعد از تولد کودک به دلیل آسیب، عفونت و سایر عوامل رخ می­ دهند. بیشتر ناتوانی­ های تحولی به نظر می­رسد به دلیل عوامل مختلف ایجاد می­شوند. این عوامل شامل عوامل ژنتیکی، وضعیت سلامتی مادران و رفتار آن ها (مثل سیگار کشیدن و مصرف مشروبات الکلی) در طول دوران بارداری، مشکلات در زمان تولد، عفونتی که مادران ممکن است در طول حاملگی داشته باشد، عفونت نوزاد در اوایل تولد و یا در معرض عوامل مسمویت­زا بودن مادر یا نوزاد می­باشند. علت بعضی از ناتوانی­ های تحولی مثل سندرم کشنده الکل، که به وسیله مصرف الکل توسط مادر در طول دوران بارداری ایجاد می شود، مشخص است اما علت بیشتر آن ها مشخص نیست (روبین، ۱۹۸۹).

ناتوانی­ های تحولی در میان همه نژادها و گروه ­های اقتصادی اجتماعی رخ می­دهد. محاسبات اخیر در ایالات متحده نشان می­دهد که یک کودک از هر ۶ کودک ، یا حدود ۱۵ درصد کودکان بین ۳ تا۱۷سال یک یا تعداد بیشتری از ناتوانی­ های تحولی را دارند. این ناتوانی­ها شامل اختلالات طیف اوتیسم، اختلالات ذهنی، اختلالات یادگیری و موارد دیگری می شود (بویل، بولت، شیو و رابین^[۶]، ۲۰۱۱).

۲-۱-۲- اختلال­های طیف اتیسم

اختلال­های طیف اتیسم، اختلال­های رشدی فراگیر هستند که عمدتاًً تعاملات اجتماعی، زبان و رفتار را تحت تأثیر قرار می­ دهند. اختلال­های طیف اتیسم، اختلال­های عصب­ زیست­شناختی پایداری هستند که علت آن ها ناشناخته است و موجب نارسایی در ارتباط، فهم زبان، بازی، مهارت­ های اجتماعی و تعامل با دیگران می­شوند (همتی علمدارلو و شجاعی، ۱۳۹۳).

اتیسم نوعی اختلال رشدی است که با رفتارهای ارتباطی و کلامی غیر طبیعی مشخص می­ شود. علت اصلی اختلال ناشناخته است و وضعیت اقتصادی، اجتماعی، سبک زندگی و تحصیلات والدین نقشی در بروز اتیسم ندارد. این اختلال بر رشد طبیعی مغز در حیطه تعاملات اجتماعی و مهارت­ های ارتباطی تأثیر می­ گذارد. این کودکان در فعالیت­های مربوط به بازی نیز مشکل دارند. این اختلال ارتباط با دیگران و دنیای خارج را برای آنان دشوار می­سازد. هسته­ی مرکزی مشکل در اتیسم، اختلال در ارتباط است ( قهرمانی، ۱۳۸۵).

۲-۱-۲-۱- ویژگی­های دانش ­آموزان با اختلال­های طیف اتیسم

دانش آموزان دارای اختلال­های طیف اتیسم ویژگی­های متعددی دارند که از جمله آن ها اینکه در رفتارهای غیرکلامی مانند ارتباط چشمی، بیان چهره­ای، اطوار و حرکات بدنی اختلال دارند. همچنین این افراد در تنظیم تعامل اجتماعی مشکل دارند و علاوه بر آن در برقراری روابط با همسالان متناسب با سطح رشد ناتوان هستند. فاقد تلاش خودانگیخته برای سهیم شدن در شادی­ها، علایق یا پیشرفت­های دیگران (برای مثال، چیزهای مورد علاقه خود را نشان نمی­دهند، آن ها را نزد دیگران نمی­آورند و به آن ها اشاره نمی­کنند) هستند ( همتی علمدارلو و شجاعی، ۱۳۹۳).

تشخیص اختلال طیف اتیسم از آنجایی که هیچ آزمایش پزشکی، مانند آزمایش خون، وجود ندارد می‌تواند مشکل باشد. پزشکان به رفتار کودک نگاه می‌کنند و یک تشخیص را ارائه می‌دهند. اتیسم گاهی در ۱۸ ماهگی یا زودتر تشخیص داده می­ شود. در سن ۲ سالگی، تشخیص توسط یک متخصص کاملاً قابل اعتماد است. هر چند، بسیاری از کودکان ممکن است تشخیص نهایی را تا سنین بالاتر دریافت نکنند. این ‌به این معنی است که بسیاری از کودکان ممکن است کمک را در زمانی که به آن نیاز دارند دریافت نکنند (لورد، ریسی، دیلاور، شولمان، تارم^[۷]، ۲۰۰۶).

۲-۱-۲-۲-میزان شیوع

اطلاعات متفاوت و به طور کلی رو به افزایش ‌در مورد میزان شیوع اختلال طیف اتیسم وجود دارد. سن شروع این بیماری از تولد تا حدود سه سالگی و میزان شیوع آن تقریباً ۵/۴ مورد در ۱۰۰۰۰ تولد است. اگرچه با بهره­ گیری از ملاک­های تشخیصی اخیر، میزان این اختلال به ۷ تا ۱۳ نفر در هر ۱۰۰۰۰ تولد رسیده است. در بین کودکان با اختلال طیف اتیسم، پسرها به ۳ یا ۴ به ۱بیشتر از دختران مبتلا می­شوند. مطالعات نشان می­دهد که دختران اتیسم نمره های پایین­تری در هوش کلامی و غیرکلامی نسبت به پسران کسب ‌می‌کنند. میزان شیوع اختلال­­های طیف اتیسم در کل ۱ در ۱۶۶ است (کمیجانی، ۱۳۸۸).

۲-۱-۲-۳-سبب شناسی

در واقع، روش واقعیت درمانی تا حد زیادی مربوط به کار گروهی با نوجوانان و جوانان در موقعیتهای آموزشی ‌می‌باشد. معمولا نظریه ی گلاسر از سوی معلمانی که قصد داشتند ایده های اساسی او را در زمینه­ واقعیت درمانی در کلاس‌های درس به کار ببرند، پذیرفته شده است. اساس واقعیت درمانی گروهی از فرایند خود ارزیابی تشکیل شده است چرا که فضای حاکم بر گروه می‌تواند به اعضای گروه کمک کند تا ارزیابی درستی از رفتار خود به دست آورند(کوری،۲۰۰۱). هدف اصلی این پژوهش تعیین اثربخشی واقعیت درمانی بر کاهش کمرویی و نارسایی هیجانی در دانش آموزان می‌باشد.

۱-۲- بیان مسئله:

کمرویی در ۳۰ سال گذشته موضوع مورد توجه روانشناسی بوده است و پژوهشگران برای درک آن پدیده مشارکت داشته اند. به هر حال، کمرویی به عنوان یک پدیده اجتماعی در نظر گرفته شده است که با اضطراب در موقعیت های اجتماعی، بازداری اجتماعی، یا رفتارهای بین فردی ناشی از نگرانی درباره ارزیابی بین فردی، مشخص می شوداگرچه تعریف متعدی ازکمرویی ارائه شده،ولی کمرویی عموماً به عنوان نا راحتی و بازداری درغیاب افراددیگر تعریف شده است. افراد کمرو، فاقد مهارت اجتماعی و عزت نفس هستند ولی در عین حال به شدت مایلند خودشان را به عنوان انسان های اجتماعی بشناسند، در نتیجه در روابط بین فردی غیر ماهرانه عمل می‌کنند. از مهم ترین علائم تشخیص کمرویی، اضطراب ذهنی و اجتناب از رفتارهای اجتماعی است.

اساس درمان کمرویی تغییر در حوزه ی شناختی (شناخت درمانی) و تحول در رویه ی زندگی و حیات اجتماعی فرد است، تغییر در شیوه ی تفکر، یافتن نگرش تازه نسبت به خود و محیط اطراف، برخورداری از قدرت انجام واکنش های نو در برابر اطرافیان و تعامل بین فردی، تغییر در باورها و نظام ارزش هایی که کمرویی را تقویت می‌کند و سرانجام دستیابی به کانون اصلی اضطراب، کاهش اضطراب در فرد کمرو، تقویت انگیزه و افزایش مهارت های اجتماعی و توانایی‌های تحصیلی، شغلی و حرفه ای، اصلی ترین روش درمان کمرویی است.(افروز،۱۳۸۱)

نارسایی هیجانی (آلکسی تایمیا^[۱] ) به دشواری در خود تنظیم گری هیجانی^[۲] و به عبارت دیگر در پردازش شناختی^[۳] اطلاعات هیجانی و تنظیم هیجان ها^[۴] گفته می شود. ویژگی های اصلی نارسایی هیجانی عبارتند از: ناتوانی در بازشناسی و توصیف کلامی هیجان های شخصی، فقر شدید، تفکر نمادین که آشکار سازی بازخورد ها، احساسات، تمایلات وسایق ها را محدود می‌کند، ناتوانی در به کارگیری احساسات به عنوان علایم مشکلات هیجانی، تفکر انتقادی ‌در مورد واقعیت های کم اهمیت بیرونی، کاهش یادآوری رویاها، دشواری در تمایز بین حالت های هیجانی و حس های بدنی ، قیافه ی خشک و رسمی، فقدان جلوه های عاطفی چهره، ظرفیت محدود برای همدلی و خودآگاهی.(شه ناسی، ۱۳۸۲)

واقعیت درمانی، یکی از جدیدترین تلاش‌های درمانگران در راه توصیف انسان، تعیین قوانین رفتاری و چگونگی نیل به رضایت، خوشبختی و موفقیت محسوب می شود. در این شیوه درمان، مواجه شدن با واقعیت، قبول مسئولیت و قضاوت اخلاقی درباره درست و نادرست بودن رفتار و در نتیجه نیل به هویت توفیق مورد تأکید است. این نوع درمان را فقط ‌در مورد اکثر رفتارهای غیرعادی به کار نمی‌بندند، بلکه ‌در مورد تمام افراد عادی و مسائل مورد علاقه آن ها و تدوین شیوه صحیح تعلیم و تربیت نیز از آن استفاده می‌کنند.(شفیع آبادی،۱۳۸۶)

هدف واقعیت درمانی، پرورش قبول مسئولیت در فرد و ایجاد هویتی موفق است. فرد بایستی رفتاری را که در صدد اصلاح آن است، شناسایی کند، تمام توجه خود را به آن معطوف سازد و عذر و بهانه ای برای رد مسئولیت خود نیاورد. در این رویکرد تلاش می شود تا فرد اهداف کوتاه مدت و دراز مدت زندگی خود را بشناسد. با صراحت آن ها را تعریف کند، راه های رسیدن به اهدافش را ارزیابی نماید. از بین آن ها روش هایی را که نتایج مطلوب تری خواهد انجامید انتخاب کند و احساس مثبت تری را نسبت به خود تجربه نماید. (رضایی،۱۳۸۵)

تعداد زیاد دانش آموزان و کمبود مشاوران کارآمد در مدارس از یک سو و عدم توانایی برنامه ی راهنمایی و مشاور در مدارس بر مشاوره ی فردی صرف از سوی دیگر، ضرورت توجه و بهره گیری از روش های گروهی مشاوره را آشکار می‌سازد. در واقع ، روش واقعیت درمانی تا حد زیادی مربوط به کار گروهی با نوجوانان و جوانان در موقعیت های آموزشی می‌باشد. بنابر آنچه گفته شد پژوهش حاضر در پی ‌پاسخ‌گویی‌ ‌به این سؤال می‌باشد که آیا آموزش واقعیت درمانی در کاهش کمرویی و نارسایی هیجانی دانش آموزان م‍ؤثر است؟

۱-۳-اهمیت و ضرورت تحقیق

روان شناسان، کمرویی و گوشه گیری را رفتاری ناسازگارانه تلقی می‌کنند که بعضاً مزمن و با دوام است. این رفتارها سازگاری کودک را با مشکلات زیادی مواجه می‌کند و برای زندگی سایر اشخاص که به نوعی با کودک در تماس هستند، عامل مزاحمی به حساب می‌آید.

کمرویی و کناره گیری کودک، کوششی برای خودداری از ارتباط با محیط اطراف است. کودک کمرو و گوشه گیر ممکن است از برقرارنمودن تماس با افراد و شرکت در فعالیت های اجتماعی، تقلیل یافتن علائق ذهنی و عاطفی به محیط خارج همراه باشد.

کودکان کمرو و گوشه گیر معمولاً از داشتن دوست محروم هستند و یا تک دوست بوده و بسیار به آن ها وابسته می‌باشند و به طور کلی از بودن در کنار هم سن های خود لذت نمی برند و به فعالیت های گروه علاقه نشان نمی دهند. متأسفانه کودکان کمرو و کناره گیر معمولاً موردتوجه قرار نمی گیرند، علت نیز آن است که نسبت به کودکان دیگر، کمتر توجه اطرافیان را به خود جذب می‌کنند. روابط اجتماعی این دسته از کودکان در مقایسه با همسالان در عملکردهایشان دچار کمبود و کاستی است و احتمالاً حالت هایی از افسردگی و ناشادی را تجربه خواهند کرد و با مشکلات آموزشی خود، مواجه خواهند گردید.(افروز،۱۳۸۵)

اونز (۲۰۰۱) ارتباط بین شدت اختلال استرس پس از سانحه و تحریف های شناختی را بررسی کردند و دریافتند که بین شدت اختلال استرس پس از سانحه و ادراک خودارزشمندی پایین ارتباط معنی داری وجود دارد. باید توجه شود که ممکن است نوع طرحواره های ناسازگار ‌بر اساس نوع تروما متفاوت باشد. ‌بنابرین‏ پژوهش حاضر در پی تبیین طرح واره های ناسازگار اولیه و تحریف های شناختی در بیماران سرطانی است .

۱-۱بیان مسئله:

در کشور ایران پس از بیماری­های قلبی عروقی دومین علت مرگ بیماری سرطان است به گزارش سازمان بهداشت جهانی در سال ۲۰۰۵ در اثر این بیماری ۴۷۰۰ مورد مرگ در ایران اتفاق افتاده که از این تعداد ۲۷۰۰ مورد کمتر از ۷۰ سال سن داشتند؛ اصولاً عقیده بر این است که در این بیماری درمان مشکل ولی پیشگیری آسان است. تحقیقات متعدد ثابت ‌کرده‌است حمایت روانی از بیماران به خصوص بیمارانی که به سرطان مبتلا هستند می ­توانند بر روند درمان و کیفیت زندگی آن‌ ها مؤثر باشد به گونه‌ای که تا به حال داستان زندگی بیماران مبتلا به بیماری‌های صعب‌العلاج را شنیده‌اید که توانستند با بیماری خود مبارزه کنند در این میان شخصیت و نوع باورهای بیمار بر روند سازگاری او با زندگی و بیماری‌اش بسیار مؤثر است پزشکان معتقدندبیمارانی که چنین بینش و نگرش مثبتی دارند و به علاوه از حمایت خانوادگی خوب و حمایت اجتماعی خوب برخوردارنددر مقایسه با گروه ­های که فاقد این ۳ خصیصه هستند روند بهبود و درمان را با کیفیت مطلوب طی می‌کنند و از زندگی خوب بهره می‌برند. بیماری سرطان جزء بیماری‌های مزمنی است که هم سبب تحلیل قوای بدنی فرد می‌شود و هم باعث کاهش فعالیت‌های روزمره و سبب به وجود آمدن برخی مشکلات جنسی می‌شود. ضمن اینکه فرد ممکن است به دلیل بیماری که دارد مبتلا به اختلالات خلقی همچون افسردگی شود(احدی و خیر جو، ۱۳۸۷).

میراندا^[۲] ، گراس^[۳]، پرسونز^[۴] و هان^[۵] (۱۹۹۸ )‌به این نتیجه رسیدند که افراد افسرده ناکارآمدی شناختی زیادی نشان می‌دادند .به همین منظور علاوه بر درمان های جسمانی ، درمان های روانشناختی نیز از اهمیت بسزایی برخوردارند .در درمان های روانشناختی، ارزیابی شناختی مداوم برای بهبود باورها مهم است در این راستا طرح واره ها به عنوان سازوکارهای اصلی مسئول مشکلات ظاهری بیمار هستند . یک فرضیه کاری خوب درباره مشکلات ظاهری بیمار و طرح واره های زیرین به درمانگر کمک می‌کند ارتباط بین مشکلات را درک کند ، رفتارهای او را پیش‌بینی کند و مداخله های درمانی مناسبی را اتخاذ کند ، اما با توجه به اینکه طرح واره ها به آسانی در آگاهی نیستند درمانگر با تقویت اتحاد درمانی و تدوین مفهوم پردازی و شناسایی سطوح قابل دسترس شناخت ، روش خودرا آغاز می‌کند . افکار خود آیند نخستین و قابل دسترس ترین سطح شناخت هستند و می‌توانند سرنخ هایی را برای طرح واره های فعال شده ارائه کنند(ریزو، تویت،استینویانگ،۲۰۰۷ ؛به نقل از مولودی و احمدی ، ۱۳۹۰ ).

دو نوع اصلی خطاهای منطقی وجود دارد : تفکرافراطی^[۶] و تفکر اختیاری^[۷] . تفکر افراطی موقعی به کار می‌رود که تحریف ، در فرایند تفکر رخ دهد ، که معمولا به شکل اغراق یا کم اهمیت ساختن امور^[۸] تجلی پیدا می‌کند . در تفکر اختیاری ، هر نوع نتیجه گیری یا استنباطی بدون طی فرایند تفکر ، به دست می‌آید .

تفکر افراطی به چهار گروه تقسیم می شود : فراتر رفتن از واقعیات^[۹] ، سوء تعبیر واقعیات^[۱۰]، در نظر نگرفتن تمام واقعیات^[۱۱]، استفاده از تقسیم بندی دو بعدی (دو وجهی)^[۱۲] برای پدیده‌های پیوسته یا طیفی ، و درجه بندی اموری که قابل درجه بندی نیستند ( فری ،۱۹۹۹؛ به نقل از محمدی و فرنام ،۱۳۸۴).

دونوع تفکراختیاری وجوددارد: بایدها^[۱۳]واستفاده ازهیجان برای تأیید باورها^[۱۴]. دربایدها،جمله های ترجیحی ( ” من ترجیح می دهم به شنابروم ” ، ” ماهمگی ترجیح می‌دهیم که کسی ازمادزدی نکند “) تبدیل به جمله های آمرانه ی بدون دلیل می‌شوند : ” من باید به شنابروم ” ؛ ” اونباید دزدی کند “( ویلسون،۱۹۹۷).

با این اوصاف در بیماران سرطانی ضروری است مبناهای روان شناختی تأثیر گذار برکیفیت زندگی و روند درمانی بررسی شود و به همین منظور ضمن توجه به ویژگی‌های جمعیت شناختی بیماران ، خطای شناختی و طرح واره های ناسازگار اولیه این بیماران در مقایسه با افراد سالم مورد بررسی قرار می‌گیرد. در نتیجه ، پژوهشگر به دنبال ‌پاسخ‌گویی‌ ‌به این سوال است که آیا بین طرحواره های ناسازگار اولیه و تحریف های شناختی در بیماران سرطانیو افراد سالم تفاوت معناداری وجود دارد یا خیر ؟

۲-۱-ضرورت و اهمیت تحقیق

تنیدگی های مزمن ، بی خوابی ، اضطراب ، افسردگی ، جنون جوانی ، احساس تنهایی ، مصرف الکل ، ناامیدی ،گوشه گیری قطع ارتباطات اجتماعی و عدم بروز هیجان های عاطفی فرد را مستعد ابتلا به بیماری های سرطانی می‌کند افسردگی همراه با سرطان هم باعث کاهش عمر فرد می شود .در بروز سرطان ، مقبول ترین فرضیه این است که فرد به علت تنیدگی های درونی و بیرونی دچار اختلال ایمنی می شود وکا هش قدرت سیستم دفاعی ، بدن را مستعد بروز سرطان می‌کند ،‌بنابرین‏ هر عاملی که بتواند تعامل روانی – اجتماعی فرد را بر هم زند ، وی را به سمت ابتلا ‌به این بیماری ها سوق می‌دهد ، اما احساس آرامش، امنیت و تامین نیازهای عاطفی ،افزایش ارتباط های اجتماعی فعالیت ، حمایت اقتصادی، روانشناختی و اجتماعی باعث تسریع روند بهبود بیماری سرطان می شود و عوارض بیماری ودرمان را کاهش می‌دهد (باغبانیان ، ۱۳۹۱ ) .

‌بنابرین‏ لازمه مداخلات روانشناختی در سرطان ، انجام درمان های حمایتی ،موجب بهبودکیفیت زندگی و طولانی شدن عمر بیماران می شود و در این راستا نقش روانشناسان مهم است . زیرا ۱) این بیماران اغلب به دلیل پاسخ آزارنده شرطی شده به روانشناسان سلامت مراجعه می‌کنند . ۲) این بیماران به بیان هیجان ، درک معنای سرطان و تجربه حمایت های بین فردی نیاز دارند ، از همین رو راهبرد های شناختی زیر در مداخله درمان در سرطان اهمیت زیادی دارد – درک افکار بیمار درباره بیماری ، درمان ، مرگ و مردن،تشویق بیمار به ارزیابی در خصوص سودمندی افکار و اساس واقعی این افکار و با درمان شناختی ، بیماران یاد می گیرند، تا تحریف های شناختی و باور هایی که برای بهزیستی بیمار مخرب بوده را تشخیص داده و با آن ها به چالش بپردازد (احدی و خیر جو ، ۱۳۸۷).

‌بنابرین‏ در پارادایم رئالیستی، اولاً امنیت ملی و بین‌المللی امری اعتباری و نه ذاتی است. این امر از آن روست که فطرت ستیزه جوی بشر، برای رسیدن به شأن و امتیاز، اقتدارگرایی را جایگزین بی نظمی می‌کند. ثانیاًً بر اساس تحلیل رئالیستی، همه احساسات و روابط انسانی را می توان شناسایی و در قالب قانون و قاعده­ای عام عرضه کرد. به روایت کالین هی، عرضه معرفتی دقیق، بی طرفانه و قابل تعمیم، از مختصات رئالیسم است. ثالثاً، دولت ها (که تجلی یکایک اتباع خود هستند) تنها واجد تحلیل در امنیت بین‌المللی می‌باشند؛ چون هیچ مرجعی بالاتر از دولت وجود ندارد که قیام و قوام آن مستقل باشد. رابعاً، دولت ها صرفاً در جستجوی منافع هستند. این منافع دو ویژگی دارد، یکی اینکه ملی است و دیگر اینکه ملموس، عینی و قابل مشاهده و محاسبه است. خامساً بنیادی ترین منافع ملی عبارتند از بقا و امنیت. بالاخره اینکه، بین سیاست خارجی و داخلی تمایزی جدی وجود دارد و بر خلاف دیدگاه لیبرال ها، سیاست خارجی ادامه سیاست داخلی نیست. وجوه تمایز سیاست داخلی عبارتند از: ضرورت، فوریت و شفافیت. این امر بر خلاف سیاست خارجی است که تکوین آن از ضرورت، فوریت، شفافیت و ضمانت چندانی برخوردار نیست. به عبارت دیگر، وجود قدرت مرکزی و فائق در سیاست داخلی و نیز ضمانت اجرایی تصمیمات، مشابهی در سیاست خارجی و بین‌المللی ندارد.

۲-۷- نوآوری های روش شناختی نورئالیسم:

همان گونه که گفته شد، در مکتب رئالیسم، روابط بین الملل همان روابط بین الدول بود. دولت ها در شرایطی هرج و مرج آمیز فعالیت کردند، جنگ اجتناب ناپذیر بود، درگیری و کشمکش بیش از همکاری و صلح متداول بود و بالاخره اینکه، تحولات روابط بین الملل، به صورت چرخه­ای^[۱۴]۱ و ادواری انجام پذیرفت.‌بر اساس فهم نورئالیستی،این باورها دگرگون نمی­شوند؛اما اصلاحاتی را می‌پذیرند.

انتقاد نورئالیستی بر رئالیسم این بود که اولاً، دولت ها همه روابط موجود در جهان را پوشش
نمی دهند؛ چون برخی از روابطی که دولت متصدی آن است، در واقع توسط جوامع برقرار
می شود. درست مانند این مَثَل که وقعی می گوییم «دیگ می جوشد»،در واقع، آب است که می جوشد و استفاده از دیگ، صرفاً اشتباه کلامی یا اصطلاح متداول است و دیگ (دولت) خبر قالبی برای آب (افراد جامعه) نیست. دومین ایراد رئالیسم از نظر نورئالیست ها، این بود که طبع بشر، آن گونه که رئالیست ها می‌گویند، شرارت بار و ستیزه جو نیست. از نظر روش شناختی، تشخیص شرارت در فطرت بشر، ناشی از مفروضات دیگری است که هنوز اثبات نشده اند. ‌بنابرین‏ طمع کار و محتاج نامیدن انسان توسط انسان و تعمیم آن به گستره بین‌المللی، حداقل همه رفتارهای انسان ها را پوشش نمی دهد؛ یعنی هستند رفتارهای اخلاقی و انسانی که نمی توان آن ها را نتیجه گرایانه نامید. مهمترین واقعه تاریخی که سبب بی اعتباری تحلیل های رئالیستی شد، پایان جنگ سرد بود که بر پایه مفروضات رئالیست ها، نباید اتفاق می افتاد (نصری، ۱۳۸۳، ۳۵). برای اینکه شوروی، هم از قدرت سخت افزاری چشم گیری برخوردار بود، هم دولتی بسیار مقتدر و قوی داشت و هم اینکه توازن قدرت در عرصه بین‌المللی حاکم بود. فروپاشی شوروی نشان داد که اولاً قدرت نظامی ضامن امنیت پایدار نیست، ثانیاًً آن گونه که گفته می شد انسان ها، آنقدر شریر و حقیر نیستند که همیشه محتاج لویاتان پرقدرت باشند و بالاخره اینکه، قانون عام را نمی توان به همه زمان ها و مکان ها تعمیم داد (نصری، همان، ۳۶).

۲-۸- انواع نوواقع گرایی

همه نو واقع گرایان یا واقع گرایان ساختاری اتفاق نظر دارند که منبع اصلی ارجحیت کشورها مبنی بر تامین امنیت ملی، ساختار آنارشیک نظام بین الملل است که آنان را به کسب قدرت برمی انگیزد به گونه ای که کشورها عمیقاً به موازنه قوا و قدرت خود در مقایسه با سایر کشورها توجه و حساسیت دارند. از این رو، رقابت شدیدی بین کشورها برای کسب قدرت به قیمت از دست دادن آن توسط رقبا یا دست کم اطمینان از حفظ قدرت موجود وجود دارد. این رقابت تنگاتنگ بر سر قدرت ناشی از آن است که ساختار آنارشیک نظام بین الملل گزینه های بدیل کشورهای خواهان بقا و امنیت طلب را بسیار محدود می‌سازد.

با این حال، واقع گرایان ساختاری ‌در مورد میزان قدرت لازم و کافی برای تأمین امنیت ملی و چگونگی آن اختلاف نظر داشته و به دو دسته تدافعی و تهاجمی تقسیم می‌شوند همچنین آنان در خصوص رفتار عقلانی کشورها و نسبت بینو نظریه سیاست بین الملل و سیاست خارجی، اتفاق نظر ندارند.

نوواقع گرایی تدافعی: دیدگاه های مختلفی ‌در مورد مصادیق واقع گرایان و واقع گرایی ساختاری تدافعی وجود دارد. بر پایه دیدگاه مشهور، بارزترین نمونه واقع گرایی ساختاری تدافعی نظریه سیاست بین الملل کنت والتز است. نمونه های دیگر واقع گرایی ساختاری تدافعی، نظریه هایی است که نظریه پردازانی چون رابرت جرویس^[۱۵]۱ جک اسنایدر^[۱۶]۲، استتفن والت^[۱۷]۳ ، بری یوزن^[۱۸]۴ و استفن­ون اور^[۱۹]۵، ارائه داده‌اند. بیشتر این نظر یه ها در چارچوب نوواقع گرایی برای تکمیل نظریه والتز ساخته و پرداخته شده اند. از این رو، واقع گرایان ساختاری تهاجمی چون میر شایمر نظریه خود را در مقابل و مقایسه با نظریه والتز ارائه داده‌اند.

با وجود این، افرادی مانند کلین المان^[۲۰]۱ واقع گرایی ساختاری تدافعی را از نو واقع گرایی والتز متمایز و متفاوت می دانند. به نظر المان آنچه که وی واقع گرایی ساختاری تدافعی می نامد سه تفاوت عمده کشورها استوار است، واقع گرایی ساختاری تدافعی بر انتخاب عقلانی و عقلانیت صرف تکیه و تأکید می‌کند. دوم، این نوعت از واقع گرایی ساختاری، موازنه تهاجم تدافع را به عنوان یک متغیر مهم در سیاست بین الملل و سیاست خارجی کشورها مورد توجه قرار می‌دهد؛ به طوری که ترکیبی از عوامل و عناصر مختلفی چون نزدیکی جغرافیایی، ماهیت قدرت و سطح فناوری کشورها نقش تعیین کننده ای در رفتار تهاجمی یا تدافعی آن ها ایفا می‌کند. سوم، ترکیبی از عقلانیت و توازن تهاجم تدافع انگیزه های تدافعی را ایجاب و ایجاد می‌کند که کشورها را بر آن می‌دارد تا از حفظ وضع و توزیع قدرت موجود حمایت نمایند. (المان، ۲۰۰۷، ۱۸)

با این حال، درست تر آن است که والتز و نظریه وی را به عنوان مصداق اولیه واقع گرایی تدافعی تلقی و تعریف کرد که نظریه پردازانی مانند والت در جهت تکمیل و افزایش قدرت تبیین آن تلاش کرده‌اند. از این رو، این اختلافات سه گانه انواع مختلف نوواقع گرایی تدافعی را از هم متمایز می‌سازد که در مقابل نوواقع گرایی تهاجمی از اصول و مفروضه های مشترکی برخوردارند.

نوواقع گرایی تدافعی والتز، همان گونه که میرشایمر تصریح می‌کند، بر دو مفروض ساده و روشن استوار است اول، کشورها بازرگران و کنش گران کلیدی و اصلی در سیاست بین الملل هستند که در نظام آنارشیک فاقد هر گونه اقتدار عالیه مرکزی عمل می‌کنند. دوم انگیزه اصلی و اولیه کشورها بقا به معنای حفظ حاکمیت ملی (استقلال سیاسی و تمامیت ارضی) است.