آن زمان کلی اختصاص داده شده به خانواده و فشار وارده از آن در انجام مسئولیت های شغلی اختلال ایجاد
می کند(۲۸،۲۲).
تعارض خانواده – کار از نظر زمان :
عبارت است از حالتی که خواست های خانوادگی مانع نیاز کارکنان به صرف وقت درباره امور کاری شان می شود(۲۶).
تعارض خانواده- کار از نظر فشار:
عبارت است از این که عوامل فشار زای خانواده، منجر به تحلیل رفتن سطوحی از توان فرد شده که نشاط و انرژی او را حتی زمانی که در محل کار است مختل می کند(۲۶،۲۲).
تعارض خانواده- کار از نظر رفتار :
عبارت است از این که رفتار هایی که در خانه انجام آن انتظار می رود اگر در محیط کار فرد نیز به کار رود، ایجاد مشکل می کند(۲۸).
سلامت عمومی:
سلامت عمومی عبارت است از رضایت فوری جامعه و مردم از شرایط و موقعیتی اطمینان بخش که شخص بتواند در آن سالم زندگی کند. به عبارت دیگر سلامت عمومی عبارت است از: علم و هنر پیشگیری از بیماری ها، طولانی کردن عمر و ارتقاء سلامت با بهره گرفتن از تلاش های سازمان یافته اجتماعی(۷).
تعاریف عملی:
تعارض کار- خانواده:
در این پژوهش، منظور از تعارض کار- خانواده بررسی چالش ها و مشکلاتی است که کار در زندگی خانوادگی پرستاران ایجاد می کند و با بهره گرفتن از ۹ سوال از ابزار ۱۸ قسمتی کارلسون و همکاران سنجیده می شود. پاسخ ها از کاملاً مخالفم تا کاملاً موافقم (۵-۰) نمره گذاری گردیده است که نمره بیشتر نشانه تعارض بیشتر است.
تعارض خانواده - کار :
در این پژوهش، منظور از تعارض خانواده- کار بررسی چالش ها و مشکلاتی است که زندگی خانوادگی در کار پرستاران ایجاد می کند و با بهره گرفتن از ۹ سوال از ابزار ۱۸ قسمتی کارلسون و همکاران سنجیده می شود. پاسخ ها از کاملاً مخالفم تا کاملاً موافقم (۵-۰) نمره گذاری گردیده است که نمره بیشتر نشانه تعارض بیشتر است.
تعارض کار- خانواده از نظر زمان :
تعارض کار- خانواده از نظر زمان، در این مطالعه با بهره گرفتن از سوالات ۳-۱ پرسشنامه تعارض کار – خانواده کارلسون و همکاران سنجیده می شود و به صورت(کاملاً مخالفم=۱ تا کاملاً موافقم=۵ ) پاسخ داده می شود و نمرات با هم جمع می شود که جمع نمرات از ۳ تا ۱۵ متغیر است.
تعارض کار -خانواده از نظر فشار :
تعارض کار- خانواده از نظر فشار، در این مطالعه با بهره گرفتن از سوالات ۶-۴ پرسشنامه تعارض کار- خانواده کارلسون و همکاران سنجیده می شود و بصورت(کاملاً مخالفم=۱ تا کاملاً موافقم=۵ ) پاسخ داده می شود و نمرات با هم جمع می شود که جمع نمرات از ۳ تا ۱۵ متغیر است.
تعارض کار- خانواده از نظر رفتار :
تعارض کار- خانواده از نظر فشار، در این مطالعه با بهره گرفتن از سوالات ۹-۷ پرسشنامه تعارض کار –خانواده کارلسون و همکاران سنجیده می شود وبه صورت (کاملاً مخالفم=۱ تا کاملاً موافقم=۵ ) پاسخ داده می شود و نمرات با هم جمع می شود که جمع نمرات از ۳ تا ۱۵ متغیر است.
تعارض خانواده- کار از نظر زمان:
تعارض کار- خانواده از نظرزمان، در این مطالعه با بهره گرفتن از سوالات ۱۲-۱۰ پرسشنامه تعارض کار –خانواده کارلسون و همکاران سنجیده می شود و به صورت (کاملاً مخالفم=۱ تا کاملاً موافقم=۵ ) پاسخ داده می شود و نمرات با هم جمع می شود که جمع نمرات از ۳ تا ۱۵ متغیر است.
تعارض خانواده -کار از نظر فشار:
تعارض خانواده - کار از نظر فشار، در این مطالعه با بهره گرفتن از سوالات ۱۵-۱۳ پرسشنامه تعارض کار – خانواده کارلسون و همکاران سنجیده می شود و به صورت (کاملاً مخالفم=۱ تا کاملاً موافقم=۵ ) پاسخ داده می شود و نمرات با هم جمع می شود که جمع نمرات از ۳ تا ۱۵ متغیر است.
تعارض خانواده - کار از نظر رفتار:
تعارض خانواده - کار از نظررفتار در این مطالعه با بهره گرفتن از سوالات ۱۸-۱۶ پرسشنامه تعارض کار – خانواده کارلسون و همکاران سنجیده می شود وبه صورت (کاملاً مخالفم=۱ تا کاملاً موافقم=۵ ) پاسخ داده می شود و نمرات با هم جمع می شود که جمع نمرات از ۳ تا ۱۵ متغیر است.
سلامت عمومی :
در این تحقیق سلامت پرستاران با بهره گرفتن از پرسـشنامه ۲۸ سوالی سـلامت عمومی گلـدبرگ ^[۱۷](GHQ) سنجیده می شود. که از ۴ خرده آزمون )مشکلات جسمانی، اضطراب و بی خوابی، اختلال در کارکردهای اجتماعی و افسردگی) تشکیل شده است که هر کدام از آنها دارای ۷ سوال می باشد. روش نمره گذاری این ابزار، به صورت لیکرت است که بر اساس این شیوه هر یک از سوالات۴ گزینه ایی آزمون بصورت: (۰=به هیچ وجه)، (۱=نه بیش از معمول)، (۲=بیش از معمول ) و (۳= بسیار بیش از معمول) می باشد. در سوالات (۲۱و۲۰،۱۹،۱۸،۱۷،۱۵) نمره دهی عکس است.
پس از جمع کردن نمرات خرده آزمون ها نمره کل فرد از صفر تا ۸۴ متغیر خواهد بود. بهترین نمره برش با بهره گرفتن از روش نمره گذاری لیکرت برای افراد مورد مطالعه ۲۳ است. کسانی که نمره ۲۳ و کمتر به دست بیاورند، به عنوان افراد سالم محسوب شده ونمره ۲۴ و بالاتر نشانه مشکل فرد از نظر سلامت عمومی می باشد.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

محدودیت های پژوهش:
مشکلات روحی و روانی پرستاران در حین پر کردن پرسشنامه که ممکن است به دلیل شلوغی بخش و یا عدم تمرکز باشد، می تواند بر نتایج پژوهش تاثیر داشته باشد که پژوهش گر با بیان توضیحات کافی در ارتباط با اهداف تحقیق و حضور در بخش محل خدمت پرسنل در زمان مناسب تا حد امکان سعی در کاهش این محدودیت ها نمود.
پیش فرض های پژوهش:
۱- سلامتی کارکنان بهداشتی- درمانی شرط لازم و ضروری جهت ارائه خدمات مطلوب می باشد(۲).
۲- سلامت پرستاران بنا به دلایل عمده ایی در معرض خطر بیشتری نسبت به سایر اقشار جامعه است (۹،۳،۲).
۳- عوامل مختلفی می توانند سلامت پرستاران را با تهدید مواجه نمایند(۴،۳).
۴- اختلال در سلامت پرستاران می تواند با کیفیت پایین مراقبت از بیمار، افزایش غیبت، ترک خدمت و …همراه باشد(۱۶،۱۱).
۵- کار و خانواده دو حوزه اساسی در زندگی هر فرد تلقی می شود و درگیری با هر یک از این حوزه ها پیامدهای فردی و جمعی دارد (۲۲،۲۱،۱۳).
۶- تعارض متقابل کار- خانواده یک منبع ایجاد کننده استرس و تنش است، که بسیاری از اشخاص آن را تجربه می کنند(۲۶،۲۵،۲۴ ).
۷- بسیاری از پرستاران امروزه با چالش متعادل سازی نقش های شغلی و خانوادگی خود روبرو هستند(۲۸،۲۵).
۸- تضاد کار- خانواده و خانواده - کار زمانی رخ می دهد که افراد چندین نقش را بصورت همزمان انجام دهند(۳۳،۳۰،۲۸).
۹- عوامل متعددی می تواند بر روی تعارض کار- خانواده و خانواده- کار تاثیر بگذارد(۲۶،۲۵).
۱۰- اگر افراد توانایی برقراری تعادل میان مسئولیت ها و وظایف شغلی و خانوادگی خود را داشته باشند، شاهد آثار این تعادل در زندگی خودخواهند بود و سازمان ها نیز از آثار مثبت آن بی نصیب نخواهند بود(۳۲).
فصل دوم
چهارچوب پژوهش:
چهارچوب این پژوهش پنداشتی بوده و بر پایه مفاهیم سلامت عمومی و تعارض متقابل کار- خانواده استوار است که در این راستا مفاهیمی همچون سلامت، تعاریف سلامت، ابعاد سلامتی، تعارض کار با خانواده، تعارض خانواده با کار و ابعاد آن ها (زمان، فشار، رفتار) مورد بحث قرار می گیرد.
سلامت یکی از واژه هایی است که بیشتر مردم با آن که مطمئن هستند معنای آن را می دانند، تعریف آن را دشوار می پندارند. از این رو تعاریف بسیاری از سلامت در دوره های مختلف شده است(۳۷).
به طور کلی سلامتی مفهوم وسیعی دارد و تعریف آن تحت تاثیر میزان آگاهی و طرز تلقی جوامع با شرایط گوناگون جغرافیایی و فرهنگی قرار می گیرد. ضمن این که سلامتی یک روند پویاست و با گذشت زمان نیز مفهوم آن تغییر خواهد کرد(۳۸). قدیمی ترین تعریف سنتی که از سلامتی شده است عبارت است از ” بیمار نبودن". انتقاد وارد شده بر این تعریف آن است که نقش عوامل تعیین کننده زیست محیطی، اجتماعی، روان شناختی و فرهنگی را در تعریف سلامتی در نظر نگرفته است(۴۲،۳۹). نارسایی این مفهوم زیست پزشکی^[۱۸]، منجر به ایجاد مفهوم اکولوژیک^[۱۹] شده است که سلامت را به عنوان تعادل پویا بین انسان و محیط زیست و بیماری را به صورت عدم تعادل وجود انسان با محیط زیست در نظر می گیرد(۴۰). با پیشرفت های علوم اجتماعی در دوران معاصر آشکار شد که سلامت می تواند تحت تاثیر عوامل اجتماعی، روان شناختی، فرهنگی، اقتصادی وسیاسی قرار گیرد و هنگام تعریف و اندازه گیری سلامت باید این عوامل را هم در نظر گرفت(۴۱). مدل کلیت^[۲۰] ترکیبی از همه مفاهیم نام برده شده را بیان می کند و می گوید: سلامت، نشانه ای از فکر سالم و عالی در بدن سالم و در خانواده های سالم و محیطی سالم است. این مدل به ارتقاء سلامت و حفظ آن تاکید می کند(۳۷). تعاریف متعددی از سلامت وجـود دارد. فرهنگ وبسـتر^[۲۱] سلامتی را وضعیت خوب جسـمانی و روحی و به خـصوص عاری بودن از درد یا بیـماری جسمی می داند در حالی که فرهنگ آکسـفورد سلامتی را وضعیت عالی جسم و روح و حالتی که اعمال بدن به موقع و موثر
انجام شود بیان می کند(۴۲).
دان^[۲۲] سلامتی را به صورت وضعیتی که در آن فرد تعادل و مسیر هدفمند را در محیط خود حفظ می کند، بیان می نماید. در حقیقت تعاریف سلامتی بر دو نظر کلی تاکید دارند، سلامتی پویا است و نه ایستا و محیط و زمینه زندگی افراد بر میزان دستیابی آن ها به سلامتی تاثیر گذار است(۴۳). با این وجود تعریفی که بیشتر از همه درباره سلامت پذیرفته شده است، تعریف سازمان بهداشت جهانی^[۲۳] است که در مقدمه اساسنامه آن ذکر شده است:” سلامتی عبارت است رفاه کامل جسمی، روانی و اجتماعی و نه تنها بیماری یا معلول نبودن"(۴۴). بدین منوال از تعریف سازمان جهانی بهداشت چنین بر می آید که سلامتی مفهومی بسیار گسترده تر از رفاه جسمی است و برای سالم بودن، تعادل و هماهنگی در عملکرد روان و مغز نیز الزامی است(۴۵). در سال های اخیر با گنجاندن توانایی داشتن “یک زندگی اقتصادی و اجتماعی مثمر” این تعریف تقویت شده است. تعریف WHO از سلامتی از این نظر که بسیار گسترده است، مورد انتقاد قرار گرفته است و بعضی از اشخاص استدلال می کنند که نمی توان سلامت را به عنوان یک حالت کلی تعریف کرد بلکه باید به صورت یک فرایند تطبیق پیوسته با تقاضاهای دیگر زندگی و تغییراتی که به معنای زندگی داده می شود، در نظر گرفته شود. این یک مفهوم پویا است که کمک می کند تا مردم خوب زندگی کنند، خوب کار کنند و از زندگی خود لذت ببرند. بنابراین تعریف سازمان بهداشت جهانی از سلامت به نظر بسیاری از اشخاص به عنوان یک هدف آرمانی محسوب می شود تا فرضیه ای واقع بینانه که ممکن است در برخی از افراد وجود داشته باشد و در سایرین خیر(۳۷).
به این منظور عده ای از محققان سازمان بهداشت جهانی یک تعریف عملیاتی را برای سلامتی بیان کرده اند که شامل ۱- نبودن شواهد آشکار بیماری و درست عمل کردن شخص به طور عادی در حدود معیارهای پذیرفته شده سلامتی در مورد یک جنس، سن، جامعه و منطقه جغرافیایی.
۲-کار کردن چند اندام بدن به اندازه کافی و در رابطه با یکدیگرکه نشانه نوعی تعادل یا پایداری بدن است. این حالت نسبتاً ثابت است اما چون انسان تابع محرک های داخلی است ممکن است تغییر نماید(۴۲).
علی رغم محدودیت های نام برده مفهوم سلامتی مطابق تعریفWHO کاربرد مثبت و گسترده دارد و استاندارد"سلامت مثبت” را تعیین می کند. این تعریف نشان دهنده آرزوی مردم و نماینده هدف کلی یا هدفی است که مـلت ها باید برای آن بکوشند. سلامـت بر تمام ابعـاد زندگی افراد تاثیر گذار است، از طرف