آزادبخت (۱۳۹۰) در پژوهشی به بررسی رابطه بین طرحواره ناسازگار و رضایت مندی زناشویی در زنان متاهل شهرستان ساری پرداخت گروه نمونه شامل ۲۰۱ نفر از زنان متاهل بود که به شیوه تصادفی چند مرحله ای از میان زنان شاغل ادارات و سازمان های تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی ساری انتخاب شدند. نتایج این تحقیقات نشان داد که بین طرحواره های ناسازگار و رضایت زناشویی رابطه منفی معنی دار وجود دارد و طرحواره های ناسازگار می‌تواند عدم رضایت زناشویی را پیش‌بینی نماید. هم چنین از بین ۵ طرحواره ناسازگار حوزه اول (بریدگی وطرد) رابطه منفی و معنی داری با رضایت زناشویی زنان متاهل دارد و سایر خرده ها رابطه معنی داری با رضایت زناشویی ندارند .

جمع بندی و نتیجه گیری

در جمع بندی مبانی نظری و پژوهشی می توان گفت افسردگی پس از زایمان ابعاد متفاوتی دارد و علاوه بر این ابعاد عوامل مختلفی می‌تواند بر آن تاثیر بگذارد از جمله این عوامل می توان سبک های دلبستگی و طرحواره های ناسازگار اشاره کرد. در عین حال این موضوع نیز امر پذیرفته شده است طرحواره ها با حوادث منفی و فشارهای روانی زندگی تعامل دارند و به طور خلاصه می توان گفت که طرحواره های ناسازگار به دلیل مشکلاتی که در شیوه های برقراری ارتباط و صمیمیت بین فردی و شناخت های افراد نسبت به یکدیگرایجاد می‌کنند می‌توانند به عنوان یک عامل مهم در افسردگی پس از زایمان محسوب شوند. از طرفی ارتباط سالم و مثبت ضمن حفظ استقلال فردی سلامت، شادابی بهترین ها را برای طرفین به همراه دارد. روان شناسان نشان دادند انسان هایی که ارتباط سالم و درستی با دیگران دارند و نسبت به آن هایی که دارای این توانایی نیستند، مشکلات عاطفی کمتری دارند.

فصل سوم:

روش شناسی

۳-۱ مقدمه

در این فصل به معرفی طرح تحقیق، جامعه آماری، نمونه و روش نمونه گیری ابزار پژوهش و توضیحات لازم ‌در مورد مقیاس های افسردگی پس از زایمان، سبک دلبستگی ، طرحواره های ناسازگاری و روایی و پایایی این مقیاس ها پرداختند و در پایان نیز به شیوه ی اجرا و روش های آماری مورد استفاده برای تجزیه و تحلیل فرض ها و سوالات پژوهش می پردازیم.

۳-۲ طرح کلی پژوهش

طرح تحقیق توصیفی است و روش انجام گرداوری داده ها در قالب طرح همبستگی است. طرح کلی پژوهش تبیین پیش‌بینی کننده های افسردگی پس از زایمان بر اساس سبک های دلبستگی و طرحواره های ناسازگار زنان است.

۳-۳ جامعه آماری

جامعه آماری تحقیق بنا به ملاک های ارائه شده درDSM برای تشخیص اختلال افسردگی پس از زایمان وجود غم و اندوه ملاک مهم است ‌بنابرین‏ شامل کلیه مادرانی است که حداکثر یک ماه از زایمان آنان گذشته باشد. با توجه انجام این پژوهش در محدوده زمانی بهار و تابستان ۱۳۹۴ محقق با مراجعه به بیمارستان هایی که محل مراجعه زنان می‌باشد، بیمارستان های حافظ و زینبیه ، مادر و کودک و اردیبهشت شهر شیراز نمونه گیری به عمل آمد.

۳-۴ نمونه آماری و روش نمونه گیری

از انجایی که نوع زایمان ،‌ تعداد زایمان های قبلی و بیماری‌های روانی مادر با افسردگی پس از زایمان در ارتباط است در انجام نمونه گیری ‌به این عوامل توجه شد. لذا مادرانی در این نمونه شرکت داده شدند که زایمان اولی به شیوه سزارین و بدون سابقه بیماری روانی باشند. با توجه ‌به این که انتخاب تصادفی به علت پرکندگی جامعه مشکل بود روش نمونه گیری در دسترس استفاده شد، جهت کفایت نمونه ، تعداد ۲۰۰ نفر مورد سنجش قرار گرفتند.

معیارهای ورود به مطالعه

1. 1. زنان زایمان کرده با حداکثر ‌یک‌ماه از زایمان گذشته باشد.

1. 1. بارداری اول

1. 1. عدم وجود افسردگی قبلی

1. عدم مصرف هر نوع داروی اختلال روانی

۳-۵ ابزار جمع‌ آوری اطلاعات

ابزارهایی که در این پژوهش مورد مطالعه قرار گرفته است شامل پرسش نامه افسردگی پس از زایمان ادینبورگ و پرسش نامه سبک های دلبستگی هازن و شیور، پرسش نامه طرحواره های ناسازگار یانگ می‌باشد.

الف) پرسش نامه افسردگی پس از زایمان ادینبورگ

مقیاس افسردگی پس از زایمان ادینبورگ در ارتباط با خلق افسرده ، اضطراب ، احساس گناه و افکار خودکشی است و توسط کاکس و همکاران (۱۹۸۷) تنظیم شده و بارها به منظور تحقیق روی تشخیص افسردگی پس از زایمان مورد استفاده قرار گرفته است(دنیس،۲۰۰۴). پایایی این پرسش نامه به روش دونیمه کردن ۸۸% و به روش ضریب آلفای استاندارد ۸۷% گزارش شده، اعتبار آن نیز توسط کاکس و همکاران ۸۶% گزارش شده است(کاکس و همکاران ،۱۹۸۷، به نقل از برکتین و همکاران، ۲۰۰۹). درایران نمازی(۱۹۹۳) اعتباراین پرسش نامه را ۷۳% و ۶۳% گزارش کرده‌اند(نمازی ،۱۹۹۳). این مقیاس دارای ۱۰پرسش ۴ گزینه ای است. که حداقل نمره آن، صفر و حداکثر ۳۰ می‌باشد. هر سوال، امتیازی بین صفر تا ۳ ‌بر اساس شدت علایم به خود اختصاص می‌دهد. نمره ی پایین تر، نشان دهنده ی وضعیت بهتر فرد و نمره بالای۱۲، وجود احتمالی اختلال افسردگی را نشان می‌دهد. این ابزار، پرسش نامه معتبری برای سنجش افسردگی پس از زایمان است(ابرهارد گران،۲۰۰۱). و پذیرش آن توسط مادران ۱۰۰درصد گزارش شده است(پنتو،۲۰۰۸). روایی این پرسش نامه در مطالعه ی منتظری در ایران تأیید شده است(منتظری،۲۰۰۷). روایی فرم های مصاحبه توسط تعدادی از اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد روایی محتوا شد. پایایی پرسش نامه ی ادینبورگ با روش سنجش ثبات درونی (آلفای کرونباخ)۹۲a-. تأیید و پایایی سایر فرم مصاحبه از طریق آزمون مجدد، ۹۰درصد به دست آمد. که به صورت مقیاس لیکرتی تدوین شده است و بر جنبه‌های ذهنی افسردگی بویژه ناتوانی در لذت بردن تأکید دارد. فرم های مصاحبه شامل اطلاعات فردی، خانوادگی، مامایی، زایمان، بعد از زایمان و نوزاد بود.

ب) پرسش نامه دلبستگی بزرگسالان(AAS)

این ابزار دارای ۱۵سوال است و توسط هازن و شیور (۱۹۸۷) ارائه شده است و توسط اساتید دانشگاه اصفهان به فارسی ترجمه و آماده اجرا شده است. این پرسش نامه در یک مقیاس لیکرتی (۵درجه ای) درجه بندی گردید که هرگز نمره صفر و به تقریبا همیشه نمره چهار تعلق می‌گیرد. از آزمودنی خواسته شد تا گزینه هایی را انتخاب کنند که سبک مشخص آن ها را در روابط نزدیک بهتر توصیف می‌کند. نمرات خرده مقیاس های دلبستگی توسط میانگین پنج سوال هر خرده مقیاس به دست می‌آید. پنج ماده پرسش نامه مربوط به سبک دلبستگی ناایمن، اضطرابی/ دوسوگرا می‌باشد. پس از تکمیل پرسش نامه و نمره گذاری آن خرده مقیاس که آزمودنی نمره ی بالاتری در آن کسب نموده است به عنوان سبک دلبستگی فرد لحاظ می شود. تحلیل عاملی پرسش نامه هازن و شیور(۱۹۸۷) توسط کالیز ورید(۱۹۹۰) به استخراج سه عامل عمده منجر شد که توسط پژوهشگران به عنوان ظرفیت پیوستن به روابط نزدیک و صمیمی تفسیر می شود.

پایایی و روایی پرسش نامه دلبستگی بزرگسالان