یا استفاده از نیازهای فرعی به ‌عنوان وسیله ای برای رسیدن به یک خودکنترلی بالا، یعنی با بهره گرفتن از نیازهای فرعی از شدت نیازها و تکانه های فوری خود بکاهیم.

۵- پرورش و ایجاد تصور مثبت از خود

پژوهش های بسیاری نشان داده است که عزت نفس بالا با خودکنترلی بالاتری همراه است. وقتی ما دیدگاه منفی تری نسبت به خود داریم و تصورات ما از خود و خودکنترلی خود منفی باشد.

بجای تلاش برای رها شدن از چرخه معیوب ، بیشتر در برابر موقعیت ها تسلیم خواهیم شد و این عامل نیز خود باعث ایجاد انزجار از خویشتن شده و باعث تقویت سازه‌های منفی تری از کنترل در ذهن ما خواهد شد.

‌بنابرین‏ در برابر هر نوع شکستی زیاد خود را سرزنش نکنید و در پی هر شکستی برنامه ای بر تجزیه تحلیل موقعیت و عملکرد خود داشته باشید و سعی کنید نسبت به خود ‌مهربان‌تر باشید.

۲-۴-۳-خود کنترلی و مراقبه

یکی از راهکارهای ارتقا بخشیدن به خودکنترلی، مراقبه است. مراقبه یکی از تمرینات پر فایده است که انواع مختلفی دارد.

صرف نظر از این که فرد چه نوع از مراقبه را برای تمرین انتخاب کند، آن چه به صورت علمی اثبات شده است این است که مراقبه به طور کلی در تمام انواع خود توجه، تمرکز، کنترل خود و خودآگاهی را بهبود می بخشد.

تحقیقاتی که به منظور شناخت عواملی که ممکن است با این اثربخشی در ارتباط باشند انجام گرفته نشان داده‌اند که مغز افرادی که مراقبه می‌کنند از ماده خاکستری بیشتری در قشر پیش پیشانی و دیگر مناطق مغزی که با خودآگاهی مرتبط هستند برخوردار است. تمرین مراقبه در طی زمان توانایی فرد را برای هشیار ماندن نسبت به خود و مدیریت تمایلات افزایش می‌دهد.

۲-۴-۴-واگیر دار بودن توانایی خودکنترلی

نتایج پنج تحقیق مختلف به مدت دو سال نشان می‌دهد که خود کنترلی، رفتاری است که می‌تواند واگیردار باشد و به دیگران سرایت کند.

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، نتایج تمامی این تحقیقات حاکی از آن است که “نگاه کردن و یا تنها فکر کردن به کسی که از قدرت خود کنترلی بالایی برخوردار است می‌تواند افراد دیگر را در مقابله با حوادث بحرانی و شرایط استرس زای شدید مقاوم کند.”

همچنین محققان دانشگاه جوریا که اولین تحقیق از این سری مطالعات را انجام داده‌اند خاطر نشان کردند که عکس این مسئله نیز می‌تواند وجود داشته باشد به طوری که همنشینی با افرادی که از قدرت خود کنترلی بسیار پایینی برخوردارند می‌تواند بر روی سایرین به طور منفی اثر بگذارد.

این دانشمندان در این خصوص اظهار داشتند: “این اثر به حدی قوی است که حتی نگاه کردن به مدت ۱۰ هزارم ثانیه به اسم فردی که از خودکنترلی رفتاری و یا عدم آن برخوردار است می‌تواند بر روی ما تاثیر بگذارد.”

این محققان آزمایشات متعددی را بر روی داوطلبان برای بررسی اینکه انتخاب‌های ما چگونه از رفتارهای دیگران تاثیر می‌پذیرند انجام دادند.

نتایج این تحقیقات نشان می‌دهد: “مشاهده تاثیرات اجتماعی مثبت، خود کنترلی ما را بهبود می بخشند ‌به این ترتیب می توان فهمید فردی که از خود کنترلی بالایی برخوردار است تا چه حد می‌تواند به دیگران در بروز رفتارهای خردمندانه و منطقی کمک کند.”

‌بر اساس گزارش ساینس دیلی، عادات بدی چون استعمال دخانیات، سوء مصرف دارویی و چاقی مفرط می‌توانند تاثیرات منفی بر روی سایرین بگذارند به همین دلیل است که ریشه بسیاری از اعتیادها در معاشرت با افراد معتاد است.

نتایج این تحقیقات در نشریه “شخصیت و روانشناسی اجتماعی” منتشر شده است.

۲-۴-۵- نقش و ضرورت خود کنترلی

می توان ادعا کرد که اگر خود کنترلی ایجاد و تقویت گردد کارکردی به مراتب کارآمدتر از نظارت های خارجی دارد، زیرا در پاره ای از نظارت های بیرونی همواره این دغدغه وجود دارد که آیا از اعتبار و صحت کافی برخوردار است یا آنکه شائبه ها و غرض های دیگری در کار بوده و زد و بندهای رفاقتی یا کینه توزانه در آن نقش داشته است.

از این رو باید پیوسته بر ناظران و بازرسان نیز ناظران دیگری گماشت تا مراقب صحت نظارت آنان باشند. در سامانه های اجتماعی نوعی طراحی سیستم های سایبرنیک وجود دارد که می‌توانند حجم وسیعی از داده ها را بر اساس فرآیندی پیچیده و در زمانی اندک به اطلاعات تبدیل کنند.

اما مسأله خود کنترلی انسان ها در اجتماع که از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است و مهارت های خاص و ویژه ای را مطالبه می‌کند به مانند طراحی سیستم های سایبرنیک چندان کار ساده و آسانی نخواهد بود(خراسانی،۱۳۹۰).

۲-۴-۶-خود کنترلی در سازمان

در عصر حاضر جوامع مختلف می کوشند تا از راه های گوناگون خود کنترلی را در افراد و سازمان‌های خود تحقق بخشند و یا آن را تقویت کنند.در چنین حالتی، بدون حضور مقام مافوق هم کارکنان بدون ترس از عواقب کنترل، وظایف خویش را انجام می‌دهند.

اما آیا چنین وضعیتی عملی است؟ قطعاً جواب مثبت است. بیدارکــردن وجدان فردی و تقویت حس میهن پرستی، فرهنگ سازی و رشد آگاهیهای افراد از اثرات مثبت و مفید خودکنترلی، عواملی هستند کــــــه به تحقق خودکنترلی سرعت می بخشند.

۲-۴-۷-ماهیت و هدف خودکنترلی

خودکنترلی، ایجاد حالتی است در درون فرد که او را به انجام وظایفش متمایل می‌سازد، بدون آنکه عامل خارجی او را تحت کنترل داشتــــه باشد.

هدفی که در خودکنترلی دنبال می شود ارائه یک شخصیت سالم است که به بلوغ فکری رسیده است و در برابر انواع مشکلات از خود مقاومت نشان می‌دهد و خود با بینش عامل آن را انتخاب می‌کند و علاوه بر محیط کار در زندگی شغلی خویش نیز خودکنترل می شود. و این میسر و ممکن نخواهد بود مگر بسترهای مناسب در سازمان فراهم شود تا خودکنترلی در سازمان نهادینه شود که مواردی از آن عبارتند از:

۱ – ایمان به خدا و اعتقادات مذهبی: دراسلام زمینه‌های مناسب برای رشد خودکنترلی افراد فراهم است. فرد مسلمان خود را در مقابل خدا مسئول می پندارد نه در مقابل رئیس و سازمان.

التفات و توجه به حرام و حلال و پرهیز از گناه شیوه هایی هستند که فرد مسلمان را خودکنترل می‌سازند و فرد همیشه خدا را ناظر اعمال خود می‌داند.

۲ – توجه به شخصیت و حرمت کارکنان: واگذاری اختیارات و مسئولیت به کارمندان و شراکت آنان در تصمیم گیریها اعتماد به نفس لازم را به آنان خواهد داد و احساس خواهندکرد که سازمان روی

1. 1. Krietner&Kinicki ↑

1. 1. Snyder ↑

1. 1. Friese&Hofmann ↑

1. 1. Salovay ↑

1. 1. Zohar & Marshal ↑

1. 1. Immunes ↑

1. 1. Gaurdner ↑

1. 1. Mayer ↑

1. 1. Noubel ↑

1. 1. Stenberg ↑

1. 1. Ameram ↑

1. 1. Zohar & Marshal ↑

1. 1. Banastele ↑

1. 1. Spayte ↑

1. 1. Alkeinze ↑