اهداف برنامه درسی هنر

هدف از فعّالیّت های هنری درمدارس

غرض از فعّالیّت های هنری درمدارس این است که دانش آموزخلاقیت داشته باشد، توهمی مفید بیافریند، بینشی را حکایت کند، باطنی از یک انسان به نمایش بگذارد یا یک واقعه را تجسم کند. هنرمی تواند توانایی ترکیب و ساخت را در دانش آموزان تقویت کند، تخیل آن ها را توسعه دهد یا زیرسازی برای تفکرباشد. هنر می‌تواند موجب ایجاد فضایی باشدکه درآن فضا فعّالیّت هنری، روحیه همکاری با دیگران، روحیه کرامت و امیدبخشی رشدیابد. از طریق هنرمی توان توانمندی‌های کودکان و نوجوانان را به خودشان تفهیم کرد و به آن ها جرئت حرکت و رشد داد. یکی از کارهای تربیتی، تفهیم علاقه ها و ذوق های دانش آموزان به آن هاست و این که به چه مصادیقی ‌از علاقه ها رسیده اند، کدام یک را فهمیده اند، نه کدام یک عمل کرده اندو درعمل درحمل کدام یک مهارت یافته و انجام آن برایشان راحت و آسان شده است؟(کیومرثی، ۱۳۸۹: ص۳۹)

آشنایی کودکان با اساس هنرها نه تنهابه آنان توانایی بیان اندیشه با شیوه های هنری( زبان هنر) را می دهدبلکه قدرت تجزیه و تحلیل رویدادهای اطراف و همچنین دقت را درآن ها تقویت می‌کند.سیر تکاملی هنربا فعّالیّت پویای ذهن، رشد اندیشه‌های پربار و ذوق هنری، دقت، حافظه نظری، فعّالیّت فیزیکی وسنجش نظری ارتباط نزدیک دارد (محمدپور، ۱۳۸۲: ص۱۲).

کودکان دبستانی بایدبتوانندمهارت های پایه را فراگیرند، نیازها و خواسته های خود را به دیگران بفهمانند و اندیشه ها و احساسات دیگران را نیزبفهمند و در ایجاد ارتباط انسانی و روابط عاطفی با دیگران و فرصت های بیشتریادگیری، فراگرفتن مهارت های حرکتی و برخورداری از نشاط و شادمانی و موفقیت کسب نمایند و ‌به این وسیله قادربه رشدشخصیت و قدرت آفرینندگی خود باشند. در این باره فعّالیّت ها و محتوای برنامه های درسی هنرنخستین گامی است که درجهت آموزش مهارت های اساسی برداشته می شود و نیز موقعیت های یادگیری پرباری را برای همه آن ها فراهم می‌سازد(اسپارک، ۱۹۸۹).

اهداف برنامه درسی هنر درآموزش ابتدایی

هدف غایی

هدف غایی درس هنر برگرفته ازدیدگاه اسلام ‌در مورد فلسفه حیات است و همسو با برنامه درسی ملی همانا دست یابی به مقام خلیفه الهی و قرب الهی است.

اهداف کلی

چنانچه بخواهیم اهداف کلی درس هنر را درارتباط با برنامه درسی ملی ارائه دهیم، ماتریسی به شکل ذیل خواهیم داشت:

تفکروتعقل

تخیل، حل مسئله، تفکرانتقادی، ابداع وخلق، تفکرسیستمی، پرسش گری، کاوش گری، هدایت مشاهدات تحلیل، قضاوت ‌بر اساس شواهد، تصمیم گیری، قضاوت بر اساس نظام معیار (تعقل )، تأمل درخود، خود ارزشیابی

ایمان ‌و باور

نگرش توحیدی، کرامت وقدرت اراده و انتخاب انسان، ارزشمندی تفکروتعقل، ارزشمندی مخلوقات، هدفمندی خلقت، ارزشمندی علم وعلم جویی، ارزشمندی نهادخانواده، وطن دوستی

علم

کشف جهان به عنوان فعل خداوند، خودآگاهی، فرهنگ وهویت

کار وعمل ومجاهدت

یادگیری مستمر، خود مدیریتی، انجام واجبات و ترک محرمات، مشارکت، همیاری، مهارت کار با دیگران، مهارت های ارتباطی، مهارت رهبری، مطالعه و پژوهش، استفاده ازفناوری اطلاعات و ارتباطات، تولیدمحصول

اخلاق و آداب

حفظ ‌و پالایش انگیزه ها(نیت )، خودپایی و خودپالایی، اعتمادبه نفس، مسئولیت پذیری، انعطاف، اخلاق حرفه ای، پشتکار، نظم و قانون مداری، صدق، صبر، عدالت خواهی و حق طلبی، حسن خلق، احسان و رأفت، قناعت، استقامت و حیا

اهداف تفضیلی

اهداف تفضیلی برنامه درسی هنر در دوره ابتدایی همسو با اهداف کلی دوره ابتدایی با توجه به کارکرد اولیه و ثانویه آن ها تهیه و تدوین گردید. اهداف کلی دوره ابتدایی (مصوب۲۹/۰۲/۱۳۷۹) درهشت بخش اعتقادی، اخلاقی، علمی و آموزشی، فرهنگی و هنری، اجتماعی، زیستی، سیاسی و اقتصادی تنظیم شده است که اهداف ساختاری درس هنرمشخصاً در ارتباط با بخش فرهنگی و هنری شکل گرفته است و اهداف ثانویه آن نیزمی تواند در ارتباط با اهداف کلی دیگربخش ها تدوین شود.

اهداف تفضیلی برنامه درسی هنردوره ابتدایی همسو با اهداف بخش فرهنگی – هنری عبارتنداز:

1. 1. توانایی ارتباط باخلقت:

1. 1. پرورش روحیه زیبایی شناختی؛

1. 1. توانایی تولیدمحصول هنری؛

1. 1. آشنایی بامیراث فرهنگی؛

1. توانایی نقدهنری؛

اهداف جزئی

کرمعلی و رحمانی (۱۳۸۷) اهداف جزئی درسه حوزه دانش، مهارت و نگرش را به شرح زیر می دانند:

اهداف حوزه دانشی:

1. آشنایی باخلقت به عنوان منبع الهام آفرینش های هنری

انسان ‌در طبیعت زندگی می‌کند و نیزجزئی ازطبیعت است. طبیعت زیباترین عناصربصری را درخود دارد. که در رنگ ها و شکل های بسیارمتنوع قابل مشاهده است. گیاهان و گل ها و جانوران، سنگ ها وکوه ها، جویبارها و چشمه ها، آسمان، ماه، خورشید و ستارگان و… نظم وهماهنگی زیبایی دارندکه حواس انسان رابه خودجلب می‌کند و ازسوی دیگر او را در آفرینش آثاری که تمایل داردیاری می رساند.

1. آشنایی بارشته های هنری

دانش آموز برای آن که بتواندعواطف و احساسات و تخیلات خود رابه شکلی مناسب بروز دهدباید راه و روش دراختیارداشته باشد و این راه و روش همان رشته‌های مختلف هنری است. او باید با هریک از رشته‌های هنری به اندازه ای آشنا شودکه بتواندمتناسب با استعداد و علاقه ی خود در رشته هایی فعّالیّت نماید.

1. آشنایی مقدماتی با ابزار و مواد هر یک از رشته‌های هنری

دانش آموز بایدابزار لازم برای هر یک از رشته‌های هنری را بشناسد. برای مثال در کاردستی بایدچسب و قیچی را بشناسد ‌و کاربرد آن ها را بداند همچنین باید مواد مورد نیاز و حتی بی استفاده ای را که درمحیط اطراف او وجود داردمثل انواع کاغذهای نقش دار ساده، سفید و رنگی، قو طی های مقوایی و پلاستیکی، تکه های چوب، برگ های رنگی، سنگ های رنگی کوچک و بزرگ و… را بشناسد و استفاده از هر یک را درساخت یک کاردستی زیبا تجربه کند.

1. آشنایی با میراث فرهنگی و هنری

قدمت هنربسیار زیاد است. مثلاً قدمت آثارنقاشی روی دیوارغارها به ۷۰۰۰ سال پیش از میلاد می‌رسد. انسان همواره سعی کرده آن چه را که برایش جالب توجه بوده و زندگیش را زیباتر ‌کرده‌است به شکل هنر از خودبه جای بگذارد. وی ظروف و اشیای سفالی و فلزی، دست بافت ها و بناهای بسیار زیبا را از زمان‌های گذشته باقی گذاشته است که بیانگرنوع تفکر، نوع زندگی، تمایلات، نیازها و استعدادهای آن روزگار است. این میراث فرهنگی و هنری ما است. به همین دلیل است که برای مثال درکشور مایک چراغ گردسوز، یک زینت زنانه، یک تابلوی نقاشی، یک درچوبی قدیمی، همه ارزش فرهنگی دارند و ماباید درحفظ و نگهداری آن ها بکوشیم. این نشانه های هویت قومی و ملی ما و به قولی شناسنامه ی ما هستند و باید با ارزش شمرده شوند. در ‌هر نقطه از سرزمین ما ایران بسیاری از این آثار وجود داردکه بایدکودکان با آن ها آشنا شوند و به ارزش مادی و معنوی آن هاپی ببرند.

اهداف حوزه نگرش: