- خیلی وام سنگینیه عمه جون، اما اگه خیلی واجبه و مطمئنی می‌تونی پرداخت کنی باشه.
۴-۲-۲ رد کردن دعوت
الف) موقعیت چهارم
پرسش چهارم: شما مدیر یک شرکت تبلیغاتی هستید. رییس از شما دعوت می‌کند در منزلش حضور یابید ولی شما به دلایل شخصی، اصلاً تمایلی به این مهمانی ندارید.
رییس: می‌خواستم دعوتتون کنم امشب تشریف بیارید منزل ما، یه مهمونی کوچیک با حضور مدیران برقراره. خوشحال میشم تشریف بیارید.
شما :……………….
در موقعیت چهارم، پاسخ‌گو باید دعوتی را رد ‌کند. دراین موقعیت نیز پاسخگو کارمندی فرض شده که دعوت رییس خود را رد می‌کند. پس پاسخ‌گو در موقعیت اجتماعی پایین‌تری نسبت به دعوت کننده قرار داردو مسلماً انتظار می‌رود امتناع از پذیرش دعوت همراه با ادب ویژه واصطلاحات مؤدبانه بیشتری باشد. مهم‌ترین استراتژی های بدست آمده از این پرسش به شرح زیر است:
۱) استراتژی تشکر وقدردانی
ازآنجا که دعوت نوعی از لطف ومحبت به شمار آمده، طبق نظریه ادب مثبت، تشکر وقدردانی از دعوت بسیار لازم می کند. مخصوصاً این‌که این دعوت مورد پذیرش قرار نگیرد. لذا مشاهده می‌شود که در بیشتر پاسخ‌ها، پاسخ‌گو از رییس خود قدردانی کرده وسپس دلیل و بهانه خودرا برای نپذیرفتن دعوت بیان می دارد:

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

- خیلی ممنونم جناب رییس، اما شرمنده امشب کار واجبی دارم، نمی‌تونم خدمت برسم.
- ممنونم از لطفتون، اما متاسفانه امشب نمی‌تونم بیام، تولدمادرخانمم هست و دعوت هستیم.
۲) معذرت خواهی
در بسیاری از پاسخ‌ها، پاسخ‌گو استراتژی معذرت خواهی را مقدم داشته وسپس دلیل خود را در ردکردن بیان می دارد .
- معذرت می خواهم، امشب کارواجبی دارم نمی‌تونم در خدمتتون باشم.
- واقعاً شرمندم جناب رییس، ببخشید، نمی‌تونم خدمت برسم، جایی مهمان هستم از قبل، شرمنده.
- عذرخواهی می‌کنم جناب رییس، نمی‌تونم خدمت برسم، خانمم مریضه باید خونه بمونم، ببخشید.
۳) ابرازعلاقه و آرزو همراه با تاسف
استراتژی دیگری که در مو قعیت دعوت بدست می‌آید، ابراز علاقه همراه با تاسف است. به این معنی که پاسخ‌گو ابتدا نسبت به دعوت ابراز علاقه می کند و بعداز اینکه نمی تواند دعوت را بپذیرد ابراز تاسف می کند. مانند:
- خیلی مشتاقم جناب رییس، بیام اما متاسفانه جای دیگه ای قرار دارم امشب.
- خیلی دوست دارم خدت برسم، اما متاسفانه خانم بچه‌ها کمی کسالت دارن، باید منزل بمونم.
۴) دلیل، بهانه و توضیح
مقدم بودن توضیح ودلیل برای نشان دادن صداقت پاسخ‌گو برای ردکردن نیز در میان پاسخ دیده می‌شود. مانند:
-راستش جناب رییس، امشب ساعت ۸ وقت دندانپزشکی دارم، تاکارم تمام بشه کلی طول می‌کشه، نمی‌تونم خدمت برسم شرمندم.
- والا جناب رییس، من امروز عصرمسافرم، یه سفردوسه ساعته باید به کازرون برم، کارواجبیه، نمی‌تونم خدمت برسم.
۵) ابراز تاسف
ابراز تاسف تنها، نیز درمیان پاسخ‌های این موقعیت به چشم می‌خورد:
- متاسفانه امشب کارخیلی مهمی دارم، تا حدود آخرشب گیرم، نمی‌تونم خدمت برسم
۶)بیان شرط برای قبولی درگذشته یا آینده:
این استراتژی نیز برای کاهش کراهت نپذیرفتن دعوت رییس درمیان پاسخ‌ها دیده می‌شود. مانند:
-اگه زودتر گفته بودید برنامه‌ریزی می‌کردم، اما شرمنده برای امشب کارمهمی دارم.
۷)ردکردن مستقیم
ردکردن مستقیم چه با دلیل چه بی‌دلیل در این موقعیت دیده نشده است؛ زیرا ادب اجتماعی وادب مثبت مانع از این می شودکه شخص بدون تشکر یا معذرت خواهی یا دلیل خاصی دعوت رییس را مستقیماً ردکند.
۸) عدم توانایی رد‌کردن
نکته جالبی که درموقعیت دعوت رییس دیده می‌شود این است که تعدادقابل ملاحظه ‌ای نتوانسته‌اند دعوت رییس خود را رد کنند و اظهار داشته‌اند که هرچند با اکراه، دعوت رییس خودرا می پذیرند.
ب) موقعیت پنجم
پرسش پنجم: شما فردا امتحان سختی در پیش دارید. یکی از دوستانتان به شما زنگ می‌زند.
دوستتان : عزیزم می‌خواستم دعوتت کنم امشب برای شام تشریف بیارید خونه ما، چندتا از بچه ها هم هستن به یاد روزهای دبیرستان می‌خوایم دورهم باشیم.
شما :……………………
دراین موقعیت دعوت کننده و پاسخ‌گو دوست هستند ودر موقعیت اجتماعی یکسان قرار دارند. بنابراین پاسخ‌ها متفاوت‌تر از موقعیت قبل بوده وپاسخ‌گو برای ردکردن دعوت مشکل کمتری از جهت به خطر اندازی وجهه مثبت طرف مقابل دارد.
۱) استراتژی تشکر وقدردانی
همان‌طور که گفته شد، ازآن‌جا که دعوت نوعی از لطف ومحبت به شمار آمده، طبق نظریه ادب مثبت، تشکر وقدردانی از دعوت بسیار لازم می نماید. مخصوصاً این‌که این دعوت مورد پذیرش قرار نگیرد. لذا مشاهده می‌شود که در بیش‌ترپاسخ‌ها پاسخ‌گو از دعوت دوست خود و محبتش نسبت به وی، تشکر و قدردانی کرده وسپس دلیل خودرا برای نپذیرفتن دعوت بیان می دارد:
- خیلی ممنونم عزیزم، اما شرمنده به خدا، فردا امتحان دارم، اگه بیام می‌افتم درسو.
- خیلی لطف داری مرسی، ولی آخه فردا امتحان دارم نمی‌تونم بیام، ایشالا دفعه‌ی بعد.
۲) معذرت خواهی
در بسیاری از پاسخ‌ها، پاسخ‌گو استراتژی معذرت خواهی را مقدم داشته وسپس دلیل خود را در ردکردن بیان می دارد :
- معذرت می خوام عزیزم شرمندم، نمی‌تونم بیام امشب، فردا امتحان دارم.