۲ . حق دریافت مزد کافی و مناسب برای کارگران

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۳ . حداکثر ۸ ساعت کار روزانه و در نظر گرفتن ۱ روز به عنوان استراحت هفتگی برای کارگران
۴ . لغو کار کودکان
۵ . برابری مزد زنان و مردان برای کار مساوی
۶ . رفتار و برخورد منصفانه با کارگران مهاجر خارجی
۷ . بازرسی شرایط کار
۸ . کار کارگران مطلقاً نباید به کالا تشبیه شود
۹ . برابری شرایط کار
پیش‌نویس اساسنامه سازمان بین‌المللی کار و اصول نه‌ گانه فوق به جلسه ی عمومی کنفرانس صلح تقدیم شد.
بخش سیزدهم معاهده ورسای یعنی مواد ۳۸۷ تا ۴۲۷ به « اختصاص داشت .این مواد ( به غیر از ماده آخر ) به تأسیس سازمانی دایمی برای تدوین نمرات بین‌المللی کار اختصاص داشته و ماده آخر یعنی ماده ۴۲۷ به اصول کلی در زمینه کار می‌پرداخت.به‌این‌ترتیب اساسنامه ی « سازمان بین‌المللی کار» در ۱۱ آوریل سال ۱۹۱۹ به تصویب رسید و ILOدر همان تاریخ متولد شد .البته اصول کلی مندرج در ماده ۴۲۷ معاهده ورسای ، چند روز بعد یعنی در ۲۸ آوریل همان سال به تصویب رسید .در همین تاریخ اساسنامه یا میثاق سازمان دیگری با عنوان « جامعه ملل » نیز به تصویب رسید که سازمان بین‌المللی کار به آن‌وابسته بود .
بند اول ماده ۲۳ میثاق جامعه به مسئله کار می‌پرداخت این ماده مقرر می‌داشت :
« با رعایت و حفظ اعتبار معاهدات بین‌المللی موجود و یا معاهداتی که در آینده انعقاد خواهد یافت ، اعضای جامعه :
تلاش خواهند نمود که برای کار مردان و زنان و کودکان در قلمرو خویش وضعی عادلانه و مطابق با شأن انسانی پدید آورندو همچنین این وضع و حال را به تمام کشورهایی که با آن‌ها روابط تجاری و صنعتی دارند تعمیم دهند و برای تحقق این امر سازمان‌های بین‌المللی مناسب تأسیس نمایند .»
مقر این سازمان در شهر ژنو بود و هر چند کهILOعضو جامعه ملل بود ولی به نسبت دیگر ارکان جامعه ی ملل از استقلال بیشتری برخوردار گردید . به‌عنوان مثال کشورهایی که از جامعه ملل خارج می‌شدند مجاز بودند تا همچنان در سازمان بین‌المللی کار باقی بمانند .^[۵۲]

مبحث اول : ساختار و تشکیلات سازمان بین‌المللی

سازمان بین‌المللی کار همانند هر سازمان دیگری متشکل از ارکانی است .این ارکان برطبق ماده ۲ اساسنامه (و ماده ۳۸۸ عهدنامه ورسای ) عبارتند از :
۱ . کنفرانس عمومی
۲ . هیئت مدیره
۳ . دفتر بین‌المللی کار
این سازمان علاوه بر ارگان‌های یادشده دارای چندین مؤسسه مطالعاتی و آموزشی و نیز تعدادی کمیسیون فنی است که هر کدام از آن‌ها اقدامات و فعالیت‌هایی را در راستای بهبود وضعیت کارگران و نیل به عدالت اجتماعی به انجام می‌رسانند .
ویژگی منحصربه‌فرد سازمان بین‌المللی کار ، شرکت سه‌جانبه نمایندگان دولت‌ها ، کارگران و کارفرمایان در هر یک از بخش‌های آن است . به عبارت دیگر « کلیه ارگان‌های سازمان بین‌المللی کار یعنی کنفرانس بین‌المللی کار ، هیئت مدیره ، کمیسیون‌های مختلف مرکب از سه دسته نمایندگان دولت ، کارگران و کارفرمایان است . »
ویژگی سه‌جانبه بودن سازمان بین‌المللی کار ، حتی در مقایسه با دیگر ارگان‌های نظام سازمان ملل متحد بی‌همتاست .^[۵۳]
بسیاری از نویسندگان بر این عقیده‌اند که ساختار سه‌جانبه این سازمان سبب توانمند شدن آن شده است ، به طوری که وقوع جنگ جهانی دوم و بروز بحران‌های اقتصادی گوناگون نتوانسته لرزه‌ای هرچند کوچک بر بنیان‌های استوار ILOوارد سازد . درحالی‌که برخی از همین وقایع و حوادث موجب شد تا جامعه ی ملل تضعیف شده و حتی سرانجام با شکست مواجه گردد و جای خود را به سازمان ملل متحد دهد .

مبحث دوم : اهداف راهبردی و اقدامات سازمان بین‌المللی کار

هر سازمان بین‌المللی دارای اهداف و وظایفی است که در اساسنامه آن سازمان پیش‌بینی شده وسیاست‌ها و راهبردهای سازمان مذکور بر اساس این اهداف و وظایف تعیین می‌شود و به مرحله اجرا درمی‌آید . سازمان بین‌المللی کار نیز از این قاعده مستثنی نیست و دارای اهداف و وظایفی است.
اهداف اولیه سازمان بین‌المللی کار در سال ۱۹۱۹ و در متن اولیه ی اساسنامه ترسیم شد. ولیکن در دهه های بعد به ویژه در سال ۱۹۴۴ اهداف و وظایف سازمان به نحو« روشن‌تر ، کامل‌تر و دقیق‌تری »^[۵۴] تعیین گردید .
در سال‌های اخیر یعنی در سال ۱۹۸۸ میلادی نیز اعلامیه ی اصول وحقوق بنیادین کار به تصویب رسیده است و در آن از کشورهای عضو خواسته شده تا حقوق اساسی و بنیادین کار را رعایت کنند .
علاوه‌بر این چهار هدف راهبردی سازمان بین‌المللی کار نیز در آستانه ی هشتادمین سالگرد تأسیس این سازمان تعیین شده است . این اهداف متضمن آرمان‌های والای موسسان اولیه سازمان بین‌المللی کار است ونیل به آن‌ها مفهوم« کار شایسته» برای همه مردان و زنان را تضمین می‌کند .
در این مبحث ابتدا به تشریح اهداف و وظایف سازمان بین‌المللی کار می‌پردازیم ، سپس اقدامات ، فعالیت‌ها و برنامه‌های سازمان را با توجه به اهداف مذکور در سطوح ملی، منطقه‌ای و جهانی مورد بررسی قرار می‌دهیم .

گفتار اول : اهداف راهبردی و وظایف سازمان بین‌المللی کار

در بخش‌های قبلی به شروط کارگری و اصول نه گانه ای که در عهدنامه صلح ورسای مورد پذیرش واقع شدند ، اشاره شد .این اصول در واقع وظایف و اهداف این سازمان بین‌المللی نوپا و تازه‌تأسیس را مشخص نموده وباتغییرات اندکی در اساسنامه آن گنجانیده شده است .
اینک به بررسی مقدمه اساسنامه ی سازمان بین‌المللی کار می‌پردازیم که در بردارنده ی اهداف و مقاصد اولیه ی این سازمان می‌باشد. مهم‌ترین وظیفه سازمان بین‌المللی کار ، استقرار عدالت اجتماعی در سراسر جهان است. مقدمه‌ی اساسنامه، تحقق عدالت اجتماعی را شرط لازم برای برقراری صلح جهانی پایدار و واقعی دانسته است .
ادوارد فیلان چهارمین مدیرکل دفتر بین‌المللی کار در خصوص رابطه بین عدالت اجتماعی و صلح جهانی پایدار می‌گوید :^[۵۵]
« …صلح غیر از حالت نبود جنگ است و صلح واقعی زمانی جود دارد که شرایط عادلانه و هماهنگ کار در داخل کشورها و در رابطه بین کشورها وجود داشته باشد وحالت رقابت را ازصورت خطرناک‌و نامشروع آن بیرون بیاورد .تدوین مقررات بین‌المللی کار به چنین صلحی می‌تواند قطعاً کمک کند .
….ایجاد مقررات بین‌المللی کار ، مفهوم هم‌بستگی بین کارگران را تقویت می‌کند ونوعی وجدان اجتماعی مشترک به وجود می‌آورد وامکان همکاری مشترک را افزایش می‌دهد . علاوه بر آن، مشارکت مستقیم کارگران در تدوین مقررات بین‌المللی کار از طریق شرکت نمایندگان سازمان‌های کارگری کشورهای عضو در مراحل مختلف تصویب مقررات در واقع نوعی مشارکت مردم جهان در تأمین صلح است .»
دیباچه اساسنامه سازمان بین‌المللی کار، برای بهبود شرایط کار، راهکارهای ذیل را پیش‌بینی کرده است :
- تنظیم ساعات کار و تعیین حداکثر مدت کار در روز و هفته
- به کار گماری نیروی کار و جلوگیری از بیکاری
- تعیین موضع کافی برای امرارمعاش
- حمایت از کارگران در برابر بیماری‌های عمومی و امراض و حوادث ناشی از کار
- حمایت از منافع کارگران شاغل در خارج از وطن خویش
- حمایت از کودکان، جوانان و زنان
- تأمین و پیش‌بینی مستمری‌های پیری و معلولیت
- به رسمیت شناختن اصل مزد برابر برای کار باارزش مساوی
- به رسمیت شناختن اصل آزادی انجمن‌ها و حق تشکل
- سازماندهی آموزش فنی و حرفه‌ای
تا سال ۱۹۴۶ ماده ۴۲۷ پیمان ورسای و یا همان ماده ۴۱ اساسنامه، اهداف، اصول کلی و صلاحیت‌های سازمان بین‌المللی کار را بیان می‌کرد . اما در بیست و ششمین کنفرانس بین‌المللی کار در سال ۱۹۴۴ ، اعلامیه مربوط به اهداف و مقاصد سازمان بین‌المللی کار به تصویب رسید که جانشین ماده ۴۱ اساسنامه گردید . این سند که بعدها به نام اعلامیه ی فیلادلفیا شهرت یافت از سال ۱۹۴۶ رسماً به‌عنوان ضمیمه اساسنامه سازمان بین‌المللی کار شناخته می‌شود ماده نخست اساسنامه مقرر می‌دارد : « به منظور تحقق مقاصد مذکور در دیباچه این اساسنامه و اعلامیه مربوط به اهداف و مقاصد سازمان بین‌المللی کار که در دهم ماه می ۱۹۴۴ در فیلادلفیا به تصویب رسیده و متن آن پیوست این اساسنامه است ، سازمانی دایمی تأسیس می‌گردد.»
از علل مختلفی که زمینه‌ساز تنظیم و تصویب این سند مهم و سرنوشت ساز بود می‌توان به دو علت اشاره نمود . نخست ،آن که در فاصله بین ۲ جنگ جهانی ، دنیا با دگرگونی‌های عمیق اجتماعی و اقتصادی مواجه شده بود . دیگر آنکه سطح توقع کارگران و مدافعان حقوق آن ها نسبت به سال‌های آغازین فعالیت سازمان بین‌المللی کار افزایش یافته بود .
این اعلامیه در ۵ بند به بیان اهداف و مقاصد سازمان بین‌الملل کارو نیز اصول لازم الرعایه در سیاست کشورهای عضو می‌پردازد .
بند نخست اعلامیه‌اصول زیر را که سازمان بر پایه ی آن‌ها بنا شده است را مورد تأیید قرار می‌دهد:
« - کار کالا نیست^[۵۶]
- آزادی بیان و انجمن برای پیشرفت پایدار ضروری است
- فقر… خطری برای رفاه همه محسوب می‌شود
- مبارزه با احتیاج باید در هر کشور با نیروی خستگی‌ناپذیر ادامه یابد و در سطح بین‌المللی نیز با تلاش مداوم و هماهنگ پیگیری شود و در این مبارزه ، نمایندگان کارگران و کارفرمایان با نمایندگان دولت‌ها به طور برابر همکاری داشته باشند و آزادانه در گفتگوها شرکت کننده و در تصمیم‌گیری‌های دموکراتیک در زمینه گسترش رفاه عمومی مشارکت نمایند .»
بند دوم اعلامیه‌نیز ضمن تأکید بر عدالت اجتماعی مقرر می‌دارد :
«… همه افراد بشر ، صرف‌نظر از نژاد ، عقیده یا جنس حق دارند که پیشرفت مادی و شکوفایی معنوی خود را آزادانه و با برخورداری از کرامت انسانی و در امنیت اقتصادی با فرصت مساوی دنبال کنند … »
بند سوم اعلامیه فیلادلفیا به‌منظور اجرای اهداف فوق وظایف سازمان بین‌المللی کار را به شرح زیر بیان کرده است:
- تأمین اشتغال کامل و ارتقای سطح زندگی افراد