کم

(۳ ،۲ ، ۱)

نسبتاً کم

(۵ ،۳٫۵ ، ۲)

متوسط

(۷ ،۵ ، ۳)

نسبتاً زیاد

(۸ ،۶٫۵ ، ۵)

زیاد

(۹ ، ۸ ، ۷)

خیلی زیاد

(۱۰ ،۹٫۵ ، ۸٫۵)

۳-۶ شیوه تجزیه و تحلیل داده‌ها
همان‌گونه که در مراحل قبل توزیع داده شد، در تحقیق حاضر از دو تکنیک AHP فازی و TOPSIS فازی جهت انتخاب بهینه تامین‌کنندگان استفاده خواهد شد. بنابراین در ادامه به معرفی این دو تکنیک می‌پردازیم.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۳-۶-۱ تکنیک تحلیل سلسله مراتبی
در علم تصمیم‌گیری که در آن انتخاب یک راهکار از بین راهکارهای موجود و یا اولویت‌بندی راهکارها مطرح است،‌ چند سالی است که روش های تصمیم‌گیری با معیار‌های چندگانه^[۴۴] یا MCDM جای خود را باز کرده‌اند. (قدسی‌پور، ۱۳۸۷) در این گونه تصمیم گیری ها چندین شاخص یا هدف که گاه با هم متضاد هستند در نظر گرفته می‌شوند. اگر در تصمیم‌گیری با معیارهای چندگانه (MCDM) منظور از معیار شاخص^[۴۵] باشد آنرا به نام تصمیم‌گیری با شاخص‌های چندگانه^[۴۶] (MADM) می‌شناسند و اگر منظور از معیارهای چندگانه هدف^[۴۷] باشد آن را به نام تصمیم‌گیری با اهداف چندگانه^[۴۸] (MODM) گویند. (حبیبی، ۱۳۹۰)
یکی از نخستین روش های تصمیم‌گیری با شاخص‌های چندگانه (MADM) روش تحلیل سلسله‌مراتبی^[۴۹] (AHP) میباشد که بیش از سایر روشها در علم مدیریت مورد استفاده قرار گرفته است. فرایند تحلیل سلسله‌مراتبی یکی از معروفترین فنون تصمیم‌گیری چند منظوره است که اولین بار توسط توماس ال. ساعتی عراقی الاصل در دهه ۱۹۷۰ ابداع گردید. فرایند تحلیل سلسله‌مراتبی منعکس کننده رفتار طبیعی و تفکر انسانی است. این تکنیک، مسائل پیچیده را بر اساس آثار متقابل آنها مورد بررسی قرار می‌دهد و آنها را به شکلی ساده تبدیل کرده به حل آن می‌پردازد.
فرایند تحلیل سلسله‌مراتبی در هنگامی که عمل تصمیم‌گیری با چند گزینه رقیب و معیار تصمیم‌گیری روبروست می‌تواند استفاده گردد. معیارهای مطرح شده می‌تواند کمی ویا کیفی باشند. اساس این روش تصمیم‌گیری بر مقایسات زوجی نهفته است. تصمیم گیرنده با فرآهم آوردن درخت سلسله‌مراتبی تصمیم آغاز می‌کند. درخت سلسله مراتب تصمیم، عوامل مورد مقایسه و گزینه‌های رقیب مورد ارزیابی در تصمیم را نشان می‌دهد. سپس یک سری مقایسات زوجی انجام می‌گیرد. این مقایسات وزن هر یک از فاکتورها را در راستای گزینه‌های رقیب مورد ارزیابی در تصمیم نشان می‌دهد. در نهایت منطق فرایند تحلیل سلسله‌مراتبی به گونه‌ای ماتریس‌های حاصل از مقایسات زوجی را با یکدیگر تلفیق می‌سازد که تصمیم بهینه حاصل آید.
در فاز دوم این مطالعه با بهره گرفتن از تکنیک فرایند تحلیل سلسله‌مراتبی اقدام به اولویت‌بندی معیارهای اصلی انتخاب تامین کنندگان گردیده است. پنل مورد نظر براساس ترکیبی از خبرگان با تخصص‌های گوناگون تعیین گردید و از نمونه‌ای به حجم ۱۰ نفر استفاده شده است. این تحلیل براساس دیدگاه ۱۰ نفر از خبرگان و براساس مقایسه‌های زوجی با بهره گرفتن از پرسشنامه خبره با مقیاس مندرج در جدول ۳-۱ صورت گرفته است.
۳-۶-۱-۱ اولویت‌بندی معیارها با تکنیک AHP فازی
مفهوم فازی بودن در روش AHP کلاسیک به صورت غیرمستقیم و بدون استفاده از مجموعه­های فازی مورد توجه قرار گرفته است. در واقع در این روش با بهره گرفتن از عبارات کلامی در جدول (۳-۱)، مفهوم فازی بودن در تعیین ماتریس­های مقایسه زوجی دخالت داده می­ شود. بنابراین با تعمیم روش فوق، روش­هایی ارائه می­گردد که در آن­ها از اعداد فازی برای بیان میزان ارحجیت عناصر استفاده می­ شود. در این میان به روش­های ارائه شده توسط باکلی^[۵۰] (۱۹۸۵)، لارهوون و پدریچ^[۵۱] (۱۹۸۳)، چانگ^[۵۲] (۱۹۹۲) و … می­توان اشاره نمود. همچنین بررسی وسیعی در ارتباط با این تکنیک­ها را می­توان در آثار کارامان (۲۰۰۴) مشاهده نمود. در این پژوهش از AHP فازی به روش آنالیز توسعه چانگ استفاده می­ شود.
از آنجایی که در این تحقیق از روش AHP فازی چانگ استفاده شده است، در ادامه به توضیح این روش می­پردازیم:
چنانچه  مجموعه اهداف و  مجموعه آرمان­ها باشد، آنگاه طبق این روش با در نظر گرفتن هر هدف، آنالیز توسعه را می­توان برای هر یک از آرمان­ها (  ) انجام داد. بنابراین می­توان به صورت زیر m مقدار آنالیز توسعه برای هر هدف داشت:
که

که تمام  ها عدد فازی مثلثی^[۵۳] هستند که به صورت  بیان می­گردند. شکل ذیل یک عدد فازی مثلثی را نشان می­دهد:

m
u
l
۱

مراحل آنالیز توسعه چانگ به صورت زیر است (کهرامن و دیگران^[۵۴]، ۲۰۰۴)