۲-۱۷ مثال اجرایی
در ادامه اجرای یک طرح عمرانی تحت شرایط مختلف (به لحاظ تأمین منابع مالی) مورد بررسی قرار گرفته است.
الف) شرایط ایده‌ال
برآوردهای اولیه از مطالعات طرح، اطلاعات زیر را نشان می‌دهد:
مدت زمان اجرای طرح : ۴ سال
هزینه نهایی کل طرح : ۳۲۰۰ میلیارد ریال
ب) شرایط واقعی (عملکرد)
طبق گزارشهای مستند از سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی، تخصیص اعتبار در پروژه‌های عمرانی بطور میانگین حدود %۵۰ است. براین اساس با حذف شرایط تورمی، مدت زمان اجرای طرح به ۸ سال می‌رسد. با فرض حداقل افزایش هزینه پروژه‌ها معادل %۳۸ به ازاء هر سال تأخیر (طبق آمارهای سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی) هزینه تمام شده طرح یاد شده بالغ بر ۸۰۰۰ میلیارد ریال می‌شود.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

مدت زمان اجرای پروژه : ۸ سال
عملکرد هزینه‌ای پروژه : ۳۲۰۰ + (۴*۳۸/۰) *۳۲۰۰ = ۸۰۹۶ میلیارد ریال
اعتبار دستگاه
(میلیارد ریال)
شکل ۲-۲ اجرای طرح عمرانی
ج) استفاده از تسهیلات بانکی^[۹]
تحت چنین شرایطی بدلیل اینکه نرخ سود تسهیلات بانکی از نرخ افزایش هزینه‌های پروژه به سبب طولانی شدن مدت اجرا، به مراتب کمتر است اخذ وام از بانک‌ها (دولتی یا خصوصی) به منظور رفع مشکلات مالی پروژه و جلوگیری از توقف در روند اجرایی آن دارای توجیه اقتصادی می‌باشد. این حالت (تأمین کسری اعتبار مورد نیاز پروژه با بهره گرفتن از تسهیلات بانکی) در نمودار زیر آمده است.
مدت زمان اجرای پروژه : ۴ سال
عملکرد هزینه‌ای پروژه : ۱۶۰۰ +۴۰۰*۴ + (%۲۰*۴۰۰) *۴ = ۳۵۲۰ میلیارد ریال
شکل ۲-۳ استفاده از تسهیلات بانکی
اعتبار تخصیص یافته سنواتی دستگاه = ۴۰۰ میلیارد ریال
تسهیلات اخذ شده توسط دستگاه از بانک عامل = ۴۰۰ میلیارد ریال
بدهی دستگاه به بانک عامل در پایان سال =
اصل تسهیلات معادل ۴۰۰ میلیارد ریال + سود تسهیلات مذکور معادل ۸۰ میلیارد ریال
د) استفاده از گردش مالی دستگاه نزد بانک عامل
اما اگر امکان استفاده بانک عامل از گردش مالی دستگاه نزد بانک فراهم آید بالطبع دستگاه مجری نیز می‌تواند مازاد توان تسهیلات دهی بانک را در زمان کسری اعتبارات خود جذب نماید. در این‌حالت بدهی دستگاه به بانک در پایان سال تنها شامل اصل تسهیلات اخذ شده (در این مثال ۴۰۰ میلیارد ریال) و کارمزد ارائه این خدمات (%۲) بوده که با سود تسهیلات مذکور (%۲۰) اختلاف فاحشی دارد.
مدت زمان اجرای پروژه : ۴ سال
عملکرد هزینه‌ای پروژه : ۱۶۰۰ +۴۰۰*۴ + (%۲ *۴۰۰) *۴ = ۳۲۳۲ میلیارد ریال
اعتبار تخصیص یافته سنواتی دستگاه = ۴۰۰ میلیارد ریال
تسهیلات اخذ شده توسط دستگاه از بانک عامل = ۴۰۰ میلیارد ریال
بدهی دستگاه به بانک عامل در پایان سال = اصل تسهیلات معادل ۴۰۰ میلیارد ریال+ کارمزد تسهیلات
در این شرایط دستگاه مجری جون همواره اعتبار مورد نیاز را در دسترس دارد می تواند نسبت به گشایش اعتبارات اسنادی ریالی به نفع پیمانکاران خود اقدام نموده و علاوه بر تضمین عدم توقف پروژه‌ به سبب بروز مشکلات مالی به حل سایر مشکلات و موانع موجود (ناتوانی پیمانکاران و ضعف درون دستگاهی) در مسیر اجرای پروژه‌ها بپردازد.
جدول شماره (۲-۷) مقایسه‌ حالت‌های مختلف تأمین منابع مالی طرح‌ها