فصل سوم
روش تحقیق
مقدمه
روش تحقیق، هدایتگر جستجوهای علمی در جهت دستیابی به حقیقت میباشد. دستیابی به اهداف تحقیق، تنها از طریق روششناسی درست ممکن است. به عبارت دیگر، تحقیق از حیث روش، اعتبار مییابد نه از موضوع تحقیق. روش های تحقیق بر حسب اهداف تحقیق و همچنین نحوه گردآوری داده ها به شکلهای مختلف دستهبندی میشوند. هر کدام از این دسته ها دربرگیرنده روش های مختلفی هستند که کاربردها، مزایا و معایب خاص خود را دارند. محقق باید توجه داشته باشد که اعتبار دستاوردهای تحقیق به شدت تحت تأثیر اعتبار روشی است که برای تحقیق برگزیده است(خاکی، ۱۳۷۸).

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

در این فصل روش تحقیق، جامعه و نمونه آماری، روش گردآوری داده ها، روایی و پایایی ابزار گردآوری و آزمونهای آماری مورد استفاده جهت تجزیه و تحلیل داده های تحقیق، مطرح میگردد.
۳-۱-مدل مفهومی
هر مدل مفهومی به عنوان مبنایی جهت انجام مطالعات و تحقیقات است به گونهای که متغیرهای مورد نظر تحقیق و روابط میان آنها را مشخص میکند. به عبارت دیگر میتوان گفت که به صورتی ایدهآل، مدل مفهومی یا همان نقشه ذهنی^[۲۹] و ابزار تحلیل^[۳۰] (میرزایی ، ۱۳۷۵: ۱۰)، یک استراتژی جهت شروع و انجام تحقیق است به گونهای که انتظار میرود در حین اجرای تحقیق، متغیرها، روابط و تعاملات بین آنها مورد بررسی و آزمون قرار گرفته و حسب ضرورت، تعدیلاتی در آنها انجام شده و عواملی نیز از آنها کم یا زیاد شود.
به منظور برنامه ریزی جهت اجرای تحقیق حاضر از الگوی زیر استفاده میشود که ارتباط بین مؤلفه‌های جو سازمانی و خلاقیت و استرس شغلی را نشان میدهد. مدل مفهومی تحقیق با الهام از نظریه جو سازمانی هالپین و کرافت (۱۹۶۲) در نظر گرفته شده است.
شکل زیر مولفه های تحقیق را در قالب مدل مفهومی نشان می‌دهد:
مؤلفه‌های جو سازمانی:
روحیه
مزاحمت
بی علاقگی
صمیمیت
ملاحظه‌گری
فاصله‌گیری
تأکید بر تولید
جنسیت
نفوذ و پایایی
استرس شغلی
خلاقیت
شکل ۳-۱: مدل مفهومی تحقیق محقق ساخته بر اساس نظریه هالپین و کرافت (۱۹۶۲)
متغیر مستقل: جو سازمانی که دارای ابعاد روحیه، مزاحمت، بی علاقگی ، صمیمیت، ملاحظه‌گری، فاصله‌گیری،جنسیت ، نفوذ و پایایی و تأکید بر تولید می‌باشد.
متغیرهای وابسته: استرس شغلی و خلاقیت می‌باشند.
۳-۲- روش تحقیق
بر اساس هدف تحقیق، تحقیقات علمی را میتوان به دو دسته بنیادی و کاربردی تقسیم کرد. تحقیقات بنیادی در جستجوی کشف حقایق و شناخت پدیده ها بوده، مرزهای دانش بشری را توسعه میدهند و قوانین علمی را کشف میکنند. تحقیقات کاربردی با بهره گرفتن از بستر معرفتی که از طریق تحقیقات بنیادی فراهم شده است، برای رفع نیازهای بشر و توسعه رفاه و آسایش و ارتقای سطح زندگی انسان مورد استفاده قرار میگیرند(حافظنیا، ۱۳۸۱: ۵۰).
تحقیق حاضر از حیث هدف در دسته تحقیقات کاربردی قرار میگیرد؛ زیرا تئوریهای آزموده شده را به منظور شناسایی و حل مسائل در جامعه آماری خود مورد بررسی قرار میدهد.
بر اساس ماهیت و روش، تحقیقات علمی را میتوان به پنج دسته تقسیم کرد که عبارتند از: تحقیقات تاریخی، توصیفی، همبستگی، تجربی و علّی.
تحقیق حاضر از نظر روش و ماهیت در دسته تحقیقات توصیفی-همبستگی قرار میگیرد. تحقیقات توصیفی به مطالعه ویژگیها و صفاتی در جامعه آماری میپردازند و وضعیت فعلی جامعه را در قالب چند صفت یا متغیر مورد بررسی قرار میدهند. تحقیقات همبستگی، وجود یا عدم وجود رابطه بین متغیرها را مورد ارزیابی قرار میدهند. در اینگونه تحقیقات محقق میخواهد بداند آیا تغییر در متغیر مستقل، با تغییر در متغیر وابسته همراه است یا خیر و اگر چنین ارتباطی وجود دارد، از چه نوع و میزان آن چقدر است؟ اساساً همبستگی به دو شکل وجود دارد، همبستگی مثبت و منفی. همبستگی مثبت آن است که جهت تغییر در یک متغیر با جهت تغییر در متغیر دیگر همسو باشد. همبستگی منفی آن است که جهت تغییرات یک متغیر با جهت تغییرات متغیر دیگر همسو نباشد(حافظنیا، ۱۳۸۱: ۶۵).
۳-۳-جامعه آماری
منظور از جامعه آماری، همان جامعهای است که مورد مطالعه قرار می گیرد. در واقع جامعه عبارت است از همه اعضای واقعی یا فرضی که علاقمند هستیم تا نتایج تحقیق و یافته های پژوهشی را به آنها تعمیم دهیم (دلاور، ۱۳۷۴: ۱۴۷).
بر اساس تعریفی دیگر جامعه آماری، عبارت است از مجموعهای از افراد یا اشیایی که دارای ویژگی همگون، مشترک و فابل اندازه‌گیری میباشند (نادری، ۱۳۶۹: ۴۱). در این تحقیق جامعه آماری مورد بررسی عبارت است از جامعه آماری این تحقیق، مدیران و کارکنان اداره کل بیمه سلامت استان گلستان و ادارات تابعه شهرستانی می‌باشد که جمعاً تعداد آن ۱۰۵ نفر می‌باشد.
۳-۴-حجم نمونه
نمونه آماری این تحقیق با بهره گرفتن از جدول مورگان محاسبه گردید و با توجه به اینکه تعداد جامعه آماری ۱۰۵ نفر بود، تعداد نمونه مورد نیاز برای انجام تحقیق بر اساس جدول کرجسی-مورگان ۸۸ نفر می‌باشد.
۳-۵- روش نمونهگیری
از روش نمونه‌گیری تصادفی-ساده برای بدست آوردن حجم نمونه استفاده گردید.
۳-۶-ابزار جمع آوری داده ها
در هر تحقیق متعارف، جمعآوری اطلاعات یکی از مهمترین برههها است. کارجمعآوری اطلاعات در هر تحقیق، نه تنها باید از چند یا چندین روش استفاده کرد، بلکه باید روش به درستی و با شناخت کامل برگزیده شود و به درستی به کار گرفته شود.
روش های جمعآوری اطلاعات به دو دسته تقسیم میشود: ۱- روش‌های مستقیم نظیر مشاهده، مصاحبه، پرسشنامه و غیره ۲- روش‌های غیرمستقیم نظیر استفاده از اسناد و مدارک. یک محقق باید هر دو روش را بکار گیرد، یعنی هم خود پدیده را مستقیماً تجزیه و تحلیل کند، هم از طریق داده های جمعآوری شده توسط دیگران (کتابها، اسناد و….) آن را مورد شناسایی قرار دهد (ساروخانی، ۱۳۸۱: ۱۷۲-۱۷۱).
بنابراین هر پدیده از نظر کیفی و کمی ویژگی‌هایی دارد که آگاهی در مورد این ویژگیها، به ماهیت و نحوه دستیابی به آنها وابسته است. این پدیده ها به عنوان متغیر، در طول زمان دگرگون و متحول میشوند. هدف هر تحقیقی، دستیابی به اطلاعات در مورد این تغییرات است. یافتن پاسخ و راهحل برای مسأله انتخاب شده در هر تحقیق، مستلزم دست یافتن به دادههایی است که از طریق آنها بتوان فرضیههایی که به عنوان پاسخ احتمالی و موقتی برای مسأله تحقیق مطرح شدهاند، را آزمون کرد(خاکی، ۱۳۷۸: ۱۵۹). از بین ابزارهای جمعآوری داده ها در تحقیق حاضر از پرسشنامه استفاده گردید. و ساختار پرسشنامه‌های مورد استفاده به صورت جدول ذیل می باشد: