گزارش‌های این گروه شرح کاملی از دربار شاه طهماسب اول می باشد. آنها در گزارش‌های خود اطلاعات جالبی درباره نواحی و ممالک ایران ، محصولات ، خلق و خوی مردم و شخص شاه ، وضع حکومت و دربار چگونگی عادات ، آداب و رسوم حاکم بر ایران ، شیوه اداره دستگاه دادگستری و حکومت ایران در اختیار می‌گذارند.
سیاحت نامه شاردن :
ژان شاردن ( ۱۶۴۳ ـ ۱۷۱۳ م ) سیاح معروف فرانسوی ، از اهالی پاریس و پدرش ، جواهرفروش بود. شاردن در سال ۱۶۶۵ م و درحالی که بیش از ۲۲ سال نداشت ، برای خرید جواهر ، عازم هند شرقی شد. پس از عبور از ایران ، به هند رسید و در فاصله سال های ۱۶۶۴ ـ ۱۶۷۷ م / ۱۰۷۵ ـ ۱۰۸۸ ه ق دوبار به ایران سفر کرد و در هر نوبت شش سال در ایران ، اقامت نمود. دراین مدت زبان فارسی را فراگرفت و شاه عباس دوم از او حمایت کرد. وی همچنان در مدت اقامت خود در ایران اوضاع سیاسی ، اجتماعی و نظامی ایران را به طرز دقیقی مطالعه کرد و به یاری نقاشی به نام گرلو که همراه او بود ، تصاویر نفیسی از بناهای تاریخی و لباس‌های آن زمان تهیه دید و سرانجام در سال۱۶۷۰ م با مجموعه گرانبهایی به فرانسه بازگشت. در پاریس کتاب تاجگذاری شاه سلیمان صفوی را منتشر کرد.وی بار دیگر در سال۱۶۷۳م به اصفهان بازگشت و پس از چهار سال اقامت در ایران ، عازم هندوستان شد و سپس از طریق دماغه امیدنیک به اروپا رفت. در این زمان به دلیل آزار و اذیت لویی چهاردهم نسبت به پیروان مذهب پروتستان شاردن فرانسه را ترک گفته به انگلستان رفت و بقیه عمر خود را در آنجا گذراند. وی در این مدت به تدوین یادداشت‌های سیاحت‌های خود پرداخت و چون به خط و زبان فارسی آشنا بود در تنظیم مطالب سیاحت نامه اش از متون بسیارکتاب‌های خطی استفاده کرد و این ، یکی از امتیازات برجسته سیاحت نامه اوست. عیبی که بر سیاحتنامه بسیار مفصل شاردن گرفته اند این است که وی با وجود دانستن زبان فارسی و ترکی که در آن روزگاران در بعضی از شهرهای ایران رایج بود به سبب همنشینی و همصحبتی با جاه مندان ، در اعماق اجتماع ایران نفوذ نکرده است. در سال ۱۶۸۶ م جلد اول سیاحت نامه وی در لندن چاپ و منتشر شد و دوره کامل آن نیز برای اولین بار در سال ۱۷۱۱ م تحت عنوان سیاحت نامه شوالیه شاردن در ایران و هند شرقی در آمستردام به چاپ رسید.

( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

از میان سیاحانی که به ایران آمده اند ، کسی که توانسته جامعترین شرح را درباره اوضاع اجتماعی و سیاسی ایران بنویسد ، بدون تردید شاردن است و هیچ کدام از سیاحان اروپایی به اندازه شاردن ، ملل مغرب زمین رابا تمدن و فرهنگ ایران دوره صفویه آشنا نساخته‌اند. سیاحت نامه شاردن در شمار مفصل ترین و بهترین سیاحت نامه‌هاست و از مفیدترین منابع تاریخ عصر صفویه به حساب می آید.
سفرنامه کمپفر
انگلبرت کمپفر در شانزدهم دسامبر ۱۵۹۱ در گملو واقع در لیپیه به دنیا آمد. وی در دانشگاه رشته طب و علوم طبیعی تحصیل  کرده و بعد به سوئد رفته، و آنجا ساکن شد. هنگامی که کمپفر در سوئد بود قرار شد که درباره پادشاه آنجا برای ترغیب کردن جنگ میان ایران و عثمانی هیئتی را از دربارش به دربار ایران بفرستد که کمپفر به  عنوان منشی و طبیب آن هیئت انتخاب شد ( ۱۶۴۸ م / ۱۰۹۶ ه ق ). کمپفر در ابتدای ورودش در قزوین که در قرن ۱۶ پایتخت ایران بود اقامت گزید و بعد به اصفهان رفته و مدت ۲۰ ماه در آنجا بود. کمپفر در این مدت درباره سازمان و اصول اداری دولت درباربهمراه اوضاع جغرافیایی ایران در قرن ۱۷ یادداشتهایی نوشت . وی برای جمع آوری مطالب ناچار به آموختن زبان مملکت و دربار ایران یعنی فارسی و ترکی شد. بنظر می رسد قسمتی از این مطالب از روایات رفائل دومانس اخذ شده باشد. کمپفر در ایران به خلیج فارس هم سفری داشته و بعد به وطن خود بازگشت.
تحقیقات جدید :
تحقیقاتی در تاریخ ایران عصر صفوی :
این اثر حاوی شانزده مقاله از راجر سیوری ، ایران شناس و بخصوص صفویه شناس برجسته معاصر است که مؤلف در طول دوره تحقیق و مطالعات خود فراهم آورده و در کنفرانس‌های علمی ارائه داده است. مؤلف با تسلط کافی بر زبان فارسی ، از منابع اصلی تاریخ صفوی بهره کافی برده است. در این اثر نسبت به تاریخ ایران عصر صفوی ، مطالب به ایجاز و اختصار آورده شده ، لیکن با توجه به این که در برخی موارد مطالب مندرج در کتاب قبلی نیاز به تشریح و تفصیل بیشتری داشت ، این اثر این نیاز را برآورده ساخته است. از این منبع در تهیه جغرافیای مذهبی و شکل بندی مطالب فصل دوم تحقیق استفاده شده است.
تاریخ ایران دوره صفویان پژوهش از دانشگاه کیمبریج :
این اثر به همت مجموعه‌ای از نویسندگان جهت بررسی تاریخ صفویان از زوایای مختلف همچون تاریخ سیاسی تجارت ، علوم ، مذهب و … به نگارش درآمده است که از غنای بالایی برخوردار بوده و جهت بررسی تاریخ صفویان به عنوان یکی از منابع مهم مورد استفاده پژوهشگران قرار می گیرد. نگارنده بخش مذهب در دوره صفوی را بسیار فلسفی و تخصصی نموده که درک آن را برای خواننده تا حدودی مشکل نموده است. در این اثر در قسمت‌های مختلف تحقق ( جغرافیای مذهبی ، نهضت های مذهبی شیعه و … ) استفاده فراوانی شده است.
فصل سوم : بیان مفاهیم
ایران
مفهوم ایران(Persia / Iran ) ،ایرانشهر،ایران زمین ، پرشیا یا پرژیا ، یک واقعیت جغرافیایی ، زبانی فرهنگی ، سیاسی اجتماعی ، قومی و تاریخی است که پیش از ظهور خود و پس از آن تطور و تحول یافته و به شکل امپراطوری اداره شده و به همین جهت تا قبل از تاسیس دولت National / Nation state تقریبا مرز، زبان و قلمرو سیاسی مشخصی نداشته و همیشه جامع و غیر مانع بوده است. البته واقعیت جغرافیایی ایران پیش از اسلام و ایران اسلامی تا قرن گذشته با ابهام زیادی توام بود ، زیرا که فراخنای زبانی و سلطه سیاسی الزاما به معنای وحدت ارضی نیست. ^[۳]
کشور ایران که در جنوب غرب آسیا واقع گشته ، بخشی از فلات ایران است که شامل سرزمین وسیع و بلندی است که کوه‌های بلند از هر طرف آن را احاطه کرده است. مساحت فلات ایران ، ۲۶۰۰۰۰۰ کیلومتر مربع است و کشور ایران با ۱۶۴۸۱۹۵ کیلومتر مربع از این مساحت در نیمه جنوب منطقه معتدل شمالی در قاره آسیا و در منطقه خاورمیانه بین۳ ،۲۵ تا ۴۷ ، ۳۹ شمالی و۵ ، ۴۴ تا ۱۸ و ۶۳ شرقی از نصف النهار گرینویچ واقع شده است. ایران از شمال به دریای مازندران و جمهوری های ترکمنستان ، آذربایجان ، ارمنستان نخجوان ، از مغرب به ترکیه و عراق ، از مشرق به افغانستان و پاکستان و از جنوب به خلیج فارس و دریای عمان محدود است. فاصله منتهای شمال غربی ایران ( مرز بازرگان ) تا منتهای جنوب شرقی آن ( بندر گواتر ) حدود دوهزار و پانصد کیلومتر است.
ایران سرزمینی است که به مناسبت موقعیت جغرافیایی خویش ، مهد تمدن آسیا و جهان محسوب می شود. تاریخ ایران از یک دید کلی به دو بخش پیش از اسلام و عصر اسلامی و پس از آن تقسیم می شود. بزرگ‌ترین حادثه پیش از اسلام ، آمدن شاخه بزرگ مردمان هند و اروپایی به نام آریایی ها به فلات ایران است که وجه تسمیه ایران نیز برگرفته از این قوم می باشد. ^[۴]
مشروعیت:
موضوع مشروعیت(Legitimacy) با نمایندگی و رضایت مردم در امور سیاسی ارتباط دارد. مساله مشروعیت عبارت از این است که چه اشخاصی به عنوان نمایندگان قدرت سیاسی می‌توانند عمل کنند چه چیزی حکومت یا اعمال قدرت یک حکومت را مشروع و برحق می‌سازد ، چه چیزی مردم را به مشروعیت حکومت معتقد می‌سازد ، چه چیزی تعیین کننده قانونی قدرت مشروع و برحق قدرت است. بطور کلی قدرتی که اعمال می شود اگر حقی برای اعمال آن وجود نداشته باشد نامشروع بوده و اگر برای اعمال آن حقی وجود داشته باشد مشروع و برحق است. در واقع قدرت و حق را می توان مفاهیم اساسی درک مشروعیت یا حقانیت دانست. ( منشا حق در ادامه به صورت کامل بیان می‌گردد. )
بحران مشروعیت:
بحران مشروعیت( Legitimacy crisis ) در نظام سیاسی هنگامی بروز می‌کند که دلایل و توجیهات فرمانروایان سیاسی برای جلب اطاعت مردم قانع کننده نباشد و مبنای فکری و فلسفی اقتدار مورد سؤال قرار میگیرد. عوامل بروز بحران مشروعیت در نظام‌های سیاسی عبارت است از :
ـ عدم توجه به مفاد قانون اساسی
ـ ‌جلوگیری و ایجاد مانع در راه مشارکت سیاسی و اجتماعی
ـ ضعف حکومت کنندگان در انجام وعده‌ها و برنامه‌های دردست اجرا
ـ بالا رفتن توقعات و انتظارات مردم از حکومت کنندگان و عدم تطابق توانایی حکومت کنندگان با توقعات مردم^[۵]
ـ بروز شکاف بین حکومت موجود و حکومت دلخواه مردم
ـ عدم جلب و جذب اقشار روشن و آگاه
حکومت قانونی و مشروع
۱ . حکومتی که از طریق قانون به قدرت رسیده باشد (Legitimate government ).
۲ . حکومتی که به نحوی از انحاء از ملت کسب قدرت کرده و ادامه حکومتش نیز از طرف ملت هرچند زمانی یکبار مستقیم از طریق انتخابات یا غیرمستقیم توسط مجلس یا سازمان صلاحیتدار دیگری مورد تایید قرار گیرد.
ایدئولوژی:
ایدئولوژی (Ideology ) در نهایت تصمیم گیری برای آینده انسان‌هاست.رسالت هر ایدئولوژی در این است که برای منافع بنیادی یا دراز مدت این یا آن طبقه و یا قشر اجتماعی جامعه ، اساس و پایه تئوریک به وجود آورد و بیانگر آن به شکل اندیشه و تفکری منسجم باشد و هدف‌های پیشرفت اجتماعی را تدوین کند. ایدئولوژی رسمی مجموعه‌ای است از افکار ( مثل علم ، هنر ، فلسفه ، معتقدات اخلاقی مذهبی ، سیاسی و … ) که به تناسب ساختار اقتصادی جامعه فراهم می‌آید و روابط تولید را تایید می‌کند.
جنبش ( نهضت ):
جنبش (Movement ) حرکت یا رفتار گروهی نسبتا منظم و بادوام برای رسیدن به هدف اجتماعی ـ سیاسی معین و براساس نقشه معین که ممکن است انقلابی و یا اصلاحی باشد.
جنبش دینی:
نهضت اجتماعی است که هدف دینی داشته باشد(Religious Movement ).
حاکمیت :
حاکمیت (Sovereignty ) قدرت برتر فرماندهی یا امکان اعمال اراده ای فوق سایر اراده‌هاست. به عبارت دیگر قدرت ناشی از آزادی و استقلال دولت ـ کشور که می‌تواند با اعمال حق حاکمیت روابط خارجی و امور داخلی خود را تنظیم کند. حاکمیت قدرتی است که نظم حقوقی از آن ناشی می‌شود و مشروط به هنجارهای خارجی یا هیچ پیش هنجاری نیست و قدرتی بالاتر از آن وجود ندارد. حاکمیت به دولت موجودیت می‌بخشد و اصولا از آن تفکیک ناپذیر است. حاکمیت داخلی از جمله شامل اختیارات دولت است برای اداره هیات سیاسی کشور و اعمال قدرت در جهت پیگیری منافع و امور اتباع و شهروندان. حاکمیت خارجی نیز مستلزم نفی هرگونه وابستگی یا تبعیت در مقابل دولت‌های دیگر است. حاکمیت به وسیله حقوق بین الملل محدود می شود . حق حاکمیت اگر در اختیار یک فرد باشد حکومت را مطلقه ، در اختیار عده معدودی اولیگارشی و اگر دراختیار مردم باشد ، آن را دموکراسی مینامند .^[۶]
حاکمیت ملی:
مفهوم اصلی حاکمیت ملی (National Sovereignty ) آن است که هیچ دستگاهی نمی تواند قدرت خود را ناشی از مرجعی غیر از ملت بداند و ملت ، یعنی صاحب واقعی قدرت می تواند اجرای آن را به هرکس بخواهد تفویض کند و هیچ فردی از افراد و هیچ طبقه ای از طبقات مردم نمی‌توانند حکومت کنند مگر به نمایندگی از طرف ملت. با این حق هر دولتی در قلمروسیاسی و در محدوده منافع خویش کاملا حودمختار است و به هیچ مرجع بالاتری جوابگو نیست.
حکومت :
ـ حکومت ( Administration) نظام اجتماعی خاص که بر اساس آن ، عده ای از افراد بشر به منظور نیل به یک سلسله هدف‌های نسبتاٌ مشخص با یکدیگر همکاری می‌کنند ، به این معنی که تصمیماتی را اتخاذ می‌نمایند و تصمیماتی را به مرحله اجرا و عمل درمی‌آورند. اداره همچنین بیانگر روند اجرای تصمیمات و سازماندهی حکومت یک کشور است.
ـ اداره به مفهوم مادی کلمه ، عبارت از مجموع فعالیت‌های پلیس اداری و خدماتی است که به وسیله حکومت یا زیر نظر او اداره می‌شود. اداره از نظر سازمانی ، عبارت از مجموع اشخاص حقیقی یا حقوقی است که در اجرای فعالیت‌های اداری از نظر مادی شرکت دارند.^[۷]
ـ حکومت وقت در یک کشور ، یعنی سیاستمداران منصوب از طرف رهبر برای انجام مسئولیت واحدهای ویژه.
حکومت دینی ( دین سالاری ، حاکمیت الله ، تئوکراسی ) :
ـ حکومتی که خداوند را فرمانروای عالی آن می‌شمارند و روحانیون را مجری اوامر الهی.
ـ حکومتی که زمامداران اصلی آن را پیشوایان دینی تشکیل می‌دهند ( Theocracy ).
ـ نظریه سیاسی و دینی مبتنی بر اینکه حکومت دینی درست است و قانون صحیح ، همان قانونی است که توسط پیامبران به مردم ابلاغ شده و خداند واضع آن است. با توجه به این نظریه ، دین و سیاست از هم جدا نیستند و باید حقوق و قوانین الهی درباره مردم اجرا شود.
دولت: