مقیاس درجه بندی درخودماندگی کودکی(CARS):

این مقیاس شامل ۱۵ ماده می‌باشد و توسط شاپلر^[۷۹]، ریچلر^[۸۰] و رینر ^[۸۱]برای شناسایی کودکان مبتلا به طیف اختلالات درخودماندگی ارائه شده است. این ۱۵ ماده عبارتند از:

1. 1. ارتباط با مردم

1. 1. تقلید

1. 1. پاسخ هیجانی

1. 1. استفاده از بدن

1. 1. استفاده از اشیا

1. 1. سازگاری با تغییر

1. 1. پاسخ دیداری

1. 1. پاسخ گوش دادن

1. 1. پاسخ چشایی،بویایی و لامسه

1. 1. ترس یا عصبانیت

1. 1. ارتباط کلامی

1. 1. ارتباط غیرکلامی

1. 1. سطح فعالیت

1. 1. سطح و ثبات پاسخ هیجانی

1. برداشت یا درک کلی .

هر ماده در یک مقیاس ۷ درجه ای نمره گذاری می شود. نمرات پایین نشانگر شدت پایین نشانه های درخودماندگی و نمرات بالا نشانگر شدت بالای درخودماندگی است. همچنین مجموع نمرات در این مقیاس نشانگر یک نمره کلی درباره شدت اختلال های طیف درخودماندگی است. برطبق راهنمای این آزمون ضریب اعتبار بازآزمایی ۸۸% و ضریب آلفای کرنباخ برای نمره کل این آزمون ۹۴% گزارش شده است . روایی ملاکی این آزمون نیز ۸۴% درصد برای کودکان و نوجوانان گزارش شده است(ورهولست^[۸۲]،اندی^[۸۳]،۲۰۰۶).

روش گردآوری اطلاعات

در این پژوهش ابتدا ۵ کودکدرخودمانده ۸-۴ ساله ای که به کلینیک مخصوص این کودکان مراجعه کرده بودند به عنوان نمونه انتخاب شدند و سپس برای توصیف گروه نمونه تست کارز و مقیاس ارتباط اجتماعی توسط پژوهشگر بر روی آزمودنی ها اجرا شد ، بعد برای تعیین خط پایه، آزمودنی ها به مدت ۵جلسه ۳۰ دقیقه ای مورد مشاهده قرار گرفتند ، سپس در مرحله مداخله آزمودنی ها با روش های برجسته سازی چهره که در پیوست پژوهش آمده است، به مدت ۲۵جلسه ۳۰ دقیقه ای مورد مداخله قرار گرفتند و در پایان هر ۵ جلسه آموزش یک جلسه ارزیابی تماس چشمی توسط محقق انجام می شد تا روند اثربخشی روش های برجسته سازی چهره بر تماس چشمی ارزیابی شود و در پایان رفتار آزمودنی بعد از مرحله مداخله در ۵ جلسه پیگیری مورد مشاهده و ثبت قرار گرفت .

روش تجزیه و تحلیل داده ها

بر اساس مبانی و اصول رویکرد پژوهش های تک آزمودنی، در این پژوهش برای تجزیه و تحلیل اطلاعات ازتحلیل نمودارهای ثبت فراوانی استفاده شده است .

فصل چهارم

یافته ها

فصل چهارم :یافته ها

مقدمه

در این فصل ابتدا ویژگی های هر آزمودنی توضیح داده شده است و سپس نتایج حاصل از مداخلات و آموزش های انجام شده مطرح می‌گردد .

آزمودنی اول(A)

آزمودنی اول که ۶ ساله است و حدود یک سال و نیم است که به کلینیک مراجعه کرده و کلینیک او را به عنوان کودک درخودمانده با عملکرد بالا تشخیص داده و خدمات مخصوص کودکان درخودمانده را دریافت می‌کند.این آزمودنی درمقیاس سنجش درخودماندگی کودکی( کارز) نمره ۵۱ را کسب کرد که کودک را در دامنه متوسط تا شدید ۴۵-۶۰ قرار می‌دهد، و همچنین نمره ۲۶ را در مقیاس ارتباط اجتماعی اولیه(SCQ) کسب کرد که ۱۱ نمره بالاتر از نقطه برش ۱۵ می‌باشد . قبل از اجرای فرایند آموزش برای بررسی تعداد برقراری تماس چشمی، در حین انجام تمرینات کودک با مربی ۵ جلسه خط پایه ی ۳۰ دقیقه ای برگزار و سپس جلسات آموزش شروع شد .

جدول(۴-۱) : پنج جلسه ثبت داده های رفتاری تماس چشمی در مرحله خط پایه

فراوان

زمان

رفتار هدف

جلسات

۴

۱۵ دقیقه

برقراری تماس چشمی به مدت ۳ ثانیه

جلسه اول

۶

۱۵ دقیقه

برقراری تماس چشمی به مدت ۳ ثانیه

جلسه دوم

۳

۱۵ دقیقه

برقراری تماس چشمی به مدت ۳ ثانیه

جلسه سوم

۴

۱۵ دقیقه

برقراری تماس چشمی به مدت ۳ ثانیه

جلسه چهارم

۳

۱۵ دقیقه

برقراری تماس چشمی به مدت ۳ ثانیه

جلسه پنجم

این جدول داده های مربوط به رفتار تماس چشمی آزمودنی اول را در ۵ جلسه خط پایه نشان می‌دهد.

نمودار (۴-۱) ثبت فراوانی تعداد برقراری تماس چشمی در پنج جلسه خط پایه

برنامه آموزشی

برنامه آموزشی شامل ۲۵ جلسه ۳۰ دقیقه ای بود که ‌هر جلسه با روش های متنوع برجسته سازی چهره انجام می شد. بعد از هر ۵ جلسه آموزش، یک جلسه ارزیابی تماس چشمی برای مقایسه با خط پایه انجام شد تا روند اثربخشی روش های برجسته سازی چهره بر افزایش میزان تماس چشمی ارزیابی شود . در ادامه توضیح مراحل آموزشی، جلسات پیگیری ارزیابی تماس چشمی، نمودار ثبت فراوانی و جداول ثبت داده های رفتار تماس چشمی آورده شده است .

جلسات آموزشی اول تا بیست و پنجم

در این جلسات آموزشی ابتدا سعی می شد تا با آزمودنی ارتباط برقرار شود و در جلسات اول آموزشی ابتدا از روش های مداد کاغذی استفاده شد و در ادامه جلسات آموزشی تا آخرین جلسه با روش های گوناگون، چهره و بخصوص نواحی چشم ها برای آزمودنی برجسته شود تا وی بتواند بیشتر با افراد تماس چشمی برقرار کند .

فراوانی

زمان

رفتار هدف

جلسات

۵

۱۵ دقیقه

برقراری تماس چشمی به مدت ۳ ثانیه

جلسه اول بعد از پایان پنجمین جلسه آموزش

۶

۱۵ دقیقه

برقراری تماس چشمی به مدت ۳ ثانیه

جلسه دوم بعد از پایان دهمین جلسه آموزش

۶

۱۵ دقیقه

برقراری تماس چشمی به مدت ۳ ثانیه

جلسه سوم بعد از پایان پانزدهمین جلسه آموزش

۵

۱۵ دقیقه

برقراری تماس چشمی به مدت ۳ ثانیه

جلسه چهارم بعد پایان بیستمین جلسه آموزش

۷

۱۵ دقیقه

برقراری تماس چشمی به مدت ۳ ثانیه

جلسه پنجم بعد ازپایان بیست و پنجمین جلسه آموزش

جدول(۴-۲) : پنج جلسه ارزیابی رفتار تماس چشمی بعد از هر پنج جلسه

این جدول داده های مربوط به رفتار تماس چشمی را در ۵ جلسه مرحله ارزیابی به منظور بررسی اثربخشی روش های یرجسته سازی چهره بر افزایش تماس چشمی آزمودنی اول را نشان می‌دهد.

نمودار (۴-۲) ثبت فراوانی تعداد برقراری تماس چشمی در پنج جلسه ارزیابی

جدول (۴-۳): پنج جلسه ثبت داده های رفتار تماس چشمی در مرحله پیگیری

فراوانی

زمان

رفتار هدف

جلسات

۵

۱۵ دقیقه

برقراری تماس چشمی به مدت ۳ ثانیه

جلسه اول

۷

۱۵ دقیقه

برقراری تماس چشمی به مدت ۳ ثانیه

جلسه دوم

۶

۱۵ دقیقه

برقراری تماس چشمی به مدت ۳ ثانیه

جلسه سوم

۷

۱۵ دقیقه

برقراری تماس چشمی به مدت ۳ ثانیه

جلسه چهارم

۸