– صمیمیت قابل قبول و متقابل : صمیمیت یک فرایند پویا و تعاملی است که ‌بر اساس اطمینان و احترام متقابل شکل می‌گیرد . ‌بنابرین‏ هر همسر باید اطمینان کامل برای در میان گذاشتن عمیق ترین افکار و احساساتش بدون ترس از قضاوت و ارزیابی داشته باشد . علاوه بر این برای درک اینکه همسر کاملاً آنچه را مطرح می شود می پذیرد ، یک فرد باید احساس کند که همسرش متقابلاً پذیرفته می شود و سطوح عمیق خودافشایی وجود دارد . این پذیرش قابل قبول و متقابل است که به رابطه اجازه می‌دهد به سمت سطوح عمیق اطمینان و عشق حرکت کند . برای تعیین اینکه آیا نیازهای صمیمیت به وسیله همسر ارضاء می شود چهار عمل مرتبط باید در نظر گرفته شده و ارزیابی شود .

۱) شدت نیاز صمیمیت کلی هر دو همسر ۲) شدت هر بعد از نیازها برای هر دو همسر ۳) رضایت هر همسر از باز بودن پذیرش ، خواستنی بودن و توانایی ارضای هر بعد از صمیمیت ۴) رضایت هر همسر از تمایلات و توانایی همسرش برای تعامل متقابل سطوح مشابه صمیمیت ، باز بودن ، خودافشایی و خود کاوشی .

رضایت قابل پذیرش و متقابل ممکن است از بحث قبلی اینطور استنباط شود که اگر دو همسر در شدت نیازها در یک بعد متفاوت باشند ، احساس عدم رضایت در آن بعد می‌کنند ، اما اطلاعات بالینی از این دید حمایت نمی کند و وجود اختلاف در ابعاد صمیمیت لزوماًً به معنای عدم رضایت نیست و ممکن است علی‌رغم اختلاف در این زمینه باز هم رابطه رضایت بخش باشد . این مسئله بخاطر چند دلیل اتفاق می افتد :

1. 1. اگر این نیاز برای شکل گیری شخصیت و هویت اساسی نباشد ، منجر به عدم رضایت نخواهد شد.

1. 1. اختلاف موجود به اندازه کافی بزرگ نیست که برای رضایت از ارتباط اساسی باشد .

1. بسیاری از مردم منطقی هستند و از همسرشان انتظار ندارند که همه نیازهای صمیمیتشان را ارضا کند.‌بنابرین‏ عدم رضایت زمانی اتفاق می افتد که تمایل یا توانایی همسر برای ارضاء یک نیاز خاص یا گروهی از نیازها زیر سطح معیار قابل قبول فرد قرار بگیرد که این معیار از یک فرد به فرد دیگر متفاوت است . رضایت از صمیمیت یک موضوع کاملاً‌شخصی و ذهنی است . این فرایند ارزیابی ذهنی با در نظر گرفتن دو فرایند رضایت قابل قبول و رضایت متقابل قابل درک است . رضایت قابل قبول یک رضایت درونی است که یک فرد با میزان و کیفیت پذیرش نسبت به همدلی و درکی که همسر در پاسخ به خودافشایی صمیمانه و ابراز یک نیاز احساس شده نشان می‌دهد ، تجربه می‌کند . رضایت متقابل یک رضایت درونی است که یک شخص با عمق ، میزان ، کیفیت خودافشایی همسر و بیان نیاز احساس شده برای ابعاد صمیمیت مشترک تجربه می‌کند ( باگاروزی ، ۲۰۰۱، نقل از اعتمادی ، ۱۳۸۶).

رویکرد تکاملی^[۴۰] شارپ^[۴۱]

شارپ (۲۰۰۰) رویکرد رشدی یا تکاملی عشق را مطرح می‌کند . از این دیدگاه رابطه صمیمانه زوجین پنج مرحله تکاملی را طی می‌کند . این مراحل عبارتند از : عشق رومانتیک،۲) عدم توافق و ناسازگاری، ۳) تمایز و پذیرش، ۴) هماهنگی، ۵) عشق پخته یا کامل

الگوهای ارتباط و تماس و الگوهای جدایی و فردیت در طی این مراحل نقش اساسی دارند. الگوهای ارتباط شامل سه مرحله مراقبت^[۴۲] ، یکی شدن^[۴۳] ، ایده آل سازی^[۴۴] است . الگوهای جدایی و فردیت شامل چهارمرحله : ارزیابی مجدد^[۴۵] ، کنترل^[۴۶] ، رقابت برای برتری^[۴۷] و قدرت و رقابت سه تایی می شود . در هر مرحله زوجین وظایف خاصی دارند و مشکلات خاصی نیز ممکن است به وجود آید .مراحل تکاملی عشق و صمیمیت به طور خلاصه در جدول زیر خلاصه شده است.

جدول (۲-۱) : رشد الگوهای ارتباطی زوجین

حالات کلی
الگوهای تماس
الگوهای جدایی
مراقبت
یکی شدن
ایده آل سازی
ارزیابی مجدد
کنترل
رقابت برای قدرت
رقابت سه تایی

عشق رمانتیک

مراقبت رمانتیک

یکی شدن و طلایی یگانگی

ایده آل سازی رومانتیک

ارزیابی مجدد طلایی

کنترل کردن برای تشویق تماس

رقابت به ‌عنوان بازی ابراز عشق

رقابت برای همسر

عدم توافق و ناسازگاری

هماهنگی یا عدم توافق ها

بازشناسی جدا بودن

عدم

ایده آل سازی

ارزیابی دوباره برای ایجاد جدایی

کنترل به ‌عنوان تسلط والدینی برای تسریع اقتدار

رقابت برای تحسین و برتری

رقابت با همسر

تمایز وپذیرش

تمایز نیازها

پذیرش نیازها برای نزدیکی و جدایی

پذیرش واقعی همسر خود و رابطه

ارزیابی نقایص خود و همسر

تمایز خود کنترلی از کنترل همسر

پذیرش نیاز به رقابت

کارمجدد بر روی مثلث های رقابتی گذشته

هماهنگی و تعدیل

مراقبت دوجانبه

توسعه و تعادل با هم بودن

تصدیق کردن ایده آل

ارزیابی مجدد به ‌عنوان نشانه پریشانی

تعدیل و پذیرش خواسته ها برای تسلط و تسلیم

تعدیل رقابت دو جانبه

تعادل مثلث های رقابتی

عشق بالغانه

مراقبت سه تایی

نیل به پختگی

تفاوت در ایده آل رمانتیک

انتقاد احترام آمیز

کنترل در خدمت مشارکت

رقابت برای افزایش مشارکت

برنده شدن با همسر

( شارپ ، ۲۰۰۰ ، نقل از اعتمادی ، ۱۳۸۶)نظریه درک برابری والستر ^[۴۸]

نظریه ادراک برابری یک نظریه روان شناختی اجتماعی است که مربوط به درک میزان صداقت ، انصاف و وفاداری در روابط بین فردی است . این مفهوم توسط والستر و همکاران( ۱۹۷۸)مطرح شد در این نظریه چهار اصل اساسی وجود دارد که عبارتند از :

1. 1. آدمی تلاش دارد پیامد و نتایج روابط خود با دیگران را با حداکثر منافع خود همراه سازد .

1. 1. یک گروه می‌تواند از طریق دگرگونی در ابعاد خود به منظور سرشکن کردن سود و زیان در بین تمام اعضاء مزایای به دست آمده را به حداکثر برساند . در نتیجه در گروه یک نظام متعادل و عادلانه که مورد پذیرش اعضاء است ایجاد خواهد کرد . گروه ها عموماً فردی را که برابری را رعایت کند پاداش می‌دهند و فردی که برابری را رعایت نکند تنبیه می‌کنند.

1. 1. زمانی که افراد خود را در یک رابطه نابرابر احساس و ادراک کنند دچار آشفتگی می‌گردند . هر قدر این احساس نابرابری بیشتر باشد میزان استرس احساس شده بیشتر خواهد بود.