۲-۳-۱-۵-­ از نظر فصل گردشگری
موسم گردشگری را بر اساس فصول مختلف سال طبقه ­بندی مـی­گردد. در این طبقه بندی دو فصل تابستان و زمستان از اهمیت بالاتری نسبت به فصول بهار و پاییز می­یابند (همان منبع، ص۱۹).
۲-۳-۱-۶-­ از نظر شکل و سازماندهی سفر
مانند سفرهای انفرادی، گروهی، خانوادگی و … که ترکیب گردشگری را تعیین می­ کند.
۲-۳-۱-۷-­ از نظر وسیله نقلیه مورد استفاده
بر اساس نوع وسیله نقلیه مورد استفاده برای انجام سفر طبقه ­بندی می­ شود.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۲-۳-۱-۸-­ از لحاظ نوع و محل اقامت
گردشگران را بر اساس نوع و محل اقامت، هم از نظر کیفی و هم کمی طبقه بندی می­ کند. مانند گردشگران مقیم در هتل­ها، مهمان­پذیرها، خانه­های ویلایی و یا پانسونی­های خانگی، گمپینگ و …(همان منبع، ص۱۹).
۲-۳-۲-­ تأسیسات اقامتی
مجموعه واحدهایی که برای اقامت گردشگران، خدمات اقامتی و یا وابسته به آن را ارائه می­ دهند تأسیسات اقامتی نامیده می­شوند. انواع تأسیسات اقامتی توریستی عبارتند از: هتل، متل، مهمان­سرا، مسافرخانه یا مهمان­پذیر، پانسیون، هتل آپارتمان، اردوگاه جهانگردی، کمپینگ، مجتمع توریستی، ویلا یا آپارتمان شخصی (خانه دوم). (الوانی، ۱۳۸۳:۱۰۸)
۲-۳-۲-۱-­ هتل
اقامتگاهی است با کیفیت و درجه­بندی مختلف که متناسب با امکانات، وسعت، تجهیزات، تعداد اتاق و تخت از یک تا پنج ستاره طبقه ­بندی می­شوند.
۲-۳-۲-۲-­ متل
اقامتگاه­هایی هستند که به صورت مجموعه یا منفرد در مسیر راه­های ارتباطی اصلی عمدتاً برای مسافران عبوری احداث می­شوند.
۲-۳-۲-۳-­ مسافرخانه یا مهمان­پذیر
تأسیسات اقامتی ساده و ارزان قیمتی هستند که عموماً خدمات اقامتی ارائه می­ دهند و از نظر کیفیت پایئن­تر از هتل­ها قرار دارند.
۲-۳-۲-۴-­ مهمانسرا
به گروهی از تأسیسات اقامتی گفته می­ شود که در سال­های قبل از انقلاب در نقاط دور دست و شهرهای فاقد هتل و اقامتگاه مناسب توسط سازمان جلب سیاحان ساخته شدند.
همچنین به اقماتگاه­های اختصاصی گفته می­ شود که سازمان­ها و ادارات مختلف برای اسکان مهمانان خود احداث می­ کنند و معمولاً استفاده از آن­ها برای عموم مردم امکان پذیر نیست.
۲-۳-۲-۵-­ هتل آپارتمان
به اقامتگاه­هایی اتلاق می­ شود که واحد اقامتی در آن­ها نه به صورت اتاق، بلکه به صورت آپارتمان بوده و دارای اتاق خواب، پذیرایی، آشپزخانه و سرویس بهداشتی بوده و به صورت مبله تجهیز شده و در اختیار مهمانان قرار می­گیرد.
۲-۳-۲-۶-­ مجتمع توریستی
به مجموعه ­ای از تأسیسات اقامتی، پذیرایی، تفریحی، تفرجگاهی، ورزشی گفته می­ شود که دارای تأسیسات متنوع بوده و مهمانان ضمن اقامات در آن­ها می­توانند از خدمات جانبی دیگری که در آن­ها وجود دارد استفاده نمایند. تأسیسات اقامتی در مجتمع­های توریستی متنوع است و می ­تواند به صورت اتاق، ویلا، آپارتمان، کمپینگ، محل پارک کاروان یا اتاق­های سیار که با اتومبیل یدک کشیده می­شوند باشد (همان منبع، ص۱۰۹).
۲-۳-۲-۷-­ اردوگاه جهانگردی
به مجموعه ­ای از تأسیسات اقامتی منفرد گفته می­ شود که بصورت واحدهای مجزا از هم در محوطه­ای باز، ساخته می­شوند. عمدتاً این اردوگاه­ها دارای اتاقک­های کوچک و ساده­ای هستند که برای مشتریان کم درآمد در نظر گرفته می­شوند.
۲-۳-۲-۸-­ بنگالو
به مجموعه_­ای از اقامتگاه­های منفرد گفته می­ شود که دارای یک اتاق بزرگ با امکانات آشپزخانه، سرویس بهداشتی بوده و اغلب به صورت یک سوئیت یک اتاقه ساخته می­ شود.
۲-۳-۲-۹-­ شاله^[۸]
به خانه­های ییلاقی گفته می­ شود که در نواحی کوهستانی با مصالحی مانند چوب ساخته می­شوند. شاله­ها می­توانند ابعاد متفاوت داشته باشند.
۲-۳-۲-۱۰-­ پانسیون
به نوعی واحد اقامتی گفته می­ شود که ظاهری ساده داشته و ضمن اقامت از خدمات پذیرایی نیز برخوردار است.
۲-۳-۲-۱۱-­ پانسیون­های خانگی
به واحدهای اقامتی گفته می­ شود که در تعداد از اتاق­های ساختمان مسکونی صاحبان آن خدمات اقامتی ارائه می­ دهند. در اینگونه پانسیون­ها، خانواده صاحب پانسیون تعدادی از اتاق­های مازاد خود را به اقامت مسافران اختصاص داده و از آنان پذیرایی می­ کنند.
۲-۳-۲-۱۲-­ ویلاهای خصوصی
به این نوع اقامتگاه­ها در ادبیات گردشگری خانه دوّم یا Secound home نیز می­گویند. خانه­های دوم که عمدتاً در مناطق توریستی احداث می­شوند، به صورت اختصاصی توسط صاحبان و مهمانان آن­ها مورد استفاده قرار می­گیرند. مسافران اینگونه خانه­ها هر چند که عملکرد توریستی دارند، لیکن از نظر اقامت به تأسیسات اقامتی موجود در محل وابسته نیستند. لیکن نیازهای روزمره خود را از مـحـل تهیه کــرده و از خدمات موجود در مناطق توریستی استفاده می­ کنند (همان منبع، ص۱۰۹).
۲-۳-۲-۱۳-­ اقامتگاه­های آزاد
این نوع اقامتگاه­ها فضاهای باز و آزادی هستند که هیچگونه تأسیساتی ندارند و صرفاً به خاطر زیبایی محل برای بر افراشتن چادر یا اقامت در فضای باز مورد استفاده مسافران قرار می­گیرند. نمونه این نوع اقامت را می­توان تقریباً در تمای شهرهای توریستی مشاهده کرد که مسافران در کنار پیاده­روها یا چمن­های پارک­های شهری چادر برافراشته و بیتوته می­ کنند.
۲-۴-گردشگری در طبیعت (طبیعت گردی)
یکی دیگر از الگوهای فضایی گردشگری شکل گرفته در عصر پسامدرن گردشگری در طبیعت یا طبیعت گردی می­باشد. این الگوی فضایی در برگیرنده رویکرد گردشگران به محیط طبیعی با انگیزه­ های متفاوتی می­باشد که گردشگر از سفر به محیط طبیعی یا طبیعت مدنظر دارد. از این رو گستره فضایی این الگو، محیط طبیعی را در بر می­گیرد که می ­تواند به عنوان مثال ساحل، جنگل، کوه و نظیر این­ها باشد. این الگوی فضایی از گردشگری در برگیرنده گونه_­های متفاوتی از گردشگری می­باشد که در این فضا، تجربه گردشگری کسب می­ کنند. این گونه­ ها می ­تواند شامل طبیعت گردی، گردشگری دریایی، گردشگری ورزشی و نظیر این­ها باشد.
در این بین نکته مهم، تمایزی است که بین گردشگری در طبیعت به عنوان یک الگوی فضایی و اکوتوریسم به عنوان یک گونه از گردشگری وجود دارد. این در حالی است که در بیشتر مواقع این دو مترادف هم محسوب می­شوند و حتی گاهی یکی پنداشته می­شوند.گردشگری در طبیعت یک الگوی فضایی از گردشگری می­باشد و شکل دهنده متنی فضایی است که خوانش آن در پیرامون سفر به نقاط طبیعی با انگیزه­ های متفاوت از سوی گردشگران صورت می­گیرد این خود در رویکردی واسازانه بر بنیان ساختارهای متفاوتی از نگرش درون متنی یا برون متنی قرار دارد که در راستای گونه­ های متفاوتی از گردشگری پدیدار می­ شود. همچنین در بازار جهانی گردشگری، گردشگری در طبیعت یک بخش کلی محسوب می­ شود که اکوتوریسم جزیی از آن در کنار گردشگری ماجراجویی می­باشد (مجله موج سبز،۴،۱۳۸۰). در واقع اکوتوریسم بخشی در حال گسترش از بازار گردشگری در طبیعت است.به گونه ­ای که طبق برآورد «انجمن اکوتوریسم» در سال ۱۹۹۹، گردشگری در طبیعت یا طبیعت گردی ۲۰ درصد و اکوتوریسم ۷%۰ از بازار مسافرت جهانی را در اختیار دارد (شاهنده،۴۹،۱۳۸۰). از این رو نمی­ توان سفر به طبیعت را بدون در نظر گرفتن ویژگی­های آن، اکوتوریسم نامید در حالی که می­توان این گونه سفرها را در چارچوب گردشگری در طبیعت به حساب آورد.
علاوه بر آن از نظر تعاریف نیز هیچگاه گردشگری در طبیعت تنها معادل اکوتوریسم نیست. در اینجا تفاوتی را می­توان مشاهده کرد که مابین انگیزه­ های این دو وجود دارد. گردشگری در طبیعت یا طبیعت گردی، مسافرت به محیط­های طبیعی می ­تواند در چارچوب انگیزه های متفاوتی باشد که تنها فضای طبیعی را مدنظر داشته و انگیزه مربوطه هیچ گونه رابطه مستقیم با محیط طبیعی ندارد و حتی گردشگر نسبت به محیط دارای هیچ حساسیتی نیست. در حالی که اکوتوریسم بنا به تعریف آن توسط موسسه بین المللی اکوتوریسم در سال ۱۹۹۱ « یک مسافرت مسئولانه به مناطق طبیعی که محیط زیست را حفظ و زندگی راحت مردم محلی را تثبیت نماید» تعریف شده است (مجله موج سبز،۴،۱۳۸۰).
از این رو اکوتوریسم واجد چهار ویژگی مشخص و بارز می­باشد که عبارتند از:
سفر به یک منطقه طبیعی.
سفری که حامی حفاظت از تنوع زیستی باشد.
سفری که برای جوامع میزبان محلی سودمند باشد.
سفری که به درک و فهم عمیق از طبیعت و محیط زیست رهنمون باشد (شاهنده،۴۹،۱۳۸۰).
این خود نشان از گرایش اکوتوریسم به سمت حفاظت از طبیعت دارد به بیانی دیگر گونه ­ای از گردشگری طبیعت گرا را به ذهن متبادر می­سازد. از این رو تعداد سفرهای که بتوان به آن­ها برچسب اکوتوریستی زد بسیار محدود می­باشد و این با گردشگری در طبیعت که به عنوان یک الگوی فضایی گردشگری شکل می­گیرد و واجد تنها یک ویژگی از ویژگی­های اکوتوریسم که همان سفر به مناطق طبیعی است، بسیار متفاوت می­باشد. در این میان می­توان تفاوت بین گردشگری در طبیعت و اکوتوریسم را تفاوت بین شهرنشینی و شهرگرایی مقایسه کرد که اولی نشان از جمعیت شهری دارد و ساکنان شهر را مدنظر قرار می­دهد و شهرگرایی، در برگیرنده مفهوم فرهنگ شهری و برخاسته از مدنیت در فضای شهری می­باشد. بر این مبنا گردشگری در طبیعت، تعداد و فضای گردشگری در رابطه با مناطق طبیعی در بر می­گیرد و اکوتوریسم در برگیرنده مفهومی از فرهنگ گردشگری در حفاظت از محیط زیست را در بردارد.
با توجه به مشخص شدن تمایز مابین گردشگری در طبیعت و اکوتوریسم، می­توان گردشگری در طبیعت را این گونه تعریف کرد:
«گردشگری در طبیعت یا طبیعت گردی، سفر به مناطق طبیعی در رابطه با بهره‏بری گردشگری با انگیزه­ های متفاوت از مناطق طبیعی بوده که آثار مثبت و منفی را برای آن مناطق در بر دارد». بنابراین تعریف گردشگری در طبیعت یا طبیعت­گردی به عنوان یک الگوی فضایی در چند وجه باید مورد توجه قرار گیرد که در وهله اول سفر به مناطق طبیعی است و در وهله دوم بهره­بری از مناطق طبیعی مدنظر می­باشد و در آخر تاثیراتی که جریان گردشگری در این مناطق برجای می­نهد، دارای اهمیت است.